BəXTİyar tuncay
Yüklə 340,77 Kb.
|
ermeni II (-ninq, -gə, -ni, -dən, -lər, -lərninq, -lərninqdir, -lərgə, -lərdən, -ləri, -lərinə, -lərində) ism. – monofizit. Xristian məzhəblərindən birinin (monofizit məzhəbinin) mənsubu. Bu məzhəb ilk dəfə aramilər arasında yayıldığından ərəblər bu məzhəbi də “erməni” adlandırdıqları aramilərin adı ilə “erməni məzhəbi”, mənsublarını isə “erməni” adlandırmışlar. Sonradan bu adı “monofizit” anlamında digər xalqlar da işlətmişlər. Monofizit məzhəbindən olan xalqlar da (haylar, irandilli xristian tatlar, qafqazdilli amşarlar və türkdilli albanlar, o cümlədən onların bu gün elmi ədəbiyyatda “qriqoryan türklər” və ya “erməni qıpçaqları” adlandırılan, bu gün də öz ana dillərində danışmaqda olan və Rusiyanın Rostov vilayətində yaşayan nəsilləri) həmin adı məhz bu anlamda özlərinə şamil edirlər: Alar anqladılar ki biz ermenibiz. Onlar başa düşdülər ki biz monofizitik (monofizit məzhəbindənik). ...Maxtadılar inamın ermenilərninq barça axıllıları Urumlarnınq. Urumların (ortodoks məzhəbindən olan rumlularn) bütün müdrikləri monofizitlərin inamını )dini inancını) təriflədilər. Egər ki kimsəgə ermeni yarqusunda ağırlıx körünsə, ki kendininq ağırlıxına körə çaxırğay biyik yarquğa, korolğa aninq biylikinə... Əgər kiməsə elə gəlsə ki, onu monofizitlərin məhkəməsində sıxışdırırlar, qoy öz fikrindən və üzləşdiyi çətinlikdən çıxış edərək, əlahəzrət kralın (Polşa kralının) ali məhkəməsinə müraciət etsin... Əvəl cuvap berəlik alarğa ki, pambasel etərlər Krisdosnunq törəsini ki, törə yoxtur ermeni krisdanlarda. Öncə Məsihin qanunları barədə xoş olmayan sözlər danışan və monofizit xristianların öz qanunlarına sahib olmadıqlarını söyləyənlərə cavab verək. Ermeni tvağan. Monofizit təqvimi. Alğışı surp Nerses, ermenilər gatoğiqosununq aytkanı. Alğışı surp Nerses, ermenilər gatoğiqosununq aytkanı, xaysп ki çıxarıptır künnünq 24 sahatı üsnə da tiyər hər krisdan adəmisinə kündə 3 kez aytma bar yürək bilə, xaysı ki tapar boşatlıx yazıxlarga. Monofizitlərin katalikosu Nersesin həmd moizəsi. Monofizitlərin katalikosu Nersesin hər bir xristian tərəfindən günün 24 saatının istənilən vaxtında gündə üç dəfə söylənilməsi vacib olan həmd moizəsidr. Tvağan 1104-sinə (1655), martnınq 18-inə Nemiçtə Fasın yanqıldılar da bayramların 3 dindən ilgəri ettilər, ermenidən da oruştan da cuhuttan da 4 hafta ilgəri ettilər. Monofizitlərin təqvimi ilə 1104-cü ildə (1665), martın 18-də Polşada hesablamada səhvə yol verdilər və (katoliklər) bayramı üç dindən tez qeyd etdilər, Psxanı monofizitlərdən, pravoslavlardan və yəhudilərdən 4 həftə əvvəl bayram etdilər. Bax: “Ermenilik” sözünün qeyd hissəsinə. ermeni III (-ninq, -gə, -ni, -dən, -lər, -lərninq, -lərninqdir, -lərgə, -lərdən, -ləri, -lərinə, -lərində) ism. – hay. Azərbaycan türklərini ata-baba yurdlarından didərgin saldıqdan sonra Qərbi Azərbaycanın (Ermənistan Respublikasının) əsas əhalisinə çevrilmiş xalq: Tilimdən ermeninq latingə çıxarğandır, latindən polskiygə, a polskidən bizim tilgə, xaysi ki başlanıyır bu sözlər bilə. Hayların dilindən latıncaya, latıncadan polyakcaya, polyakcadan bizim dilə (alban // qıpçaq-qarqar dilinə) tərcümədir. Hansı ki başlayır bu sözlərlə. Tügəlləndi Boğos arakelninq bitiki tarkmanel bolğan ermeni tilindən xıpçax tilinə xolu bilə yazıxlı da arzanisiz Mikayel kahananınq Kosta oğlununq ... Tamamlandı həvvari Pavelin məktublarının hayların dilindən qıpçaq (alban // qıpçaq-qarqar dilinə) dilinə tərcüməsi günahkar və layiq olmayan kahin Mikayıl Kosta oğlunun əli ilə... Bax: “Ermenilik” sözünün qeyd hissəsinə. ermenilik (-ninq, -tə) ism. – monofizitlik, monofizit məzhəbi: Haybatlı ari vardapetinq yasağını, bu Törə bitikini xoltxasından Sdepannos qatoqigosninq barça ermenilikninq. Bu Törə bitiki şərəfli vardapet tərəfindən bütün monofizit məzhəbinin katalikosu Stepannosun xahişi ilə tərtib edilmişdir. Surp Lisavoriç xaçan ki xaytardı ermenilikni, Krisdostan sonqra 297 yпlda edi. Məsihdən sonra 297-ci ildə, o zaman ki Lisavoriç (Maaeifçi Qriqori) monofizit məzhəbini qaytardı. Bax: “Ermenilik” sözünün qeyd hissəsinə. Ermenilik // (-ninq, -kə, -ni, -tə, -tənbiz) x. ism. – Arameya, aramilər ölkəsi: Ulu Ermeniliktənbiz, xulları ermeni Apqar xanınınq. Biz Böyük Arameyadanıq (aramilər ölkəsindənik), arami Abqar xanın nökərləriyik. Eprades barıyır Ermenilikkə, Erzingan ulusuna. Fərat çayı Arameyaya (aramilər ölkəsinə), Ərzincan ulusuna varır. Ermenilik məmləkətinə yoxtur zaytun terəkləri havanınq sovuxluxu üçün. Soyuq iqlim səbəbindən Arameyada zeytun ağacları yoxdur. Qeyd: Dyakonovun yazdığına görə, tarixdə “erməni” adını ilk dəfə aşşurlar (assuriyalılar, assurlar) işlətmişlər. Onlar bu adla aramiləri adlandırırdılar. Aramilər ölkəsinin aşşur (assur) və qədim fars dillərindəki adı isə «Аrmana» idi. Bu adı farslardan əxz edən yunanlar, onu öz dillərinə uyğun olaraq «Аrmеniya» kimi tələffüz edirdilər (Дьяконов 1985: 336). Samidilli xalq olan aramilərin isə, məlum olduğu kimi, bu gün erməni kimi tanınan haylara heç bir aidiyyatı yoxdur. Alimin sözlərinə görə, hayların bu ölkəyə kütləvi köçündən sonra “erməni” adı eyni zamanda onlara da şamil edilməyə başlandı. Bu gün onları məhz qonşuları belə adlandırırlar, onların özləri isə çox-çox əsrlər öncə olduğu kimi, bu gün də özlərinə “hay” deyirlər (Дьяконов 1983: 168-169). Və hazırda bizim «Ermənistan Respublikası» (Avropa dillərində “Armeniya”) kimi tanıdığımız ölkənin tarixi Armeniyaya heç bir dəxli yoxdur, erməni-haylar “öz əski dövlətlərini” öz dillərində “Hayastan” (haylar ölkəsi) adlandırdıqları kimi, bugünkü “Ermənistan”a da «Hayastan» deyirlər. Alban yazılı qaynaqlarında haylar ölkəsi “Ermənilik” (Armeniya, Ermənistan) kimi deyil, məhz “Hayasdan” kimi yad edilməkdədir. Bax: Hayasdan Errortuцiun (nunq, -ğa, -nu, -da, -dan) // Erortuцiun (-ğa) // Eerrortuцiun // Errortuцivn // Eerrortutцivn x. ism. (erm. ?) – Üç Üqnum, Üçlik: -Kimgə inanırsen sen? -Errortuцiunğa da bir Tenqrigə -Sən kimə inanırsan? -Üç Üqnuma və tək olan Tanrıya. -Kimdən toxtatılğandır inamınq seninq? -Ari Errortuцiundan. -Kim tərəfindən təsdiq edilib imanın sənin? -Müqəddəs Üç Üqnumdan. Bax: Üçlüx ersiz I sif. - ərsiz: Egər ki ayırılsa, ersiz xalğay, yaxom yənə eri bilə barışqay (1 Коr. 7: 11). Ayrılırsa, ərsiz qalmalıdır yaxud əri ilə barışmalıdır. ersiz II Bax: erksiz ertə (-ninq, -gə, -dən) ism. – ertə, səhər: Tenqri, Tenqrim menim, men alnınqa ertə tururmen (Məz. 62/63: 2). Tanrı, Tanrım mənim, hər səhər qarşında dururam. Ertə turur edi (tururlar edi) Tenqrigə (poşmanlıx etərlər edi alnına Tenqrininq (Məz. 77/78: 34). Hər səhər peşimanlıq hissi ilə Tanrının qarşısında durardılar. Müq. et: tanq ertədən zrf. - səhər ertədən, səhər terzdən ertəgi // ertəki // ertəngi sif. – səhərki: Ertəgi alğış. Səhər duası. Aş ertəgi. Səhər yeməyi. ertəgənçə zrf. – səhərə qədər: Anınq üçünn yeberipbiz ketxoyalar, sordurdux xatınından ki yük kirər mi ertəgənçə, na yənəçi ayttı ol 2 kişininq alnına ki, yük kirərmen menim iyəm üçün ertəgənçə ki, turğay törəninq alnına. Bu səbəbdən biz – kəndxudalar adam göndərib onun arvadından soruşduq ki, o iki adamın qarşısında söylədiyi kimi, ərinin sabah səhərə qədər məhkəmə önündə duracağına zəmanət verirmi? ertəgənlər Bax: ertələn ~ (-gənlər) ertə-keçə zrf. – gecə-gündüz ertəki Bax: ertəgi ertələn ~ (-mə, -iyix, -inqiz, -dim, -dilər, -ir, -gəy, -gən, -ip) fel. – səhər erkəndən qalxmaq: Xongin bizdə, eminlik etkən da yuxlıyıx muşxulluxsuz ki, tanq atqanında ertələniyix alğışlama seni Ata Can bilə. Bizdə gecələ (gecəni bizdə qonaq qal), ey əminlik verici ki, gecəni rahat yataq və səhər sübh tezdən qalxaraq Səni və Müqəddəs Ruhu alqışlayaq (Sənə və Müqəddəs Ruha dua edək). Ertələndilər buyruxçıları çıxarma alğışnı içinə goyslarninq da ögövüçilərninq // İlgəriləndilər biylər bermə alğış arasına goyslarnınq da maxtağanlarnınq (Məz. 67/68: 26). Erkəndən, hər kəsdən daha öncə qalxdılar bəylər alqışlamaq üçün (Tanrını). ertəngi Bax: ertəgi ertərək zrf. –sübh tezdən: Ertərək turma. Sübh tezdən durmaq. Tenqri, Tenqrim menim, men alnınqa ertərək tururmen (Məz. 62/63: 2). Tanrı, Tanrım mənim, səhərlər sübh tezdən qarşında dururam. Müq. et: ertə ertəsi (-nə, -n, -ndдn) // ertesi sif. – ertəsi, ertəsi gün: Adətkə körə abradıx oğlannı da ertesi yeberdix Yaqubğa Bolos oğluna ki, oğlannı kristan etkəy. Adərə görə, körğəni aldıq və Yaqub Bolos oğluna göndərdik ki, onu xristian etsin (xaç suyuna salsın). ertesi Bax: ertəsi Erusalem (-dir, -ninq, -nünq, -gə, -ni, -də, -dədir, -dədirlər, -dən) // Erusəlem (-ninq, -gə, -ni, -nı, -də, -dən) // Erusaləm (-ninq, -gə, -ni, -də, -dən) // Erusaheem (-də) // Eerusalem (-ninq) // Eerusəlem (-gə) // Yerusalem (-ninq, -gə, -ni, -də, -dəsen, -dən) // Yerusəlem (-də) x. ism. – Yerusəlim, Qüds erüçi sif.. - əridici: Erüçi kürə. Əridici kürə. erük (-nü, -lər, -lərgə) ism. - ərik: Erük terəki. Ərik ağacı. erzinganlı // erzinganlı - ərzincanlı Erzingan x. ism. – Ərzincan. Türkiyənin şərqində yerləşən şəhər. Ərəb mənbələrinə görə, Azərbaycanın ən qərb şəhəri imiş. XVI əsrdən etibarən Osmanlı dövlətinə keçmişdir: Eprades barıyır Ermenilikkə, Erzingan ulusuna. Fərat çayı Arameyaya (aramilər ölkəsinə), Ərzincan ulusuna varır. es I (-tir, -ninq, -kə, -ni, -tə, -tən, -lərdən, -im, -imninq, -imə, -imni, -imdə, -imdən, -inq, -inqə, -inqdə, -inqdən, -i, -ininq, -inə, -in, -ində, -indən, -imiz, -imizninq, -imizgə, -imizni, -imizdən, -inqiz, -inqizninq, -inqizgə, -inqizni, -inqizdə, -inqizdən, -ləri, -lərininq, -lərinə, -lərin, -lərində, -lərindən) ism. ağıl, dərrakə, huş, şüur: Es, sağışylar ya fikirlər. Ağıl, düşüncələr ya fikirlər. Esninq ya fikirninq. Ağln ya fikrin. Da oyat köknünq kökrəməxi bilə da yaş yaşnamax bilə buzlanğan da xuru esimni menim. Və göy gurultusu ilə şimşəklə mənim buz bağılamış və quru ağlımı oyat. Çax eslarinə alıp edilər tegənəklərin kendilərininq, neçik tjnig, öçəşməx bilə tiriləp, örtəgəy alarni // Neça ki eslərinə alğıy edilər tegənəklərin kensilarinimq, neçik tjnik, yürəklənip tirilix, küydürgəy alarnı (Məz. 57/58: 10). Ocaqda qazanlarını qızdırmazdan əvvəl kol-kosları sovrulsun, nə qurularından, nə də yaşlarından heç nə qalmasın (ki, ağılları başlarına gəlsin). Həlbət keçirinqiz esinqizdən ki, bununq kibik tözümlükni yazıxlilardan hağarağlıxtan anda terpit etti ki, bolmağay ki emgəngən bolğaysiz boyunquz bilə sizinq da salınğaysiz (İbr. 12: 3). Günahkarlardan Ona qarşı olan bu qədər düşmənçiliyə dözən Şəxsi ağlnzdan keçirin (Şəxs barəsində düşünün) ki, yorulub ruhdan düşməyəsiniz. Fərəh boldum men Biygə asrı ki siz də esinqizdən keçirdinqiz xayğurma menim üçün nemə (Fil. 4: 10). Rəbbimdən çox fərəhləndim ki, siz də mənim qayğılarım barədə düşünürsünüz (qayğılarımı huş edirsiniz). Da yarğuçu kerək es xoyğay igi tanıxlarğa ki biri birinə sözləri oxşaş kelgəy (Mxitar Qoşun “Törə Bitiqi” kitabından). Hakim gərək şahidlərə yaxşıca diqqət etsin (ağıl sərf etsin) ki, onların şəhadətləri bir-birinə bənzəsin. Menim esə, azğına esim üstüma keldi, ayttım kensina: “Ne etiyirsen?” Mənimsə ağlm başıma qaytdı və ona dedim: “Nə rdirsən?” es II zrf. – kənar tərəf, yan tərəf böyür es III ism. – düymə, ilgək esa Bax: e ~ (-sə) Esan x. ism. – albanlar arasında yayğın şəxs adlarından biri. Bu adı məşhur alban (Xaçın) bəylərindən biri də daşımışdır: Esayi Esan Cilali. Esanbey x. ism. – albanlar arasında yayğın şəxs adlarından biri: Esambey Kirkor oğlu Esay Bax: Esayi Esayi I (-gə, -də, -dən) // Esayea (-nınq) // Esayia (-nınq, -ğa, -da) // Esayya // Ezayyaş // İsay (-nı, -nı) // Izayiyaş // Izayyaş, Jesayia // Jesayea // Yisay (yəh. Yeşayahu) x. ism. – Yeşaya. Yəhudi pryğəmbərlərindn biri və Bibliyaya daxil olan kitablardan birinin müəllifi: Alğış Esayi markareninq. Yeşaya peyğəmbərin alqışı (duası). Esayi II x. ism. – albanlar arasında yayğın şəxs adlarından biri: Esayi Esan Cilali. Esayi culfalı. Esayia Bax: Esayi Esayya Bax: Esayi esə (-m, -nq, -x) bağ. və ədat. isə: Az esa yazilmağa. Qol çəkmək azdırsa. Egər kimesə barır egaç yol bilə da körgəy bularğan tuvar xaranı... Əgər kim isə yol ilə gedərkən (gedəndə) azmış mal-qara görərsə... esən Bax: sağ-esən esəy ~ (-gəylər) fel. – böyümək, həddi-büluğa çatmaq: Oğlanlar esəygəylər yaşlarına. Uşaqlar (övladlar) həddi-büluğa çatarlar esgi Bax: eski esiki Bax: eski esir ~ (-mənqiz, -di, -irlər, -iy edi, -iyir, -sə, -məx, -məxkə, -məxtən) fel. – sərxoş olmaq esirgə ~ (-məxninq) fel. - əsirgəmək esirgövsüz sif. – rəhmsiz, mərhəmətsiz: Çöp-çövrəmni aldılar köp türlü (köplüxü) itlərninq da kazanlarnınq ki, dinsizlərdirlər da taş yürəklilər (da törəsizlər) esirgövsuz xynıyırlar meni // Çövrəmə boldular menim itlər köp da yığınları yamanlarnınq xapsadılar meni (çövrəmni aldilar) (Məz. 21/22: 17). Şər insanlar dəstəsi məni dövrəyə aldı, İt sürüsü kimi yan-yörəmi bürüdülər, Ayaqlarımı, əllərimi deşdilər. esirgövüçi sif. – rəhmli, mərhəmətli Müq. et. Şağavatlı esirik (-kə, -tə, -lər) ism. və sif. – sərxoş: Dört kişi esirik. Dörd sərxoş adam. esiriklik (-tir, -tə, -tən) ism. – sərxoşluq: Esirikliktir barça yamanlıxnınq başı. Bütün pisliklərin başı sərxoşluqdur. Esirikliktən barça yaman toğar da bolur. Bütün pisliklər sərxoşluqdan doğur və olur. Bax: esirməx, esirməxlix esirməx ism. – sərxoşluq: Az çağır içmə surptur, evet artıxsi esirməxtir da yazıx. Az çaxır içmək müqəddəs işdir, həddi aşmaq isə sərxoşluqduq və günahdır. Artıx yep, artıx içipmen esirməx bilə eski duşmannnq xılınğanı bilə, tamax yəsirlixi bilə yazxlımen. Şeytana uyaraq, həddən artıq yeyir, çox içib sərxoş olurdum. Öz qarınqululuğumla günaha batmışam. Bax: esiriklik, esirməxlix esirməxlix (-tən) ism. – sərxoşluq: Esirmlix, neçik sövük tə, radi köp sözliyir, oyaxlıx süstlüx söviyir. Sərxo.luq da məhəbbət kimi, adamı danışdırır, oyaqlıq isə süstlüyü (susqunluğu) sevir. Bax: esiriklik, esirməx esirt ~ (-tim, -tinq, -ti, -iyir, -iyirlər) fel. icb. for. – sərxoş etmək: Esirtiliyirlər adamnı çağırı blə kensininq. Öz çaxır ilə adamı səexoş edirlər. esirtil ~ (-iyirlər) fel. – sərxoş edilmək eskər ~ fel. – diqqət etmək, diqqət çəkmək, qeyd etmək Bax: eslə ~ eski (-dir, -ni, -də, -dən, -dəndir) // esiki // esgi sif. - əski, köhnə, qədim: Eski duşmannınq satamasından. Əski düşmənin (şeytanın) təlqinindən. Eski nemələrni bilgən. Əski (əntiq) əşyaların bilicisi. Eski Törə. Əhdi-Ətiq. eskidən zrf. - əskidən, qədim zamanlardan: Xacyan ki xastalıx yənqi bolsa, dağı eskilanmadi, bolur ani çıxarma hər daru tendən, damarlardan. Nə qədər ki, xəstəlik yenidir, hələ möhkəmlənməyib, onu bədəndən, damarlardan hər dərman çxara bilər. eskilət ~ fel. – əskilətmək, göhnəltmək: Ol toğuşu bilə kensininq tarbiyatımıznı bizim adamlixmıznnq eskilətkən yamanlıxta yənqilətti. Özünün bu doğuşu ilə O qəddarlıq içərisində əskilmiş təbiətimizi yenilədi. eskilinçə - əskilərdə olduğu kimi, əskilərdəki kimi: Egər ki anı faydasız anı anqsax da, eskilinçə yazxta yatsax, bu ari atı bolur bizgə tas bolmaxqa, bolur xıyınğa menqilik. Əgər Onu faydasız bir mşey kimi ansaq, özümüz əskilərdə olduğu kimi günahlar içində batıb qalacaq, Onun müqəddəs adı bizə ölümə mal olar və əbədi olaraq əzab çəkərik. eskiliyin Bax: eskilinçə eski-müskü ism. - əski-üskü, cırcındır eskir ~ fel. – əskilmək, köhnəlmək, qocalmaq: Xaytip, aytmax bilə “Yənqi” eskirtti burungini; da xaysı ki eskirsə də xartaysa, yovuxtur buzulmaxlıxqa (İbr. 8: 13). Tanrı «Yeni Əhd» deməklə birincisinin köhnə olduğunu göstərir. Köhnələn və yaşa dolansa çox keçmədən yox olur. eskirt ~ (-tim, -ti, -irmen, -məndir, -sər, -məxi) Bax: eskir ~ eskirtməx Bax: eskir ~ Esxilus x. ism. Esxil. Qədim yunan dramaturqu. eslə ~ (-dim, -di, -mədilər, -rmen, -məndir, -gəybiz, -gəylər, -sər, -məx, -mək) fel.. - diqqət etmək, diqqət çəkmək, qeyd etmək: Atalarımız bizim Misirdə esləmədilər skançelikinqni (anqlamadılar skançeliklərinqni) seninq, da ne anqmadılar köp yarlığamaxınqnı seninq (Məz. 105/106: 7). Misirdə olanda ata-babamız Sənin xariqələrinə diqqət etməyib onları anlamadı. Anınq üçün yazıp xoydux Törə bitikini, hər vağt, xolumuzğa alıp, eslagəybiz törəmizni (Mxitar Qoşun “Törə Bitiqi” kitabından). Ona görə biz bu “Törə Bitiqi”ni (Məhkəmə qaydaları kitabını) yazdıq ki, həmişə əlimizin altında olsun, ona diqqət edək. esli (-men, -dir, -ninq, -dən, -lər, -lərninq, -lərgə, -lərni, -lərim, -ləri, -lərin) sif. – ağıllı, müdrik, dərrakəli: -Nedir cyektiri canlarnınq adamlarnınq? -Esli da sözlüdir, üç çonstkalı ki, sağışlamaxı çustlu edi, suxlanmaxı da dır aruv da yaltrağan, xatılıp baylanğandır dört materialı ten bilə ortada bolmaxı bilə tinixninq da dır sürəti Tenqrininq. -İnsanın ruhunun özəl xüsusiyyətləri nədir? -О ağıllıdır və danışa bilir, üç hissəlidir, yəni düşüncəsi sürətli, məşğuliyyətləri təmiz və işıqlıdır. Dörd materiyadan təşkil tapmış, içində ruhu olan vücudla sıx bağlıdır, Tanrının bənzəridir. esli-axıllı sif. – ağıllı-huşlu: Azulax nemə sözlər bilə galacı etip xulaxına esli-axıllınınq da Tenqrini sövüçininq bizim inamımız üçün yıxövümüznünq sizdən sorulğan cuvap bermə. Ağıllı-huşlu və Tanrıdan qorxan insanlara qulaqlarına az sözlə, söhbətlə müracit etmək, kilsəmiz və inancımız haqqında suallarına cavab vermək. eslik ism. – şüurluluq, dərrakələlik, müdriklik, ağıllılıq, huşluluq: Sen, Biy, könülüknü sövdünq, körünməgənlərni (körəlməgənlərni) da axılınq bilə seninq korguzduЃ} / belgisizni da yapuanu eslikinq bilə seninq belgirttinq manqa (Məz. 50/51: 8). Sən, ya Rəbb, haqqı sevirsən, görünməyən, bilinməyən, gizlin olan şeyləri Öz müdrikliyinlə mənə agah edirsən. Da anı alğış etərmen ki, sövükünqüz sizinq dağın da dağın artıx köp bolğay bilikliktən da barça esliktən (Fil. 1: 9).Və indi məhəbbətinizin biliklər və dərrakəlik sayəsində qat-qat artması üçün dua edirəm. Bax: eslilik eslilik (-ninq, -kə, -ni, -tən, -imni, -inqni, -i, -inə, -in, -indən, -inqiz, -inqizni, -ləri) // eslilix (-lər) ism. – şüurluluq, dərrakələlik, müdriklik, ağıllılıq, huşluluq: Esliliki üçün. Gorxa oğlununq (Məz. 41/42: 1). Gorah oğullarının müdrikliyi haqda. Sonqğusuna keçkən zamannınq. Oğlanlarınınq Gorxannınq esliliki. Sarnamax sövük üçün (Məz. 44/45: 1). Keçmiş dövrlərin sonuna doğru. Görah oğullarının müdrikliyi. Məhəbbət haqqında nəğmə. Bax: eslik esma Bax: ezmə essiz (-sen, -dir, -siz, -dirlər, -i, -lər, -lərninqdir, -lərgə, -lərni, -lərin) ism. və sif. – ağılsız, dərrakəsiz, şüursuz, axmaq: Bu xadar essizsiz, başlap can bilə da neçik ten bilə tügəlləniyirsiz? (Qal. 3: 3). Siz bu qədərmi ağılsızsınız? Ruhla başlayandan sonra indi cismani səyləmi bitirirsiniz? essizlən ~ (-dilər) fel. – ağlın itirmək essizlət ~ fel. icb. for. – ağlnı əlindən almaq, dəli etmək: Xanı esli? Xanı tbir ki, sarnavuçıdır? Xanı tergəvüçi bu dunyada? Dügül ki essizlətti Tenqri eslilikin dunyanınq? (1 Коr 1: 20). Hanı müdrik? Hanı alim? Hanı bu dövrün mahir mübahisəçisi? Məgər Allah dünyanın müdrikliyinin ağılsızlıq olduğunu nümayiş etdirmədi? essizlik (-tir, -ninq, -kə, -imninq, -imni, -i, -inə, -ləri) // essizlix (-kə) ism. – ağılsızlıq: Tenqri, sen tanıdınq harsızlı xımnı (essizlikimni) menim da aşınğanım menim (yazıxım) sendən yapulmadı (Məz. 68/69: 6). Ey Allah, ağılsızlıq etdiyimi bilirsən, Günahlarım Səndən gizli deyil.
Bu bulaqlar bütün çöl heyvanlarına su verər, Vəhşi eşşəklər içər, susuzluğu gedər.
Çünki darvazalarının cəftələrini bərkidər, Sənin əhalinə bərəkət verər.
Salehlik darvazalarını üzümə açın, Qoy oradan keçib Rəbbə şükür edim. Krisdos, sensen eşiki yarıxnınq da beruçi menqilik yarlığamaxnı. Məsih, Sən nur qapsısan və əbədi rəhmət bəxş edənsən. Ari tüm vağtına yarlığamax eşiki açıxtır da uçmax eşiki barça krisdanlarğa. Ibadət vaxtı bütün xristianlar üçün rəhmət qapısı və cənnətin darvazaları açıq olur. eşikçi (-gə, -ni, -dən, -si) ism. qapçı, darvaza gözətçisi, eşikağas eşiksiz Bax: hörmətli eşikçilix ism. – eşikağası peşəsi, eşikağası peşəsi ilə bağlı fəaliyyət: Əvəlgi aşdıcandır, xaysı üsnə alğışlama atır, eşikçilixkə, budur trnaban, xaysı edi vəzifəsi uzaxlamax yuxövnü da açmax da açxıçlarnı yürütməgə. Ik xeyir-dua verilən vəzifə eşikağası vəzifəsidir, – açıb-bağlamaqla bağlıdır, yəni onun vəzifəsi kilsənin qapsını bağlamaq və açarı gəzdirməkdir. et (-ni, -i, -in, -tən, -lərninq) ism. - ət: Et künü. Ət günü (ətli xörəklərin yeyildiyi gün). et ~ (-mə, -məgə, -məmə, -iyim, -kin, -sin, -iyix, -əlix, -əlıx, -əlik, -inqiz, -sinlər, -miyim, -mə, -məgin, -məsin, -miyix, -məlix, -mənqiz, -məsinlər, -tim, -tinq, -ti, -tik, -tix, -tinqiz, -tilər, -mədim, -mədinq, -mədi, -mədix, -mədinqiz, -mədilər, -tim esд, -ti esə, -tilər esə, -ipmen, -ipsen, -iptir, -ipbiz, -iptirlər, -ip edi, -ip edir, -ip edix, -ip edilər, -ip esə, -ərmen, -ərsen, -ər, -ərlərgə, -ərbiz, -ərsiz, -ərlər, -mən, -məm, -məndir, -məmdir, -məssen, -məzsen, -məs, -məz, -məstir, -məsdir, -məsbiz, -məzbiz, -məssiz, -məzsiz, -məslər, -məzlər, -məslərdir, -məstirlər, -ər edim, -ər edi, -ər edix, -ər edinqiz, -ərlər edi, -ərlər edilər, -məs edim, -məs edi, -məslər edi, -ər bolsa, -ər esə, -iymen, -iylər, -miymen, -məysen, -məy, -məysiz, -məylər, -iy edi, -iy edir, -iy edilər, -miy edi, -iyirmen, -iyrmen, -iyirsen, -iyir, -iyr, -iyirbiz, -iyrbiz, -iyirsiz, -iyirlər, -miyirmen, -miyirsen, -iyir edim, -iyir edi, -iyr edi, -iyir edir, -iyr edilər, -iyirlər edi, -miyir edilər, -əəcəksen, -əcəx, -əcəxtir, -kəymen, -kəysen, -kəy, -kəybiz, -kəysiz, -kəylər, -məgəymen, -məgəysen, -məgəy, -məgəybiz, -məgəysiz, -məgəylər, -kiy edim, -kəy edinq, -kiy edi, -kəy edix, -kəy edinqiz, -kiy edilər, -kəylər edi, -məgəy edi, -məgiy edix, -səm, -sənq, -sə, -səx, -sənqiz, -sələr, -məsəm, -məsənq, -məsə, -məsəx, -məsənqiz, -məsələr, -sərmen, -sərsen, -sər, -sərsiz, -sərlər, -sər edim, -sər edi, -sər edix, -misər, -misərlər, -məsərlər, ~mдlisen, -məli, -kən, -kənmen, -kəndir, -kəndirlər, -kənninq, -kəngə, -kənni, -kəndə, -kəndən, -kənimə, -kənimni, -kəninq, -kəninqmen, -kəninqni, -kəni, -kəninə, -kənin, -kənində, -kənindən, -kəninqizni, -kənlər, -kənlərninq, -kənlərgə, -kənlərni, -kənlərdə, -kənlərim, -kənlərinq, -kənlərinqə, -kənlərinqni, -kənləri, -kənlərinə, -kənlərin, -kənlərindən, -məgən, -məgəndir, -məgənlərninq, -məgənlərni, -məgənimni, -məgəninə, -kən edi, -kən bolmastır, -kən bolsa, -misə, -məx, -mək, -məxninq, -məxkə, -məxni, -məxtə, -məxtən, -məxinqni, -məxi, -məxininq, -məxinə, -məxin, -məxindən, -məximiz, -məximizninq, -məxlər, -məxlərninq, -məxlərdə, -məxləri, -məxlərində, -məx edi, -tiği, -ip, -miyin, -kinçə, -ginçə, -minçə) // et-alma ~ (-əlmədi, -əlmədilər, -əlməsəx, -məslər edi) fel. – ermək: Yüklə 340,77 Kb. Dostları ilə paylaş:
|