Bu etkinlikler, okul içerisinde ya da doğal ortamda araştırma, gözlem yapma ve dikkate dayalı etkinliklerdir.
Daha önceden planlanan keşif gezileri şeklinde programa dahil edilebileceği gibi, doğal olarak ortaya çıkan durumlar da problem çözme eğitim sürecine dahil edilebilir.
Örneğin; eğitim kurumuna yakın, yürüyerek gidilebilecek bir ağaç atölyesine yapılacak gezi, öğretmenin çaba ve desteğiyle tam bir keşif gezisine dönüşebilir.
Keşif etkinliklerinin başarılı olmasında çocuklara sorulan açık uçlu, nitelikli soruların ve çocukları soru sormaya ve gözlem yapmaya teşvik etme davranışlarının payı büyüktür. Okul çevresinde yapılacak keşif gezilerinin mümkün olmadığı koşullarda, bazı maddelerin ya da araç-gereçlerin yapılarının incelenmesi, konuya ilişkin filmler izleme, sınıfa uzman konuk davet etme ve eve araştırma ödevleri verme gibi çalışmalarda keşif etkinlikleri içerisinde yer alır.
Keşif etkinlikleri, hem çocuğun psikomotor becerilerinin gelişmesine hem de zihinsel yapılarının zenginleşmesine etkide bulunarak, duygusal yönden rahatlamasına, kendine güvenmesine ve bağımsızlaşmasına olanak sağlar.
Öğrencilerde problem çözme becerisini geliştirmek, eğitimin en önemli amaçlarından birisidir.
Bu nedenle öğretmenlerin çocukların ne tür problemlerle karşılaştıklarını, hangi problemlerin çözümünün çocuklar için daha uygun olacağını ve bu konuda çocuklara nasıl öğretim yaşantıları oluşturacaklarını bilmeleri konusunda desteğe ihtiyaçları vardır.
Bu amaçla öğretmen adaylarının henüz üniversite eğitimi aşamasındayken programa dahil edilecek bir dersle, görev yapan öğretmenlerinde kapsamlı olarak verilecek ve belirli aralarla tekrarlanacak hizmet-içi eğitim kurslarıyla bu konuda bilgilendirilmeleri yararlı olabilir.
Ailelerin de bu konuda desteğini alması, öğrenilen davranışların kalıcı olmasını sağlayabilir.
Öğrencilerin başarılı problem çözücüler olarak yetişebilmeleri için günlük hayatta sıkça karşılaşılan problemlerle ilgili hazır çözüm modelleri oluşturmaları gerekmektedir. Bu nedenle okul ortamında yaratıcı problem çözmeye ilişkin olabildiğince çok problem durumu yaratılabilir ve çocukların temel problem çözme deneyimleri kazanması sağlanabilir.
Problem çözme becerilerinin gelişimine yönelik olarak okullarda uygulanan eğitim programlarında çocukların severek katıldıkları beyin fırtınası, yaratıcı sanat etkinlikleri, keşif etkinlikleri gibi çalışmalara geniş ölçüde yer verilmesi ve çocukların tüm duyularını etkin olarak kullanma becerilerinin desteklenmesi programların başarısını artırabilir.
