MÜNDƏRİCAT
Dərsliyin məqsədi və strukturu haqqında 5
PEDAQOGİKANIN NƏZƏRİ-METODOLOJİ MƏSƏLƏLƏRİ
I FƏSİL
Pedaqogika elmi haqqında ümumi anlayış 10
1.1.Elm anlayışı. 11
1.2.Pedaqogika nəzəri və tətbiqi elmdir. 17
1.3.Pedaqogika nəyi öyrənir: pedaqogika elminin
obyekti və predmeti. 24
1.4.Pedaqogikanın anlayışlar sistemi. 26
1.5.Pedaqoji cərəyanlar. 32
1.6.Pedaqogikanın başqa elmlərlə əlaqəsi. 37
1.7. Pedaqogikanın sahələri (və ya pedaqogikada diferensiya
prosesləri). 44
II FƏSİL
Pedaqoji elmin mənbələri. Pedaqogiaknın metodologiyası
və tədqiqat metodları 50
2.1. Pedaqoji elmin mənbələri. 51
2.2. Pedaqogikanın metodologiyası. 52
2.3. Pedaqoji tədqiqat metodları və onların səciyyəvi
xüsusiyyətləri. 58
2.4. Pedaqoji tədqiqatların texnologiyası (və ya tədqiqatın
metodoloji aparatı). 75
III FƏSİL
Şəxsiyyətin inkişafı və formalaşması məsələləri 82
3.1. Şəxsiyyətin inkişafı haqqında tarixi nəzəriyyələrə xülasə. 83
3.2. Şəxsiyyət, onun inkişafı və tərbiyəsi. 87
3.3. Şəxsiyyətin pedaqoji-psixoloji xüsusiyyətləri. 89
3.4. Şəxsiyyətin strukturu 90
3.5. Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsi ilə bağlı konseptual fikirlər 91
3.6. Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində irsiyyətin rolu. 97
3.7. Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində mühitin rolu.. 100
3.8. Şəxsiyyətin inkişafı və formalaşmasında tərbiyənin rolu. 103
3.9. Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində “Qoşa amil” nəzəriyyəsi 106
3.10. Şəxsiyyətin inkişafında müxtəlif fəaliyyət növlərinin rolu. 108
IV FƏSİL
Pedaqogikada yaş dövrləri və onların pedaqoji psixoloji
xüsusiyyətləri 125
4.1.İbtidai icma quruluşunda, quldarlıq dövründə, antik yunan
fəlsəfəsində yaş dərəcələri 126
4.2.Azərbaycan xalq pedaqogikasında yaş dərəcələri 130
4.3.Şərq və Qərb pedaqoji fikrində yaş dərəcələri. 132
4.4. Müasir pedaqogika elmində yaş dərəcələrinin ümumi pedaqoji, psixoloji xüsusiyyətləri 137
V FƏSİL
Müəllimin pedaqoji fəaliyyətinin xüsusiyyətləri 150
5.1. Pedaqoji fəaliyyət. Müəllimlik peşəsinin səciyyəvi xüsusiyyətləri 151
5.2. Pedaqoji peşənin prinsipləri 157
5.3. Müəllimlik peşəsinə verilən pedaqoji tələblər 161
5.4. Müəllim-şagird münasibətlərinin formaları 164
5.5. Müəllim-şagird münasibətlərində əməkdaşlıq növləri 168
5.6. Müəllimlik peşəsində pedaqoji bacarıq və vərdişlər 175
5.7. Pedaqoji prosesdə müəllimin pedaqoji mərifəti 177
5.8. Müəllimin pedaqoji qabiliyyətləri 181
5.9. Müəllimin pedaqoji ustalığı 186
VI FƏSİL
Pedaqoji proses 193
6.1. Pedaqoji proses haqqında ümumi anlayış 194
6.1.1. “Pedaqoji gerçəklik”, “pedaqoji proses” və “təlim-tərbiyə” anlayışlarının qarşılıqlı səciyyəsi 194
6.1.2. “Pedaqoji proses” anlayışının “Sistem” anlayışı vasitəsi ilə interpretasiyası 196
6.2. Pedaqoji prosesdə ziddiyyətlər 206
6.3. Pedaqoji prosesin qanunauyğunluqları 209
6.4. Pedaqoji prosesin prinsipləri haqqında 213
6.5. Pedaqoji prosesin mərhələləri 218
6.6. Pedaqoji prosesin texnoloji əsasları 220
6.7. Pedaqoji ünsiyyətin texnologiyası 228
6.8. Pedaqoji innovasiyalar 232
6.9. Pedaqoji sistemin optimallaşdırılması 234
DİDAKTİKA: TƏHSİL VƏ TƏLİM HAQQINDA NƏZƏRİYYƏ
VII FƏSİL
Didaktika təhsil və təlim haqqında nəzəriyyədir 240
7.1. Didaktika anlayışına verilən şərhlər. 241
7.2. Didaktikanın inkişafı 241
7.3. Didaktikanın qolları və əsas anlayışları 248
7.4. Didaktikanın və idrak nəzəriyyəsi 250
7.5. Didaktikanın problemləri 252
VIII FƏSİL
Azərbaycan Respublikasının təhsil sistemi 255
8.1. Təhsil haqqında anlayış 256
8.2. Azərbaycanda təhsilin əsas məqsədi 265
8.3. Təhsil sahəsində dövlət siyasətinin əsas prinsipləri 265
8.4. Təhsil sistemi anlayışı 266
8.5. Təhsilin məzmununa və təşkilinə dair ümumi tələblər. 268
8.6. Təhsilin və təhsilalmanın formaları 269
8.7. Təhsil müəssisəsi 269
8.8. Təhsilin pillələri və səviyyələri 271
8.8.1. Məktəbəqədər təhsil 271
8.8.2. Ümumi təhsil 272
8.8.3. İlk peşə-ixtisas təhsili 274
8.8.4. Orta ixtisas təhsili 274
8.8.5. Ali təhsil 275
8.8.6. Doktorantura 282
8.8.7. Əlavə təhsil 292
8.9. Təhsil subyektlərinin hüquqları, vəzifələri və sosial müdafiəsi 299
8.9.1. Təhsil sahəsində dövlətin vəzifələri 299
8.9.2. Təhsil prosesinin iştirakçıları 302
8.9.3. Təhsilalanların hüquq və vəzifələri 303
8.9.4. Təhsilverənlərin hüquq və vəzifələri 304
8.9.5. Valideynlərin və ya digər qanuni nümayəndələrin
hüquq və vəzifələri 306
8.9.6. Təhsilalanların və təhsilverənlərin sosial müdafiəsi 307
IX FƏSİL
Xüsusi və əlavə təhsil 310
9.1.Sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərin təhsili (xüsusi təhsil) 311
9.2. Dövlət uşaq müəssisələrindən uşaqların ailələrə verilməsi
(de-institutlaşdırma) və alternativ qayğı Dövlət Proqramı barədə. 317
9.3. Əlavə təhsil. 324
X FƏSİL
Təhsil sahəsində dövlət standartları, təhsil proqramı,
tədris planı, tədris proqramı və tədris ədəbiyyatı 345
10.1.Təhsil sahəsində dövlət standartları, təhsil proqramı (kurikulum)..346
10.2.Ümumi orta təhsilin məzmunu. 352
10.2.1.Təhsilin məzmunu. 352
10.2.2.Azərbaycanda ümumi orta təhsilin məzmunu
sahəsində islahatlar. 356
10.3.Tədris planı. 369
10.4.Tədris fənni. 370
10.5.Tədris proqramları. 371
10.6.Dərslik, iş dəftəri və müəllim üçün metodik vəsait komplekti. 372
XI FƏSİL
Təlim prosesini ümumi məsələləri 393
11.1. Təlim prosesi bir sistem kimi. 394
11.2. Təlimin fəlsəfi əsasları. 403
11.3. Təlimin məntiqi əsasları 414
11.4. Təlimin psixoloji əsasları. 418
11.5. Təlim prosesində əsas pedaqoji ziddiyyətlər 435
11.6. Təlim motivləri. 437
11.7. Təlim prosesinin funksiyaları (vəzifələri) 439
XII FƏSİL
Təlim prosesinin mərhələləri və altsistemləri 446
12.1. Təlim anlayışının mürəkkəbliyi və başlıca vəzifələri. 447
12.1.1. Yeni tədris materialının qavranılması 447
12.1.2. Bilik, bacarıq və vərdişlərin formalaşması 448
12.1.3. Bilik, bacarıq və vərdişlərin tətbiqi 450
12.1.4. Təlimdə müvəffəqiyyətin hesaba alınması
və qiymətləndirilməsi 450
12.2. Mükəmməl təlim sisteminin altsistemləri. 451
12.2.1. Bilik və fəaliyyət üsullarının əsasən hazır ötürülməsini
özündə ehtiva edən altsistem. 451
12.2.2. Problemli öyrənməni özündə ehtiva edən altsistem 458
12.4. “İmkan-hərəkət-yeni keyfiyyət” dəyişməsi variantının
işlənməsi və seçim şərtləri 473
XIII FƏSİL
Təlim sisteminin invariantları. Təlimin prinsipləri, amilləri və şagirdlərin, müəllimlərin fəaliyyət modelləri 486
13.1. Təlim sisteminin ümumpedaqoji invariantları və onlardan
irəli gələn prinsiplər. 487
13.2. Təlim sisteminin spesifik invariantları və onlardan
irəli gələn prinsiplər 491
13.3. Nəzəriyyədə və praktikada özünə yer almış bəzi ümumpedaqoji
və spesifik prinsiplərin interpretasiyası. 492
13.4. Təlim prosesində əsas amillər. 509
13.5. Təlim prosesində şagirdin idrak fəaliyyəti modeli 513
13.6. Təlim prosesində müəllimin fəaliyyəti modeli 520
XIV FƏSİL
Təlim sisteminin komponentləri 527
14.1. Təlim materialının məzmunu. 528
14.2. Təlimin priyomları 530
14.2.1.Şagirdlərin təlim fəaliyyətinin idarəolunan prosesə
çevrilməsində priyomların rolu və onların inkişaf etdirilməsi 530
14.2.2. İnteraktiv təbiətli priyomlar 544
14.3. Təlimin təşkili formaları 546
14.3.1. Müəllimin dərsə hazırlanması və dərsin planlaşdırılması. 559
14.4. Qiymətləndirmə təlim sisteminin əsas komponentlərindən
biri kimi. 569
14.5. Təlim metodları. Ənənəvi təlim metodlarının
nomenklaturası və təsnifatı 576
14.5.1. Ənənəvi təlim metodlarının səciyyəvi xüsusiyyətləti 594
14.6. Vasitələr sistemi 611
14.6.1. Suallar və onların təlimdə yeri 611
14.6.2. Məsələ və ondan istifadə olunması 613
14.6.3. Biliklərin tətbiqi, bacarıq və vərdişlərin formalaşmasına
yönələn çalışmalar sistemi. 616
14.6.4. Əyaniliklə sözün vəhdəti. 617
XV FƏSİL
Yeni təlim texnologiyaları. Fəal və interaktiv təlim 621
15.1. Yeni təlim texnologiyalarının mahiyyəti. Ənənə və müasirlik 622
15.2. Yeni təlim texnologiyalarının prinsipləri 627
15.3. Ənənəvi təlimdən fəal və interaktiv təlimə 632
15.4. Fəal və interaktiv təlim metodlarının səciyyəsi 638
15.5. İnteraktiv təlim metodu ilə keçirilən dərslərin mərhələləri və səciyyəvi xüsusiyyətləti 646
15.6. İnteraktiv təlim metodlarının təsnifatı və məzmunu 652
15.7. Dərsdə şagirdlərin qiymətləndirilməsi 693
Firədun Nadir oğlu İbrahimov
Pedaqogika üzrə elmlər doktoru, Pedaqoji və Sosial Elmlər Akademiyasının üzvü (Moskva), Əməkdar müəllim.
Rüfət Lətif oğlu Hüseynzadə
Pedaqogika üzrə elmlər doktoru, professor, Əməkdar müəllim.
PEDAQOGİKA
Dərslik
Bakı- “Mütərcim” – 2012
Чапа имзаланыб: ***
Формат: 60x90 1/16. Гарнитур Тимес.
Щяъми: 2,75 ч.в. Тираж ***. Сифариш № ***.
Гиймяти мцгавиля иля.
«Мцтяръим» Няшриййат-Полиграфийа Мяркязи
Бакы, Рясул Рза кцч., 125
тел./факс (99412) 596 21 44
e-mail: mutarjim@mail.ru
Dostları ilə paylaş: |