Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Lənkəran Dövlət Humanitar Kolleci fbk: Təsviri incəsənət,texnologiya və rəsmxət

 
13. Tikişin növləri 
 
TikiĢ istehsalatında çoxlu sayda tikiĢ növlərindən istifadə edilir.Bundan 
baĢqa bədii tikiĢ növləridə mövcudur. 
Məs:naxıĢ, bəzək vurmada istifadə edilir. 
Əmək hazırlığı dərslərindən sadə tikiĢ növlərindən istifadə edilir ki,uĢaqlar 
bu tikiĢləri mənimsəməklə onlarda müəyyən bacarıqlar formalaĢır. 
AĢağıda göstərilən tikiĢ növləri ilə tanıĢ ola:.
1.Ġynə qabağa tikmə 4.Basdırma tikiĢ.
2.Ġynə dala tikmə. 5.Ġlməkli tikmə.
3.Düzünə tikiĢ. 6.Zəncirvari tikmə. 
Ġynə qabağa- bu tikiĢ növü ən sadə tikiĢ hesab olunur. TikiĢin
yerinə yetirilməsi texnikası sadədir: iynə daim parçaya keçirilərək
əvvəlini tikiĢlərə nisbətən irəli aparılır.Parça üzərində çəkilmiĢ xətt
üzrə kiçik tikiĢlər vurulur.Yəni qabağa doğru iynə parçanın üst
tərəfindən batırılır, alt tərəfindən çıxarılıb yenidən parçaya batırılıb
üst tərəfdən çıxarılır. 
Ġynə dala tikmə- bu üst tərəfdən iynə qabağa tikiĢə oxĢayır. 
Ġynə üst tərəfdən keçirilib, astar tərəfdə tikiĢin uzunluğunda üç

---

dəfə artıq məsafə qoymaqla üz hissəyə çıxarılır.Yuxarıya çıxarılmıĢ
iynə geriyə qaytarılıb, yenidən parçadan keçirilir və beləliklə davam
etdirilir. 
Düzünə tikiĢ- bu tikiĢ üz tərəfdən maĢın tikiĢinə oxĢayır.Bərk
olduğundan maĢın tikiĢini əvəz edir sağdan sola doğru tikilir.Sapın
ucunu düyünlənib iynəni parçaya aĢağı tərəfində yuxarıya doğru
keçirilər. 
Basdırma tikiĢ- bu növ tikiĢdə kənarlar qatlanmıĢ parçanın tikmək
üçün istifadə edirlər.Belə tikiĢin bir növü sadə basdırmadır.Əvvəlcə
parçanın kənarını. Iki dəfə qatlanır.QqtlanmıĢ hissənin ortasından
kökləmək lazımdır.Ġynə qatlanmıĢ hissənin əsas hissəyə birləĢən 
yerindən sacılaraq. Qatın üst hissəsindən bir qədər çəpinə
çıxarılır.TikiĢlər arasından məsafə eyni və bir –birinə yaxın olmalıdır. 
Ġlməkli tikmə- uc hissəsi tez sökülə bilər parçaların kənarlarını
bərkitmək və düymə yerinin kənarlarını tikmək üçün daha çox
istifadə olunur .Hər hansı bir məlumatın kənarlarının bərkitmək üçün
də tikiĢin bu növündən istifadə olunur . 
Zəncir vari tikmə- bəzən vurma məqsədilə daha cox tətbiq olunur. Sap 
dolanmıĢ halda parçanın üstünə qoyulur.Ġynə onun arxasından keçirilir. 
Ġynə ilə iĢləyərkən üskükdən istifadə olunur.TikiĢ üçün saplar nə uzun ,nə 
də qısa olmalı deyil.Sapların ucu düyünlənir . 
TikiĢdə ilkin vərdiĢlər üçün əvvəlcə kağız üzərində iĢlər görülür.Damalı 
kağızda məĢqələlər etdirilir. 
Ġynə qabağa tikiĢin iki üsulu var: 
1.Hörülmə ilə iynə qabağa tikiĢi. 
2.Hörməli iynə qabağa tikiĢi.