Programin adi: yorumlar-yorumcular
Yüklə 32,86 Kb.
|
|
PROGRAMIN ADI: YORUMLAR-YORUMCULAR YAPIMCININ ADI: AHMET MAKAL YAYIN TARİHİ, SAATİ, YERİ: 28 ARALIK 1996, 23.00-24.00, R.3 SİNYAL:................... SES: İyi geceler, sevgili dinleyiciler... Hatırlarsanız, üç hafta önceki programımızda, Norveç’e uzanmış ve Edvard Grieg’in şarkılarını dinlemiştik. Bu geceki “Yorumlar-Yorumcular”da da, bir başka İskandinav ülkesine, Finlandiya’ya gidecek ve Jean Sibelius’un şarkılarını tanıyacağız. Sibelius’un şarkılarını da, Grieg’in şarkılarında olduğu gibi, gene, İskandinavyalı sanatçılardan sunacağız. MÜZİK: Özel CD..........................Geçiş Sevgili dinleyiciler, Sibelius, sanat yaşamı boyunca, 100’den fazla şarkı bestelemiş. Ancak, Grieg örneğinde olduğu gibi, bu şarkılar, şarkıcıların repertuarlarında, almaları gereken yere sahip değiller ve müzikseverler tarafından yeterince tanınmıyorlar. Kuşkusuz, bunda çeşitli faktörlerin etkisi var. Bu faktörlerden birisi, belki de en önemlisi, gene Grieg’de olduğu gibi, dil sorunu. Sibelius’un şarkıları, neredeyse tümüyle, çocukluğunda ilk öğrendiği dil olan İsveççe ve kendi dili olan Fince sözler üzerine bestelenmiş. Bu dillerin ikisi de; çok bilinen ve kullanılan dillerden olmadığı için, bestecinin şarkılarının seslendirilmesini, kayda alınmalarını ve dinlenmelerini, hep olumsuz yönde etkilemiş. Sibelius, esin kaynaklarını, büyük ölçüde, doğada ve mitolojide bulan bir besteci. Şarkıları da, diğer eserleri gibi, bu iki kaynaktan besleniyor. Onun şarkılarında; dağlar, ırmaklar, ormanlar, koruluklar, ağaçlar, çiçekler, kuşlar çıkıyor karşımıza... Doğanın, mevsimlerle birlikte değişimiyle de karşılaşıyoruz, sık sık. Bestecinin şarkılarında, bu doğayla kuşatılmış biçimde yaşayan insanlar, onların duyguları, sevgileri, acıları da var elbette. Ama bunlar, büyük ölçüde, kendiliğinden oluşan ve gelişen, olanca yalınlığıyla ele alınan, insan duyguları. Sibelius’un şarkılarında bu duygular, başka bazı şarkı bestecilerinde olduğu gibi, insan ruhunun derinliklerine ulaşmıyor. Örneğin Hugo Wolf’un liedlerinde olduğu gibi, psikolojik boyutlara erişmiyor. Bu da, bestecinin şarkılarının, klasik müziğin diğer bazı şarkı bestecilerinin eserleri kadar ilgi görmemesinin nedenlerinden biri. Sibelius’un, bir çok şarkı bestecisinde olduğu gibi, iyi bir piyanist olmaması da, şarkılarının zayıf piyano partileri dolayısıyla, bu eserleri olumsuz yönde etkilemiş. Sevgili dinleyiciler, programımızın başında, bestecinin şarkılarının yeterince tanınmamasına etkide bulunan olumsuz faktörlere değindik, hep. Bu kadar olumsuz faktöre karşın, kendilerine özgü duyarlılıklarıyla varlıklarını sürdüren şarkıları ise, en sona bıraktık. Artık onları dinlemeye başlayalım mı? Bu geceki programımızda, Sibelius’un şarkılarını ikisi İsveçli, birisi ise Norveçli olan, 3 İskandinavyalı sanatçı seslendirecek. İlk dinleyeceğimiz sanatçı, geçen hafta Grieg’in şarkılarında da dinlediğimiz, İsveçli mezzo-soprano Anne Sofie von Otter olacak. von Otter, şimdiye değin, yurttaşı piyanist Bengt Forsberg’le birlikte, Sibelius’un şarkılarından oluşan 2 disk doldurdu. Sanatçıyı, ilk olarak bestecinin, Op. 3, “Arioso” isimli şarkısında dinleyelim. MÜZİK: Özel CD..............Bd.1.............4’06” SES: Sibelius’un Op. 3, “Arioso” isimli şarkısını dinlediniz. Mezzo-soprano Anne Sofie von Otter, piyanist Bengt Forsberg eşliğinde seslendirdi. Sanatçılar, şimdi de, Op.36 dizisinden, 2 numaralı şarkıyı seslendiriyorlar. Genç bir kız, ilkbaharda, kuşların dönüşünü gözlerken, bir kuşa benzettiği sevgilisinin, hiç bir zaman dönmeyeceğini düşünüyor. MÜZİK: Özel CD..............Bd.11............2’23” SES: von Otter, şimdi de, Op. 36 dizisinden iki şarkı seslendirecek: 4 numaralı şarkı, “Sazlıkların İç Çekişi” ve 5 numaralı şarkı, “Mart Ayında Kar”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.13,14............2’33” / 1’18” SES: Mezzo-soprano Anne Sofie von Otter, piyanist Bengt Forsberg eşliğinde, Sibelius’un iki şarkısını seslendirdi: “Sazlıkların İç Çekişi” ve “Mart Ayında Kar”. Sanatçıları şimdi de, Op. 37 dizisinden, 2 numaralı şarkıda dinleyelim: “Küçük Lasse”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.17.............1’59” SES: von Otter’i şimdi de, gene Op. 37 dizisinden, 4 numaralı şarkıda dinleyeceğiz:” Bir Rüya mıydı?” Bir zamanlar, senin kalbinin sevdiceği olmam, Yoksa bir rüya mıydı? Bitmiş bir şarkı gibi hatırlıyorum onu, Sesi hala kulağımda dalgalansa da... Bir gül hatırlıyorum, senden bana, armağan... Bir gözyaşı hatırlıyorum, parıldayan... Hepsi, hepsi...... bir rüya mıydı? Güzelliği hemencecik solan, Bir bahar çiçeğinin yaşamı kadar kısa bir rüya... Ama geceler boyunca, acı gözyaşları içerisinde, bir ses duyuyorum: Diyor ki: “Onun anısını, göğsünün ta derinliklerinde sakla, Çünkü, o senin en güzel rüyandı...” MÜZİK: Özel CD...................Bd.19...........1’58” SES: Mezzo-soprano Anne Sofie von Otter’i, Sibelius’un bir şarkısında dinledik: “Bir Rüya mıydı?”. Sanatçıyı, şimdi de, Op. 46, numara 4, “Üç Ama Kızkardeş” isimli şarkıda dinleyeceğiz. MÜZİK: Özel CD..............Bd.21............3’44” SES: Sevgili dinleyiciler, programımızın başında, Sibelius’un şarkılarında her türlü bitkinin, sık sık yer aldığını belirtmiştik. Bu bitkiler içerisinde, çiçeklerin özel bir yeri vardır. Öyle ki, besteci Op. 88 dizisindeki 6 şarkının tamamını, çiçeklere ayırmıştır. Şimdi, mezzo-soprano Anne Sofie von Otter, bu diziden çiçeklerle ilgili dört şarkı seslendirecek. Önce, 1 numaralı şarkıyı dinliyoruz: “Mavi Anemone” MÜZİK: Özel CD..............Bd.22............0’41” SES: von Otter’i, şimdi de, dizinin 4 numaralı şarkısında dinleyeceğiz: “Çuha Çiçeği”. Siz sevgili dinleyicilerimiz, 3 hafta önce, Grieg’in aynı isimli bir şarkısını dinlediğimizi hatırlayacaklar mıdır, acaba? MÜZİK: Özel CD..............Bd.25............0’55” SES: Sevgili dinleyiciler, Sibelius’un çiçeklerle ilgili şarkılarını dinlemeye devam ediyoruz. Mezzo-soprano Anne Sofie von Otter, gene piyanist Bengt Forsberg eşliğinde, dizinin 5 ve 6 numaralı şarkılarını seslendiriyor: “Gül Ağacı” ve “Çiçeğin Ölümü”. MÜZİK:Özel CD..............Bd.26,27...........2’04” / 1’21” SES: Sanatçıları, son olarak, gene çiçeklerle ilgili, opus numarası taşımayan bir şarkıda dinliyoruz: “Nergis”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.28............1’45” SES: Sevgili dinleyiciler, Radyo 3’te, “Yorumlar-Yorumcular” programında, Finlandiyalı besteci Jean Sibelius’un şarkılarını dinliyorsunuz. Son olarak, mezzo-soprano Anne Sofie von Otter, piyanist Bengt Forsberg eşliğinde, bestecinin çiçekleri konu alan 5 şarkısını seslendirdi. Sibelius’un, gene çiçeklerle ilgili bir şarkısıyla, programımızın ikinci sanatçısına geçelim, istiyoruz. Bu sanatçı, yüzyılımızın en önemli Wagner şarkıcılarından biri olan, Norveç’li soprano Kirsten Flagstad. Sanatçıyı, Op. 36 dizisinin, 1 numaralı şarkısında dinliyoruz: “Siyah Güller”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.12............1’58” SES: Sibelius’un “Siyah Güller” şarkısını, soprano Kirsten Flagstad seslendirdi. Sevgili dinleyiciler, doğayı seven bir bestecinin; durmaksızın değişerek, doğayı biçimden biçime, renkten renge dönüştüren mevsimlerle ilgilenmemesi düşünülebilir mi, hiç? Eserlerinde, büyük ölçüde doğadan esinlenen Sibelius, doğanın mevsimlerle birlikte değişimine de önemli bir yer vermiş, şarkılarında. Şimdi sanatçının mevsimlerle ilgili iki şarkısını dinleyelim. Önce, Op. 13 dizisinden, 4 numaralı şarkı: “İlkbahar, Akıp Gidiyor”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.7.............1’36” SES: Soprano Kirsten Flagstad, Sibelius’un, “İlkbahar Akıp Gidiyor” isimli şarkısını seslendirdi. Sevgili dinleyiciler, bestecinin 1904 yılında bestelediği, Op. 38 dizisinin, 1 numaralı parçası olan “Sonbahar Akşamı” isimli şarkı, müzik eleştirmenleri tarafından, bestecinin, şarkı türündeki 100’ü aşkın eserinin en güzeli olarak kabul edilir. Şimdi, şarkıyı, gene soprano Kirsten Flagstad’tan dinliyoruz. MÜZİK: Özel CD..............Bd.3.............5’26” SES: Jean Sibelius’un, mevsimlerle ilgili iki şarkısını, soprano Kirsten Flagstad seslendirdi: “İlkbahar Akıp Gidiyor” ve “Sonbahar Akşamı”. Sanatçıya, Oivin Fjeldstad yönetimindeki Londra Senfoni Orkestrası eşlik ediyordu. Flagstad’ı, şimdi de, Op. 37 dizisinden 1 numaralı şarkıda dinleyelim: “İlk Öpücük”. MÜZİK: Özel CD..............Bd.11............2’02” SES: Sevgili dinleyiciler, şarkılarda aşkın getirdiği sevinçler, mutluluklar yer alır da; acılar, ihanetler yer almaz mı, hiç? Flagstad, şimdi de, aşkta sadakatsızlığı konu alan bir şarkı seslendirecek. Op. 17 dizisinden 1 numaralı şarkı: “O Zamandan Beri, Sormaktan Vazgeçtim”.
MÜZİK: Özel CD..............Bd.8.............2’22” SES: Norveçli ünlü soprano Kirsten Flagstad’ı, Jean Sibelius’un şarkılarında dinledik. Sevgili dinleyiciler, programımıza, gene aşkta sadakatsızlığı konu alan bir şarkı ile devam edeceğiz. Bu şarkıyla, programımızın son sanatçısına, İsveç’li soprano Birgit Nilsson’a geçiyoruz. Nilsson da, Flagstad gibi, yüzyılımızın en önemli Wagner şarkıcılarından biri ve kuşkusuz, Flagstad’tan sonraki kuşağın en önemli Wagner sopranosu. Sanatçıyı, Op. 37, numara 5, “Bir Randevu” adlı şarkıda dinliyoruz.
SES: Birgit Nilsson’ı, Sibelius’un “Bir Randevu” isimli şarkısında dinlediniz. Sanatçıyı son olarak, Op. 50, numara 3, “Bir Genç Kız Şarkı Söylüyor, Uzaklarda” adlı şarkıda dinliyoruz. MÜZİK: Özel CD..............Bd.10............2’55” SES: Soprano Birgit Nilsson, Sibelius’un iki şarkısını seslendirdi: “Bir Randevu” ve “Bir Genç Kız Şarkı Söylüyor, Uzaklarda”. Sanatçıya, piyanist Yanoş Şolyöm eşlik ediyordu. Sevgili dinleyiciler, bu geceki “Yorumlar-Yorumcular”ı, Finlandiyalı besteci Jean Sibelius’un şarkılarına ayırmıştık. Eserleri, üç büyük İskandinavyalı şarkıcıdan; Kirsten Flagstad, Birgit Nilsson ve Anne Sofie von Otter’den dinledik. Programı hazırlayan Ahmet Makal, teknik yapımcınız Yaman Yıldırım ve programı sunan ben Şebnem Savaşçı; gelecek cumartesi, yeni bir yılda, yeni bir programda, gene birlikte olmayı diliyoruz. Müzikle ve sevgiyle kalın... SİNYAL:..................... YARARLANILAN KAYNAKLAR: -The New Grove-Dictionary of Music and Musicians, Cilt:17. -Çeşitli CD kitapçıkları. Yüklə 32,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|