Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BEYAZIT, ALİ RIZA

188

189 BEYAZIT DEVLET KÜTÜPHANESİ

Jje Npuveau Bibliothâque, StambouL Constaafcmople,

. .*..••

Beyazıt Devlet Kütüphanesi'nin bazı bölümlerinin çalışmalarını sürdürdüğü eski binası. Sebah & Joaillier'in bir fotoğrafından kartpostal. Nezih Başgelen koleksiyonu

1930'larda Beyazıt Meydanı. Othmar Pferschy'nin fotoğrafı. Fotoğraflarla Türkiye, Matbuat Umum Müdürlüğü, Ankara

Tauri Forumu, Teodosius Forumu, Beyazıt Meydanı, tarihi boyunca, eski dönemleri kesinlikle saptanamayan birçok değişiklikler geçirmiş, II. Bayezid döneminden önceki ünlü anıtları tümüyle ortadan kalkmıştır. Fakat yeraltında çok önemli arkeolojik verilere sahip, yeri ve imgesi kent gelişmesinin en eski dönemleriyle yaşdaş, kentin tarihi kaburgasının oluştuğu Eminönü-Ayasofya-Beyazıt-Ak-saray aksı üzerinde, kentin, ticari, kültürel, turistik etkinliklerinin merkezinde yer almakta devam eden meydan, istanbul'un en önemli tarihi alanlarından biridir. Sayısız değişiklikler geçirmiş olmasına karşın meydan, Bayezid Külliyesi gibi

hesi yıkılmıştır. Bugün bu yapı Beyazıt Devlet Kütüphanesi'nin bir parçası olarak eski cephe düzeniyle yeniden restore edilmiş bulunmaktadır. 1964'te açılan bir yarışma ile meydanın güneyinde Ba-yezid Hamamı ve Medresesi arasında kalacak şekilde büyük bir üniversite kitaplığı yapılması tasarlandı. Yarışmayı kazanan Şandor Hadi, Sevinç Hadi ve Hüseyin Başçetinçelik tarafından hazırlanan projenin bir bölümü gerçekleşmiştir. Bu yapının, etrafındaki yapılarla uyum içinde olması için taş kaplı olarak düşünülmesine karşın, kaplama yapılmadığından mimarisinin niteliğine gölge düşüren bir görünümü vardır.

Ali Rıza Beyazıt'ın bir peyzajı. Tuval üstüne yağlıboya, 47x23 cm, Kile Sanat Galerisi Koleksiyonu.

Nazım Timuroğlu fotoğraf arşivi

bir erken dönem anıtsal kompleksini ve Teodosios Tak-Kemeri gibi bir geç Roma yapısının kalıntılarını, 18. ve 19. yy yapılarını ve güvercinlerini, bir ticaret ve eğitim merkezi olma özelliklerini korumaya devam etmektedir.

Bibi. Janin,Constantinople byzantine, s. 69-72; Mordtmann, Esquisse, 69-70; Guilland, Etudes, 56-59; Müller-Wiener, Bildlexikon, 258-264; Schneider, Byzanz, 17 vd; Mango, Le Development, s. 43-45; P. Gilles, The Anti-quities of Constantinople, (based on the trans-lation by John Ball, second editions by Ro-nald G. Musto), New York, 1988, s. 149-153; R. E. Koçu, "Beyazıt", ISTA; Evliya, Seyahatname, I; Şehsuvaroğlu, istanbul, 61-63, 126, 204, 227; D. Kuban-K. Yegan, "Beyazıt Meydanının Tarihi Gelişimi", Beyazıt Meydanı Kentsel Tasanm Proje Yarışması, İst., 1987, s. 12-44; R. Duyuran, "Beyazıt'ta Yapılan Arkeolojik Araştırma ve Bazı Müşahedeler", Arkeoloji Müzeleri Yıllığı , S. 8 (1958), s. 25-28; N. Fıratlı, "Kısa Arkeolojik Haberler", Arkeoloji Müzeleri Yıllığı, 13/14 (1966), s. 227-228; D. Kuban, "İstanbul'un Tarihi Yapısı", Mimarlık, 5 (1970), s. 26-48; Z. Sayar, "Beyazıt (Hürriyet) Meydanı", Arkitekt, c. 20, no. 302 (1961); Pardoe, Bosphorus, 106-110; Ş. Kutlu (der.), Bu Şehr-i İstanbul ki, İst., 1972 , s. 233 vd, 310 vd, 359 vd.

DOĞAN KUBAN