Arih biLİMİne giRİŞ


Osmanlı'nın Mondros'u İmzalamasının Sebepleri



Yüklə 0,55 Mb.
səhifə7/8
tarix31.10.2017
ölçüsü0,55 Mb.
#23640
1   2   3   4   5   6   7   8

Osmanlı'nın Mondros'u İmzalamasının Sebepleri:
Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi ile Almanya ve Avusturya ile irtibatının oradan gelen yardımların kesilmesi.
Wilson Prensipleri'nin uygulanacağı düşünülmesi

Mondros Ateşkes Antlaşmasının Diğer Önemli Maddeleri:
• Boğazların yönetimi itilaf Devletlerine bırakılacak, tüm gemilere açık olacak.
* Osmanlı, kendi iç asayişi sağlayabilecek kadar asker bulundurup gerisini terhis edecek.Osmanlı tüm silahlarını itilaf Devletler bırakacak.
* Osmanlı tüm haberleşme araçlarını it Devletleri'nin kontrolünde bırakacak.Osmanlı donanması ve önemli ulaşımlarının kilit noktaları itilaf Devletleri'nin kontrolü bırakılacak.Osmanlı tüm esirleri serbest birakaç Osmanlılar'dan esir olanları itilaf Devletleri sert bırakmayacaktır.

CEMİYETLER
İtilaf Devletleri'nin bu işgalleri üzerine halkın ilk tepkileri direniş cemiyetleri kurmak olmuştur
MİLLİ CEMİYETLER ZARARLI
(Yararlı Cemiyetler) CEMİYETLER
Milli Varlığa Düşman Cemiyetler
1- Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası
2- Teali İslam Cemiyeti
3- Kürt Teali Cemiyeti
4- VVİlson Prensipleri Muhipleri Cemiyeti
5- ingiliz Muhipleri Cemiyeti
6- Hürriyet ve İtilaf Cemiyeti

1- izmir Müdafaa- i Hukuk Cemiyeti/ Redd- i ilhak Cemiyeti
2- Trakya Paşaeli Cemiyeti
3- Trabzon Muhafaza-ı Hukuk-u Milliye Cemiyeti
4- Kilikyalılar Cemiyeti
5- Doğu Anadolu Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti
6- Milli Kongre Cemiyeti

Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler
1- Rumların Kurduğu
a. Mavri Mira Cemiyeti
b. Etnik-i Eterya Cemiyeti
c. Pontus Rum Cemiyeti
2- Ermenilerin Kurduğu
a. Hınçak
b. Taşnak Cemiyetleri
3- Yahudilerin Kurduğu
a. Alyans İsrailit Cemiyeti
a. Mavri Mira Cemiyeti
b. Makkabi Cemiyeti

Milli Varlığa Düşman Cemiyetler
Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti: Kurtuluşun Padişaha bağlılıkla olacağını savundular.
Teali İslâm Cemiyeti: Kurtuluşun İslama ve Halifeye bağlı kalarak olacağını savundular.
Kürt Teali Cemiyeti: Wİlson Prensiplerine dayanarak doğuda Kürt Devleti kurmak istiyorlardı.
İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngilizlerle dost olup işgallere karşı çıkmamayı ve İngiliz mandasını savunuyorlardı. Dönemin sadrazamı Damat Ferit'in de bu cemiyetle ilgisi vardır.
Wİlson prensipleri: Amerikan mandası istiyordu.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası: İttihat ve Terakki'ye karşıdır.

Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler

Mavri Mira Cemiyeti: Megalo İdea düşüncesiyle Batı Anadolu, istanbul ve Trakya'yı Yunanistan'a bağlamak istiyordu.
Etniki Eterya Cemiyeti: Mavi Mira Cemiyetiy-le ortak idealleri paylaşıyordu.
Rum Pontus Cemiyeti: Karadeniz'de Rum Devleti kurmak istiyordu. Bu cemiyetleri Fener Rum Patrikhanesi yönlendirdi.
Taşnak ve Hınçak Cemiyeti: Ermeniler Doğu Anadolu'da devlet kurmak istiyorlardı. İstanbul Ermeni Patrikhanesi tarafından yönlendirilmiştir.
Alyans - Makabi Cemiyeti: Filistin'de bağımsız bir Yahudi devleti kurmak istiyorlardı. Anadolu'da bulunan diğer azınlıkların kurduğu cemiyetlere maddi yardımda bulunuyordu.
Milli Cemiyetler

Trakya Paşaeli Cemiyeti: Edirne'de Mondoros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra kuruldu. Trakya'nın, Yunanistan'a katılmasını önlemeye çalışmıştır.
İzmir Müdafaa-i Hukuk-u Osmaniye Cemiyeti: izmir'in işgalinden önce kurulmuştu. Ege'nin Türk olduğunu ve burada yaşayan Türklerin haklarının savunulması gerektiğini öne sürdüler.
Kilikyalılar Cemiyeti: Adana ve dolaylarındaki direniş hareketini teşkilâtlandırmak için kuruldu.
Trabzon Müdafaa-ı Hukuk-u Milliye Cemiyeti: Bu cemiyet Karadeniz'de Pontus iddiasındaki Rumlara karşı kuruldu.
Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti: İstanbul merkez olmak üzere Erzurum ve Elazığ'da şubeleri açılmıştır. Doğu illerinin Ermenilere verilmesini önlemek amacıyla kurulmuştur. Mustafa Kemal'in katkıları vardır.

Milli Cemiyetlerin Ortak Özellikleri
İşgaller karşısında bölgesel olarak kurulmuşlar, ülkenin tamamını kurtarmayı düşünmüşlerdir. Türklük duygusuyla kurulmuşlardır.

İzmir'in İşgali (15 Mayıs 1919): Yunanlılar Paris Barış Konferansı'nda belirlendiği üzere izmir'i işgal ettiler. Böylece asıl cephe ve asıl düşman belirlenmiş, Anadolu'da Kuvay-ı Milliye bilincinin artmasına neden olmuştur.

Amiral Bristol Raporul (Ekim 1919)
Yunanlılar'ın Batı Anadolu'daki işgalleri sırasında katliamları üzerine Osmanlı Devleti'nin isteği ile ABD heyeti İzmir civarına (Ege'ye) geldi.
Rapora Göre:
Batı Anadolu'da Rumlar çoğunlukta değildir.
Katliamlardan Yunanlılar sorumludur.
Yunan birlikleri buradan çekilmeli yerine itilaf kuvvetleri gelmelidir.
Önemi: Milli mücadelemizin haklılığını gösteren ilk uluslararası belgedir.
Kuvay-ı Milliye: İşgallere karşı bölgesel olarakl halkın desteğiyle kurulan direniş birlikleridir. Öne mi, bölgeseldir, ihtiyaçlarını halktan karşılardı. Düzenli orduya temel oluşturdu. Düzenli ordu kurulana kadar düşmanı oyalayıp TBMM'ye zaman kazandırdı.

KURTULUŞ SSAVAŞINA HAZIRLIK DÖNEMİ
Mondros Ateşkes Antlaşması imzaladığı sırad Suriye cephesinde olan Mustafa Kemal, İstanbul' geldi, bir süre sonra Samsun ve Doğu Karade niz'de Rum - Türk çatışmalarını önlemek amacıyl 9. Ordu Müfettişi olarak gönderildi. Samsun'a ç kınca halkı işgallere karşı milli bilinci uyandırma için Havza'ya geçti.

HAVZA GENELGESİ (28 MAYIS 1919)
Mustafa Kemal tüm idarecilere (askeri ve sivi gönderdiği telgrafta yurdumuzun işgal altında o duğu ve halkın işgallere karşı protesto ve mitine lerle organize edilmeleri istenmiştir.

AMASYA GENELGESİ (22 Haziran 1919)
Maddeleri
Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tel likededir.
*İstanbul Hükümeti galip devletlerin etkisi altıı da bulunduğundan yüklendiği sorumluluklar gereğini yerine getirememektedir. Bu duru milletimizi yok olmuş tanıtıyor.
Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve k rarlılığı kurtaracaktır.
* Milletin kararını verebilmesi için her türlü e ve denetimden uzak kendi kendine rahat davranabilen bir kurul oluşturulacaktır.
* Bunun için herkesin güvenini kazanmış üç k seçilecektir.
Bu temsilciler Anadolu'nun en güvenli yeri ! vas'a gizlice geleceklerdir.
Amasya Genelgesi ile, Kurtuluş Savaşı'nın amacı, gerekçesi ve yöntemi belirlenmiştir. İlk defa milli egemenlikten söz edilmiş ve İstanbul Hükümetine ve işgallere karşı çıkılması istenmiştir. Bu belge yayınlandıktan sonra Mustafa Kemal geri çağrılmış, gitmemiş ve askerlikten istifa etmiştir.
YORUM: Mustafa Kemal gelecekte yapacağı devrimin ilk sinyallerini vermiştir

ERZURUM KONGRESİ(23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)
Doğu Anadolu'da Ermeni devletinin kurulmasına engel olmak isteyen Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından düzenlendi. Bu yüzden toplanış şekli bölgeseldir. Ancak; aldığı kararlar bütün yurdu ilgilendirdiğinden millidir.

Kararları: Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. (Misak-ı Millî'nin Temeli atıldı.) Manda ve himaye kabul edilemez.Azınlıklara toplumsal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez. Kuva-i Millîye'yi amil, millî iradeyi hâkim kılmak esastır.Doğu illerinin ve bütün vatanın bağımsızlığını Osmanlı Hükümeti sağlayamazsa bunun gerçekleşmesi için geçici bir hükümet kurulacaktır.Bu kongrede ilk kez bir hükümetin kurulması gerekliliğinden söz edilmiştir. Doğu illerinin birliği de sağlanmıştır. Millî bir kongre hazırlıklarını yapmak üzere Temsil Kurulu seçildi. Başkanı da Mustafa Kemal oldu. İlk defa manda ve himaye reddedilerek azınlıklara haklar verilemiyeceği belirtildi.

BALIKESİR VE ALAŞEHİR KONGRELERİ (1919)
Bölgesel olan bu kongreler, Yunan işgallerine karşı alınacak tedbirleri görüşerek, Batı Cephe-si'nin kurulmasını kolaylaştırdı.

SİVAS KONGRESİ (4 - 11 Eylül 1919)
Toplanmasına Amasya Genelgesinde karar verilmiştir. Kongreyi engellemek isteyen istanbul Hükümeti Mustafa Kemal'i tutuklama kararı çıkarttı, şehrin Fransızlar tarafından işgal edileceğini yaydı ve Elazığ Valisini kongreyi engellemesi için görevlendirdi. Buna tepki olarak i^tınbul hükümeti ile ilişkiler kesilince Damat Ferit Paşa Hükümeti istifa etti. Ali Rıza Paşa Hükümeti kuruldu.

Kongrenin Önemi;
Erzurum Kongresi'nde alınan kararlar aynen kabul edilerek tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletildi. Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tüm cemiyetler birleştirildi. Böylece Milli Mücadele tek elden yönetilecekti. Millet adına söz söyleme yetkisi Temsil Heye-ti'ne verildi.Milli Mücadele'nin resmî yayın organı İrade-i Millîye gazetesi çıkarıldı. Manda ve himaye kesin olarak reddedildi. İstanbul Hükümeti Anadolu'ya hakim değil tâbi olacağı belirtildi.
Temsil Heyeti ilk yürütme yetkisini Ali Fuat Pa-şa'ya Batı Anadolu'daki Kuvay-ı Millîye komutanlığına atayarak kullandı. Manda ve himaye kabul edilemez.
Mısak-ı Milli tekrar kabul edildi.

AMASYA GÖRÜŞMESİ (Ekim 1919)
Yeni kurulan Ali Rıza Paşa hükümeti, Anadolu hareketini daha kolay kontrol etmek için, irtibat kararı aldı. Osmanlı Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında gerçekleşmiştir. Önemi, Amasya Görüşmesi ile Osmanlı Hükümeti Anadolu hareketini (Temsil Kurulu) resmen tanımıştır.

Amasya Görüşmelerinde Alınan Bazı Kararlar:
Türk topraklarımız her türlü tehlikeye karşı korunacak.
* Azınlıklara daha fazla imtiyaz verilmeyecektir. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetini İstanbul Hükümeti tanıyacaktır. Temsilciler kurulunun haberi olmadan düşmanla barış yapılmayacaktır.
* Meclis-i Mebusanın toplanması için Milletvekili seçimleri yapılacak.
* Meclis İstanbul'a toplanmayacak

ANKARA'YA TEMSİL KURULUNUN GELİŞİ (27 Aralık 1919)
Ankara'nın batı cephesine olan yakınlığı, güvenilir oluşu, ulaşım ve haberleşme imkanının elverişli olması, nedeniyle geldi. Böylece Ankara Milli Mücadele'nin merkezi oldu.

Son Osmanlı Meclis-i Mebusan'ın Açılması (12 Ocak 1920)
Mustafa Kemal istanbul işgal altında olduğu için başka bir ilde toplanılmasını istemiştir ancak İstanbul'da toplanmıştır. Mustafa Kemal İstanbul'a giden milletvekillerinden Müdafa-i Hukuk grubunu kurmalarını, kendisini Meclis başkanı seçtirmelerini ve Misak-ı Millî'yi kabul etmelerini istedi. Milletvekilleri meclis başkanı seçtiremediler, Müdafa-i Hukuk grubu yerine Felah-ı Vatan grubunu kurdular, ama Misak-ı Millî'yi kabul ettiler.

MİSAK-I MİLLÎ (28 Ocak 1920)
* Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
*Türklerin çoğunlukta olduğu yerler Türk hâkimiyetinde kalacaktır.
Arap topraklarının geleceği bölge halkının yapacağı serbest seçimle belirlenecektir. Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır (Milli Mücadelede ilk defa kapitülasyonlar rededildi).
Önemi; Kabul edilmesi İstanbul'un resmen işgaline, Meclisin işgalci güçler tarafından basılıp dağıtılmasına neden oldu (16 Mart 1920). Mebu-san Meclisi kapanınca TBMM'nin açılmasına zemin hazırladı. Mustafa Kemal'e Millî Mücadeleyi padişah adına da yürüttüğünü söyleme imkânı verdi.
 

TBMM'NİN AÇILMASI (23 Nisan 1920)
Açılma nedeni:
 Mebuslar Meclisinin kapanması. Önemi ve özellikleri:
Meclis hükümeti sistemi vardır. Yani meclis başkanı hükümetin de başkanıdır. Olağanüstü yetkilere sahip bir ihtilal meclisidir.Kurucu meclis özelliği taşır.
Kuvvetler birliğine dayanır. (Yasama - yürütme - yargı tek elden yapılır.)
TBMM üstünde kuvvet yoktur denerek İstanbul Hükümeti yok sayılmıştır.
Böylece yeni Türk Devleti kesin olarak kuruldu.
Yorum: TBMM ile cumhuriyete ilk adım atıldı.
1921 ANAYASASI (20 Ocak 1921)
Kurucu Meclis özelliği taşır.
Kuvvetler birliğine dayanır (yasama, yürütme, yargı). Lâik bir anayasa değildir. (Resmi din, islam-dır maddesiyle) Temel hak ve özgürlükler yoktur.
Sonuç: istanbul Hükûmeti'nin tepkisi sert oldu. Mustafa Kemal ve arkadaşları idama mahkûm edilirken, Kuvay-i Millîyeciler vatan haini ilân edildiler.

TBMM'ne karşı ayaklanmalar: İngilizlerin, İstanbul Hükûmeti'nin kışkırtmaları, azınlıkların çalışmaları, Kuvay-i Millîye'nin düzensiz hareketleri isyan nedenlerindendir.
1. İstanbul Hükümeti'nin Çıkardığı İsyanlar:
a. Kuvay-ı İnzibatiye İsyanı: Padişah'ın özel askerleri tarafından, Balıkesir bölgesinde çıkmıştır.Ali Fuat Paşa tarafından bastırılmıştır.
b. Anzavur isyanı: İsyan Adapazarı civarında çıkmış olup, Çerkeş Ethem tarafından bastırılmıştır.

2. İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri'nin
Ortaklaşa Çıkardığı İsyanlar:
Adapazarı, Hendek, Bolu, Düzce, Yozgat, Afyon, Konya, Bozkır, Dozkırı... gibi yerlerde çıkarılmıştır.
a. Kaçgiri isyanı b. Milli Aşireti İsyanı c. Şeyh Eşref İsyanı gibi isyanlarla

3. Önce Kuvay-ı Milliye Yanlısı Olup Ardından İsyan Edenler:
a. Çerkeş Ethem İsyanı: Düzenli ordunun başına geçmeyi hedefliyordu. Olmayınca düzenli orduya katılması istenince isyan etmiştir. Halbuki daha önce Anzavur Ayaklanmasını bastırmıştı.
b. Demirci Mehmet Efe İsyanı: Düzenmi orduya katılması istenince isyan etmiştir. Halbuki daha önce Anzavur Ayaklanmasını bastırmıştı.Daha önce Ege'nin savunması için uğraşmıştı.

4. Azınlıkların Çıkardığı İsyanlar:
a. Rumların çıkardığı isyanlar: Karadeniz'de Rum devletini tekrar kurmak için ve Ege'yi Yunan Devleti'ne katmak için
b. Ermeniler'in çıkardığı İsyanlar: Doğuda bağımsız Ermeni Devleti kurmak için.
TBMM'nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı Tedbirler:
*İstiklâl Mahkemelerini kurdu.
Hiyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı. Ankara müftüsünden İstanbul Hükümeti'nin çıkardığı fetvaya karşı fetva çıkarılarak İstanbul'la haberleşme kesildi.

Sonucunda;
Ayaklanmalarla uğraşırken düşmanın ilerleyişi hızlandı.
Ayaklanmaları bastırınca TBMM Anadolu'ya hâkim ve tek güç hâline geldi. Düzenli ordunun kurulması hızlanmıştır.Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması gecikmiştir.

SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920)
Bu antlaşma Osmanlı Mebuslar Meclisince onaylanmadı. Aynı zamanda TBMM tarafından tanınmadı, ayrıca imzalayanları vatan haini saydı. Sevr, imzalanmasına rağmen uygulanmayan antlaşmadır.
Düzenli Ordunun Kurulması
Kuvay-i Millîye'nin düşmana kesin darbeyi vu-ramaması ve ilerleyişini durduramaması üzerine düzenli ordu kuruldu.

KURTULUŞ SAVAŞI CEPHELER
Doğu Cephesi (3 Aralık 1920):
 ilk Savaşılan cephedir. Kâzım Karabekir Ermeniler'e karşı kazandığı zafer üzerine Gümrü Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma TBMM'nin uluslar arası alanda imzaladığı ilk antlaşmadır.

Güney Cephesi: Düzenli birliklerden yardım alınmadan Kuvay-i Millîye birlikleri Ermenilerle Fransızlara karşı savundu. Bu yüzden Doğu Cephesinin kazanılmasından hemen sonra düzenli birliklerimizin Güney Cephesine değil Batı Cephesine kaydırılmıştır. 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile cephe kapandı. (Sakarya Meydan Muharebe-si'ni kazanmamızın ardından)

Batı Cephesi: Balıkesir ve Alaşehir kongrelerinde Yunanlılara karşı kurulan cepheye Ali Fuat Paşa atandı (Sivas kongresince). Böylece bir Kuvay-i Millîye Birliği de İzmir'in işgaline karşı kuruldu.

Güney Cephesi: Düzenli birliklerden yardım alınmadan Kuvay-i Millîye birlikleri Ermenilerle Fransızlara karşı savundu. Bu yüzden Doğu Cephesinin kazanılmasından hemen sonra düzenli birliklerimizin Güney Cephesine değil Batı Cephesine kaydırılmıştır. 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile cephe kapandı. (Sakarya Meydan Muharebe-si'ni kazanmamızın ardından)

Batı Cephesi: Balıkesir ve Alaşehir kongrelerinde Yunanlılara karşı kurulan cepheye Ali Fuat Paşa atandı (Sivas kongresince). Böylece bir Kuvay-i Millîye Birliği de İzmir'in işgaline karşı kuruldu.

Sonuç: TBMM'yi ilk kez bir büyük devlet resmen tanımış oldu.
3. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu (1921 Anayasası) Kabul Edildi.
Yeni kurulan Türkiye'nin ilk resmli anayasasıdır.
4. İstiklâl Marşının Kabulü
Böylece, yeni kurulan Türkiye Devleti'nin Milli Marşının da kabulüyle bir devletin kurulması tamamen gerçekleşmiştir.

II. İNÖNÜ ZAFERİ (1921)
Zafer sonucunda halkın Millî Mücadeleye ve TBMM'ye olan güveni daha da artmıştır.
Sonuç: İtalya işgal ettiği yerlerden çekilmiştir.

Kütahya - Eskişehir Savaşları (10-14 Temmuz 1919): Sonucunda;
* Türk ordusu Sakarya Nehri'nin doğusuna çekilmiştir. Kütahya - Afyon - Eskişehir Yunanlılar'ın eline geçti.
Hükümet merkezinin Kayseri'ye taşınması gündeme geldi.
Sakarya Meydan Muharebesi ve Hazırlıkları (23 Ağustos -12 Eylül 1921): Mustafa Kemal olağanüstü yetkilerle üç aylığına başkomutan seçildi. Meclisin yasama, yürütme yargı yetkileri sürdü, ayrıca Mustafa Kemal 7 - 8 Ağustos 1921'de Tekalif-i Millî'ye emirlerini yayınladı. (Ordunun tüm ihtiyaç duyduğu malzemelerin halktan istenmesi ve toplanmasına gidildi). Zafer sonucunda savunma sırası Yunanlılara geçti. 1683 II. Viyana Bozgunu'ndan beri süren geri çekiliş sona erdi.
Zaferin siyasi sonuçları: Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalandı. Azerbeycan, Gürcistan, ve Ermenistan'la Kars Antlaşması imzalandı. Mustafa Kemal'e gazi ve mareşallik unvanı verildi. "Hatt-ı müdafa yoktur, sath-ı müdafa vardır" emri bu savaşta verildi.

BÜYÜK TAARRUZ VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI (26 Ağustos - 9 Eylül 1922)
Amacı düşmanı yurttan tamamen çıkarmaktı. Sonuç: Osmanlı Rumların karşı taarruza geçmesinin ardından dağılan Rumlar Dumlupınar da yakalanmış ve imha edilmiştir. Kaçanlar denize dökülmüştür. Yönümüzü istanbul'a çevirmemiz üzerine itilaf Devletleri çekinmiş ve barış istemiştir.
Önemi, Kurtuluş Savaşı sona erdi. Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı.

Mudanya Ateşkes Antlaşması (11 Ekim 1922)
Askerî zaferi tamamlayan siyasî bir zaferdir. Doğu Trakya ve istanbul tek kurşun atılmadan alınmış Batı Cephesi kapanmıştır.
BÜYÜK TAARRUZ VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI (26 Ağustos - 9 Eylül 1922)
Amacı düşmanı yurttan tamamen çıkarmaktı. Sonuç: Osmanlı Rumların karşı taarruza geçmesinin ardından dağılan Rumlar Dumlupınar da yakalanmış ve imha edilmiştir. Kaçanlar denize dökülmüştür. Yönümüzü istanbul'a çevirmemiz üzerine itilaf Devletleri çekinmiş ve barış istemiştir.
Önemi, Kurtuluş Savaşı sona erdi. Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı.

Mudanya Ateşkes Antlaşması (11 Ekim 1922)
Askerî zaferi tamamlayan siyasî bir zaferdir. Doğu Trakya ve istanbul tek kurşun atılmadan alınmış Batı Cephesi kapanmıştır.

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI (24 Temmuz 1923)
a. Kapitülasyonlar
b. Doğu'da Ermeni devletinin kurulması
SINIRLAR
Sovyet Sınırı:
 Kars Antlaşması'yla çizilen yer kabul edilmiştir.
Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşmasındaki sınır kabul edildi.
iran Sınırı: 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşmasıyla çizilen sınır küçük değişikliklerle kabul edilmiştir.
Irak Sınırı: Musul üzerinde anlaşma olmadı. İngiltere ve Türkiye kendi aralarında daha sonra görüşeceklerdi.
Batı Sınırı: Doğu Trakya bize geri verildi. Karaağaç ve yöresi de Yunanistan'dan alınacak savaş tazminatına sayıldı. Ege adalarının Türk sınırına yakın olanlar da asker bulundurulmayacaktı.
Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması'yla
Bulgar Sınırı: Balkan Savaşlar'ının ardından
Bulgaristan'la imzalanan İstanbul Antlaşması'yla çizilmiştir.
Kapitülâsyonlar: Her türlü kapitülâsyonlar tüm sonuçlarıyla birlikte kaldırıldı.
Azınlıklar: Bütün azınlıklar Türk uyrukludur. Hiçbir ayrıcalıkları yoktur. Batı Trakya'daki Türklerle İstanbul'daki Rumlar dışında, Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumlar ve Yunanistan'daki Türkler değiş tokuş edilecektir.
Savaş Tazminatları: I. Dünya Savaşı nedeniyle bizden istenen savaş tazminatından vazgeçildi. Yunanistan savaş tazminatını ödeyemediğinden karşılığında Karaağaç'ı bize bırakmışlardır.
Devlet Borçları: Faizler rededildi. Ana para ödendi. Borçlar Osmanlı imparatorluğu'ndan ayrılan devletlerle aramızda bölüşüldü. Bize düşen bölümü düzenli taksitlere bağlanarak kâğıt para esasına göre ödenmesi sağlandı.
Patrikhane: istanbul'dan uzaklaştırmak istesek de uzaklaştıramadık.
Boğazlar: Boğazlar bize geri verildi. Ancak geliş gidiş serbest olacak ve bu Milletler Cemiyeti denetiminde, başkanının Türk olduğu uluslar arası bir komisyon düzenleyecekti. Boğazın her iki yakası da askerden arındırılacaktı.
Yüklə 0,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin