Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BAYTAR MEKTEPLERİ

Türkiye'de askeri ve sivil baytarlık (veterinerlik) öğretimi ilkin İstanbul'da başlamıştır. Askeri baytarlık öğretimi 19. yy ortalarına doğru Osmanlı ordusu için gerekli görülmüşken, yüzyılın son-

larına doğru ülkedeki yaygın hayvancılık dikkate alınarak sivil baytarlık öğretimi içinde İstanbul'da, Mülkiye Baytar Mektebi açılmıştır.

Osmanlı kara ordusunda hayvan gücü önemli bir ağırlık oluşturmaktaydı. Önceleri, halk hekimliği bilen askerlere bazı pratik baytarlık bilgileri verilerek bu gereksinim karşılanıyordu. Bunun yetersizliği görülünce Pangaltı'daki Harbiye Mektebi'nde 1839'da ilk baytar sınıfı açıldı. 1849'da bu sınıfın bir kısım dersleri süvari sınıfı dersleri ile birleştirildi. İlk askeri baytarlar 1853'te orduya katıldılar. Bu uygulama 1872'ye değin sürdü. Bu tarihte askeri baytar sınıfı Askeri Tıbbi-ye'ye bağlandı. Buradan mezun olanlar bir yıl da Taksim'deki Baytar Ameliyat Mektebi'nde staj görmekteydiler. Bu arada askeri baytar sınıflarına hazırlık okulu niteliğinde, 1884'te Eyüp'teki iplikhanede rüştiye düzeyinde Askeri Baytar Mektebi açıldı. Okulun yatılı ve gündüzlü olarak 4 sınıfı vardı. 1. sınıf, "sınıf-ı mahsus", 2. sınıf "baytar", 3. sınıf "eczacı", 4. sınıf da "misafir" adlarım taşıyordu. Sınıf-ı mahsusa subay çocukları alınıyordu. Bunlar kura ile baytar veya eczacı sınıfına geçmekteydiler. Ancak, eğitimleri aynı dershane içinde veriliyordu. Burayı bitirenler Kuleli'deki Askeri Tıbbiye Mektebi'ne ve Askeri İdadi'ye geçebiliyorlardı. Misafir sınıfında okuyanlar ileriki mesleklerini seçmekte serbesttiler.

Mülkiye Baytar Mektebi'nin açılması 19. yy'm sonlarında gündeme geldi. Bu konuda Avrupa devletlerinin baskısı etkili olmuştur. Zira bu devletler birçok hayvan hastalığının Osmanlı Devleti'n-den ithal edilen yün ve derilerle yayıldığını ileri sürmekteydiler.

İlk önlem olarak bir kısım idadi mezunu öğrencilerin Askeri Baytar Mektebi'nde öğrenim görme yolu denendi. Ancak, bunun kapsamlı bir çözüm olmadığı görülerek Mülkiye Baytar Mektebi adı altında yeni bir okul açılması kararlaştırıldı.

1888'de Tıbbiye Mektebi'ne bir sınıf eklendi. Burada Pâstör usulünün öğretilmesi programa alınmıştı. 1889'da idadi mezunlarından seçilen 25 öğrenci için, o sırada Halkalı'da yapılan okulda yatılı bir bölüm açıldı. Ertesi yıl burada Ziraat Mektebi de faaliyete geçti. Okul da Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi adını aldı. İlk baytarlar 1894'te mezun oldular. Bu tarihte Baytar Mektebi, Kadır-ga'da Cinci Meydanı'nda kiralanan bir binaya taşındı ve 4 sınıflı bağımsız bir okul konumuna getirildi.

1900'de, Sultanahmet'teki Tunuslu Mahmud Paşa Konağı Mülkiye Baytar Mektebi'ne tahsis edildi. 1908'den sonra okuldan seçilen öğrenciler Avrupa'ya uzmanlık öğretimine gönderildiler. 1911' deki İshakpaşa yangınında okul binası da yandı. 19l4'e değin geçici binalarda hizmet veren Mülkiye Baytar Mektebi I. Dünya Savaşı sırasında kapatıldı. 1920'de askeri ve mülkiye baytar mektepleri birleştirilerek adı Baytar Mekteb-i