Dasturiy ta’minotni tayinlash Bajardi

Dasturiy mahsulotlar
Foydalanish xususiyati va foydalanuvchilar kategoriyalariga ko‘ra barcha dasturlarni ikki sinfga — utilitar dasturlar va dasturiy mahsulotlarga bo‘lish mumkin.
Utilitar dasturlar (o‘zi uchun dasturlar) shu dasturlami ishlab chiqaruvchilar ehtiyojini qondirish uchun moijallangan. Ko‘proq utilitar dasturlar maiumotlami qayta ishlash texnologiyasida servis rolini bajaradi yoki keng tarqalish uchun m oijallanm agan funksional vazifalami hal etish dasturlari boiadi.Dasturiy mahsulotlar foydalanuvchilar ehtiyojlarini qondirish, keng tarqatish va sotish uchun moijallangan.
Hozirgi paytda dasturiy mahsulotlami ochiq (legal) tarqatishning boshqa variantlari ham mavjud, ular yalpi (global) va mintaqaviy kommunikatsiyalardan foydalanish bilan yuzaga keladi:
• buyurtmaga ko‘ra individual ishlanma;
• Dasturiy mahsulotlarni tayyorlash
Dasturiy mahsulotni tayyorlash (kuzatish) — dasturiy mahsulotning ishga layoqatliligini qo‘lab-quwatlash, unga yangi versiyalar, o‘zgartirishlar kiritish, topilgan xatolarni to‘g‘rilash va hokazolami o‘z ichiga oladi.
Dasturiy mahsulotlar an’anaviy dasturiy mahsulotlardan farqli ravishda dasturlami yaratishda beriladigan sifat xususiyatlarining qat’iy belgilangan turkumiga ega emas yoki bu xususiyatlami oldindan aniq ko‘rsatish yoki baholash mumkin emas. Chunki dasturiy vosita ta’minlaydigan bir xil qayta ishlash vositalari turli ichki ishlanmalarga ega boiishi mumkin. Hatto dasturiy mahsulotlami ishlab chiqishga sarflanadigan vaqt va xarajatlami ham oldindan katta aniqlikda belgilash mumkin emas.
Dasturlaming asosiy tavsiflari quyidagilar:
• algoritmik murakkablik (axborotni qayta ishlash algoritmlari mantiqi);
• qayta ishlashning amalga oshirilgan vazifalari ishlanmalarining tarkibi va chuqurligi; qayta ishlash vazifalarining to‘laqonligi va tizimliligi;
• dasturlar fayllarining hajmi;
• dasturiy vosita tomonidan qayta ishlashning operatsion tizimi va texnik vositalarga talablar;
• diskli xotira hajmi;
• dastumi tushirish uchun operativ xotira oicham i;
• protsessorlar turlari;
• operatsion tizimga oid yangi fikrlar;
• hisoblash tarmoqlarining mavjudligi va boshqalar.
Dasturiy mahsulotlaming sifat ko‘rsatkichlari xilma-xil, ularquyidagi jihatlarda aks etadi:
• dasturiy mahsulotni qanchalik yaxshi (oddiy, ishonchli, samarali) foydalanish mumkinligi;
• dasturiy mahsulotdan foydalanish shart-sharoitlari.
Dasturiy ta’minot kompyuteming ikkinchi muhim qismi bo‘lib, u ma’lumotlarga ishlov beruvchi dasturlar majmuasini va kompyuterni ishlatish uchun zarur bo‘lgan hujjatlarni o‘z ichiga oladi.
Endi kompyuteming dasturiy ta’minoti bilan tanishib chiqaylik. Barcha dasturiy ta’minotlami uchta kategoriya bo‘yicha tasniflash mumkin;
— sistemaviy dasturiy ta’minot;
— amaliy dasturiy ta’minot;
—dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari.

Sistemaviy dasturiy ta’minot (System software) — kompyuteming va kompyuter tarmoqlarining ishini ta’minlovchi dasturlar majmuasidir.

Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari — yangi dasturlarni ishlab chiqish jarayonida qo‘llaniladigan maxsus dasturlar majmuasidan iborat vositalardir. Bu vositalar dasturchining uskunaviy vositalari boiib xizmat qiladi, ya’ni ular dasturlami ishlab chiqish (shu jumladan avtomatik ravishda ham), saqlash va joriy etishga mo‘ljallangan.

Xulosa
Yordamchi (xizmat ko‘rsatuvchi) dasturiy ta’minotga asosiy dasturiy ta’minot imkoniyatlarini kengaytiruvchi va foydalanuvchining ish muhitini (interfeysni) qulayroq tashkil etuvchi dasturlar kiradi. Bular tashxis qiluvchi, kompyuterning ishchanligini oshiruvchi, antivirus, tarmoq ishini ta’minlovchi va boshqa dasturlardir.
Asosiy dasturiy ta’minotni qo‘shimcha ravishda o‘matiladigan xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar to‘plami to‘ldirib turadi. Bunday dasturlami ko‘pincha utilitlar deb atashadi.
Utilitlar — ma’lumotlami qayta ishlashda qo‘shimcha operatsiyalami bajarishga yoki kompyuterga xizmat ko‘rsatishga (tashxis, apparat va dasturiy vositalarni testlash, diskdan foydalanishni optimallashtirish va boshqalar) mo‘ljallangan dasturlardir.
Kompyuterning dasturiy ta’minoti orasida eng ko‘p qo‘llaniladigani amaliy dasturiy ta’minot (ADT)dir. Bunga asosiy sabab kompyuterlardan inson faoliyatining barcha sohalarida keng foydalanilishi, turli predmet sohalarida avtomatlashtirilgan tizimlarning yaratilishi va qo‘llanishi. Amaliy dasturiy ta’minotni quyidagicha tasniflash mumkin.

Foydalanilgan adabiyotlar: Foydalanilgan adabiyotlat:
Internet saytlari.
1. www.intuit.ru
2. http://tuitfiles
3. http://www.kgtu.runnet.ru
4. http://www.piter.com