Baholash ishi va investitsiyalar

10-MAVZU. MULK QIYMATINI BAHOLASH ASOSIDA BOSHQARISHNING NAZARIY VA METODOLOGIK ASOSLARI
REJA:

1. 
   Mulk qiymatini boshqarishda baholash faoliyatining roli.
   
2. 
   Mulkning huquqiy va iqtisodiy fantomlarni boshqarish asoslari va institutlari.
   
3. 
   Mulk qiymatini boshqarishning nazariy-metodologik asoslari.
   

Tayanch iboralar: boshqarishning nazariy asoslari, iqtisodiy va huquqiy fantomlarni boshqarish, baholashga asoslangan boshqarish, boshqarish modeli, boshqarish institutlari, boshqarish principlari, boshqarish faoliyati va metodologik asoslari; qiymatni boshqarish, qiymatni o'stirish, aktivlar qiymatini boshqarish, passivlar qiymatini boshqarish, qaror qabul qilish, boshqaruvning asosiy tamoyillari, boshqaruvning an'anaviy (klassik) nazariyasi, boshqarishning bihevioristik (neoklassik) nazariyasi, boshqarishning tizimli yondashuv nazariyasi, divizional tashkiliy tuzilma, kontrolling, strategik yondashuv.
1. Mulk qiymatini boshqarishda baholash faoliyatining roli

Mamlakat kapitalizatsiyalashuvi MQNB kapitalizatsiyasi darajasi yoki undagi barcha subyektlarning adolatli qiymatlari yig’indisi sifatida ifodalanishi mumkin. Bunda baholash faoliyatining roli ho'jalik yurituvchi subyektlar adolatli qiymatini shakllantirish va o'stirishga qaratilgan ularning boshqarish jarayonida muhimligi o'z-o'zidan namoyon bo'ladi. Chunki, fuqarolik huquqlari obyektlarining bir sub'ektdan boshqa subyektga qonuniy o'tishini ta'minlash maqsadida adolatli qiymatni boshqarish ushbu obyektlar MQNBda qiymatini baholash va narxni shakllantirish obyektiga aylanadi.

Mulk qiymatini baholash va boshqarish jarayoniga quyidagi omillar ta'sir ko'rsatadi:
1. Naf, daromad, foydalilik bilan bog’liq haridor talabi va maqsadi;
2. Hozirgi vaqtdagi va kelajakdagi naf, foydalilik, daromad;
3. O‘xshash obyektlarni yaratish xarajatlari;
4. Kutilayotgan va kelajakdagi naf, daromad, foydalilikni olishdagi risklar;
5. O‘xshash obyektlarga mulk bozorida bo'lgan talab va taklif nisbati.
6. Mulkni tasarruf qilishi yoki unga egalik hohishi, egalik qilishdan manfaatdorlilik darajasi;
7. Baholanayotgan va boshqarilayotgan mulk qiymatiga ta'sir qiluvchi likvidlik. Odatda likvid mulk obyekti uchun xaridor qo'shimcha haq to'lashga tayyor bo'ladi. Bunday mulk bozorda qayta sotilganda qo'shimcha kutish harajatlarisiz tezlik bilan pulga transformatsiyalanadi.