1.4.2 Sanayi
Saruhanlıda yerleşik sanayi işletmeleri çoğunlukla tarım ve hayvancılığa dayalı sanayi ürünlerini işleyen firmalardan müteşekkildir. Son yıllarda özellikle sebze meyve işlemeye dönük firmaların sayısının arttığı gözlenmektedir. Bu durum, beraberinde henüz yeterli seviyede olmasa da ilçede sözleşmeli tarımın yaygınlaşmasına neden olması ve bu şekilde çiftçilerin ürün fiyatları hususunda belirsizliğinin azaltılması bakımından olumludur. İlçedeki sanayi varlığı aşağıdaki tablo da gösterilmiştir.
Saruhanlı da Kurulu Fabrikalar
-
Fabrika
|
Sayısı
|
Çalışan sayısı
|
Kuru Meyve
|
5
|
1.250
|
Meyve-Sebze İşleme
|
13
|
950
|
Çırçır(Pamuk işletmesi)
|
8
|
110
|
Süt ve Mamulleri
|
4
|
35
|
Zeytinyağı Fabrikası
|
18
|
65
|
Ekmek Fırını
|
20
|
80
|
Gıda ile Temas Eden Malzeme Üretimi Yapılan İş Yeri
|
2
|
29
|
Tarım Alet ve Makn.Üret. İş.
|
4
|
40
|
Yemek Fabrikası
|
3
|
29
|
Un ve Unlu Mamuller
|
9
|
45
|
Yumurta Üretimi
|
2
|
178
|
Et ve Et Mamülleri Üretimi
|
1
|
3
|
Alkollü İçecek Üretimi
|
2
|
18
|
T O P L A M
|
91
|
2.832
|
Saha çalışmalarında Saruhanlı da ki sanayi işletmelerinin en büyük sorununun çevre ve diğer fiziki altyapısı uygun yatırım alanları olduğu belirlenmiştir. Öte yandan özellikle yaş sebze meyve işlenmesine yönelik işletmeler başta olmak üzere yeni yatırımların Saruhanlıya ilgisinin devam edeceği beklenilmektedir. Saruhanlı'nın çok çeşitli ürünün yetiştirilmesine müsait olan topraklara sahip olması, İzmir limanına yakınlık, İstanbul-İzmir karayolunun üzerinde olması gibi faktörler bu durumun en önemli nedenleridir. Öte yandan daha önce de ifade edildiği üzere Saruhanlı da hem tarımdan elde edilen gelirin artırılması hem de yeni iş alanlarının açılması için tarıma dayalı sanayinin gelişmesi, önem arz etmektedir. Bu nedenle birinci sınıf verimli tarım arazileri dışında tarımsal sanayi için bir ihtisas organize sanayi bölgesi kurulması gerekli hususlardan biridir.
1.4.3 Hizmetler
Saruhanlı esnaf ve sanatkarlar odası ve Manisa sanayi ticaret ve sanayi odası kayıtlarına göre saruhanlı 'da hizmet sektöründe .... işletme faaliyet göstermektedir. İlçede 5 banka şubesi, bir adet otel bulunmaktadır.
Bir sonraki bölümde işleneceği üzere, hizmetler sektörünün gelişimi ile Saruhanlı'da üretilen gelirin Saruhanlı'da kalması bir başka ifade ile, tekstil, gıda, restoran, sağlık, eğlence vb. hizmet sektörü unsurlarının geliştirilerek ilçede harcanan gelir miktarının arttırılması Saruhanlı'nın ekonomik kalkınması için önemli hususlardan biridir.
1.5 Saruhanlı'da Yatırım ve İş Geliştirme İklimi
Saruhanlı'da yatırım ve iş geliştirme ikliminin mevcut durumunu ölçebilmek amacıyla ilçede farklı sektörlerde iş yapan girişimcilere anket uygulanmıştır. Anketin amacı Saruhanlı'da yatırım yapma ve iş kurma hususunda cazip olan ve engelleyici faktörleri tanımlamak, hangi sektörlerin gelişebileceği konusunda beklentilerini ölçmektir.
Çizim- Saruhanlıyı Cazip Kılan Etkenler
Çizim de görüldüğü üzere İzmir ve Manisa gibi büyük merkezlere yakınlığı ile bu gelişmiş merkezlere yakın olmasına karşın 3. teşvik bölgesi içerisinde yer alan TR33 bölgesinde kurulu olması Saruhanlıyı en cazip kılan yatırım etmenleri olarak belirtilmiştir. Çizim- de ise Manisa'ya yakınlık cazibeyi azaltan bir etmen olarak karşımıza çıkmaktadır. Açık uçlu soruya diğer verilen cevaplar, Manisa'ya yakınlığın aynı zamanda neden bir Saruhanlı da yatırım cazibesini azaltıcı bir etkiye sahip olduğunu açıklamaktadır. Manisa merkez de imalat alt yapısının daha uygun ve işgücüne erişimin daha kolay olması bunun temel nedenidir. Özellikle vasıfsız işgücüne erişim noktasında verimli topraklara sahip Saruhanlı da toprak sahibi aileler -parseller küçük bile olsa- düşük ücretlerle çalışmayı rasyonel bulmamaktadır.
Manisa’ya yakın olunması imalat sanayi dışında özellikle hizmet sektöründe etkili olmaktadır sayı ve çeşitlilik olarak çok sayıda işyerini barındıran Manisa Merkez yakınlığıdır. Manisa’da ki alternatiflerin çokluğu hizmet sektörünün gelişimini engellemektedir.
Çizim- Saruhanlı'yı Yatırım İçin Cazip Kılmayan Etmenler
Bu nedenle Saruhanlılı tüketicilerin ürün ve hizmetleri ilçe dışından tedarik etmelerinin nedenleri analiz edilmelidir. Saruhanlı da ki firma sahiplerine göre Saruhanlıların şehir dışında alışveriş etme nedenlerine ilişkin soruya verilen cevaplara bakıldığında çeşitlilik, fiyat ve sosyal amaçlı ilçe dışına yapılan gezilerin Saruhanlı dışından yapılan alışverişlerin en önemli nedenleri olarak değerlendirildiği görülmektedir. Söz konusu soruya verilen cevaplara ilişkin istatistiki dağılım çizim- de gösterilmiştir.
Çizim- Saruhanlı'da ki Firma Sahiplerine Göre Tüketicilerin Şehir Dışından Alış-veriş Etme nedenleri
Öte yandan firma sahiplerinin ilçenin nüfus artışı ve ilçe merkezindeki kentleşme bakımından iyimser tahminleri oldukları görülmektedir. Saruhanlılı girişimciler Gayr-i Menkul ve İnşaat sektörlerini ilçede geleceği olan sektörler tanımlamaktadır. Madencilik ve imalat sektörleri ise bu sektörleri takip etmektedir.
Çizim - Saruhanlı da ki Firma Sahiplerinin İlçede Cazip Gördüğü Yatırım Alanları
1.6 Tüketici Tercihleri
Saruhanlı’da tüketicitercihlerini ölçmek amacıyla ayrı bir anket düzenlenmiştir. Anket katılımcılarının % 76’sı Saruhanlı’da ikamet eden kişilerden oluşurken %24’ü de ilçenin köy ve beldelerinde ikamet eden kişilerden oluşmaktadır. Deneklerin %61’i erkek %39’u kadın olup %66’sı lise-ortaokul mezunu, yüzde %25’ ilkokul mezunudur. Katılımcıların %45’i araba sahibidir. Yaş aralıkları, meslekleri ve aylık ortalama kazançları aşağıda ilgili çizimlerde gösterilmiştir.
Saruhanlılı tüketicilerin anketlere verdikleri cevaplar analiz edilerek ilçe ekonomisi ile ilgili aşağıdaki tespitler yapılmıştır.
-
Saruhanlı’nın ilçe dışından hizmet alma durumu daha çok avukatlık, doktorluk gibi profosyonel hizmetler ile market alışverişlerinde söz konusu olmaktadır. İlginç bir şekilde market alışverişleri için %30’ u İzmir’den %26’sı ise Manisa’dan yapıldığı tespit edilmiştir. Açıkuçlu sorulara verilen cevaplarda Sosyal ihtiyaçları karşılamak üzere İzmire ve Manisa’ya yapılan seyahetlerde alış-veriş merkezlerindeki marketlerden ihtiyaçların karşılandığı tespit edilmiştir.
-
Saruhanlı dışından alış-veriş yapılmasının önde gelen üç nedeni, sosyal-kültürel amaçlı geziler için sık sık ilçe dışına çıkıldığında alışveriş yapılması, ürün çeşitliliği ve fiyatların nispeten daha ucuz olmasıdır. Dolayısıyla Saruhanlı dışında yapılan alışverişin yüksek olmasının temel nedeni ilin yüksek çeşitlilikte alışveriş imkanı sunan İzmir ve Manisa gibi merkezlere yakınlığıdır.
-
Giyim eşyası, otmotiv bakımı gibi alanlarda ise tüketicilerin ihtiyaçlarını yarısını Saruhanlı’dan kalan yarısını ağırlıklı olarak Manisa’dan karşıladıkları tespit edilmiştir.
-
Saruhanlılar özellikle eczacılık, mobilya mağazacılığı ve mali müşavirlik gibi profesyonel hizmetleri yetersiz bulmaktadır. Bankacılık hizmetlerinden memnuniyet daha makul bir seviyede olup bu alandaki en büyük sıkıntı ATM hizmetlerinin yetersizliğidir.
-
İlçe de sosyal-kültürel, eğlence harcamalarının yapılacağı sektörler yetersiz bulunmaktadır. Özellikle sinema, kütüphane ve zincir restoranların yetersizliği önemli bir eksiklik olarak görülmektedir.
1.7 SWOT Analizi: Saruhanlı Ekonomisinin Güçlü-Zayıf Yönler, Fırsat ve Tehditlerinin Karşılaştırmalı Analizi
GÜÇLÜ YÖNLER
-
Sulama ve makine altyapısı gelişmişi, piyasa değeri yüksek ürünleri üretmeye elverişli çok verimli Tarım topraklarına sahip olması.
-
Lojistik açıdan tarım,hayvancılık ve sanayi sektöründeki yatırımcılar için avantajlı bir coğrafi konumda bulunması
-
İzmir ve Manisa gibi büyük yerleşim yerlerine yakın olması
-
İlçe merkezinin alt yapısının sorunsuz olması
-
Büyük tarım işletmelerinin ilçeye yatırım yapmış olması
-
Hava kirliliğinin ve otopark sorunu olmayan ikamete elverişli bir kent merkezine sahip olması
|
ZAYIF YÖNLER
-
Tanıtım ve markalaşma eksikliği
-
Eğitimin yetersizliği (ortaöğretim)
-
Kültürel ve eğlence ve alışveriş tesislerinin yetersizliği
-
Nitelikli iş gücünün bulunamaması
-
Girişimciliğin yetersiz olması
-
Tarıma dayalı ve diğer sanayi türlerinin gelişebileceği sanayi bölgelerinden ve soğuk hava depoculuğundan yoksunluk
|
FIRSATLAR
-
Büyükşehir Belediye kanununun ve imar planının bütünlüğü devreye girmesi
-
Ulusal ve yabancı finans kaynaklarının ortaya çıkması
-
Jeotermal, güneş ve rüzgar enerjisinin ortaya çıkarılması
-
Organize ve OSB yapılabilme imkanı
-
Yeni gayrimenkul yatırımı yapmaya müsait alanların olması
|
TEHDİTLER
-
Tarım arazilerinin üzerinde plansız endüstriyel yapılaşma ihtimali
-
Deprem riskinin yüksek olması.
-
İklim değişikliği, kuraklık ve sulama maliyetlerinin artma ihtimali
-
Yeni İstanbul otoyolunun faaliyete geçmesiyle ilçeden geçen trafiğin azalması
-
Nüfus yaş ortalamasının artması.
-
Büyükşehir kanunu ile yerleşim yerlerinin dağınık olmasından dolayı hizmetlerin yetersiz kalması.
|
2. Stratejik Plan
Elde dilen istatistikler, anket çalışmaları, derinlemesine mülakatlar ve strateji çalıştayları neticesinde Saruhanlının 2023 vizyonu ve gelişme stratejileri belirlenmiştir. Söz konusu vizyon, stratejiler ve bu stratejileri geliştirmeye matuf faaliyet ve projeler aşağıda açıklanmıştır.
2.1 Vizyon
Saruhanlı’nın 2023 Vizyonu:
Bereketleri toprakları, zengin ürün çeşidi, ve bozulmamış doğası ile büyük merkezlerin yanı başındaki şirin ilçemizin, turizmi tarım ve kentleşme potansiyelini geliştirerek büyükşehir Manisa’nın yeni cazibe merkezi olmak.
2.2 Stratejik Hedefler
Stratejik Hedef-1 Tarımda Yüksek Katma Değer
Stratejik Hedef-2 Kentsel Yaşam Kalitesini Arttırmak
Stratejik Hedef-3 İlçeye ziyaretçi sayısını arttırarak için cazibe merkezleri oluşturmak ve turizmi geliştirmek
Vizyon:
Bereketleri toprakları, zengin ürün çeşidi, ve bozulmamış doğası ile büyük merkezlerin yanı başındaki şirin ilçemizin, turizmi tarım ve kentleşme potansiyelini geliştirerek büyükşehir Manisa’nın yeni cazibe merkezi olmak
|
Strateji
|
Proje / Faaliyet
|
Proje No
|
Tarımda Yüksek Katma Değer
|
Ortak Makine-Ekipman parkı kurarak Sözleşmeli Pamuk Ekimini Yaygınlaştırmak
|
1
|
Soğuk Hava Deposu İnşa Etmek
|
2
|
Hal İnşa Etmek
|
3
|
Tarımsal Sanayii Geliştirmek: Tarımsa Dayalı İhtisas Sanayi Bölgesi İnşa Etmek
|
4
|
Kentsel Yaşam Kalitesini Arttırmak
|
Yeni Yaşam Alanları İnşa Etmek
|
5
|
Kasaba ve Köylerde çok amaçlı sosyal kültürel tesisler oluşturmak
|
6
|
Saruhanlılı Genç Nüfusun Kültürel-Sosyal-Eğitimsel İhtiyaçlarını Karşılamaya Yönelik Gençlik Merkezi İnşa etmek
|
7
|
Saruhanlı kırsalında temel kentsel altyapıyı kurmak
|
8
|
Kapalı Spor Salonu İnşa Etmek
|
9
|
İlçeye ziyaretçi sayısını arttırarak için cazibe merkezleri oluşturmak ve turizmi geliştirmek
|
Şehirler arası ulaşım sistemi düzenlemesi ve otogar inşası
|
10
|
Saruha-park alışveriş merkezi
|
11
|
Hobi bahçesi konseptinde kent-park oluşturmak
|
12
|
Saruhanlı Meslek Yüksekokulunun Kapasitesinin Geliştirilmesi
|
13
|
Proje/Faaliyet-1: Ortak Makine-Ekipman parkı kurarak Sözleşmeli Pamuk Ekimini Yaygınlaştırmak
|
Amaç: Yetersiz makine parkından dolayı son yıllarda üretimi düşen pamuk üretimini canlandırmak.
|
Açıklama
Saruhanlı’da 400 bin dekara yakın ekilir arazi bulunmaktadır. Bunun 115 bin dekarı zeytin 100 bin bağ 50000 mısır 35000 yaş sebze meyve 25000 dekar tütün 60000 buğday 5000 dekar pamuk şeklindedir.
1980’li yıllarda arazi dağılım kompozisyonunda 100.000 dönümle pamuk üretimi önemli bir yer tutuyordu. Pamuk fiyatının üretiminin cazip olmaktan çıkması ile pamuk ekimi yapılan arazi de mısır ekimi yapılmaya başlanmış pamuk için ayrılan alan 5000 dönüme düşmüştür. Bu alanlarda yıllardır sürekli mısır ziraatı yapılması mısır hasatı verimliliğini çok düşürmüştür. Gerek pamuk ta zayiata ve kalite düşüklüğünü önleyen makinelerin geliştirilmesi gerekse pamuk fiyatındaki artış söz konusu ürünü bölge için tekrar cazip hale getirmiştir. Pamukta modern toplama makinalarıyla üretiminin özellikle Koldere yöresinde sözleşmeli ekim yöntemiyle arttırılması ilçedeki tarımsal katma değeri arttıracaktır. Bu noktada bir kooperatif kurularak belediye ve zafer kalkınma ajansının destekleriyle oluşturulacak 3 modern sulu toplama makinesi alımı ile oluşturulacak makine parkı yüksek katma değerli pamuk ziraatinin yapılmasına olanak verecektir.
|
Beklenen Sonuçlar
- Tarımda ekili arazi miktarının arttırılması
|
Hedef Gruplar
Çiftçiler, pamuk işleyen işletmeler
|
Olası Paydaşlar
Saruhanlı Belediyesi, Saruhanlı Ziraat Odası, Tarım Kooperatifi
|
Finansman Kaynakları
Saruhanlı Belediyesi, ZAFER KALKINMA Ajansı, IPARD, Tarım Bakanlığı, Özel sektör
|
Mevcut Durum
Yetersiz makine parkı yüzünden ilçe pamuk ekimindeki doğal avantajlarını kullanamamaktadır.
|
Risk Faktörleri
Yapılan sözleşmelerin sınırlı sayıda kalması
Organizator kurumun gerekli kurumsal kapasiteyi oluşturamaması
|
Toplam Maliyet
TL
|
Koordinatör Kişi/Kurum
Saruhanlı Belediyesi
|
Tamamlanma Süresi
1 yıl
|
Başlama Tarihi
Ocak 2015
|
Proje/Faaliyet-2: Soğuk Hava Deposu İnşa Etmek
|
Amaç: Yaş sebze meyvenin hasattan sonraki tazeliğini koruyarak çiftçiyi zarar kaybından korumak, uygun fiyatla yurt içi ve yurtdışında satışını sağlayarak söz konusu ürünlerde katma değeri arttırmak
|
Açıklama
|
Beklenen Sonuçlar
- Taze meyve sebze için ayrılan dekar … arttı
-Taze sebze kapalı soğuk hava deposu kuruldu
|
Hedef Gruplar
Çiftçiler, pamuk işleyen işletmeler
|
Olası Paydaşlar
Saruhanlı Belediyesi, Saruhanlı Ziraat Odası, Tarım Kooperatifi
|
Finansman Kaynakları
Saruhanlı Belediyesi, ZAFER KALKINMA Ajansı, IPARD, Tarım Bakanlığı, Özel sektör
|
Mevcut Durum
Soğuk hava deposunun olmaması yüzünden doğabilecek potansiyel çitçi zararı nedeniyle ilçenin yaş sebze meyve üre
|
Risk Faktörleri
Yapılan sözleşmelerin sınırlı sayıda kalması
Organizator kurumun gerekli kurumsal kapasiteyi oluşturaması
|
Toplam Maliyet
TL
|
Koordinatör Kişi/Kurum
Saruhanlı Belediyesi
|
Uygulama Süresi
6 ay
|
Başlama Tarihi
Haziran 2015
|
Dostları ilə paylaş: |