Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu dəDƏ qorqud dada gorgud

KOROĞLUNUN BİLHƏDİ SƏFƏRİ 183
Rəylər

DƏDƏ QORQUD ARENASINDA YENİ ƏSƏR. Rövşən Əlizadə 189
İtkilərimiz

ƏXMƏT SÖLƏYMƏNOV DÜNYADAN KÖÇDÜ VƏ YA TÜRK

DÜNYASI BİR ALİMİNİ DƏ İTİRDİ. Əli Şamil 190

CONTENTS
Gorgud studying: investigations, discoveries

Sadagat HASANOVA. “KİTABİ-DADA GORGUD” İS WİSDOM

TREASURE OF OUR LANGUAGE 3

Naila ASKER. GLANCE TO PUBLICATION AND BIBLIOGRAPHY

HIS­TORY OF MONUMENT OF “THE BOOK OF DEDE-KORKUT” 8

Aygul GURBANOVA. V.M.JIRMUNSKIY AND POETİCAL FORM

OF “THE BOOK OF DADA GORGUD” 15
Folk-lore studies: problems, researches

Mukhtar KAZIMOGLU-IMANOV. CEREMONIES: NATIONAL-CULTURAL

VARIETY AND COMMUNITY 20

Ali Berat ALPTEKIN . “BOZGURD” (“GREY WOLF”) IN AZERBAIJAN

AND TURKEY FOLK TALES, LEGENDS AND PROVERBS 26

Tayyar SALAMOGLU. FROM THE EPOS TO THE NOVEL (The epos

traditions in the novel “Garli ashirim”) the second article. The cult of horse:

in the epos and in the novel 32

Osman EFENDI. PHILOSOPHICAL ESSENCE OF THE CONCEPT

“DIVINE LOVE” IN THE EPOS “ASLI AND KEREM” 44

Nizami MURADOGLU . THE EPOS “THE BOOK OF DEDE GORGUD”

AND THE PHENOMENON OF HAYDAR ALIYEV 50

Dayanat JUMANOV. THE ESSENCE OF OBA TRUST AND ITS RESEARCH...57

Aynur JALILOVA. THE IMAGE OF BALD IN FOLKLORE 65

Ulkar ALAKBAROVA. SOUL IN THE BELIEFS TURKIC AND

MONGOLIAN PEOPLE 73

Vafa IBRAHIMOVA. TRADITIONS AND BELIEFS ABOUT

THE MOURNING CEREMONIES IN THE NATIONS OF GREAT BRITAIN 90

Leman VAQIFQIZI (SULEYMANOVA). LAYLAES SAYING AS BAYATI 96

Nail GURBANOV. A LOOK AT THE PROBLEMS OF REFLECTING

THE MYTHOLOGICAL OUTLOOK IN THE ANCIENT TURKIC EPOSES 104

Khuraman KERIMOVA. ABOUT COLLECTING, SYSTEMATIZING

AND PUBLISHING OF AZERBAIJAN FOLKLORE TILL 20^TH CENTURY 109

Durnisa SAFAROVA . GENERAL REWIEW OF CONTAMINATION

PROCCESS IN FOLKLORE 115

Gunel HUSEYNOVA. THE LANDSCAPE OF WINTER AND AUTUMN

IN FOLKLORE AND MODERN POETRY 128

Aydin MUSTAFAYEV. BELIEFS RELATED TO SACRED PLACE TREES

IN AZERBAIJAN 137

Sevda KARIMOVA. FOLKLORE AND LEGISLATIVE ISSUES

IN THE PERIOD OF INDEPENDENCE 143

Gulnar OSMANOVA. THE MOTİF OF MIRACULOUS BIRTH

IN MODERN AZERBAIJAN PROSE 150

Sevinj ALIEVA. THEORETICAL-METHODOLOGICAL AND

RITUAL-MYTHO­­LOGICAL BASICS OF THE PROBLEM OF SACRIFICES

MOTIVE IN THE FOLKLORE 157

Asmar ALIYEVA. TRANSFORMATİON MOTİVE İN AZERBAİJAN

FOL­KLO­RE (Statement of the problem) 166

Elnara AMIRLI . GUBADLY SANCTUARIES IN FOLKLORE 175
New samples from Azerbaijan folk-lore 183

Reviev 189

Our losses 190


СОДЕРЖАНИЕ
Горгудистика: поиски, открытия

Садагат ГАСАНОВА. ЭПОС «КИТАБИ-ДЕДЕ ГОРГУД» КЛАДОВАЯ

МУД­РОС­ТИ НАШЕГО ЯЗЫКА 3

Наилья АСКЕР. ВЗГЛЯД НА ПИСЬМЕННЫЙ ПАМЯТНИК

“КИТАБИ-ДЕДЕ ГОРГУД”, ЕЕ ИСТОРИЯ ИЗДАНИЯ И БИБЛИОГРАФИЯ 8

Aйгюл ГУРБАНОВА. В.М.ЖИРМУНСКИЙ И ПОЭТИЧЕСКАЯ

ФОРМА ДЕДЕ ГОРГУДСКИХ ОГУЗНАМЕ 15
Фольклористика: проблемы, исследования

Mухтар КАЗИМОГЛУ – ИМАНОВ. ОБРЯДЫ: НАЦИОНАЛЬНО-

КУЛЬ­ТУР­НОЕ РАЗНООБРАЗИЕ И ОБЩНОСТЬ 20

Али Берат АЛПТЕКИН. БОЗГУРД В АЗЕРБАЙДЖАНСКИХ И

ТУРЕЦКИХ НАРОДНЫХ СКАЗКАХ, ЛЕГЕНДАХ И ПОСЛОВИЦАХ 26

Tайяр СAЛAMOГЛУ. ОТ ЭПОСА К РОМАНУ (Эпическиe традиции

в романе «Снежный перевал») II. Kульт лошади: в эпосе и в романе.. 32

Oсман ЕФЕНДИ. О ФИЛОСОФСКОЙ СУЩНОСТИ ПОНЯТИИ

«ВОЗ­ВЫ­ЩЕН­­НЫЙ ЛЮБВИ» В ЭПОСЕ «АСЛИ И КЕРЕМ» 44

Низами МУРАДОГЛУ. «КНИГА МОЕГО ДЕДА КОРКУТА» И

ФЕНОМЕН ГЕЙДАРА АЛИЕВА 50

Деянет ДЖУМЕНОВ. СУЩНОСТЬ ДОВЕРИЯ И ИССЛЕДОВАНИЕ ОБЫ 57

Aйнур ДЖЕЛИЛОВA . ОБРАЗ ПЛЕЩИВОГО В ФОЛЬКЛОРЕ 65

Улькер АЛЕКБЕРОВА. ДУША В ВЕРОВАНИЯХ ТЮРКСКИХ И

МОН­ГОЛЬСКИХ НАРОДОВ 73

Вафа ИБРАГИМОВА. ТРАДИЦИИ И ВЕРОВАНИЯ СВЯЗАННЫЕ

С ТРАУР­НЫМИ ОБРЯДАМИ ВЕЛИКОБРИТАНСКИХ НАРОДНОСТЕЙ 90

Ляман ВАГИФГЫЗЫ (СУЛЕЙМАНОВА). БАЯТЫ В ВИДЕ

КОЛЫ­БЕЛЬНЫХ 96

Наиль ГУРБАНОВ. ВЗГЛЯД НА ВОПРОСЫ ОТРАЖЕНИЯ МИФОЛО-­

ГИЧЕСКОГО МИРОВОЗЗРЕНИЯ В ДРЕВНИХ ТЮРКСКИХ ДАСТАНОВ 104

Xураман KЕРИМОВА. О СБОРE, СИСТЕМАТИЗАЦИИ И

ПУБЛИКАЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО ФОЛЬКЛОРА ДО XX ВЕКА 109

Дурниса СЕФЕРОВА. ОБЩИЙ ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ ОБЗОР

КОНТА­МИ­НАЦИИ В ФОЛЬКЛОРОВЕДЕНИИ 115

Гюнель ГУСЕЙНОВА. ЗИМНЫЕ И ОСЕННЫЕ ПЕЙЗАЖИ

В СОВРЕ­МЕН­НОЙ И НАРОДНОЙ ПЕЭЗИИ 128

Aйдын МУСТАФАЕВ. ВЕРА, СВЯЗАННАЯ С КУЛЬТОМ ДЕРЕВЬЕВ

В АЗЕРБАЙДЖАНЕ 137

Севда KЕРИМОВА. ФОЛЬКЛОР И ЗАКОНОДАТЕЛЬНЫЕ

ВОПРОСЫ В ПЕРИОД НЕЗАВИСИМОСТИ 143

Гюлнар OСМАНОВА. МОТИВ ЧУДЕСНОГО РОЖДЕНИЯ

В СОВРЕ­МЕН­НОЙ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ ПРОЗЕ 150

Севиндж АЛИЕВА. ТЕОРЕТИЧЕСКО-МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ И

РИТУ­AЛЬ­­НО-МИ­ФОЛОГИ­ЧЕС­КИЕ ОСНОВЫ МОТИВА

ЖЕРТВОПРИНОШЕНИЯ В ФОЛЬКЛОРЕ 157

Есмер АЛИЕВА. МОТИВЫ ПРЕВРЕЩЕНИЯ В АЗЕРБАЙДЖАНСКОМ

ФОЛЬКЛОРЕ (Постановка проблемы) 166

Eльнара АМИРЛИ. СВЯТЫЕ МЕСТА ПОКЛОНЕНИЯ КУБАТЛЫ

В ФОЛЬКЛОРЕ 175
Новые образцы Азербайджанского фольклоре 183

Рецензии 189

Наши утраты 190

“Dədə Qorqud”.

Elmi-ədəbi toplu.

Bakı, “Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2016/2

Ədəbi işçilər:

Sənubər Kərimova

Qumru Şəhriyar
Nəşriyyat direktoru:

Prof. Nadir Məmmədli
Operator:

Məhsəti Süleymanova
Kompüter tərtibçisi:

Aygün Balayeva

Kağız formatı: 60/84 32/1

Mətbəə kağızı: №1

Həcmi: 200 səh.

Tirajı: 300

Toplu “Elm və təhsil” nəşriyyat-poliqrafiya mərkəzində

hazır diapozitivlərdən ofset üsulu ilə çap olunmuşdur.
Toplunun üz qabığındakı şəkil: Mirzəxan Qafarovun

“Dədə Qorqud” lövhəsi

Ünvan: Bakı, 370004, 8-ci Kiçik Qala döngəsi, 31

Tel: [phone]; Fax: [phone]

E-mail ünvanı: [e-mail]

-

1 “Oğuz tayfalarının dilində Dədəm Qor­­qudun kitabı”

1 Bu faktı bizə verən AMEA Folklor İnstitutunun “Türk xalqlarının folkloru” şöbəsinin müdiri fil.ü.e.d. Əf­zə­ləddin Əsgərə dərin minnətdarlığımızı bildiririk.

2 Bu faktı bizə söyləyən görkəmli alimimiz rəhmətlik Tofiq Hacıyevi sayğıyla anırıq.

1 Poşalar – dilənçilər

2 Bu nənninin əlimizdə iki variantı var. Burada daha kiçik variantını verməyi məqsədəuyğun saydıq.

1 Netdim? – Nə etdim?

2 1988-ci il Özbəkistanda baş vermiş olaylar üzündən Ahısqa türklərinin bir qismi Azərbaycana köçərək müx­təlif bölgələrimizdə yerləşmişlər. Bu nənni nümunəsini 1988-ci ildə Bey­ləqan rayonunun Türklər kən­di­nin orta məktəbinin dil-ədəbiyyat müəllimi Bağırova Zeynəb Şirin qızı həmin kənddə məs­kunlaşmış ahısqalılardan qeydə almışdır və 2015-ci ilin mart ayında bizə vermişdir. Həmin materialları zamanında topladığı və bizə təqdim et­di­yi üçün Zeynəb xanıma minnətdarıq.

1 Asif söyləyicinin Qarabağ uğ­run­da gedən döyüşlərdə şəhid ol­muş oğludur.

1 Məqalədə nağılların süjet nömrəsi İ.Rüstəmzadənin “Azərbaycan nağıllarının süjet göstəricisi” (Bakı: Elm və təhsil, 2013) kitabı əsasında verilmişdir.

1Каррыев Б.А. Эпические сказания о Кер-оглы у тюркоязычных народов. – Наука, Главная редаксия восточной литературы, М., 1968, с. 8.