Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BENLİYAN, SEROPE

(1835, istanbul - 1900, İskenderiye/Mısır) Tiyatro ve operet sanatçısı. Yoksul bir aileden geldiği için hiç eğitim görmedi. Rollerini ezberleyebilmek amacıyla 25 yaşından sonra okuma yazma öğrendi. 1858'de Mmakyan ve arkadaşlarının Hasköy okulunda düzenledikleri oyunlarda amatör olarak rol aldı, ertesi yıl Şark Tiyatrosu'nda profesyonelliğe geçti. Döneminin bellibaşlı bütün topluluklarında çalıştı: 1861'de Ekşiyan'ın İzmir turnesine katıldı, dönüşte 1866 sonuna kadar Naum ve Şark tiyatrolarında, 1869-1877 arasında da Güllü Agop' un Gedikpaşa'daki Osmanlı Tiyatrosu'n-da sahneye çıktı. 1879'dan başlayarak iki yıl boyunca Balkanlar'ı ve Ege adalarım dolaştı.

Birinci bas sese sahip olan Benliyan, dramatik rollerle kazandığı ününü bir ara çok oynanan operetlerle pekiştirdi. 1878'de Çaprastyan'ın Edirne turnesine

154

il. Vecih Bereketoğlu'nun "Eminönü Limanı" konulu resmi, tuval üzerine yağlıboya, 61x46 cm.

Nazım Timuroğlu fotoğraf arşivi

BENTLER

bir operet topluluğu kurarak katıldı, oradan Adana'ya ve ününün doruğun-dayken Mınakyan'la birlikte 1884'te bir düğün için Mısır'a gitti. Ancak Hıdiv Tevfîk Paşa'mn topluluğa gösterdiği ilgiyi yalnızca kendine mal etmesi arkadaşlarını gücendirince, topluluk dağıldı, Benliyan da borçlanarak Mısır'da kaldı. Daha sonra hapse de düşen ve eski başarısını sürdüremeyen sanatçı hayatının son yıllarını yoksulluk içinde geçirdi ve günün birinde İskenderiye'de bir odada ölü bulundu. En parlak dönemini Ge-dikpaşa'da yaşayan Benliyan tiyatroculuğunun yamsıra, operetlerin oynanış ve hazırlanışında görev alırdı, bu arada bir operet ile bir müzikli skecin de müziklerini yapmıştı.

RAŞİT ÇAVAŞ

BENTLER

Farsça "bend" sözcüğünden gelen, Arapçası "sed" olan bent, suyu depolamak ve kabartmak için yapılan, günümüz Türkçesinde baraj ve bağlama (regülatör) sözcükleriyle karşılanan su tesislerinin adıdır.

Osmanlı döneminde yapılan bentlerin en önemlileri İstanbul'dadır. Bunlardan III. Ahmed (hd 1703-1730) tarafından Cebeköy Deresi üzerinde yaptırılan iki bent tamamen yıkılmış, sadece temelleri kalmıştır. Osmanlı döneminde, 20. yy'ın başlarına kadar yapılan bentlerden dokuzu sağlam kalmış, bugün hâlâ şehre su vermektedir.

İstanbul'un kuzeyinde Belgrad Ormanı içindeki Kırkçeşme sistemine bağlı dört bent: Büyük Bent(->), Karanlık Bent(->), Ayvat Bendi(->) ve Kirazlı Bent(->) dışında, Taksim sistemi içerisinde Bahçeköy'deki Topuzlu Bent(->), Valide BendiO) II. Mahmud Bendi(->), Anadolu yakasının suyunu sağlayan Elmalı Bendi(->) ve Azatlı Baruthanesi'n-de değirmenleri döndürmek için yapılan Samlar Bendi(->) Osmanlı döneminden günümüze kalmış yapılardır.

KÂZIM ÇEÇEN