“MÖVLA” VƏ “VƏLİ” SÖZLƏRİNİN MƏNASI
Sünnü alimləri Qədir-Xum hədisinə heç bir irad tuta bilmədiklərindən, naçar qalıb bu
hədisdəki “mövla” sözünü müsəlmanların ixtiyar sahibi və əmiri mənasına deyil, sadəcə
“dost” mənasına yozublar. Ancaq onların bəziləri bu hədisin buyurulduğu Ģərait və
mövcud dəlillərə əsaslanıb “mövla” sözünü “müsəlmanların iĢin-də tam ixtiyar sahibi
olan bir Ģəxs” kimi məna ediblər.179
“Vəli” sözündən məqsəd heç bir istisna olmadan bütün əmr və fərmanlarına itaət
olunan Ģəxs deməkdir. Hədisdəki “əvla” sözü də məhz bu mənanı ifadə edir. Peyğəmbər
(s) buyurub: “Mən hər kəsə, onun özündən artıq ixtiyar sahibiyəmsə, Əli də ona, onun
özündən artıq ixtiyar sahibidir.” Hafiz Əbul Fərəc Yəhya ibni Səid Səqəfi özünün
“Mərəcül-bəhreyn” adlı lüğət kitabında da məhz bu mənanı qəbul edibdir.
“Təzkirə” kitabının müəllifi yazır: “Demə-li, hədisdə ehtimal verilən on mənanın
yalnız onuncusu düzdür. Buna da Peyğəmbər (s)-in buyurduğu dəlalət edir:
“Mən möminlərə, onların özlərindən də artıq ixtiyar sahibi deyiləmmi?” Peyğəmbərin
belə deməsi Əlinin haqq imam olmasına və ona itaət olunmasının vacibliyinə bariz
177
“Təzkirətül-xəvass”, səh.37 (“ġərifər-Rəzi” çapı)
178
“Məaric” surəsinin ilk ayəsi
179
“Təzkirətül-xəvass”, səh.37-38
53
dəlildir.
Peyğəmbər (s) baĢqa bir hədisdə belə buyurub:
“Haqq yaĢadıqca, Əli ilədir.” Bu, Əli (ə) ilə müxalifət edən Ģəxslərin batil, Əlinin isə
haqq olduğuna aĢkar Ģəkildə dəlalət edir.
Dostları ilə paylaş: |