Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti



Yüklə 0,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/14
tarix16.05.2022
ölçüsü0,58 Mb.
#115924
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14
Ağazadə Nərmin KBM103B Analitik kimya-2

Xromofor nəzəriyyəsi.  

Ostvald  nəzəriyyəsi  H

və  OH


-

  ionlarının  təsirindən  indikatorların  rənginin 

dəyişməsini  izah  etsə  də,  üzvi  maddənin  tərkibində  gedən  dəyişikləri  izah  edə 

bilmirdi. Lakin bir sıra alimlərin sonrakı tədqiqatları göstərdi                

ki, üzvi maddələrin rəngi onların tərkibində xromofor adlanan müəyyən qrupların 

olması ilə əlaqədardır. . Bu qruplara karbonil  =C=O,  nitroqrup  ̶ N=O, azoqrup  

 ̶ N=N ̶ , tioqrup  =C=S və s. aiddirlər. 



Xromofor  qruplardan  başqa,  üzvi  birləşmələrin  rəngində  auksoxrom  qrupları         

(-NH


2

, -OH, -N(CH

3

)

2



, -N(C

2

H



5

)

2



, -OCH

3

 və s.) da vacib rol oynayır. Bu qrupların 



molekulda olması rəngi intensivləşdirir. 

Xromofor nəzəriyyəsinə görə, indikatorun rəngi nəinki onun tərkibində xromofor  

və auksoxrom maddələrin olmasından həmdə indikatorun quruluşundan asılıdır. 

Molekuldaxili qruplaşmanın nəticəsində indikator molekulunun quruluşu dəyişir 

və  birləşmənin  rəngi  dəyişir.  Benzol  quruluşu  xinoid  quruluşuna  keçir  və  rəng 

dəyişir. Daxili quruluşun bu cür dəyişməsinə tautomer izomerləşmə deyilir. 

İndikatorların tautomer formalarının bir-birinə keçməsi dönər prosesdir. İstənilən 

indikatorun məhlulda bir-birilə ilə tarazlıqda olan müxtəlif formaları mövcuddur. 

İndikatorların  quruluşunun  bu  cür  dəyişməsi  məhlula  turşu  və  ya  qələvi  əlavə 

etməklə, yəni H

+

 ionlarının qatılığını dəyişməklə mümkün olur. 




Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin