Batasheva Durdonaning

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Televizion

texnologiyalar/Audiovizual texnologiyalari

fakulteti 512-20 guruh talabasi

 

 

Batasheva Durdonaning

 

 

Ma’lumotlar Bazasi fanidan

Mustaqil talim xisoboti

 

 

Bajardi: Batasheva Durdona.

Tekshirdi: Atajonova Muqaddas.

REJA:

REJA:

1.STANDART FUNKSIYALARDAN FOYDALANIB ODDIY SO’ROVLAR YARATISH.

2.MURAKKAB SO’ROVLAR YARATISH.

1.STANDART FUNKSIYALAR

• 1.STANDART FUNKSIYALAR
• Predmet soha ma`lumotlar bazasi shakllantirilgandan so`ng ob`yektlardagi ma`lumotlar ustida o`zgartirishlar qilish uchun standart funksiyalardan foydalanib ishlash mumkin.
• Uslubiy ko`rsatmalar:
• Standart funksiyalar:
• LOWER - satrni kichik harfga o'zgartiradi
• UPPER - satrni katta harfga o'zgartiradi
• RPAD – O'ng qatorni ma'lum bir uzunlikdagi boshqa qator bilan bog'laydi
• REPLACE – Satr ichidagi barcha substringlarning o'rnini yangi pastki satr bilan almashtiradi
• UCASE – Satrni katta harfga o'zgartiradi
• REVERSE – Satrni o'zgartiradi va natijani qaytaradi

FORMAT - Raqamni "#, ###, ###. ##" kabi formatga, o'nlik kasrlarning aniqlangan soniga qadar aylantiradi.

• FORMAT - Raqamni "#, ###, ###. ##" kabi formatga, o'nlik kasrlarning aniqlangan soniga qadar aylantiradi.
• INITCAP - ifodaning sonli turga mansubligini aniqlaydi (MySqlda bu buyruq bajarilmaydi)
• LPAD - funktsiyasi satr boshiga to'ldirilgan belgilar qo'shib asl satrdan olingan belgilangan uzunlikdagi satrni qaytaradi (agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kam bo'lsa yoki "ortiqcha" belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan ko'p bo'lsa).
• RPAD -funktsiyasi satr boshiga to'ldirilgan belgilar qo'shib asl satrdan olingan belgilangan uzunlikdagi satrni qaytaradi (agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kam bo'lsa yoki "ortiqcha" belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan ko'p bo'lsa).
• LENGTH- Qator uzunligini qaytaradi (baytda).
• LTRIM - qator boshidagi bo’sh joylar (probel)larni o’chiradi.
• RTRIM -funksiyasi satr oxiridagi bo'sh joyni olib tashlash orqali asl nusxadan olingan satrni qaytaradi.
• LEFT -funktsiyasi asl satrning boshlang'ich satrini qaytaradi
• RIGHT- funktsiyasi belgilangan sondan tashkil topgan pastki qatorni qaytaradi.

Ishni bajarish tartibi

• Ishni bajarish tartibi
• Dekanat ma’lumotlar bazasi xodimlar jadvalida yuqorida ko`rsatilgan buyruqlarini tadbiq qilingan.
• so’rov:Select lower(FISH) from xodimlar NATIJA:

So’rov: Select upper(FISH) from xodimlar; Naija:

SO’ROV:SELECT LPAD(FISH,3,”sardor”) AS newarea FROM xodimlar; NATIJA:

SO’ROV: SELECT MAX(id_talaba) AS”eng oxirida turgan talaba” FROM talabalr; NATIJA:

Murakkab so’rovlar

• Predmet soha ma`lumotlar bazasi shakllantirilgandan so`ng undan unumli foydalanishni tashkil etish maqsadida TOP, LIMIT yoki ROWNUM lar orqali so`rovlar yaratish.
• Uslubiy ko`rsatmalar: SQL LIMIT va SQL TOP operatorlarining vazifasi belgilangan satrlarni chaqirishdan iborat. SQL TOP operatori MS SQL Serverda ishlaydi, SQL LIMIT operatori esa MySQLda va Oracle da ROWNUM operatori ishlaydi ularnig vazifasi bir hil.
• SQL Server / MS Access Syntax:
• SELECT TOP number|percent column_name(s) FROM table_name WHERE condition;
• MySQL Syntax:
• SELECT column_name(s) FROM table_name WHERE condition LIMIT number;

Oracle Syntax:

• Oracle Syntax:
• SELECT column_name(s) FROM table_name WHERE ROWNUM <= number;
• Misol. MS SQL Serverda ishlash
• SELECT TOP 3 * FROM Customers;
• Misol. SQL da ishlash
• SELECT * FROM Customers LIMIT 3;
• Misol. Oracleda ishlash
• SELECT * FROM Customers WHERE ROWNUM <= 3;

Ishni bajarish tartibi (Dekanat ma’lumotlar bazasi) 1-so’rov:SELECT*FROM xodimlar LIMIT3; Natija:

2-so’rov:SELECT FISH FROM xodimlar ORDER BY FISH desc LIMIT 2,3; NATIJA:

XULOSA

XULOSA

USHBU MUSTAQIL ISH XISOBOTINI BAJARISH DAVOMIDA STANDART FUNKSIYALARDAN FOYDALANIB ODDIY SO’ROVLAR YARATISH VA MURAKKAB SO’ROVLAR YARATISH O’RGANILDI VA BAJARILDI.

• Foydalanilgan adabiyotlar
• Usmonov J.T., Xujaqulov T.A. Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi// o`quv qo`llanma. - Т. : Aloqachi, 2018. – 96 b.
• Usmonov J. T., Xo'jaqulov T. A. Ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi fanidan laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha uslubiy ko'rsatma - Т. : TATU, 2016. – 55 b.
• Eric Redmond, Jim R. Wilson. A Guide to Modern Databases and the NoSQL MovementAQSH, 2015. – 347 с.
• Elmasri, R., S. B. Navathe: Fundamentals of Database Systems (5th Ed.)// Addison Wesley, 2015. – 671 р.