Ekosistem yaklaşımı, koruma ve sürdürülebilir kullanımı adil bir yolla destekleyen, arazi, su ve canlı kaynakların entegre yönetimi için bir stratejidir. Ekosistem yaklaşımının uygulanması Sözleşmenin üç amacında dengeye ulaşmaya yardımcı olacaktır. İkinci toplantısında Taraflar Konferansı ekosistem yaklaşımının Sözleşme altındaki eylemler için birincil çerçeve olduğunu tasdik etmiştir (karar II/8). Taraflar Konferansı beşinci toplantısında ekosistem yaklaşımının açıklamasını ve işlevsel rehberini onaylayarak, ekosistem yaklaşımı prensiplerinin ve diğer kılavuz ilkelerinin uygulanmasını tavsiye etmiştir. Taraflar Konferansının yedinci toplantısı, bu defa önceliğin ekosistem yaklaşımının uygulanmasını kolaylaştırmaya verilmesi konusunda anlaşmıştır. Lütfen aşağıdaki sorulara cevap vererek ilgili bilgileri sağlayınız.
◊ Ülkeniz Karar V/6’nin ekinde bulunan ilkeleri ve rehberi hesaba katarak ekosistem yaklaşımını uyguluyor mu? (172)
a) Hayır
b) Hayır, ancak uygulanması değerlendiriliyor
c) Evet, bazı yönler uygulanıyor
d) Evet, büyük ölçüde uygulanıyor
X
◊ Ülkeniz yerel, ulusal ve bölgesel koşullara uyarlayarak ulusal politikalar ve yasalar ve uygulama faaliyetleri için pratik ekosistem yaklaşımı ifadeleri geliştiriyor mu? (173)
a) Hayır
b) Hayır, ancak geliştirme değerlendiriliyor
X
c) Evet, ekosistem yaklaşımının bazı ilkelerini uygulamak için pratik ifadeler geliştirildi
d) Evet, ekosistem yaklaşımının çoğu ilkelerini uygulamak için pratik ifadeler geliştirildi
Ülkeniz ekosistem yaklaşımının uygulanması için kapasite geliştiriyor ve kapasite inşası için teknik ve mali destek sunuyor mu? (174)
a) Hayır
b) Evet, ülke dahilinde
X
c) Evet, diğer Taraflara destek sağlamak da dahil
◊ Ülkeniz ulusal sınırlar ötesinde ekosistem yaklaşımının uygulanmasında bölgesel iş birliğini destekliyor mu? (karar V/6) (175)
a) Hayır
X
b) Evet, gayri resmi işbirliği (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
c) Evet, resmi iş birliği (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Ulusal sınırlar ötesinde ekosistem yaklaşımının uygulanmasında bölgesel iş birliği konusunda ilave yorumlar.
Ülkeniz ekosistem yaklaşımın uygulanmasına yardımcı olmak için deneyimlerin alış verişini, kapasite geliştirilmesini, teknoloji transferini ve halkın bilinçlendirilmesini kolaylaştırıyor mu? (karar VI/12 ve VII/11) (176)
Hayır
Hayır, bazı programlar geliştiriliyor
Evet, bazı programlar uygulanıyor (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtiniz)
Ülkeniz ekosistem yaklaşımın uygulanmasına yardımcı olmak için deneyimlerin alış verişinin, kapasite geliştirilmesinin, teknoloji transferinin ve halkın bilinçlendirilmesinin kolaylaştırılması hakkında ilave bilgiler
GEF, LIFE ve AB Eşleştirme projeleri kapsamında yapılan çalışmalara ilave olarak; Bitki kaynakları açısından bilgi ağı çalışmaları, ECP/GR, WANANET çalışma grupları üyelikleri ve EURISCO (European Plant Genetic Resources Search Catalogue) bilinç düzeyinin arttırılmasına katkı sağlamaktadır.
8. Ülkeniz, uygun kurumsal çerçevelerin geliştirilmesi dahil olmak üzere, ekosistem yaklaşımının uygulanması için yetkin bir ortam yaratıyor mu? (karar VII/11)
Hayır
Hayır, ama ilgili politika ve programlar geliştiriliyor
Evet, bazı politika ve programlar yürürlükte (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtiniz)
X
Evet, kapsamlı politika ve programlar uygulanıyor (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtiniz)
Ekosistem yaklaşımının uygulanması için yetkin bir ortam yaratılması hakkında ilave bilgiler
Özel Çevre Koruma Alanları kapsamında bölge müdürlükleri kurularak, ekosistemin bütünsel olarak korunması ve yönetilmesi için uygun bir ortam sağlanmaktadır. Havza yönetimi yaklaşımının uygulanmasına yönelik olarak da projeler bazında ekosistem yaklaşımını uygulayacak birimlerin güçlendirilmesi sağlanmaktadır.
C. SÖZLEŞME MADDELERİ
Madde 5 – İşbirliği
9. ◊ Ülkeniz biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kullanımı için ulusal hükümranlık alanı ötesindeki alanlara ilişkin olarak diğer Taraflarla aktif bir şekilde iş birliği yapıyor mu? (3)
a) Hayır
b) Evet, iki taraflı iş birliği (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
X
c) Evet, uluslararası programlar (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
d) Evet, uluslararası ve bölgesel anlaşmalar (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
X
e) Evet, diğer iş birliği şekilleri (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Türkiye uluslar arası, bölgesel ve ikili anlaşmalar kapsamında, biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kullanımı konusunda sınır aşan boyutta işbirliği yapmaktadır. Bu çerçevede ikili düzeyde Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gürcistan Hükümeti arasında Çevre Alanında İşbirliği Anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti arasında Çevre Alanında İşbirliği Anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan arasında imzalanan Çevrenin Korunması Hakkında Mutabakat Muhtırası, bölgesel düzeyde Karadeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması (Bükreş) Sözleşmesi ve Karadeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması (Bükreş) Sözleşmesi’nin Karadeniz’de Biyolojik Çeşitliliğin ve Peyzajın Korunması Protokolü, Akdeniz’in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesinin Korunması (Barselona) Sözleşmesi ve Akdeniz’de Özel Koruma Alanları ve Biyolojik Çeşitliliğe İlişkin Protokol kapsamında çalışmalar yürütülmektedir.
10. Ülkeniz Sözleşmenin uygulanmasının desteklenmesi için bölgesel, alt-bölgesel veya biyo-bölgesel mekanizmaların geliştirilmesi için diğer Taraflarla birlikte çalışıyor mu? (Karar VI/27 A) (7)
a) Hayır
b) Hayır, ancak istişare devam etmektedir
c) Evet, bazı mekanizmalar ve ağlar kuruldu (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
d) Evet, mevcut mekanizmalar güçlendiriliyor (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
X
Bölgesel, alt-bölgesel veya biyo-bölgesel mekanizmalar ve ağların geliştirilmesi konusunda ilave yorumlar.
Ülkemizin taraf olduğu Bölgesel sözleşmeler ( Bükreş, Bern ve Barselona sözleşmeleri) çerçevesinde oluşturulan mekanizmalara (Emerald network, MAP gibi) dahildir, belirtilen sözleşmeler kapsamında bu mekanizmaların daha da güçlendirilmesi için çalışmalar devam etmektedir.
11. Ülkeniz farklı çok taraflı çevresel anlaşmaların (MEA’lar) ve ilgili bölgesel girişimlerin ulusal düzeyde uygulanmasında politika tutarlılığını, sinerjisini ve etkililiğini en üst düzeye çıkarma amacıyla ulusal politikalar ve programları uyumlulaştırmak için adımlar atıyor mu? (karar VI/20) (4)
a) Hayır
b) Hayır ancak bu konuda adımlar düşünülüyor.
c) Evet, bazı adımlar atılıyor (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Ulusal düzeyde politikalar ve programların uyumlulaştırılması konusunda ilave yorumlar
Taraf olunan sözleşmeler ulusal mevzuatımızın bir parçasıdır. Çevre anlaşmalarının hayata geçirilmesinde ilgili tüm paydaşların katılımını gözeterek ulusal uygulamaları tespit etmek amacıyla “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi ve Eylem Planı” ve “Çölleşme ile Mücadele Türkiye Ulusal Eylem Programı” gibi ulusal strateji ve eylem plan/programları hazırlanmıştır.
Kalkınma Planlarında ve Yıllık Programlarda taraf olduğumuz uluslararası anlaşmaların gerekliliklerini yerine getirmeye yönelik politikalar geliştirilmekte ve gerekli tedbirlere yer verilmektedir.
