Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BASİLEUS

bak. İMPARATOR

BASKETBOL

Türkiye'de basketbol ilk kez 1904'te İstanbul'da Robert Kolej'de oynandı. Amerika'dan gelen genç bir öğretmen, okulun spor salonunda öğrencilerine basketbolü öğretmiş ve oynatmıştı. Ancak öğretmenin kısa bir süre sonra Amerika'ya dönmesi üzerine bu faaliyet sona erdi. 19H'de Mekteb-i Sultani'de (bugün Galatasaray Lisesi) beden eğitimi öğretmenliği yapan Galatasaray takımının ilk kalecisi Ahmed Robenson(->) bir Amerikan dergisinde görüp okuduğu basketbolla ilgili bir yazı üzerine okulun spor salonunda bu sporu öğrencilerine oynatmış, ancak kısa süren maçta oyuncuların tümü sakatlandıklarından dergide okuduğu makalede eksik bir yanın bulunduğuna kanaat getirerek bu işten vazgeçmiştir. 1913'te Fenerbahçe Spor Kulübü'nde bir basketbol şubesi kurulmuş fakat ilgisizlik ve rakipsizlik yüzünden bir yıl sonra kapatılmıştır.

Basketbolü gerçek anlamda Türkiye'ye tanıtan kişi, 1920'den itibaren İstanbul'da faaliyet gösteren ABD kökenli YMCA(->) örgütünün spor kolu başkanı Dr. Deaver oldu. İlk ciddi basketbol karşılaşması da Dr. Deaver ve Darülmualli-min-i Âliye (Yüksek Öğretmen Okulu) beden eğitimi öğretmeni Selim Sırrı Bey' in (Tarcan) girişimiyle Dr. Deaver'ın çalıştırdığı Türk takımı ile Robert Kolej ve YMCA'da görevli Amerikalılar arasında, Cağaloğlu'nda bulunan Yüksek Öğretmen Okulu'nun bahçesinde yapıldı. Bu maçı Amerikalılar 18-14 kazandı. Bundan sonra basketbol Dr. Deaver'ın çabalarıyla yayılmaya başladı. Kulüplerin basketbol şubeleri açmaları sonucunda 1927'de Kurtuluş, Beyoğlu, Fenerbahçe, Galatasaray, Nişantaşı, İtalyan Kartal, Makabi, Barkaba ve Protkeba takımlarının katılımıyla İstanbul Basketbol Ligi kuruldu. 1927-1933 arasında ligde üstünlük Yahudilerin kulübü Makabi'deydi. Daha sonra Galatasaray güçlü bir kadro ile üstünlüğü ele geçirerek 1955'e kadar korudu ve "Yenilmez Armada" olarak tanındı.

1936'da İstanbullu basketbolcular kendi aralarında topladıkları paralarla Yunanistan Milli Basketbol Takımı'nı İstanbul'a getirtip 24 Haziran'da Beyoğlu Halkevi Spor Salonu'nda ilk milli basketbol maçını oynadılar. Türk takımı bu maçı 49-12 kazandı.

İstanbul basketbolün birçok başka ülkeye de yayıldığı merkez oldu. 1910'lar-da İstanbul'da öğrenim gören çeşitli Balkan ve Ortadoğu ülkelerinden öğrenciler burada tanıdıkları basketbolü ülkelerine götürdüler. Bulgaristan, Yunanistan, İran ve Arnavutluk bu ülkeler arasındadır.

Alman Lisesi'nin beden eğitimi öğretmeni Niebuhr da ülkesine dönerken İstanbul'da tanıdığı basketbolü oraya götürerek Alman basketbolünün kurucusu oldu. Daha sonra Niebuhr'un Alman Li-sesi'ndeki öğrencilerinden ve eski milli basketbolcularımızdan Yakovos Bilek, teknik direktör olarak Alman basketbolünün başına geçti.

Basketbolda en güçlü takımlar yıllarca hep İstanbul'dan çıktı; kulüpler arasında başlayan büyük basketbol rekabeti daha sonra müesseselerin de basket-bola el almalarıyla daha başka boyutlar kazandı. İstanbul'un basketboldaki şampiyonları şöyle bir liste oluşturur: İstanbul şampiyonları: 1927-1933 Makabi, 1933-1955 Galatasaray, 1954-1955 Fenerbahçe, 1955-1956 Fenerbahçe, 1956-1957 Fenerbahçe, 1957-1958 Galatasaray, 1958-1959 Modaspor, 1959-1960 Darüşşafaka, 1960-1961 Galatasaray, 1961-1962 Deniz Harp Okulu, 1962-1963 Fenerbahçe, 1963-1964 Fenerbahçe, 1964-1965 Fenerbahçe, 1965-1966 Fenerbahçe. 1966-1967 sezonundan itibaren Türkiye deplasmanlı ligi başladı.

Deplasmanlı ligde bugüne dek Ecza-cıbaşı 8, İTÜ 5, Efes Pilsen 5, Galatasaray 4, Fenerbahçe l, Beşiktaş l kez olmak üzere 27 şampiyonluğun 24'ünü İstanbul takımları kazandı.

1993-1994 sezonunda birinci ligde oynayan İstanbul takımları şunlardır: Fenerbahçe, Galatasaray, İTÜ, Efes Pilsen, Beşiktaş, Darüşşafaka, Ortaköy, Yıldırım ve Bakırköy.

CEM ATABEYOĞLU