Beynəlöalq əlaqələrin ən etibarlı



Yüklə 1,2 Mb.
səhifə53/62
tarix15.11.2023
ölçüsü1,2 Mb.
#132610
növüDərs
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   62
KİTAB DANİŞIQLAR

5.Ритмик жестляр- цнсиййят ахарында щадисялярин ар-дыъыллыьыны якс етдирмяйя хидмят эюстярян жестляр, саьа-сола варэял етмяк, биринъи, икинъи вя с.ардыъыллыьыны эюс-тярмяк.
Гейд едяк ки, жестляр чохмяналылыьа мейлли-дир. Мящз бунун нятиъясидир ки, цнсиййятя гатылан тяряфляр бязян бу инъяликдян юз мягсядляри цчцн бящрялянирляр. Мисал цчцн, Азярбайъан киносунин ифтихары сайылан «Улдуз» комедийасында колхоз сядри Гядир Улдуза эюз вурмагла эуйа ону севдийини билдирмяк истяйир. Улдуз ися она «Ня олду? Эюзцнцзя чюп дцшдц?» суалыны вермякля фикирлярини алт-цст едир.
Ял галдырмаьын юзц дя чохмяналыдыр. Бир щал-да бу жестля сюз алмаг истяйи ифадя олунурса, тутаг ки, щяр щансы бир йыьынъагда ял галдырмагла разылыг(лещиня) вя йахуд етираз(ялейщиня) ифадя етмяк олар. Мисал цчцн, йумруьа бцкцлмцш ялин йухары галхмыш баш бар-маьы бизим цчцн щяр шейин яла олмасы мянасындадыр. Бир чох хариъи юлкялярдя бу жест йолцстц машын яйлямяк цчцн истифадя олунур. Йунанлар цчцн бу олдугъа тящгирамиз бир анлайышы(рядд ол вя йахуд итил бурдан) явязляйир. Бокс, эцляш щакимляри бу жестля идманчылара хал верилдийини билдирирляр. Доьрудур, жестлярин милли колоритли олмасы тядгигатчылар тяряфиндян гябул олунур, анъаг бунларын щансыса бир дилля баьлылыьы фикри олдугъа зиддиййятлидир.
Бармагларын «В»шякилли жестиндян Уинстон Чöр-чилл Икинъи Ъащан савашындан сонракы иллярдя гялябя символу кими истифадя едирди1 вя бу заман овуъунун ичи кцтляйя тяряф ачылырды. Щягигятян, инэилис дилиндя гялябя сюзцнцн илк щярфи (виcторй) иля конгурентлик тяшкил едир. Инэилис дилиндя данышан бир чох юлкялярдя вя щятта Бюйцк Британийанын юзцндя дя бу ясл тящгир билдирир.
Бцтцн бунлара там тябии бахылмалыдыр. Цму-миййятля,цнсиййятя гатыларкян гаршы тяряфин голуна эир-мяк, палтарынын голуну, йахуд ятяйини чякмяк мядя-ниййятсизликдир. Бу типли жестлярин гаршылыглы ан-лашмайа файдалы ола-ъаьына инанмаг чятиндир.
Baxışlar
Danışıqlar insanlar tərəfindən aparılan proses olduğundan qeyri-verbal ünsiyyət elementlərinin yeri və rolu haqqında məlumatlı olmaq zəruridir.İnsan bədə-ninin bütün orqanlarının ayrı-ayrılıqda, və yaxud kom-pleks şəkildə hərəkətləri bu və ya diğər dərəcədə informasiya mənbəyi kimi baxıla bilər. Qarşı tərəfin nəyi gizli saxlamaq, dillə demək istəmədiyini, hiss və həyə-canını, sevincini və kədərini əksər məqamarda onun üzündən, ğözündən, hərəkətlərindən oxumaq çox asandır.
Тядгигатчылардан Алберт Мейерабиан мцяййян етмишдир ки, iнсанларын вербал васитялярля информасийа гябул етмяси гейри-вербал васитялярдян аздыр. Ейни гянаятдя олан франсыз психологу Франсуа Сйцлже «Жестляр щаггында щягигят» китабында эюстярир ки, рягям нисбятиндя эютцрдцкдя цнсиййят просесиндя сюзлярин щесабына информасийанын 7 фаизи сюзлярин, 38 фаизи ися мцхтялиф сяслярин, сяс тонунун, интонасийанын пайына дцшцр. Диэяр гейри-вербал васитяляр, мимика вя жестляр ися 55 фаиз информасийа йцкцня маликдир. Йяни бу о демякдир ки, биз сюзлярдян лап аз истифадя едирик вя цнсиййятимиздя гейри-вербал васитяляр чохлуг тяшкил едир.
Беля чыхыр ки, гейри-вербал васитяляр гаршылыглы ан-лашма, мягсядин ялдя олунмасы цчцн мцщцм ящя-миййят кясб едир. Гейд едяк ки, китабда истифадя олунан мцхтялиф мянбялярдяки мцхтялиф мцяллифлярин эюстярдийи рягямляр нисби характерлидир вя цнсиййятдя вербал вя гейри-вербал васитялярин балансыны щеч дя дягиг ифадя етмир. Мисал цчцн, америкалы тядгигатчы, профессор Бердвистл вербал васитяляря 35 фаиз, гейри-вербал васитяляря ися 65 фаиз айырыр.İlk olaraq insan-ların ğözləri və baxışları ilə bağlı bəzi məqamlara diqqət yetirək. Чцнки ян дащи инсанларын да «цряйи гапалы, цзляри ися ачыг» олур.



Biz yalnız danışmırıq, eyni zamanda tərəf müqabilimizi müşahidə edirik, onun baxışlarına, mi-mik cizgilərinə rəğmən daxili hiss və duyğularını götür-qoy edirik. Mütəmadi göz qırpmaq nəzərə alın-mazsa, insan yalnız müstəsha hallarda(yorğun olduqda, nəsə fikirləşdikdə və yatan zaman), özu də çox qısa-müddətdə, ğözünü yumur. Amerikalı psixoloqlar R.Ekslayn və L.Vintets belə qənaətə ğəlmişlər ki, danışıqlar prosesində öz fikirlərini formalaşdırmağa çalışan ınsan ətrafa nəzər yetirir, danısşanda isə qarşısındakının üzünə baxır. Ümumiyyətlə, danışanların bir-birinin üzünə baxması vaxtı ilə onların müzakirə predmetinə olan marağını müəyyənləşdirmək olar.
Odur ki, danışıqların texnika və texnoloğiyasın-dan danışdıqda birmənalı olaraq baxışların texnogiy-asının sirlərinə də bələdlik tələb olunur. Buna üzun-müddətli məşq (ən azı 30 ğün) etməklə nail olmaq müm-kündür.Bir qayda olaraq baxişların aşağidakı növləri olduğu bildirilir

Yüklə 1,2 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin