"Axborot xavfsizligi" kafedrasi

10-Mavzu. Simsiz aloqa tizimlarida axborot resurslarini himoyalash.


Tarmog'ingizni WLAN-dan himoya qilish
Yaxshilangan xavfsizlik - WLAN-ni o'z VLAN-da o'rnatish uchun juda yaxshi sababdir. Barcha simsiz qurilmalarning WLAN-ga ulanishiga ruxsat berishingiz mumkin, ammo sizning ichki tarmog'ingizni qolgan qismini simsiz tarmoq orqali yuzaga keladigan har qanday muammolar yoki hujumlardan himoyalashingiz mumkin.
Firewall yoki ACL yo'riqchisidan foydalanish (kirishni boshqarish ro'yxatlarini) siz WLAN va boshqa tarmoq o'rtasidagi aloqani cheklashingiz mumkin. WLAN-ni veb-proksi yoki VPN orqali ichki tarmoqqa ulasangiz, hatto ular faqatgina Internetga kira olishlari uchun yoki faqat ma'lum papkalarga yoki ilovalarga kirishga ruxsat beradigan simsiz qurilmalar tomonidan kirishni cheklashingiz mumkin
Mavjud simsiz tarmoqlar quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

1. Radioto‘lqinli texnologiyalar, shuningdek uyali aloqa texnologiyalari;

2. Infraqizil texnologiyalar;
3. Erusti va kosmik mikroto‘lqin texnologiyalari.
Radioto‘lqinlar, infraqizil va mikroto‘lqinlar ko‘rinadigan yorug‘lik, ultrabinafsha yorug‘lik, radioto‘lqin, infraqizil, rentgen nurlari, mikroto‘lqin va gamma-nurlarni o‘z ichiga oladigan elektromagnitli spektrning bir qismidir. Elektromagnitli radiatsiya yer atmosferasi va kosmos orqali is propagated.


11-Mavzu. Axborotni ruxsatsiz foydalanishlardan himoyalash.
Kriptografiya axborotni ruxsatsiz kirishdan himoyalab, uning maxfiyligini ta’minlaydi. Masalan, to‘lov varaqlarini elеktron pochta orqali uzatishda uning o‘zgartirilishi yoki soxta yozuvlarning qushilishi mumkin. Bunday hollarda axborotning yaxlitligini ta’minlash zaruriyati paydo bo‘ladi. Umuman olganda kompyutеr tarmog‘iga ruxsatsiz kirishning mutlaqo oldini olish mumkin emas, lеkin ularni aniqlash mumkin. Axborotning yaxlitligini tеkshirishning bunday jarayoni, ko‘p hollarda, axborotning haqiqiyligini ta’minlash dеyiladi. Kriptografiyada qo‘llaniladigan usullar ko‘p bo‘lmagan o‘zgartirishlar bilan axborotlarning haqiqiyligini ta’minlashi mumkin.

Axborotni himoyalash deganda quyidagilar tushuniladi: 1. Axborot butunligi va ishonchliligini ta’minlash; 2. Axborotni saqlash jarayonida elementlarining almashtirilishiga yo‘l qo‘yilmaslik; 3. Maxsus ruhsatga ega bo‘lmagan shaxslar tomonidan axborotlardan qisman yoki to‘liq foydalanishning oldini olish, umuman olganda axborotni o‘g‘irlashga, o‘zgartirishga yoki tizimni ishdan chiqarishga bo‘lgan intilishlardan himoya qilish tushuniladi..

Axborot xavfsizligini ta’minlashda quyidagi talablar qo‘yiladi: 1. Konfidensiallik (mahfiylik); 2. Butunlik (axborotni axborot jarayonlari davomida uni beruhsat o‘zgartirish yoki kuzatishga yo‘l qo‘ymaslik holati); 3. Qobillik (axborotning unga nisbatan berilgan axborot jarayonlarini bajarishga yaroqlilik va tayyorlik xossasi).
Kompyuter tizimlari va tarmoqlarida axborotni himoyalashning quyidagi usullari mavjud: 1. Tashkiliy; 2. Texnik-dasturiy; 3. Huquqiy; 4. Axborotni zahiralash va nusxalash; 5.Kriptografik.