AZƏrbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ TƏHSİl problemləR ÜZRƏ elmi-metodiKİ MƏRKƏz azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti
Yüklə 250,11 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
- PROQRAMI
- Азизова Э.Д., Мустафаева З.И., Байрамова С.Р. Основы социологии труда: Уч. пособие. Баку: «Игтисад Университети», 2009
|
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ TƏHSİL PROBLEMLƏR ÜZRƏ ELMİ-METODİKİ MƏRKƏZ AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Əməyin səmərəliliyinin sosial-iqtisadi problemləri» fənninin TƏDRİS PROQRAMI B A K I – 2 0 10 AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ TƏHSİL PROBLEMLƏR ÜZRƏ ELMİ-METODİKİ MƏRKƏZ AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ “Əməyin iqtisadiyyatı və təşkili” kafedrası tərəfindən hazırlanmış «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Əməyin səmərəliliyinin sosial-iqtisadi problemləri» fənninin TƏDRİS PROQRAMI Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin Tarxli saylı əmrinə əsasən qrif verilmişdir
“Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin problemləri” fənnin tematik planı və tədris saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. “Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin problemləri” kursunun predmeti, məzmunu və vəzifələri 1. Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin problemləri 2. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu 3. Kursun məqsədi və vəzifələri 4. Kursun öyrənilməsində istifadə olunan metodları 5. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi
Makro və mikro səviyyədə əməyin sosial-iqtisadi səmərəlilik problemləri. Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin iqtisadi artıma təsiri. Firma və şirkətlərdə əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin texniki-iqtisadi göstəriciləri ilə qarşılıqlı əlaqəsi. Əməyin sosial-iqtisadi problemlərinin həllində müasir dünya təcrübəsindən istifadə. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi.
Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin insan kapitalından makro və mikro səviyyədə düzgün inkişaf etdirilməsindən birbaşa asıllığı. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsində insan kapitalının iqtisadiyyatın ayrı-ayrı sahələrinə yönəldilməsi və istifadə yollarının təkmilləşdirilməsi. Əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsində əmək potensialından səmərəli istifadə. Əmək məhsuldarlığının ölçülməsində əmək potensialından istifadənin qiymətləndirilməsi. Bu sahədə milli iqtisadiyyatın özəlliklərini nəzərə almaqla inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsinin tədbiqi.
Maddi və qeyri-maddi istehsal sahələrində əmək fəallığının artırılmasına təsir edən amillər. Fəaliyyətdə olan işçi qüvvəsindən səmərəli istifadənin əmək bazarında tələb və təklifin qarşılıqlı əlaqəsinə təsiri. Müəssisənin rəqabətqabiliyyətli fəaliyyətinin əməyin səmərəliliyi ilə əlaqəsi. Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin proqnozlaşmasında bazar konyunkturasının nəzərə alınması. MÖVZU IV. Əmək məhsuldarlığı – əməyin səmərəliliyinin başlıca göstəricisi kimi Ölkədə iqtisadi artıma nail olmaqda əmək məhsuldarlığının rolu və əhəmiyyəti. Əməyin səmərəliliyinin əmək məhsuldarlığı, ümumi daxili məhsul (ÜDM) və milli gəlir (MG) kimi əsas makroiqtisadi göstəricilərin artırılmasında rolu. İstehsal proseslərinin optimallaşdırılmasının və əmək məhsuldarlığının artırılmasının qarşılıqlı əlaqəsi. Əmək məhsuldarılığının ölçülməsi üsullarının təkmilləşdirilməsi. Müasir şəraitdə əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin artırılması yolları. MÖVZU V. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin şərtləri və amilləri Müasir istehsal sistemləri şəraitində əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsi problemləri. Əməyin səmərəlilyiynin yüksəldilməsinin ayrı-ayrı amillər üzrə təhlili və qiymətləndirilməsi. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin maddi-texniki amilləri. Sistemli elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətindən istifadə səviyyəsinin əməyin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsində nəzərə alınması. İstehsal güclərindən istifadə, fondverimi və əməyin səmərəliliyi göstəriciləri arasında korelyasiya asılılığı. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin ictimai-təşkilati amilləri. İstehsalın, müəssisənin ixtisaslaşdırılması, təmərgüzləşməsi, kooperasiyalaşdırılması əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin şərtləri kimi. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin sosial-iqtisadi və s. amilləri. MÖVZU VI. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsi ehtiyatları və onların tədqiq olunması problemi Makro və mikro səviyyədə əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin mövcud ehtiyatları. Xalq təsərrüfatı miqyaslı ehtiyatların ayrı-ayrı amillər üzrə təhlili və qiymətləndirilməsi. Regional ehtiyatların istifadəsi sahəsində səmərəli istiqamətlərin müəyyən edilməsi. Sahələrarası və sahə ehtiyatlarından maksimum şəkildə səmərəli istifadə. İstehsal daxili ehtiyatların əməyin səmərəliliyi baxımından sistemləşdirilməsi və istifadəsi. Elmi-texniki tərəqqinin imkanlarının realizə olunması ilə əlaqədar əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsi ehtiyatlarından optimal şəkildə istifadə. Əməyin səmərəliliyinin yüksəldilməsi ehtiyatların aşkara çıaxrılması və istifadəsi üzrə tədbirlərin müəyyən edilməsi. Bu sahədə mövcud olan ehtiyatların aşkara çıxarılması metodları. MÖVZU VII. Müəssisə və firmadaxili iqtisadi göstəricilər və onların əməyin səmərəliliyi ilə əlaqələndirilməsi Mikrosəviyyədə əmək göstəricilərin və digər iqtisadi göstəricilərin qarşılıqlı şəkildə təhlil edilməsi. Mikroiqtisadi göstəricilərin istifadə səviyyəsi üzrə qruplaşdırılması. Müəssisənin iqtisadi fəaliyyətinin idarə olunmasında bu göstəricilərin sistemli halda nəzərə alınması. İstehsal sahələrində hasilat normasının müəyyən olunmasının əməyin səmərəliliyi ilə bağlılığı. Mənfəətin müəssisənin əsas iqtisadi göstəricisi kimi əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyi ilə əlaqələndirilməsi. Müəssisə və firmadaxili operativ, cari və strateji planların tərtib edilməsində əməyin səmərəliliyinin artırılması göstəricilərin nəzərə alınması. Müasir şəraitdə işçilərin stimullaşdırılmasının prinsipləri, sistemləri, növləri və onların əməyin səmərəliliyi ilə üzvü şəkildə bağlılığı.
Müəssisədə sosial-əmək münasibətlərinin idarə olunması və onun əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin artırılmasında nəzərə alınması. Üfuqi və şaquli sosial-əmək münasibətlərinin əməyin səmərəliliyinin artırılması prizmasından nəzərdən keçirilməsi. Fəaliyyət məzmunu baxımından sosial-əmək münasibətlərinin səmərəliliyə təsiri. Müəssisədə sosial-əmək münasibətlərinin mövcud səviyyəsinin əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsi baxımından qiymətləndirilməsi.
Əməyin səmərəliliyinin əldə olunması məqsədilə stimullaşdırmanın müasir növlərinin tədbiq olunması. Əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsi ilə bağlı stimullaşdırmanın təşkilinə olan tələblərin artırılması. Müasir şəraitdə stimullaşdırmanın funksiyalarının yeni məzmun kəsb etməsi. Müəssisə, firma və şirkətlərdə əməyin stimullaşdırması ilə bağlı problemlərin əməyin sosial-iqtisadi səmərəliliyinin artırılması baxımından həlli yolları.
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Gəlirlər və əmək haqqı nəzəriyyəsi» kursunun PROQRAMI BAKI – 2009 Elmi rəhbər: prof. T.Ə.Quliyev Tərtib edənlər: prof. T.Ə.Quliyev dos.S.R.Bayramova GİRİŞ “Gəlirlər və əmək haqqı nəzəriyyəsi” kursu üzrə dərs saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. Bazar münasibətləri şəraitində gəlirlər və əmək haqqı siyasətinin əsas məqsədləri, vəzifələri və nəzəri–metodoloji əsasları Gəlirlər və əmək haqqı nəzəriyyəsi milli regional, dünyəvi və qlobal bir problem kimi. Gəlirlər əv əmək haqqı siyasətinin dövlətin iqtsiadi siyasəti sistemindcə və sosial-iqtsiadi nəzəriyyələrdə tutduğu mövqe. Pozitiv, nomrativ iqtsiadi nəzəriyyələr və gəlirlər, əmək haqqı siyasəti. Makro və mikro səviyyəli gəlirlər və mək haqqı siyasəti. Gəlir və mək haqqı siasətinin nəzəri-mteodoloji və sosial-iqtsiadi əsasları. Gəlirlər və mək haqqı siyasətinin formalaşması və həyata keçirilməsi metodları və mexanizmləri. ÜDM və milli gəlir. Gəlirlərin formalaşmasında onların potensialı əhəmiyyəti. Milli gəlirin ilkin və yenidən bölüşdürülməsi, Dövlət gəlirlərinin formaşalması və idarəedilməsi problemləri. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi. MÖVZU II. Gəlirlərin iqtsiadi təbiəti və onların formalaşması Gəlirlərin sosial-iqtisadi mahiyyəti və əhəmiyyəti. İqtisadi gəlirlər və iqtisadi resurslar, onlar arasındakı qarşılıqlı əlaqə, onların determinasiyası. Amillər üzrə gəlirlər və mexanizmləri. Mülkiyyətlə bağlı gəlirlər. Sahibkarlıq gəlirləri. İşçi qüvvəsi ilə bağlı gəlirlər. Gizli iqtisadiyyat və onun gəlirləri. Müəssisə, dövlət və əhali gəlirlərinin tərkibi və strukturu, onların mənbələri və növləri. Gəlirlərin formalaşdırılması və bölüşdürülməsi modelləri.
İşçi qüvvəsinin tələb və təklifinin formalaşması problemi və ona təsir edən amillər. Əmək bazarı subyektlərinin iqtsiadi mənafeləri. Məşğulluq və gəlirlərin formalaşması. Əmək və kapital arasındakı sosial-iqtsiadi münasibətlər. Sosial tərəfdaşlıq problemi. MÖVZU VII. Gəlirlərin vergiyə cəlb edilməsi problemləri Vergi sistemli və onun gəlirlərlə sistemi ilə əlaqəsi. Gəlirlərin vergiyə cəlb edilməsinin müasir problemləri. Keçid dövründə onun xüsusiyyətləri. Gəlirlərin fiskal istiqamətləri. Ayrı-ayrı gəlir növlərinin müxtəlif vergi sistemləri vasitəsilə vergiyə cəlb edilməsi xüsusiyyətləri. Büdcə gəlirləri və vergiyə cəlb etmə səviyyəsi. Vergi potensialı. MÖVZU VIII. Gəlirlərin və əhali istehlakının proqnozlaşdırılması Gəlirlər və istehslakın proqnozlaşdırılmasının gəlirlər və məkə haqqı siyasətində tutduğu mövqe. Gəlirlər potensialı və demoqrafik proqnozlar. Həyat səviyyəsi və istehlakın proqnoz hesablamalarında nəzərə alınması. Proqnoz hesablamalarının aparılması qaydası. Əhalinin ev təsərrüfatı gəlirləri, mədaxil və məxaric balansı. Gəlirlər və yoxsulluq fərqlərinin kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi. Əhali istehslakının proqnozlaşdırılmasının müasir problemləri. MÖVZU IX. İnkişaf etmiş ölkələrdə gəlirlər və əmək haqqı siyasəti təcrübəsi Əmək haqqı və gəlirlərin tənzimlənməsinin prinsipləri, modelləri və konsepsiyaları. Radikal liberalizm və sosial yönümlü modellər. Gəlirlər və əmək haqqının bazar mexanizmlərinin formalaşması xüsusiyyətləri və mexanizmləri. Bu sahədə mövcud olan müasir nəzəriyyələr. Bu sahədə mövcud olan qanunvericilik aktları. Əmək haqqında olan qeyri-bərabərliyin ölçülməsi. Əmək haqqının inflyasiyası. Qiymətin inflyasiyası. İşsizlik və işsizliyə görə müavinətlər və s. ƏDƏBİYYAT
6. Левашов В.И. Социальная политика доходов и заработной платы. М., 2000 AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Əməyin təşkilinin sosial-iqtisadi problemləri» kursunun PROQRAMI B A K I – 2 0 0 9 Elmi rəhbər: prof. T.Ə.Quliyev Tərtib edənlər: prof. T.Ə.Quliyev dos. S.R.Bayramova dos. Z.İ.Mustafayeva b/м. S.Ə.Qurbanova GİRİŞ “Əməyin təşkilinin sosial-iqtisadi problemləri” kursu üzrə dərs saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. «Əməyin təşkilinin sosial-iqtisadi problemləri» kursunun predmeti, məzmunu və vəzifələri Əməyin təşkili anlayışı. Əməyin təşkilinin digər sosial-iqtisadi problemlər və istehsal sistemləri ilə əlaqəsi. Əməyin təşkilinin müasir sosial-iqtisadi və texniki-innovasiya problemləri. Əməyin təşkilinin əsas istiqamətləri. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi. MÖVZU II. İnsan resursları, işçilərin peşə hazırlığı və əmyin elmi təşkili problemləri Elmi-texniki tərəqqi, əməyin təşkili, insan kapitalı və əmək potensialı arasındakı qarşılıqlı əlaqə. Onların bir-biri ilə şərtlənməsi və qarşılıqlı təsiri. Müasir istehsal sistemləri şəraitində işçilərin mədəni-texniki və ümumi bilik, intellektual səviyyəsinin əməyin elmi təşkili tələblərinə, standartlarına uyğun gəlməsi məsələləri. İşçilərin peşə meyli, peşə seçimi və əməyin təşkili məsələləri. Fəhlə və mütəxəssis kadrların hazırlığı və ixtisasının yüksəldilməsi. Bu sahədə dünya ölkələrinin önəmli, pozitiv təcrübəsi. İxtisas artırma və əməyin təşkili sosial, iqtisadi, elmi-texniki problem kimi. MÖVZU III. Müəssisə və idarələrdə əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması sosial problem kimi Müəssisələrdə əmək şəraiti. Əmək şəraitinə təsir edən amillər. Əməyin fiziologiyası, psixologiyası, əməyin sosiologiyası və əmək şəraiti problemləri. İnsanın, işçinin əmək qabiliyyəti və əmək prosesində onların dəyişilməsinin qanunauyğunluqları. Əmək qabiliyyətinin dəyişməsi fazaları. İş proseində yorulma. Yorulmaya təsir edən amillər, yorulmanın qarşısının alınması yolları. Səmərəli əmək və istirahət rejimlərinin layihələndirilməsi. MÖVZU IV. Əmək bölgüsü və əmək kooperasiyası, onun təkmilləşdirilməsi Əmək bölgüsü. Əmək bölgüsü və elmi-texniki tərəqqi. Əmək bölgüsünə təsir edən amillər. Bu sahədə baş verən müasir meyillər. Əmək bölgüsünün forma və növləri, onların qarşılıqlı əlaqəsi. Əmək kooperasiyası. Kollektiv əmək təşkili, istehsal briqadaları, onların tipləri, formalaşması problemləri. Müasir istehsal sistemləri şəraitində əmək bölgüsü və kooperasiyasının təkmilləşdirilməsi, onun sosial-iqtisadi nəticələri. MÖVZU V. İş yerlərinin təşkili və ona mütərəqqi xidmət problemi İş yerləri maddi və qeyri-maddi nemətlər istehsalının ilkin həlqəsi, məkanı kimi. Müxtəlif istehsal sistemləri, əmək fəaliyyəti şəraitində iş yerlərinin təşkili xüsusiyyətləri. Elmi-texniki tərəqqi və iş yerləri. İş yerlərinin təşkilinin ergonomik problemləri və sistemləri. İş yerlərinin səmərəli təşkili prinsipləri və metodları. İş yerlərinə xidmət. İş yerlərinin təchizatı. İş yerlərinin planirovkası. İş yerlərinin layihələndirilməsi və təkmilləşdirlməsi məsələlri. MÖVZU VI. Əmək prosesləri və əməyin normalaşdırılmasının təkmilləşdirilməsi Əmək və istehsal prosesləri, onların qarşılıqlı əlaqəsi, uzlaşdırılması. Əmək prosesləri, onların təsnifatı və elmi-texniki tərəqqi. Fərdi və kollektiv əmək proseslərinin layihələndirilməsi, onun texniki-texnoloji, sosial-iqtisadi problemləri. Əmək proseslərinin təkmilləşdirilməsi və onun sosial-iqtisadi səmərəsi. Əmək üsulları, əmək fəndləri, onların seçilməsi və tətbiqi. Bu sahədə baş verən mütərqqi hallaran öyrənilməsi. Əməyin normalaşdırılması və əmək prosesləri. Əmək proseslərinin vaxt, kəmiyyət baxımından qiymətləndirilməsi. Əmək normalarının keyfiyyəti. Əmək normaları və əmək intensivliyi. MÖVZU VII. Əməyin təşkili səviyyəsi, onun təhlili və qiymətləndirilməsi problemi Əməyin təşkili səviyyəsi anlayışı. Əməyin təşkili səviyyəsinin şərtləndirən əsas amillər. Əməyin təşkili səviyyəsinin təhlili vəzifələri. Təhlinin aparılması formaları və qaydaları. İş faxtı təhlilin əsas obyekti kimi. Məcmuu iş vaxtı fondu, onun strukturu və hesablanması. Əməyin təşkili göstəricilərinin digər göstəricilərlə müqayisəli təhlili. Əməyin təşkili səviyyəsini səciyyələndirən əsas göstəricilər, indikatorlar və onların qiymətləndirilməsi. MÖVZU VIII. Əməyin təşkili üzrə tədbirlər sistemi və onun sosial-iqtisadi səmərəsi Əməyin təşkilinin avtomatlaşdırılmasını tələb edən əsas prisniplər. Əməyin təşkili üzrə tədbirlərin texniki-texnoloji, iqtisadi və sosial aspektləri. Əməyin təşkili üzrə konkret tədbirlərin layihələndirilməsi. Əməyin təşkili üzrə tədbirlərin iqtisadi cəhətdən əsaslandırılması. əməyin təşkili üzrə tədbirlərin sosial-iqtisadi səmərəsi. Əməyin təşkili üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsi üzərində nəzarət və onun formaları. Əməyin səmərəli təşkilinin stimullaşdırılması problemləri. ƏDƏBİYYAT
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ«Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Rəhbər işçilərin, mühəndis-texniki işçilərin və mütəxəssislərin əmək haqqının təşkili» kursunun PROQRAMIBAKI – 2009Elmi rəhbər: prof. T.Ə.Quliyev Tərtib edənlər: prof. T.Ə.Quliyev dos.E.C.Əzizova dos.S.R.Bayramova b/м. S.Ə.Qurbanova GİRİŞ “Rəhbər işçilərin, mühəndis-texniki işçilərin və mütəxəssislərin əmək haqqının təşkili” kursu üzrə dərs saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. İdarəetmə sferasında əmək haqqı təşkilinin əhəmiyyəti, mahiyyəti, məzmunu və vəzifələri Əmək haqqı təşkili kursunun əhəmiyyəti. İdarəçilik əmək haqqının təşkilinin məqsəd və vəzifələri. İdarəçilik əməyinin elmi təşkilinin tarixi inkişaf mərhələləri. İdarəetmə elmi və əməyin elmi təşkili problemləri. İdarəçəlik əməyinin xüsusiyyətləri. İdarəçilik əməyinin təşkilinin əsas prinsipləri: hərəkətə qənaət prinsipi, iş yerinə xidmətinin tənzimləmə prinsipi, əmək normalarının kompleks əsaslandırılması prinsipi, elmilik prinsipi, sistemlilik prinsipi, mütənasiblik prinsipi, qənaətçilik prinsipi və s. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi. MÖVZU II. Əməyinin təşkilinin nəzəri-metodoloji əsasları Əməyin təşkili üzrə nəzəriyyələrin formalaşması və inkişafı. Nəzəriyyələrin inkişaf mərhələləri. Əməyin elmi təşkilinin müasir qaydaları və prinsipləri. Bazar münasibətləri şəraitində əməyin təşkili problemləri. Müəssisə və idarələrdə idarəçilik əməyinin təşkilinin daha da təkmilləşdirilməsi problemləri. İnstitusional transformasiya şəraitində idarəçilik əməyinin sahibkarlıq funksiyaları ilə əlaqələndirilməsi və menecment fəaliyyət modelinin bu şəraitdə nəzərə alınması. İnstitusional transformasiya şəraitində idarəçilik fəaliyyətində meydana çıxan mübahisələr, münaqişələr, onların həlli yolları. Sərəncamedici səlahiyyət, xətti səlahiyyət, funksional səlahiyyət, məsləhətedici səlahiyyət, nəzarətedici – hesabat səlahiyyəti, əlaqələndirmə səlahiyyəti və s. MÖVZU III. İdarəçilik əməyinin təşkili əməyin təşkili sisteminin mühüm tərkib hissəsi kimi. İdarəçilik əməyi və istehsal sistemləri, onlar arasındakı əlaqə. İdarəçilik əməyinin psixofizioloji, sosial və iqtisadi problemləri. İdarəçilik əməyi və əməyin sosial-iqtisadi problemlərinin həllində onun rolu. İdarəçilik əməyinin təşkili və əmək məhsuldarlığı arasındakı əlaqə. İdarəçilik əməyi və icraçılarla görüləcək işin əlaqələndirilməsi. İdarəçilik əməyinin əmək intizamının möhkəmləndirilməsi ilə, əmək hərəkətlərinin ahəngdarlığı ilə, əməyin düzgün normallaşdırılması ilə əlaqələndirilməsi. MÖVZU IV. Rəhbər işçiləri, mühəndis-texniki işçilərin və mütəxəssislərin əməyinin təşkili məsələləri İdarəetmə sferasında əmək bölgüsü və əmək kooperasiyasının təşkili və əlaqələndirilməsi xüsusiyyətləri. Mühəndis-texniki işçilərin, qulluqçuların fəaliyyətinə kompleks, sistemli yanaşma əmək prosesinin səmərəli təşkili problemi. Fəaliyyətin idarəetmə funksiyaları, fəaliyyət növü, görüləcək işlərin mürəkkəblilik səviyyəsi və məsuliyyətliliyi, habelə məqsədli proqramlar, iş və əməliyyat növləri üzrə həyata keçirilməsi. Vəzifə təlimatları və əmək funksiyaları. İdarəçilik fəaliyyətinin informasiya təminatı. İstehsalın elmi idarəetmə metodları. İdarə aparıtı işçilərinin fəaliyyətinin düzgün istiqamətləndirilməsi və əlaqələndirilməsi. MÖVZU V. İdarə aparı sistemində iş yerlərinin səmərəli təşkili. İş yerlərinin səmərəli təşkilinin əhəmiyyəti. Elmi-texniki tərəqqi və iş yerlərinin müasir qaydada təşkili problemləri. İş yerlərinin təşkili prinsipi. İş yerlərinin təşkilinin tipik və xüsusi layihələndirilməsi məsələləri. İş yerlərinin müasirləşdirilməsi və attestasiyası. İş yerlərinə müasir xidmət qaydaları. İş yerlərinin müasir qaydada təşkili metodları və onun sosial-iqtisadi səmərəliliyi. MÖVZU VI. Rəhbər işçilərin, mühəndis-texniki işçilərin və mütəxəssislərin iş vaxtından səmərəli istifadə olunması problemləri İş vaxtından səmərəli istifadə olunmasından sosial-iqtisadi əhəmiyyəti. İdarəetmədə səmərəli əmək prosesləri və idarəetmə əməliyyatları. Əmək proseslərinin məzmunu və onun konkret iş fəaliyyəti ilə əlaqələndirilməsi. Əmək proseslərinin funksional məzmunu. Əmək proseslərin predmet-funksional məzmunu, iş yerlərinin məzmunu, əməliyyatların adı, onların icra olunması üsulları və qaydası. İdarəçilik funksiyların icrası ilə əlaqədar əməliyyatlar sistemi: təşkilati-inzibati əməliyyatlar; xidməti-kommunikasiya əməliyyatları; sənərcamvermə əməliyyatı; əlaqələndirmə əməliyyatı; nəzarət-qiymətləndirmə əməliyyatları; analitik-konstruktiv əməliyyatlar; informasiya-texniki əməliyyatlar və s.. Onların səmərəliliyinin yüksəldilməsinin iş vaxtına pozitiv təsiri. İş yerlərinin səmərəli təşkili və iş vaxtından istifadə. Əmək normalarının keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, iş vaxtı məsrəfinin səmərəli quruluşu. Ayrı-ayrı kateqoriyalı mütəxəssislərin əməyinin təşkili və iş vaxtının istifadə xüsusiyyətləri. Əmək intizamı və iş vaxtından istifadə məsələləri. MÖVZU VII. İdarəetmə əməyinin mexanikləşdirilməsi və avtomatlaşdırılması İdarəetmə əməyinin mexanikləşdirilməsi və avtomatlaşdırılması, onun kibernetik informasiya nəzəriyyələri ilə, informasiya təminatı ilə əlaqədəndirilməsi. İdarəetmə funksiyalarının texniki vasitələrlə icrası məsələləri. İnformasiya xidməti. Standartlaşdırma və normalaşdırma üzrə, habelə müəssisələrdə konstruktur, texnoloji hazırlıq üzrə standartlar və layihələr. İdarəetmə əməliyyatları və texniki tərəqqi. Müəssisələrdə əmək proseslərinin və iş vaxtının səmərəli təşkilinin öyrənilməsi metodları. İnformasiya daşıyıcıları, onların fəaliyyətinin səmərəli təşkili. Cihazlar, qrafiklər, sənətlərin hazırlanması, informasiyanın işlənməsi və s.. MÖVZU VIII. İdarəetmə əməyinin səmərəli təşkili yolları və onun sosial-iqtisadi səmərəsi İdarəçilik fəaliyyətinin ictimai-iqtisadi, sosial-iqtisadi cəhətdən qiymətləndirilməsi. Onun optimallıq səviyyəsinin yüksəldilməsi, idarə aparatı qarşısında qoyulan vəzifələrlə düzgün aparılması. Əməyin təşkilində müasir norma və normativlərə istinad olunması. Həmin normaların, əməliyyatların psixo-psixoloji, gigenik, elmi-texniki təminat baxımından elmi cəhətdən əsaslandırılması. İdarəçilik məsələlərinə qənaət edilməsi. İdarəetmə aparatının özünün struktur baxımından düzgün, çevik və elmi əsaslarla formalaşması, fəaliyyətin düzgün qiymətləndirilməsi. Bütövlükdə səmərəlilik, fasiləsizlik, operativlik, düzgün layihələndirmə prinsipinə əməl olunması. İdarəetmə obyektlərində, nazirliklərdə, dövlət aparatında idarəçilik əməyinin elmi səviyyəsinin yüksəldilməsi yollarının araşdırılması və burada vəzifə nomenklaturasının xüsusiyyətləri, ona qarşı olan tələblər, onların fəaliyyətinin dəqiq normalaşdırılması. Tabeçilikdə olan işçilərin fəaliyyətinə təsir metodlarının, o cümlədən inzibati sərəncam, sosial-psixoloji və inzibati metodlarının düzgün seçilməsi. ƏDƏBİYYAT
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ«Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Motivləşdirmə nəzəriyyəsi və əmək kollektivlərində sosial münasibətlər» kursunun PROQRAMIBAKI – 2009Elmi rəhbər: prof. T.Ə.Quliyev Tərtib edənlər: prof. T.Ə.Quliyev dos.E.C.Əzizova dos.Z.İ.Mustafayeva b.m. D.F.Məmmədova GİRİŞ “Motivləşdirmə nəzəriyyəsi və əmək kollektivlərində sosial münasibətlər” kursu üzrə dərs saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. Motivləşdirmə və motivləşdirmə nəzəriyyələri Motiv və motivləşdirmə, onun əhəmiyyəti və müasir problemlər. Vəzifə motivləri. Motivlərin inteqrativ sistem səciyyəsi. Birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü qrup motivlər. Motivləşdirmə və rəhbər işçilərin, mütəxəssislərin, qulluqçuların işinin işgüzar keyfiyyəti ilə əlaqəsi. Motivləşdirmə sahəsində mövcud olan nəzəriyyələr: A.Maslounun tələbatının iyerarxiya nəzəriyyəsi; K.Alderferin tələbat nəzəriyyəsi; D.Mak Klellandın motivasiyalı tələbat nəzəriyyəsi; F.Xertsberqin iki amilli motivasiya nəzəriyyəsi; D.Atkinsonun əməyin motivləşdirməsi nəzəriyyəsi; S.Adamsın ədalətlilik nəzəriyyəsi; B.Skinnerin motivləşdirmənin gücləndirilməsi nəzəriyyəsi; V.Vrumun motivləşdirmə nəzəriyyəsi; Louleri-Porter motivləşdirmə nəzəriyyəsi; Motivləşdirmənin çoxaspektlilik konsepsiyası. Bu nəzəriyyələrin pozitiv və neqativ tərəfləri. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi. MÖVZU II. Motivləşdirmənin sosial-iqtisadi məzmunu və funksiyaları Tələbat, mənafelər, maraqlar, stimullaşdırma. Onların sosial və iqtisadi məzmunu. Mənafelər və dəyərlər arasındakı əlaqə, onların bir-birinə qarşılıqlı, sistemli təsiri. Bioloji və sosial tələbat. Tələbatın və mənafelərin iyerarxiyalı təbiəti. Motivləşdirmənin daxili və xarici hərəkverici qüvvələri. Motivləşdirmənin funksiyları: meyledici, istiqamətverici funksiyası; əmək fəaliyyətinin məna yaradan, məna kəsb edən funksiyası; vasitəçilik, vadaredici funksiyası; səfərbəredici funksiyası; əsaslandırma, bəraət qazandırıcı funksiyası. Motivləşdirmənin determinasiya olunması və onun konkret mexanizmləri, determinaisya mexanizmlərinin qarşılıqlı əlaqəsi. Motivləşdirmə əmək subyektinin mühüm, başlıca xassəsi kimi. Əmək fəaliyyətinin qiymətləndirməsi və motivləşdirmə. MÖVZU III. Təlabat və mənafelərin işçilərin əmək fəaliyyətinə təsiri Təlabat və mənafelərin formalaşması, onların strukturu, daxili ziddiyyətləri. Sosial dəyərlər. Sosial və iqtisadi imkanlılıq. Tələbatın istehlak əmələgətirmə xassəsi, onun iqtisadi və sosial məzmunu. Təlabat və istehlakın prioritetliyi, onların bu prinsip üzrə qurulması və təsnifatı. Təlabatın artmasının ümumi sosioloji qanuauyğunluqları. Mənafelər işçilərin daxili mahiyyətinin ifadəçisi kimi. Əmək fəaliyyəti prosesində motivləşdirmənin rolu, əhəmiyyəti. Motivləşdirmənin strukturu, motivləşdirmə özəyi. Konkret əmək motivləri. Əmək motivlərinə təsir edən amillər. Motivləşdirmə və əmək kollektivlərində sosial tarazlıq problemi. MÖVZU IV. Motivləşdirmə, iqtisadi və sosial dəyərlər Motivləşdirmə ilə sosial-iqtisadi dəyərlər arasındakı əlaqə. Bu əlaqənin qanunauyğunluqları, qanunauyğunluqların sosial-iqtisadi məzmunu. Motivləşdirmə, sosial dəyərlər və davranış qaydaları. Davranışın formaları: affektiv davranış; ənənəvi danış formaları; rasional-məqsədli davranış formaları. Ayrı-ayrı dəyərlərin və davranış formalarının sosial məhdudiyyətliyi və ona təsir edən amillər və situasiyalar. Sosial-iqtisadi dəyərlərin çoxaspektli xüsusiyyətləri, onların struktur-funksional təhlili. Dəyərlərə antoloji və aksioloji yanaşma. Dəyərlər və sosial proseslər. Dəyərlər, motivlər və işçilərin özünü dərk etməsi və təsdiq etməsi prosesi. Bu məsələdə motivləşdirmənin rolu və əhəmiyyəti.
Motivlərin idarə olunmasında kompleks tədbirlərin nəzərə alınması. Motivlərin idarə olunmasında mənəfelərin nəzərə alınması. Motivləşdirmə və əməyin determinasiyası. İqtisadi münasibətlər sistemi və motivləşdirmə. Obyektiv və subyektiv determinatlar. Motivləşdirmə və özünü qiymətləndlirmə. Motivləşdirmənin idarə olunmasının sosial-iqtisadi əsasları və mexanizmləri.
Əməyin stimullaşdırılmasının xüsusiyyətləri və bu sahədə optimallığın təmin edilməsi. Motivləşdirmə, stimullaşdırma və işçilərin əmək davranışı. Stimullaşdırma prinsipləri: iqtisadi, sosial və psixoloji amillərin vəhdətliyi prinsipi; tətbiq olunan stimullaşdırma vasitələrinin əmək kollektivlərində pozitiv mənəvi-psixoloji şəraitin təmin edilməsi prinsipi; maddi və mənəvi maraqların əlaqələndirilməsi və fərqləndirilməsi prinsipi; daxili və xarici tənzimləyici stimulların optimal əlaqələndirilməsi prinsipi; əmək töhfəsi, əmək məsuliyyəti ilə stmiullaşdırmanın uzlaşdırılması prinsipi; sosial, ədalət, qiymətləqdirmə, səmərəlilik və stimullaşdırmada aşkarlıq prinsipi. Stimullaşdırmanın fərdi və kollektiv formaları. Stimullaşdırmanın funksiyaları və onun motivləşdirmənin idarə edilməsi ilə əlaqələndirilməsi. Əmək haqqının sosial idarə edilməsi. Motivləşdirmənin idarə edilməsi və sosial partnyorluq problemi. ƏDƏBİYYAT
8. Трудовые отношения: Уч. пособие. /Под ред. Н.А.Горелова, А.И.Тучкова. СПб.: ГУЭФ, 2001 9. Экономика труда: социально-трудовые отношения. /Под ред.Н.А.Волгина, Ю.Г.Одегова. М.: Экзамен, 2002 AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ«Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Məşğulluq və əmək bazarı» kursunun PROQRAMIBAKI – 2009Elmi rəhbər: prof. T.Ə.Quliyev Tərtib edənlər: prof. T.Ə.Quliyev dos. S.R.Bayramova b/м. S.Ə.Qurbanova GİRİŞ “Məşğulluq və əmək bazarı” kursu üzrə dərs saatlarının bölgüsü
MÖVZU I. Əmək bazarının ümumi xarakteristikası Əmək bazarının mahiyyəti və sosial-iqtisadi problemləri və xüsusiyyətləri. Əmək bazarının strukturu və seqmentləri. Əmək bazarının fəaliyyət göstərmə mexanizmləri. Əmək bazarının çevikliyi, onun nəzəri-metodoloji əsasları, problemləri. Əmək bazarının modelləri. Kursun predmeti, obyekti və məzmunu. Kursun məqsədi, vəzifələri və öyrənilməsində istifadə olunan metodları. Kursun iqtisadi elmlər sistemində yeri və digər fənlərlə qarşılıqlı əlaqəsi. MÖVZU II. Məşğulluq, işçi qüvvəsinə tələb və təklif Məşğulluq sosial-iqtisadi problem kimi. Məşğulluğun milli dövlət siyasəti. Məşğulluğun prinsipləri, strukturu və müasir dövrdə əsas meyilləri. Məşğulluq haqqında qanun və onun əsas müddəaları. İşədüzəlmə problemi. İş yerləri problemi. Səmərəli məşğulluq problemi.
Əhalinin məşğulluq səviyyəsi və tələbat problemi. İş yerlərinin miqdarı və istehsal proqramı. Elmi-texniki tərəqqi, əmək məhsuldarlığı və işçi qüvvəsinə tələbat problemi. Real və potensial tələb: tələbin strukturu (peşə və ixtisas səviyyəsi üzrə); fərdi və məcmuu tələb; cari və proqnozlaşdırılan tələb; rəqabət və tələb. MÖVZU IV. İşçi qüvvəsinin təklifi və ona təsir edən amillər İşçi qüvvəsi təklifinin sosial-iqtisadi məzmunu. İşçi qüvvəsinin alqı-satqı situasiyası. Fərdi və məcmuu təklif, onun miqdarı, həcmi. Məşğulluğun formaları və işçi qüvvəsinin təklifi. Məşğul olanlar və məşğul olmayanlar arasındakı nisbət. Daxili, firmadaxili və xarici bazar, onların arasındakı nisbətin işçi qüvvəsi təklifinə təsiri. İşçi qüvvəsinin və iş yerlərinin təklifi. Əmək haqqı və əməyin, iş qüvvəsinin təklifi, onun varinatları. Elmi-texniki tərəqqi və onun işçi qüvvəsinin məcmuu təklifinə təsiri. İşsizlik və iş qüvvəsinin təklifi problemləri. Rəqabət modelləri. MÖVZU V. İş qüvvəsinin qiyməti və rəqabət Əmək bazarında tələb və təklifin qarşılıqlı təsiri, əmək və kapital münasibətləri. Əmək haqqı, müəssisənin, firmanın maliyyə vəziyyəti və rəqabət səviyyəsi. Tarif cədvəlləri, kollektiv müqavilələr, yaşayış minimumu. Həyatın qiyməti və iş qüvvəsi qiymətinə təsir edən amillər. Gəlirlər səviyyəsi. Əməyin motivləşdirilməsinin müasir nəzəriyyələri. MÖVZU VI. İşsizlik və işsizlik problemi İşsizlik mühüm sosial-iqtisadi problem kimi. İşsizliyin sosiaologiyası. İşsizliyin formaları və onların qarşılıqlı əlaqəsi. İşsizliyin iqtisadi nəticələri. İşsizliyin sosial nəticələri. İşsizlik və inflyasiya. MÖVZU VII. Əmək bazarının dövlət və bazar qaydalı tənzimlənməsi Bazar sistemində dövlətin mövqei. Dövlət və sosial tərəfdaşlıq problemi. Sahibkarlara himayədarlıq. Özüməşğulluq. İnfrastruktura və onun funksiyaları. Məşğulluğa qeyri-dövlət strukturunun təsiri. Məşğulluğun yeni formaları. Sosial-əmək münasibətlərinin tənzimlənməsi. Əmək bazarı sistemində sosial müdafiə. MÖVZU VIII. Əhali məşğulluğu üzrə nəzəriyyə və konsepsiyalar Əmək bazarı, liberal və sosial iqtisadiyyat üzrə nəzəriyyə və konsepsiyalar. Bu sahədə klassik və neoklassik nəzəriyyələr. Keynisçi və marksisit nəzəriyyələr. Monetarist nəzəriyyə səmərəli gözləmə nəzəriyyəsi. Neoklassik sintez. Nəzəriyyə və konsepsiyalardan irəli gələn modellər, varinatlar. Əmək hüququ məsələləri. ƏDƏBİYYAT
12. Рынок труда и доходы населения: Уч. пособие. /Под ред. Н.А.Волгина. М.: Экзамен, 1999 13. Рынок труда: Учебник. /Под ред. В.С.Буланова и Н.А.Волгина. М.: Экзамен, 2003 14. Руденко Г.Г., Муртозаев Б.Ч. Формирование рынков труда: Уч. пособие. /Под ред. Ю.Г.Одегова. М.: Экзамен, 2004 1. «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Əməyin səmərəliliyinin sosial-iqtisadi problemləri» kursunun b/м. S.Ə.Qurbanova 2. «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Gəlirlər və əmək haqqı nəzəriyyəsi» kursunun dos.S.R.Bayramova 3. Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Əməyin təşkilinin sosial-iqtisadi problemləri» kursunun dos.S.R.Bayramova, dos. Z.İ.Mustafayeva, b/м. S.Ə.Qurbanova 4. «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Rəhbər işçilərin, mühəndis-texniki işçilərin və mütəxəssislərin əmək haqqının təşkili» kursunun dos.E.C.Əzizova, dos. S.R.Bayramova, b/м. S.Ə.Qurbanova 5. «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Motivləşdirmə nəzəriyyəsi və əmək kollektivlərində sosial münasibətlər» kursunun dos.E.C.Əzizova, dos.Z.İ.Mustafayeva, b.m. D.F.Məmmədova 6. «Heyətin idarə edilməsi» magistr ixtisası üzrə «Məşğulluq və əmək bazarı» kursunun dos.S.R.Bayramova, b/м. S.Ə.Qurbanova Yüklə 250,11 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||