Bakara sûresi

(268-) Eşşeytanü yeıdükümül fakre ve ye'muru-küm Bil fahşa'* vAllahu yeıduküm mağfiraten minhu ve fadlen, vAllahu Vasi'un 'Aliym;

*Şeytan sizi fakirlikle korkutur ve size, çirkinliği ve hayâsızlığı emreder. Allah ise size kendi katından mağfiret ve bol nimet va’dediyor. Şüphesiz Allah, lütfu geniş olandır, hakkıyla bilendir.

يُؤتِي الْحِكْمَةَ مَن يَشَاءُ وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثِيراً وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ

(269-) Yü'til Hıkmete men yeşau'* ve men yü'tel Hıkmete fekad utiye hayren kesiyra* ve ma yezzekkeru illâ ülül elbab;

* Allah, hikmeti dilediğine verir. Kime hikmet verilmişse, şüphesiz ona çokça hayır verilmiş demektir. Bunu ancak akıl sahipleri anlar.

Allah hikmeti dilediğine verir, kime ki hikmet verilmişse o hikmetin içinde çok büyük hayır vardır;

Hikmet lâfzıyla ona çok büyük hayır verilmiştir, hikmetin karşılığı hayır oldu burada, hayır dediğimiz zaman bütün hayırları kapsamına almaktadır ve bunu her kimse hatırlamaz ancak Kâmil akıl sahipleri bu hikmete sahip olurlar ve bunu hatırlarlar.

Cenâb-ı Hakk hikmetini bütün varlıklara vermiştir, burada bahse konu olan ise kim de, “zuhura çıkmıştır” demektir. Örneğin güneş nasıl kendinden haberi olmadığı halde dönüyorsa işte bunlar hep bir hikmet dahilinde oluyor ve Cenâb-ı Hakkk’ın Kudretiyle oluyordur, hikmetin en büyüğü ise varlığın kendisinde olan zâti hakikatini idrak

418

etmesidir, zâti hakikatin en üstüde insânda zuhur ettiğine göre hikmet sahibi bir insân kendi hakikatini idrak etmiş demektir, işte kime bu hikmet verilmişse ona büyük hayır verilmiştir dediği budur, bundan büyük hayır olmaz.

Bütün insânlarda bu hikmet var ve bu hikmeti kim de Hakkim isminin tecellisi varsa oradan ancak almak mümkün oluyor yoksa bu hikmeti başka türlü almak mümkün değil, o faaliyeti bilmek hikmet bu bilinen şeyi faaliyete koymak ise hayır oluyor.

Hikmet hakikatine ulaşmamış kimseler bu düşünceyi bu yaşantıyı anlayamazlar, hikmet hakikati kime verilmişse onlar bunu söylerler onlarda ulül elbab’tır, diyerek hikmet sahiplerinin lafızlarını söylüyor yani kimliklerini söylüyor. Ulül elbab Kâmil akıl sahipleri diye geçer, her insân akıl sahibidir, ancak Kâmil akıl sahibi başkadır. Ulül elbab’ın başka yönden lügat mânâsı, “bab” kapı demek olursa, kapı sahipleri olur yani Allah’a giden yoldaki kapılar ulül elbab’ın elindedir, onları bulmadan Allah’a ulaşmak mümkün değildir, kapıdan girmeden binaya ulaşmak nasıl mümkün değilse. Bugün İslâmiyyetin hâli birazda buna benziyor, yani bu binayı görüyor ama hep dışında dolaşıyor, Hakk’ın kapısı olan bu kapıda Esmâ-i İlâhiyyedir, Allah’ın isimleri kendine gelen kapısıdır işte irfan ehli Allah’ın isimlerinin kapılarıdır, isimden sıfatına, sıfatından zatına götürür, önce eşyanın hakikatini, sonra kimliklerini bilmektir.

وَمَا أَنفَقْتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُم مِّن نَّذْرٍ فَإِنَّ اللّهَ يَعْلَمُهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ