Bismilləhir Rahmənir Rahim

ما فات مضي و ما سياتيك فاين

قم فاغتنم الفرصة بين العدمين

Yəni

Keçmişlə gələcək arası vaxtı

Qənimət bilib dur, qoyma, gün axdı!

Hər bi şəxs ömür boyu saleh əməllərini və elmini artırmalıdır. Məsum imamdan (əleyhissalam) nəql olmuş bir hədisdə belə buyurulur:

“Hər kəsin iki günü bərabər olsa, ziyan çəkmişdir.”²

5) Sübh çağı oyanmaq və iki tülu³ arasında yatmağın məzəmməti

Sübh vaxtı oyanıb dəstəmaz alması və üzüqibləyə dayanıb Allah-taalanın dərgahına üz tutması axirət səadətini təmin etməkdən əlavə namazqılanı dünyəvi işlərdə də çalışmağa sövq edir. Əksinə, gecəni səhərə kimi yatıb, günəş çıxandan sonra oyanan şəxs həm bu dünya və həm də axirət işlərindən geri qalıb ziyan çəkənlər sırasına daxil olur.

Rəvayətlərin birində belə buyurulur:

“İki tülu arasında olan vaxt behiştin vaxtlarındandır. Bu vaxt nə gecədən və nə də gündüzdən hesab olunur.”

Buna görə də sübh tezdən oyanıb bu bərəkətli vaxtdan istifadə etməyin insanın həm cisminə, həm də ruhuna çox böyük faydaları var.

Bəzi alimlər belə bir nəticəyə gəlmişlər ki, həmin vaxt (iki tülu arası) tənəffüs insan üçün çox xeyirlidir. Belə ki, bu mülayim havada gözə görünməyən “efir” maddəsi var və bu maddə insanın ömrünü uzadır. Nəticədə bu vaxtlarda oyaq qalan insanın cismi və ruhiyyəsi fəaliyyətə tam hazır olur.

Təcrübələr göstərmişdir ki, iki tülu arasında oyaq qalan heyvanların, o cümlədən qarğanın¹ ömrü uzun olur. Həmin vaxt yatan insanların ömrü qısa olur və tez qocalırlar. İmam Zamanın (əleyhissalam) buyurduğu hədisin hikməti daha da aydın olur. O həzrət buyurur:

“Ulduzlar gözdən itənə kimi sübh namazını qəzaya verən kəs məlundur, məlundur! Həmçinin ulduzlar zahir olana kimi məğrib namazını qəzaya verən kəs məlundur, məlundur! (Allahın rəhmətindən uzaqlaşdırılmış şəxsə məlun deyilir).”²

İmamın “məlun”dur kəlməsini iki dəfə təkrarlaması səbəbi insanın özünü dünya və axirət rəhmətindən məhrum etməsidir.

6) Namaz məkanının münasib olması

Namaz qılanın məkanı qəsbi və ya namünasib olmamalıdır. Namazın belə bir məkanda qılınması onun maddi aləmin fövqündə olmasına işarədir. Buna görə də namaz meraca¹ oxşadılmışdır. Asimana doğru səfər edən əziz Peyğəmbərimiz (səllallahu əleyhi və alihi və səlləm) Allaha dahayaxın mənəvi məqam əldə etmişdir. Namazqılanın da Allaha doğru bir yüksəlişi var. O, sanki cismani aləmdən nurani və mənəvi bir aləmə doğru qalxır. Məhz belə bir məqamda “Namaz möminin meracıdır” hədisi öz həqiqi mənasını tapmış olur.