Azərbaycan tibb universiteti MÜALİCƏ-profilaktika fakultəSİNİn təDRİs proqrami (I –vi kurs)

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələr üçün

“Peşə xəstəlikləri” fənnindən mühazirələrin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Toz bronxiti, peşə bronxial astması	2
2	Qurğuşun və onun birləşmələri ilə intoksikasiya	2
3	Aromatik karbohidrogenlərlə intoksikasiya	2

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələr üçün

“Peşə xəstəlikləri” fənnindən təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Peşə xəstəliklər haqqında anlayış. Pnevmokoniozlar. Toz bronxiti, peşə bronxial astması	5
2	Vibrasiya xəstəliyi, intensiv küyün insan orqanizminə təsiri. Atmosfer təzyiqinin dəyişilməsi ilə meydana çıxan xəstəliklər. Kesson xəstəlikləri. Yüksəklik xəstəliyi	5
3	Qurğuşun və onun birləşmələri ilə intoksikasiya	5
4	Aromatik karbohidrogenlərlə intoksikasiya. Civə və onun qeyri-üzvi birləşmələri ilə intoksikasiya	5
5	Pestisidlərlə intoksikasiya. Xlor və fosfor birləşmələri ilə zəhərlənmə	5

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələr üçün

“Cərrahi xəstəliklər” fənnindən mühazirələrin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Plevra xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
2	Ağciyərin cərrahi xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
3	Ürəyin cərrahi xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
4	Arteriyaların xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
5	Vena və limfa xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
6	Qalxanvari vəzin cərrahi xəstəliklərinə diaqnostik yanaşma	2
7	Travmada ümumi yanaşma prinsipləri	2
8	Transplantasiya	2

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələr üçün

“Cərrahi xəstəliklər” fənnindən təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
	Döş qəfəsi: Ağciyər yırtığı. Divar infeksiyaları (osteomielit, xondrit). Defektlərin Rekonstruksiyası. Tietzesindromu. Mondorxəstəliyi. Divar şişləri.	5
	Plevra: Plevralmaye. İrinliplevrit. Hemotoraks. Xilotoraks. Pnevmotoraks.	5
	Ağciyər: Ağciyər absesi. Bronxoektaziya. Solitar ağciyər düyünü	5
	Diavraralığı xəstəlikləri	5
	Ürək: Anadangəlmə ürək xəstəlikləri. Stenotik anomaliyalar. Pulmonar stenoz. Aortal stenoz. İşemik xəstəliklər. Mitral qapaq anomaliyası. Ağciyərdə qan axınını artıran anomaliyalar. Ağciyərdə qan axınını azaldan anomaliyalar	5
	Arteriyalar: Atereskleroz. Kəskin arterial tıxanma (tromboz, emboliya)	5
	Vena və limfa damarları: Varikoz xəstəliyi. Dərinventrombozu. Pulmonartromboz.	5
	Postrombotik sindrom	5
	Süd vəzi: Fibrokistik xəstəlik.	5
	Qalxanvari vəzi: Tiriotoksikoz. Düyünlü ur. Tiroid törəmələri. Paratiroid vəz: Paratiroid adenoması	5
	Böyrəküstü vəzi: Böyrəküstü vəzin cərrahi xəstəlukləri. Birincili hiperaldosteronizm. Feoxromasitoma.	5
	MAV adacığı: MAV adacıq xəstəlikləri. İnsulinoma. Gastrinoma.	5
	Orqanların transplantasiyası	5
	Döş qəfəsi travmaları	5
	Qarın travmaları	5
	Cərrahiyyədə az-invaziv müdaxilələr	5
	Sərbəst mövzu.	5
	Xəstəlik tarixinin qəbulu. Test nəzarəti.

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Hərbi Səhra Cərrahiyyəsi” fənnindən payız semestri üzrə təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Odlu silah yaralanmaları	2
2	Qanaxmalar və qanitirmə	2
3	Fəlakətlər təbabəti	2
4	Hərbi yaralanmalarda infeksion fəsadlaşmalar	3
5	Termiki zədələnmələr	3
6	Başın, boyunun və fəqərə sütununun odlu silah yaralanmaları və zədələnmələri	4
7	Döş qəfəsinin odlu silah yaranmaları və zədələnmələri	3
8	Qarnın, çanaq və çanaq üzvlərinin odlu silah yaralanmaları və zədələnmələri	4
9	Ətrafların odlu silah yaralanmaları və zədələnmələri	3

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Reanimatologiya” fənnindən mühazirələrin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Reanimatologiyanın inkişaf tarixi və kliniki təbabətdə yeri.	2
2	Terminal hal: kliniki patofiziologiyası və inkişaf mərhələləri.	2
3	Kompleks ürək-ağciyər-beyin reanimasiyasının əsas prinsipləri və metodları. Böhranlı vəziyyətlərdə və reanimasiyanın mərhələlərində həyati-vacib funksiyalara nəzarət.	2
4	Reanimasiyanın və reanimasiyadan sonrakı erkən dövrün ağırlaşmaları, onların profilaktikası və müalicəsi.	2
5	Orqanizmin detoksikasiyasının müasir prinsipləri və metodları. İnfuzion terapiya.	2

Müalicə-profilaktika fakultəsinin V kurs tələbələri üçün

“Reanimatologiya” fənnindən kurasiya dərslərinin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsinin təşkili və iş prinsipləri. Bu şöbələrdə istifadə olunan diaqnostika, reanimasiya, intensiv terapiya metodları	5
2	Hospital dövrə qədərki və hospital mərhələdə müxtəlif mənşəli kəskin tənəffüs çatışmazlığının diaqnostikası, reanimasiya və intensiv müalicəsi. Ağciyərin yardımçı və süni ventilyasiyası, bronxoskopiya, traxeostomiya, konikotomiya və hiperbarik oksigenasiyanın aparılmasına göstərişlər, tətbiq qaydaları.	5
3	Kəskin ürək-damar çatışmazlığının diaqnostikası, reanimasiya və intensiv müalicəsi. Uzunmüddətli infuzion terapiyanın prinsipləri və metodikası. İnfuzion məhlullar. Onların istifadə edilməsinə göstərişlər. Ağırlaşmaların profilaktika və müalicəsi.	5
4	Terminal halın mərhələlərinin qiymətləndirilməsi. Ürək dayanmasının növləri. Ürək-ağciyər reanimasiyası və intensiv müalicəsi. Elektroimpuls terapiyaya (EKS, defibrilyasiya, kardioversiya) göstərişlər. Erkən postreanimasion mərhələdə intensiv müalicənin əsas prinsipləri. Süni hipotermiya, göstərişlər, aparılma metodları. İdarə edilən hipotoniya, göstərişlər, aparılma qaydaları.	5

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V və VI kurs tələbələri üçün

“Ailə təbabəti” fənnindən mühazirələrin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Poliklinika işinin ümumi prinsipləri. Poliklinikanın vəzifələri, funksiyaları, xüsusiyyətləri. Onun əhali əhatəsi və strukturu. Poliklinikanın sahə prinsipi həkimin işində əsasdır. Bu mövzu tələbələri poliklinikanın iş prinsipləri ilə tanış edir, sahə həkiminin (ailə həkiminin) vəzifə borcları, iş qaydası açıqlnır. Tələbələr poliklinika, onun şöbələri, həkimlərin kabinetləri, habelə yardımçımüayinə kabinetləri və bərpa müalicə şöbələri ilə tanış olur	5
2	Poliklinikada istifadə olunan təsdiq olunmuş tibbi sənədlər ilə tələbələr statistika kabinetində tanış olurlar. Buraya hesabat, qeydiyyat, eləcə də gündəlik istifadə edilən sənədlər daxildir. Xüsusi diqqət ambulator kartın doldurulma və aparılmasına verilir. İnsan həyatının bütün etaplarını əhatə edən bu sənədin doldurulması zamanı sahələrin olması üçün müəllim bütün dəqiqlikləri başa salır. Tələbələr təsdiq edilmiş tibbi sənədlərdən olan xəstəlik vərəqinin funksyaları ilə, habelə reseptlərin doldurulma və verilmə qaydası ilə tanış edilir. Poliklinika fəaliyyətinin analizində Həkim Məsləhət Komissiyasının rolu, habelə fəaliyyəti göstərilir	5
3	Poliklinikada diaqnostika, müalicə və profilaktika işinin təşkili. Poliklinikada tibbi baxışların təşkili və onların məqsədi. Dispanserizasiya-profilaktika üsulu. Dispanser qeydiyyatı qrupları. Dispanserizasiyada etaplıq və onun effektivliyi. Poliklinika üzrə sahə kontingenti arasında müalicə bərpa tədbirləri. Məqsəd tələbələri diaqnostika, malicə və profilaktika şöbələri ilə, onların işi və vəzifələri ilə tanış etməkdir. Profilaktika şöbəsində iştirak edən tələbələr, baxışların aparılma qaydası ilə tanış olur, növləriniayırd edir. Dispanserizasiyanın mahiyyəti açıqlanır. Tələbələr ixtisaslıhəkimlərin qəbulunda (oftalmoloq, otorinolarinqoloq, nefroloq, uroloq, enteroloq və s.) olarkən sənədlərin doldurulması ilə, dispanser qrupları ilə tanış olurlar, müalicə-bərpa işlərinin aparılma qaydası ilə tanış olur, xəstə qəbulunda iştirak edirlər	5
4	Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində herontologiya və heriatriya məsələləri. Qocalmanın yaş etapları. Qocalıq və xəstəlik. Yaşlı və qoca yaşlarında tibbi yardımın xüsusiyyətləri, müalicə və qulluq. Tələbələr yaşlılar və yaşlı dövrün xəstəlikləri ilə tanış olur, bu dövrə məxsus klinik gediş xüsusiyyətlərini öyrənirlər. Məşğələdə ÜST-nin qocalmanın yaş etapları verilir, yaşlılarda müalicənin xüsusiyyətləri açıqlanır	5
5	Xəstələrin planlı hospitalizasiyası və sanator-kurort müalicəsinə seçimin prinsipləri. Poliklinika şəraitində xəstələrin reabilitasiyası. Tələbələrə planlı hospitalizasiyaya göstəriş, sanator-kurort müalicəsinə seçimin prinsipləri ilə yanaşı, əks göstərişlər öyrədilir. Respublikada, habelə digər ölkələrdə sanator-kurort müalicəsinin əhəmiyyətli tərəfləri ilə bərabər, müalicədə fərqli anlar da göstərilir. Poliklinika şəraitində reabilitasiya üçün MBT, fizioterapiya, fitoterapiya, iynərefleksterapiya və s. kabinetlərin iş prinsipi ilə tələbələr tanış edilir, xəstə qəbulunda iştirak edirlər	5
6	Poliklinikada şöbələr, kabinetlər. Poliklinikanın diaqnostik və müalicə imkanları. Poliklinikada HMK-nın təşkili. Tibbi sosial ekspert komissiyası (TSEK). Müvəqqəti və daimi əmək qabiliyyətinin itirilməsi. Poliklinikanın şöbələri, dar ixtisaslı həkimlərin kabiretləri ilə tanış olmaqla bərabər, onların iş qaydası başa salınır və xəstə qəbulunda tələbələrin aktiv iştirakı təmin edilir. HMK-nın (Həkim Məsləhət Komissiyasının) əsas vəzifələri açıqlanır	7
7	Tələbələrə bütün risk fakorları, onların insan orqanizminə mənfi təsiri, xəstəlik önü və xəstələnmənin bilavasitə bu faktorlardan asılılığı başa salınmaqla bərabər, profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsində sahə həkiminin rolu göstərilir. Statistika kabinetində tələbələr xəstələnmənin yaş, cins qrupları, habelə peşədən asılı olaraq yayılma cədvəlləri ilə tanış olurlar	7
8	Poliklinikada sanitar normativlərə riayət: sanitar-gigiyenik və sanitar epidemioloci. Poliklinika şəraitində sanitariya maarifi işinin təşkili. Poliklinikada profilaktik şöbə və onun strukturu. Tələbələrə sanitar gigiyenik və sanitar-epidemioloci işin mahiyyəti açıqlanır. Sanitariya-maarif işinin təşkili prinsipləri göstərilməklə bərabər 10-15 dəqiqəlik müxtəlif tibbi mövzular ətrafında referatlar paylanır	7
9	Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində ən çox rast gəlinən ürək-qan-damar sistemi xəstəlikləri, onların klinikası, diaqnostikası, müalicə və profilaktika tədbirləri açıqlanır. Yeni kardioloci dərman preparatları ilə tanış etmək. EKQ-nin sahə həkiminin (ailə həkiminin) işində rolu	7
10	Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində ağciyər bronx xəstəliklərinin klinikası, diaqnostikası, müalicəsi, profilaktika və müalicə-bərpa işi. Poliklinika şəraitində ağciyər bronx sisteminin laborator-instrumental müayinə üsulları. Ağciyər bronx sistemi xəstəliklərinin dispanserizasiyası, kəskin və xroniki pnevmoniya, bronxit, bronxial astma. Məqsəd: Diaqnoz qoymağı öyrətməklə bərabər differensasiya şüurunu artırmaq, yeni dərman preparatları ilə tanış etmək, laborator, instrumental müayinə metodlarını xəstələr üzərində göstərməkdir	7
11	Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində mədə-bağırsaq traktı xəstəliklərinin: qastrit, xora xəstəliyi, hepatit, qaraciyər sirrozu, kliniksı, diaqnostikası, müalicəsi. Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində ən çox rast gəlinən mədə-bağırsaq traktı xəstəliklərinin klinika, diaqnostika, müalicə və profilaktika tədbirlərini öyrətmək: tələbələrə differensasiya qabiliyyətini göstərməklə yanaşı, pəhriz və sanator-kurort müalicəsinə göstərişləri açıqlamaqdır	7
12	Sahə həkiminin (ailə həkiminin) təcrübəsində böyrək-sidik yolları sistemi xəstəliyi – klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktikası. Tələbələrdə differensasiya qabiliyyətini artırmaq, onlara müalicənin əsas prinsiplərini göstərmək, hospitalizasiyaya göstəriş olan xəstəliklərin seçimi qaydasını öyrətmək	7
13	Poliklinika şəraitində xəstələrə təxirəsalınmaz tibbi yardımın təşkili. Tədris ili boyu tələbələrə mövzularda poliklnika şəraitində ən çox rast gəlinən xəstəlikləri öyrətməkdir. Lakin elə kritik anlar ola bilər ki, təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım poliklinika şəraitində təşkil edilə bilər	7

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V və VI kurs tələbələri üçün

“Ailə təbabəti” fənnindən təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Ailə həkiminin təcrübəsində kəskin respirator virus infeksiyaları, qrip: etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika, müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Tələbələrə KRVİ-nin klinikası, diaqnostika, müalicə və profilaktik üsulları açıqlanır. Xüsusi diqqət profilaktikaya verilir. Dispanserizasiya vaxtı KRVİ-nin ağırlaşmaları (bronxit, pnevmoniya) ilə olan xəstələr qeydiyyata alınır. Epidemiya vaxtı tələbələrin sanitariya-maarif işində və sahə həkimləri ilə çağırışlarda iştirakı ATU-nun Ailə təbabəti kafedrası müəllimi tərəfindən yoxlanılır. Ən müasir müalicə kursları (virus əleyhinə və s.) öyrədilir	7
2	Ailə həkiminin təcrübəsində ekoloci problemlər, kəskin və xroniki bronxitlər, pnevmoniyalar, allergik xəstəliklər, bronxoektaziya xəstəliyi, plevritlərin müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirləri. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Bu xəstəliklərin etiologiyası və patogenezi ilə yanaşı klinik gediş xüsusiyyətləri öyrənilir. Zərərli amillərin insan orqanizminə mənfi təsiri açıqlanır. Qəbulda iştirak edən tələbələr xəstəliyin differensasiysında hansı məqamlarda daha diqqətli olmaları və müalicənin əsas prinsiplərini müəllim ilə işləyirlər. Dispanserizasiya vaxtı fərdi seçilmiş müalicə proqramları remissiya dövrünün uzanmasına gətirib çıxarır. Pnevmoniya xəstəliyinin yeni klassifikasiyasına uyğun olaraq tələbələrə klinik gediş xüsusiyyətləri müəllim tərəfindən öyrədilir. Plevritlərin etioloci amilləri tələbələr ilə araşdırılır, bu gün çox önəmli olan vərəm mənşəli plevritlərin gediş xüsusiyyətləri diqqətlə öyrədilir. Tələbələr poliklnikaların pulmonoloci kabinetlərində həkimlərlə bir yerdə qəbulda iştirak edir, differensasiya məqsədilə digər xəstəliklər də açıqlanır. Laboratoriya və yardımçı müaynə kabinetlərinin diaqnozun təsdiqlənməsində rolu qeyd olunur. Müəllim dispanserizasiya vaxtı müalicəvi proqramların işlənməsinə tələbələri də cəlb edir. Poliklinika işində sanitariya maarifinin rolu, habelə bərpa müalicəsinin əhəmiyyəti haqqında tələbələrə informasiya verilir	7
3	Ailə həkiminin təcrübəsində bronxial astma, ağciyər ürəyi pnevmotoraksı: etiologiya, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbrlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Klassifikasiyaya uyğun olaraq tələbələr xəstələrin anamnezində xəstəliyə səbəb ola biləcək faktorları arayır, klinikanın gediş xüsusiyyətləri öyrənilmiş, boğulma tutmasının digər tutmalardan (ürək və s.) fərdi xüsusiyyətləri müəllim tərəfindən başa salınır. Tələbələr poliklinika şəraitində mümkün ola biləcək laborator və funksional müayinə üsulları ilə tanış olur, xəstə qəbulunda iştirak edirlər. Müasir müalicə üsulları ilə bərabər, remissiyanı uzada biləcək qeyri-ənənvi müalicə (iynəbatırma, itkilər və s.) də araşdırılır. Dispanserizasiyada xəstələr dinamik işlənməklə bəraər profilaktik müalicə kursları, sanitar gigiyenik tövsiyələr öyrədilir	7
4	Ailə həkiminin təcrübəsində hipertoniya xəstəliyi, simptomatik hipertenziyalar: etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə və müalicə sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Stadiyaların ayırd edilməsində dar ixtisaslı həkimlərin (kardioloq, oftalmoloq, nefroloq və s.) rolu, habelə yardımçı müayinə kabinetlərinin nəticələrinin əhəmiyyəti tələbələrə açıqlanır. Müalicədə klinik faktorlardan asılı olaraq preparat seçimi, onların optimal kombinasiya sxemləri, eləcə də xalq təbabəti üsulları, onların poliklinika şəraitində təyin olunma qaydaları başa salınır. Tələbələr müəllimlə bərabər dispanserizasiya vaxtı hər müraciət edən xəstə üçün fərdi müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər hazırlayır. Krizlər zamanı təcili və təxirəsalınmaz yardımın təşkili prinsiplərini öyrənirlər	7
5	Ailə həkiminin təcrübəsində ürəyin işemiya xəstəliyi (ÜİX) ateroskleroz, ağciyər arteriyasının tromboemboliyası, kəskin və xroniki ürək çatışmamazlığı. Ritm və keçiricilik pozğunluqları (aritmiya, blokadalar).Elektrokardioqrafik (EKQ) göstəricilər: etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə-profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər, əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Tələbələrə ÜİX-nin klassifikasiyası, klinik gediş xüsusiyyətləri açıqlanır. Aktual problemi olan ÜİX-ə səbəb ola biləcək risk faktorları tələbələr ilə öyrənilir. Ərazidə yaşayan əhali arasında xəstəlik önü hallar aranır, profilaktik məsləhətlər verilir. Stenokardiyanın klassifikasiyasına uyğun funksional siniflərə seçim qaydası tələbələrə öyrədilir. Funksional müayinənin rolu qeyd olunur. Böyük diqqət poliklinika şəraitində miokard infarktı və aritmiya diaqnozunun qoyulmasında klinikanın gediş xüsusiyyətlərinə və EKQ-nin oxunmasına yönəldir. Tələbələlrin xroniki ürək çatışmamazlığını öyrənməsi klassifikasiyadan başlayır. Tələbələrə ürək çatışmamazlığının erkən diaqnostika və müalicəsinin əsas vəzifə olduğu açıqlanır. Kəskin ürək çatmamazlığı təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım dərslərində açıqlanır	7
6	Ailə həkiminin təcrübəsində anadangəlmə və qazanılma ürək qüsurları, kardiomiopatiyalar, neyrosirkulyator distoniya (NSD): etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Xəstəliyin klassifiksiyaına uyğun olaraq etioloci faktorlar araşdırılır. Sahədə olan əhalinin xəstəlik önü halları aranır. Şərait (meyl) yaradıcı və səbəb olan faktorlar ayrı-ayrılıqda öyrənilib, klinik tip, ağırlıq dərəcəsi təyin edilir. Tələbələrə dərman və xalq təbabəti üsulları ilə müalicə, habelə profilaktika məqsədi ilə MBT, fizioterapiya, su prosedurları və s. üsulları açıqlanır	7
7	Ailə həkiminin təcrübəsində kəskin və xroniki qastritlər, mədə və 12 barmaq bağırsağın xora xəstəlikləri, xroniki enterit, xroniki kolit, Kron xəstəliyi, qaraciyər və öd yollarının xəstəlikləri: etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər, situasion məsələlər (ixtisas testi). Əsas diqqəti anamnez toplayarkən xəstəlik önü halların araşdırılmasına yönəldib, tələbələrə klassifikasiyaya uyğun diaqnoz qoya bilməyi öyrətməkdir	7
8	Ailə həkiminin təcrübəsində sidik sistemi xəstəlikləri (qlomerulonefritlər, böyrək daşı xəstəliyi, pielonefritlər, amioloidoz): etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Qəbulda iştirak edən tələbələr xəstəliklərin müxtəlif klinik formaları ilə tanış olmaqla bərabər, onlara differensasiyaya kömək ola biləcək əlavə kriterilər ilə, habelə laborator və funksional müayinə üsulları öyrədilir. Pəhrizin, eləcə də qeyri-ənənəvi müalicənin rolu göstərilir	7
9	Ailə həkiminin təcrübəsində endokrin sistemin xəstəlikləri və maddələr mübadiləsinin pozğunluqları (şəkərli diabet, diffuz-toksiki ur, feuxromositoma, İtsenko-Kuşinq sindromu xəstəliyi): etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspetizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Xəstəliyin tipinin təyin olunması, etioloci amillərin tanınması, kinikanın gediş xüsusiyyətləri tələbələrə öyrədilməklə bərabər, xəstəliyin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq müalicə kursunun təyin olunma qaydaları başa salınır. Xəstəliyin ən qorxulu ağırlaşması şəkərli diabetdə komaların differensasiyası, habelə ilk yardım tədbirləri öyrədilir. Poliklinikada bərpa müalicəsinin rolu, sanator-kurort müalicəsinin əhəmiyyəti tələbələrə başa salınır. Tələbələr dərman preparatları ilə yanaşı, qeyri-ənənvi müalicə kursları ilə də tanış olurlar (iynəbatırma, massac və s.)	7
10	Ailə həkiminin təcrübəsində birləşdirici toxuma və oynaq xəstəlikləri (revmatizm, artrit, Behcet, Bexterev xəstəliyi, deformasiyaedici osteoartroz, onurğa sümüyünün osteoxondrozu, sistemli qırmızı qurdeşənəyi (SQQ), sistem sklerodermiya, düyünlü poliartrit, dermatomiozit): etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə, profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Xəstəliklərin klinikası dərindən tələbələrə öyrədilməklə bərabər diaqnozun qoyulmasında kriterilərin vacibliyi qeyd olunur. Qəbulda iştirak edən tələbələr sərbəst diaqnoz qoyulmasında, müalicə taktikasını seçməkdə iştirak edir. Müəllimlə bərabər dispanser qeydiyyatda olan xəstələrdə mövsümi və il boyu aparılan profilaktika qaydalarını öyrənir, sənədlərin doldurulmasında iştirak edirlər. Müalicədə ən müasir preparatların tətbiqi sxemi ilə tanış olurlar. Digər xəstəliklərlə differensasiyaya da diqqət edilərək onları müəllim başa salır	7
11	Ailə həkiminin təcrübəsində qanyaradıcı sistemin xəstəlikləri (anemiyalar, hemorragik diatezlər, leykozlar, limfaqranulomatoz, mielom xəstəliyi): etiologiya, klinika, diaqnostika, müalicə-profilaktika və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Yalnız anemiya xəstəliyinin konsultasiyasından sonra poliklinikanın həkim hematoloqunun nəzarətinə yollanırlar. Əsas diqqət differensasiya zamanı diqqət ediləcək kriterilərə verilir	7
12	Peşə xəstəlikləri: peşə xəstəliklərində pasientə ilkin tibbi-sanitar köməyin göstərilməsində ailə həkiminin rolu, klinika, diaqnostika, müalicə və müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlər. Əmək qabiliyyətinin itirilməsinin tibbi ekspertizası. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Tələbələrlə peşə xəstəlikləri haqqında kafedranın müəllmiprofpatoloq məşğul olur. Peşə xəstəlikləri fəhlə və qulluqçunun sağlamlığına təsir edilməsi tibbi-sanitar hissə tərəfindən hər il təşkil olunmuş periodik tibbi baxışlar zamanı aşkar olunur. Peşə xəstəliklərinin diaqnozunu dəqiqləşdirmək məqsədi ilə xəstə Peşə Xəstəlikləri Elmi-Tədqiqat İnstitutuna yollanır. Burada diaqnozu dəqiqləşdirəndən sonra xəstə tibbi sosial ekspert komissiyasına (TSEK) yollanır. Peşə xəstəliyini təsdiq etmək üçün əlillik qrupu təyin olunur. Xəstə peşə xəstəliyi ilə dispanserə alınır və onlar arasında periodik olaraq müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlərin aparılması tələbələrə açıqlanır	7
13	Ailə həkiminin təcrübəsində ilk həkim yardımı həcmində tibbi yardım göstərilməsi, təxirəsalınmaz təcili tibbi yardımı göstərənin bilik səviyyəsi, bacarığı və praktiki vərdişləri. Situasion məsələlər (ixtisas testi). Tələbələrlə xəstəyə təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərək üçün kafedranın müəllimi məşğul olur. Əsas diqqət poliklinika şəraitində və təcili təxirəsalınmaz tibbi yardım stansiya çağırışlarında rast gələ bilinəcək hipertonik kriz, miokard infarktı zamanı ilk yardım, komaların differensasiyası və yardım, kəskin qarın, gün və istilik vurma zamanı yardım, zəhərlənmələr və s. halların araşdırılmasına verilir. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım stansiyasının imkan dairəsi öyrənilir. Tələbələr çağırışlarda iştirak edir, ilk təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım qaydaları ilə tanışdırlar. Müəllim test şəklində suallara konkret hallarda hansı tibbi yardım vasitələrinin və medikamentlərin istifadəsini tələbələrə açıqlayır	7
14	Ailə həkiminin təcrübəsində QİDS-in diaqnostika, müalicə və profilaktikkası. Xalq təbabəti və bəzi ənənəvi və qeyri-ənənvi müalicə üsulları, laborator diaqnostikanın əsas prinsipləri. Tələbələrlə xəstəyə QİDS-in diaqnostikası, müalicə, profilaktika ilə, xalq təbabəti və bəzi ənənəvi müalicə üsulları ilə kafedrada saat hesabına işləyən mütəxəssislər məşğul olurlar. Laborator diaqnostikanın əsas prinsipləri ilə kafedranın həkim-laborantı məşğul olur. xəstəliyin tarixi, klinikasfı, profilaktikası mühazirə şəklində təqdim olunur. QİDS isə «əsrin bəlası» sayılan xəstəlik üçün risk qrupları ətraflı açıqlanır. Xəstəliyin differensasiyası zamanı əsas diqqət edilməli kriterilər və profilaktik tədbir qaydaları müəllim tərəfindən başa salınır	7
15	Ümumi ixtisas həkimlərinin təşkilatı, diaqnostik və müalicə fəaliyyətində tibbi kibernetika (kompüter texnikasının istifadə edilməsinin ümumi prinsipləri) və kompüterləşdirmənin konkret imkanları. Ailə həkiminin təcrübəsində funksional, endoskopik, elektrofizioloci diaqnostika üsulları. Situasion məsələlr (ixtisas testi). Tələbələrə reproduktiv sağlamlıq anlayışının mahiyyəti açıqlanır; qadın və kişilərin cinsi həyatının təhlükəsiz olması, dünyaya planlaşdırılmış və sağlam uşaq gətirmək, əlverişli ailə planlaşdırılması üsulları haqqında məlumat verilir. Ailə planlaşdırılmasının – istənilən vaxt və istənilən sayda uşaq sahibi olmaq, körpə və uşaq ölümü səviyyəsini azaltmaq üçün doğuşdan sonra 2 il fasilə gözləinlməsi, ana südü ilə qidalanmanın körpə sağlamlığına və inkişafına müsbət rolu göstərilir	7

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Onkologiya” fənnindən mühazirələrin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Müasir onkologiyanın problemləri	2
2	Bədxassəli şişlərin etiologiyası və patogenezi. Kanserogenez haqqında müasir baxışlar	2
3	Bədxassəli şişlərin patoloji anatomiyası, inkişaf formaları. Residiv və metastazvermə	2
4	Bədxassəli şişlərin diaqnostika üsulları	2
5	Bədxassəli şişlərin müalicə üsulları	2
6	Baş-boyun nahiyəsinin şişləri: qalxanvari vəzin şişləri, qırtlağın şişləri	2
7	Ağciyər xərçəngi	2
8	Qida borusu xərçəngi	2
9	Mədə xərçəngi	2
10	Yoğun bağırsaq xərçəngi	2
11	Süd vəzisi xərçəngi	2
12	Uşaqlıq cisminin və boynun xərçəngi. Yumurtalıqların xərçəngi	2
13	Yumşaq toxuma sarkomaları	2
14	Sümük şişləri	2
15	Hematoblastozlar, limfoqranulematoz	2

Müalicə-profilaktika fakultəsinin V kurs tələbələri üçün

“Onkologiya” fənnindən təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Onkoloji klinika ilə tanışlıq. Onkoloji tibb müəssisələrinin tipləri və fəaliyyəti haqqında məlumat. Onkologiyada deontologiyanın prinsipləri	3
2	Bədxassəli şişlərin epidemiologiyası və profilaktikası	2
3	Bədxassəli şişlərin patoloji anatomiyası, inkişaf formaları. Residiv və metastazvermə	5
4	Bədxassəli şişlərin diaqnostika üsulları	5
5	Bədxassəli şişlərin müalicə üsulları, palliativ yardım haqqında anlayış	5
6	Onkoloji xidmətin təşkili. Dispanserizasiya. Klinik qruplar. Bədxassəli şişlərin erkən diaqnostikasında skrininqin rolu	2
7	Dodaqların xərçəngi	5
8	Qalxanabənzər vəzin xərçəngi	5
9	Dəri xərçəngi. Melanoma	5
10	Ağız boşluğu selikli qışasının və dilin xərçəngi	5
11	Ağciyər xərçəngi	5
12	Hemaboblastozlar, limfoqranulematoz	5
13	Süd vəzisinin şişönü xəstəlikləri	5
14	Süd vəzisi xərçəngi	5
15	Qıda borusu xərçəngi	5
16	Mədə xərçəngi	5
17	Yoğun bağırsaq xərçəngi	5
18	Qaraciyər xərçəngi. Mədəaltı vəzi xərçəngi	5
19	Böyrəklərin, sidik kisəsinin və prostat vəzisinin şişləri	5
20	Uşaqlıq cisminin və boynunun xərçəngi	5
21	Yumurtalıqların xərçəngi	5
22	Yumşaq toxumaların sarkomaları	5
23	Sümük şişləri	5

Müalicə-profilaktika fakultəsinin V kurs tələbələri üçün

“Psixiatriya” fənnindən payız semestri üzrə mühazirələrin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Şizofreniya (klinika, gediş formaları, müalicə və reabilitasiya məsələləri) etiopatogenezi	2
2	Epilepsiya (klinika və gediєi). Epileptik sindromlar. Oliqofreniya. Klinika və sistemləşməsi	2
3	Xroniki alkoqolizm. Alkoqol psixozları. Toksikomaniya, narkomaniya	2
4	Affektiv psixozlar (MDP, siklotimiya). Geriya inkişaf düvrü psixozları. Beyin travmaların və kontuziyaların zamanında psixi pozuntular	2
5	Psixogen xəstəliklər. Şəxsiyyətin patoloji inkişafı. Psixi xəstələrin terapiya və reabilitasiya məsələləri	2

Müalicə-profilaktika fakultəsinin V kurs tələbələri üçün

“Psixiatriya” fənnindən payız semestri üzrə təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Şizofreniya, klinika, etiologiya və patogenez müalicə xüsusiyyətləri. Ayrı-ayrı kliniki formaları və gediş tipləri ilə xəstələrin təhlili	5
2	Şizofreniya ilə xəstələrin reabilitasiyası və sosial statusu. Differensial diaqnostika. Şizoaffektiv psixoz və şizofrenobənzər psixoz. Affektiv pozuntular. Bipolyar affektiv pozuntu. Müalicəsi, ekspertiza məsələləri	5
3	Epilepsiya, klinikası. Epilepsiyaya bənzər sindromlar. Epileptik psixoz. Differensial diaqnoz. Xəstəlik tarixlərin yazılması qaydaları	5
4	Xroniki alkoqolizm. Narkomaniya, toksikomaniya. Müalicəsi və reabilitasiya usulları	5
5	Geriyə inkişaf və qocalıq dövründə psixozlar. Alsheymer və PİK xəstəlikləri. Müalicə usulları	5
6	Baş-beyin damar xəstəlikləri zamanı psixi pozuntular. Baş-beyin travma nəticəsində psixi pozuntular. Müalicə və ekspertiza məsələləri	5
7	Somatik və infeksion xəstəlıklər zamanı psixi pozuntular. İntoksikasion psixoz. Proqressiv ifliç və beyin sifilisi. Təyin olunmuş sərbəst işlərin təhlili. QİÇS ilə əlaqədar psixi pozuntular	5
8	Nevrotik, stresslə əlaqədar və somatoform pozuntular. Psixoterapiya usulları	5
9	Şəxsiyyət pozuntular. Böhran vəziyyətləri. Xəstəlik tarixlərin qəbulu	5
10	Psixi xəstəliklərin əsas müalicə usulları. Psixofarmakologiyanın əsasları, psixotrop dərmanların təsnifatı, əkz göstərişlər və yan effektləri. Badxəsıyətli neyroleptik sindrom	5

Müalicə prоfilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Urologiya” fənnindən yaz semestri üzrə mühazirələrin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Urоlоgiyanın qısa inkişaf tariхi. Sidik – cinsiyyət sistеmi üzvlərinin qеyri-spеsifik iltihabi хəstəlikləri	2
2	Sidik daşı хəstəliyi . Hidrоnеfrоz	2
3	Sidik-cinsiyyət sistеmi üzvlərinin şiş хəstəlikləri. Prоstat vəzinin хоşхassəli hipеrtrоfiyası və хərçəngi	2
4	Sidik – cinsiyyət sistеmi üzvlərinin zədələnmələri	2
5	Kəskin və хrоniki böyrək çatışmazlığı. Böyrək köçürülməsi	2

Müalicə prоfilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Urologiya” fənnindən yaz semestri üzrə təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

N	Mövzular	Saat
1	Urоlоji хəstəliklərin simptоmatika və sеmiоtikası. Urоlоgiyada labоratоr və instrumеntal (rеntgеnоlоji, еndоskоpik) diaqnоstik müayinə üsulları . Sidik-cinsiyyət sistеmi üzvlərinin anоmaliyaları. Nеfrоptоz	5
2	Sidik-cinsiyyət sistеmi üzvlərinin qеyri-spеsifik və spеsifik iltihabi хəstəlikləri. Nеfrоgеn hipеrtоniya. Sidik daşı хəstəliyi. Hidrоnеfrоz	5
3	Sidik-cinsiyyət sistеmi üzvlərinin şiş хəstəlikləri. Prоstat vəzinin хоşхassəli hipеrtrоfiyası və хərçəngi	5
4	Urоlоgiyada təcili və təхirə salınmaz vəziyyətlər (zədələnmələr, anuriya, hеmaturiya, Kəskin sidik ləngiməsi, böyrək sancısı) Kəskin və хrоniki böyrək çatışmazlığı.Böyrək köçürülməsi	5

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Stomatologiya” fənnindən payız semestri üzrə mühazirələrin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Stomatologiya fənni. Onun qarşısında duran məsələlər. Əsas problemləri. Həkimlər üçün onun əhəmiyyəti. Diş xəstəlikləri: kariyes, pulpit, periodontit. Parodont xəstəlikləri	2
2	Ağız boşluğunun selikli qişa xəstəlikləri. Stomatoloji və somatik xəstəliklərin əlaqəsi. Üz-çənə və boyun nahiyyəsi iltihabi xəstəlikləri	2
3	Üz-çənə sisteminin onkoloji xəstəlikləri və anadangəlmə qüsurları	2
4	Üz-çənə sisteminin travmaları və onların uşaqlarda xüsusiyyətləri	2

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Stomatologiya” fənnindən payız semestri üzrə təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Stomatoloji xəstələrin müayinə metodları. Ağız boşluğunun gigiyenası, parodont və selikli qişa xəstəlikləri	5
2	Diş xəstəlikləri: kariyes (etiologiyası, klinikası, müalijəsi, profilaktikası). Pulpit, periodontit	5
3	Üz-çənə nahiyyəsinin iltihabi prosesləri: limfadenit, periostit, osteomielit, abses, fleqmona. Dişlərin çıxarılmasından sonra baş verən fəsadlar. İlk yardımın göstərilməsi	5
4	Üz-çənə nahiyyəsinin travmaları. Diaqnostika, ilk yardım, Xərçəngönü xəstəliklər. Üz-çənə nahiyyəsinin xoş (orqanospesifik) və bədxassəli şişləri	7

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Epidemiologiya” fənnindən payız semestri üzrə mühazirələrin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Epidemiologiyanın müasir tibb elmləri arasında yeri. Epidemik proses haqqında təlimin əsasları. İnsanın infeksion xəstəliklərinin təsnifatı.	2
2	Fekal–oral və hava-damcı yoluxma mexanizminə malik infeksiyaların epidemiologiyası	2
3	Transmissiv yoluxma mexanizminə malik infeksiyaların epidemiologiyası. Xəstəxanadaxili infeksiyaların epidemiologiyası	2

Müalicə-profilaktika fakültəsinin V kurs tələbələri üçün

“Epidemiologiya” fənnindən payız semestri üzrə təcrübi məşğələlərin

MÖVZU PLANI

№	Mövzular	Saat
1	Əsas epidemioloji məfhumların araşdırılması. Yoluxucu xəstəliklərin canlı keçiriciləri.	5
2	Dezinfeksiya, dezinseksiya, deratizasiya, dezinfeksiya kameraları.	5
3	Yoluxucu xəstəliklərin spesifik profilaktikası.	5
4	Bağırsaq və aerozol infeksiyaları ocaqlarında əksepidemik tədbirlər.	5
5	Parazitar xəstəliklər və zoonoz infeksiyalarda epidemiloji nəzarətin təşkili	4

HƏRBİ EPIDEMİOLOGİYA ÜZRƏ MÖVZU PLANI

№	Mövzunun adı		Cəmi	Müh.	Təcr.	Semin.
	V kurs (yaz semestri)