Ders notlari
Yüklə 0,97 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ALTI AYAKKABILI UYGULAMA TEKNİĞİ
- Ayakkabıların Renklerine Göre Anlamları
- Ayakkabı bu uygulamada bir simgedir. Derste ayakkabı giyilmesine gerek yoktur. Avantajları
- Yararlanılan ve Önerilen Kaynaklar
- Öğretmenliğimi Geliştiriyorum
- - Uygulama Evresi: 1. Lacivert Resmi Ayakkabı ( Resmi işleri temel al. Rutin işleri uygula. Prosedürleri temel al)
- 2. Gri Spor Ayakkabısı ( Bilgi topla ve bu bilgiyi kullan. Araştırma yap ve delil topla. Objektif bilgiler sun)
- 3. Kahverengi Yürüyüş Ayakkabısı ( İnisiyatiften ve esneklikten yararlan, Uygulamaya dönük pratik ve sağlam bilgilerden faydalan)
- 4. Turuncu Lastik Çizmeler ( Tehlikeyi azalt. Acil müdahale et ve güvenliği sağla. Odaklanma, aciliyet ve öncelik oluşturma)
- 5. Pembe Ev Terliği ( İnsanları koru. hassas davran, insanların duygu ve düşüncelerine karşı duyarlı olma.)
- 6. Mor Binici Çizmeler (Yetkiyi ifade eder, Otoriter ol. Hakimiyet kur temellidir.)
- ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNCE TEKNİĞİ
- Tekniğin temel amaçları şöyledir
- Şapkaların Renklerine Göre Anlamları: 1. Beyaz Şapka- Net bilgiler (tarafsız şapka)
- 2. Kırmızı Şapka- Duygular (Duygusal Şapka)
- 3. Siyah Şapka-Olumsuz (Kötümser Şapka)
- 4.Sarı Şapka- İyimser Şapka (Olumlu Şapka)
- 5. Yeşil Şapka- yaratıcılık (Yenilikçi şapka)
- 6.Mavi Şapka-Sonuçlar (Serinkanlı şapka)
- Şapka bu uygulamada bir simgedir. Derste ayakkabı giyilmesine gerek yoktur. Avantajları
- Görüş geliştirme tekniği gibidir. Sınıf kalabalık olduğunda bu teknik yerine kart gösterme tekniği seçilebilir. Avantajları
Sonuç Öğretmen bütün bu görüşlerin farklı olduğunu belirterek tüm öğrencilerin fikirleri gerekçeleri ve örnekleri ile sunduklarını ifade ederek ortaya konulan argümanları özetleyerek küreselleşmenin önemli bir kavram olduğunu aslında bu görüşlerin tüm dünyada var olduğunu ve küreselleşmeye olumlu, kararsız ve karşıt görüşlerin olduğunu belirterek etkinliğe son verir.
Edward de Bono tarafından bulunan ve lateral (yanal) düşünme temeli bir tekniktir. Duygu ve düşünceleri temel alan altı şapkalı düşünce tekniğine biçimsel olarak benzer ancak uygulamaların paylaşımında kullanılır. Analitik düşünme yeteneği kazandırmayı amaçlayan bu teknik, bireyin olayları önyargıya kapılmadan ele almasını, belirli bir davranış tarzına takılmadan yeni uygulama biçimlerini öğrenmesini sağlar. Yaratıcılık ve seri düşünmeyi gerektiren bir tekniktir. Öğrenciye farklı durumlarda nasıl davranması gerektiği öğretilir. Böylece öğrencinin farklı durumlara uyum sağlaması kolaylaşır. Her ayakkabının şekli ve rengi ayrıdır. Bu ayakkabılara yüklenen anlam da ayakkabıların şekli ve rengine göre değişmektedir. Bu tekniğin işleyişi Altı Şapkalı Düşünme tekniğine benzer. Yani altı şapkalı düşünme tekniği düşünmede altı ayakkabılı uygulama tekniği uygulamada işe yarar. Bu teknikte aynı andan iki tek ayakkabı giyilebilir. Bu yönden avantajlıdır. Ayakkabıların Renklerine Göre Anlamları: Lacivert Resmi Ayakkabı: Rutin işler ve resmi prosedürler izlenir. Rutin işler mükemmel şekilde uygulanır. Gri Spor Ayakkabı: Resmi olmamayı ve rahatlığı simgeler. Bilgi toplarken çok yönlü olmayı ve tarafsız davranmayı gerektirir. Delil toplanır ve toplanan bilgi kullanılır. Kahverengi Yürüyüş Ayakkabısı: Karmaşık durumları ifade eder. Uygulamada inisiyatiflerden ve esneklikten faydalanılarak sonuca ulaşılmaya çalışılır. Turuncu Lastik Çizmeler: Tehlike, aciliyet ve krizi ifade eder. Acil müdahale gerektirir ve güvenliğin sağlanması en önemli iştir. Odaklanma ve öncelik oluşturma duygusu en önemli iştir. Pembe Ev Terliği: İnsanların duygu ve düşüncelerine karşı hassas olmayı gerektirir. Duyarlılığı ve sıcaklığı temsil eder. İnsan korunur. Mor Binici Çizmeler: liderlik ve hâkimiyet unsuru söz konusudur. Uygulamada bir yetkinin sağladığı üstünlüğü sağlama ile ilgilidir. Kişi kendi yeteneği ile değil otoriteden aldığı resmiyetle hareket eder. Ayakkabı bu uygulamada bir simgedir. Derste ayakkabı giyilmesine gerek yoktur. Avantajları
Sınırlılıklar
Uygulama Süreci:
Sosyolojik Kazanımları
Yararlanılan ve Önerilen Kaynaklar
Uygulama Örneği
- Hazırlık Evresi Öğretmen tekniğin işleyişini öğrencilere anlatır. Ayakkabıların anlamları öğrencilere aktarılır. Öğretmen son günlerde ülkede yaşanan gençlik olayları ve sosyal medya tartışmamalarını hatırlatarak “ Toplumsal yaşamda internet kullanımı nasıl olmalıdır?” sorusuyla uygulamayı başlatır. Gönüllü olan altı öğrenciye hangi ayakkabıyı seçmek istediklerini sorar ve ayakkabıyı seçen öğrencilere hazırlık için bir süre verir. Hazırlık süresi bir sonraki derse kadardır. Hazırlığını yapan öğrenciler tahtaya kalkarlar her bir öğrenciye 8 dakika süre verilir. - Uygulama Evresi: 1. Lacivert Resmi Ayakkabı (Resmi işleri temel al. Rutin işleri uygula. Prosedürleri temel al) Yaptığım araştırmalara göre internetin kullanımına dönük yasal düzenlemeler henüz bitmemiştir. Bilgi Teknolojileri Kurumu ve Haberleşme Bakanlığı yasal hazırlıklar yapmakta, ancak mevcut 5651 Nolu İn ter net Or tamın da Ya pı lan Yayın la rın Dü zen len me si Ve Bu Ya yın lar Yo luy la İş le nen Suçlar la Mü ca de le Edil me si Hakkın da Ka nun hem kamunun hem de bireylerin istedikleri gibi değil. Son olaylarda görüldü ki özellikle sosyal medya tarafları ikiye bölmüş yasal yollarla kontrolün olmasını isteyenler kadar bu kontrolü temel bir insan hakları ihlali olarak görenlerde var. 2. Gri Spor Ayakkabısı (Bilgi topla ve bu bilgiyi kullan. Araştırma yap ve delil topla. Objektif bilgiler sun) İnternet kullanımında dünyada üçüncü ülkeyiz ve hızlı bir ilerleme var. 36 milyon internet kullanıcı var. Sosyal medya sağlayıcısı Facebook’un Türkiye’de 32 milyon üyesi var. Ülkemizde günde ortalama 8 milyon tweet gönderiliyor. Bu rakam saniyede 92 tweete denk geliyor Ülkemizde son Taksim gezi olaylarında atılan tweet sayısı çok arttı. İnternet kullanımı o kadar yaygınlaştı ki internet üzerinde yapılan alışverişin toplamı milyonlarca doları buluyor. 3. Kahverengi Yürüyüş Ayakkabısı (İnisiyatiften ve esneklikten yararlan, Uygulamaya dönük pratik ve sağlam bilgilerden faydalan) İnternetin toplumsal yaşamdaki değişime olan etkisi herkes tarafından kabul edilmekte, bunun mutlaka uygulamaya dönük bir şekilde ele alınması lazım örneğin ilköğretimde okullarında medya okuryazarlığı dersinin içeriği daha esnek bir biçimde düzenlenerek bilinçli sosyal medya kullanımı, sanal etik gibi ünitelerinde konulması gerekmektedir. 4. Turuncu Lastik Çizmeler (Tehlikeyi azalt. Acil müdahale et ve güvenliği sağla. Odaklanma, aciliyet ve öncelik oluşturma) Bilinçsiz internet kullanımının yol açtığı sorunları görmeliyiz. Siber suçlar, bilişim suçları gibi kavramlar oluştu. İnternette dolandırıcılık, izinsiz kaydedilen fotoğrafları, videoları, ses kayıtlarını paylaşma, Sahte isimler kullanma, sahte haberler kurgulama ve paylaşma son günlerde çok arttı. Bunların önlemlerine dönük tedbirler alınmalıdır. 5. Pembe Ev Terliği ( İnsanları koru. hassas davran, insanların duygu ve düşüncelerine karşı duyarlı olma.) İnternetin toplumsal yaşamdaki değişmedeki rolüne dönük tüm düşüncelere karşı saygılı olmalıyız. Çünkü herkes kendi gözlüğünden olaylara bakıyor. Ancak internetin toplumsal yaşamda oluşturduğu olumsuzlukları görerek yasal düzenlemeler yapılmalı ama bu yasal düzenlemelerde bireylerin hak ve hürriyetlerini engellememeli. Uzlaşı içerisinde hareket edilmeli 6.Mor Binici Çizmeler (Yetkiyi ifade eder, Otoriter ol. Hakimiyet kur temellidir.) İnternet kullanımında kesinlikle kontrol olmalıdır. Yetki mekanizmaları işletilmeli herkes her istediğini söylememelidir. Böyle olursa düzensizlik söz konusu olur ve karmaşa, kaos ortamı oluşur. Elbette devlet her ortamı kontrol edecek. İnternet kullanım hesapları bunu sağlayan şirketlerce istenildiğinde devlet yetkililerine verilmelidir. Bu sürecin sonunda sınıf ile beraber genel bir değerlendirme yapılır.
Edward de Bono tarafından bulunan ve özünde bir işletme tekniğidir. Renklerin insan psikolojine olan etkisinden hareket eder. Bir konuya ya da problem durumuna çeşitli açılardan bakmayı (analitik düşünme), düşüncelerin, önerilerin belirli bir düzen içinde sunulmasını, sistematikleştirilmesini temel alan bir öğretim tekniğidir. Tartışma konusu ile ilgili farklı duygular irdelenir. Teknikte kullanılan şapkalar düşüncelerin ayrıştırılması amaçlı birer semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe, rengin simgelediği düşüncelerin belirli bir düzen içinde sırasıyla aktarılması beklenir. Tekniğin temel amaçları şöyledir:
Şapkaların Renklerine Göre Anlamları: 1. Beyaz Şapka- Net bilgiler (tarafsız şapka) Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur. Kendisinden istendiğinde gerekli olgu ve rakamları veren bir bilgisayar düşünün. Bilgisayar tarafsız ve objektiftir. Yorumda bulunmaz, fikir üretmez. Beyaz düşünme şapkası taktığında düşünür, bir bilgisayarı taklit etmelidir. Hangi bilgilere sahibiz? Hangi bilgiler eksik? İhtiyacımız olan bilgiyi nasıl elde ederiz? gibi sorulara yanıt arar. 2. Kırmızı Şapka- Duygular (Duygusal Şapka) Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verir. Kırmızı şapka, duygularını görünür kılar, böylece duygular düşünme haritasının veya harita üzerindeki rotayı seçen değer sisteminin de bir parçası olurlar. Öğrenci, kırmızı şapkayı kullanırken duygularını haklı göstermeye ya da onlara mantıklı bir temel sunmaya asla çalışmamalıdır. Bu olay, durum, öneri, sorun vb. hakkında neler hissediyorum? Bu konudaki duygularım nelerdir? gibi sorulara yanıt arar.
Görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler, eleştiriler ortaya çıkar. Siyah şapka düşünmesi özellikle olumsuz değerlendirmelerle ilgilidir. Siyah şapka düşünürü yanlış ve hatalı olan şeyleri gösterir. Bu düşünür risklere ve tehlikelere işaret eder. Bardağın boş tarafına bakma, şeytanın avukatı gibi deyimler bu şapka ile ilgilidir olumsuzluklar dillendirilir. Bu önerinin bize zararları neler olabilir? Bu durum bize ne kaybettirir? gibi sorulara yanıt arar.
Görüşülen konunun avantajları ortaya konulur. Getirileri göz önüne alınır. Sarı şapka düşünmesi olumlu ve yapıcıdır. Sarı renk güneş ışığını, parlaklığı ve iyimserliği sembolize eder. Siyah şapkanın tersine olumlu değerlendirmeler ile ilgilidir. Bardağın dolu tarafına bakma, Polyannacılık gibi deyimler bu şapka ile ilgilidir pozitif bakma ile ilgilidir. Bu olayın bize sağlayacağı çıkarlar(yararlar) neler olabilir? Bu durum bize ne kazandırır ? gibi sorulara yanıt arar.
Görüşülen konuyla ortaya çıkartılan beş düşünce bu aşamada sistematize edilir. Toplantının sonuçları ortaya çıkarılır, durum analizi yapılır ve özetlenir. Mavi gökyüzünün rengidir kapsayıcı bir rol oynar. Mavi şapka düşünürü, düşünme faaliyetini düzenler. Bu şapka düşünürü orkestra şefi gibidir. Mavi şapka düşünürü, üzerinde düşünülecek olan konuları tanımlar. Sorunları tanımlar ve soruları biçimlendirir.
Şapka bu uygulamada bir simgedir. Derste ayakkabı giyilmesine gerek yoktur. Avantajları
Sınırlılıkları
Uygulama Süreci
Sosyolojik Kazanımları
Yararlanılan ve Önerilen Kaynaklar
Uygulama Örneği
Öğrenci beyaz şapkaya göre; “Boşanma evliliğin yasal olarak sona ermesidir. Taraflardan birinin veya her ikisinin de isteği üzerine gerçekleşir. TÜİK verilerine göre 2012 yılında evlenen çiftlerin sayısı 2011 yılına göre yüzde 1,9 artarak 603 bin 751'e, boşanan çiftlerin sayısı ise yüzde 2,7 artarak 123 bin 325'e yükseldi. Kırmızı şapkaya göre; “ Evli çiftler arasında bağlılık, sevgi ve çiftlerin birbirine göstermiş olduğu sabrın azalmasının üzücü bir sonuç olan boşanmayı beraberinde getirdiğini düşünüyorum” ifadesini dile getirmiştir. Siyah şapkaya göre; “Boşanma oranlarında görülen artış aile kavramının bozulmasına ve toplumsal yapıda zedelenmelere neden olmaktadır” ifadesini dile getirmiştir. Sarı şapkaya göre; “Mutsuz bir evlilik yaşayan çiftlerin boşanmaları hem kendi psikolojileri hem de çevresel etkileri bakımından olumlu sonuçlar doğurmaktadır” düşüncesini dile getirmiştir. Yeşil şapkaya göre; “Aile kurumunun varlığını koruyabilmesi için sağlık alanında aile hekimliği uygulamasına benzer şekilde psikolojik destek uygulama programları yapılarak sorunların azaltılması yoluna gidilebilir” şeklinde düşüncesini dile getirmiştir. Mavi şapkaya göre; “Aile kurumunun varlığı için olumsuz psikolojik etkileri bakımından yaşanan duruma göre olumlu sonuçlar doğurduğu saptanan boşanma kavramı, nedeni ve etkileri ne olursa olsun mantıklı bir süreçten geçilerek karara bağlanmalıdır” şeklinde düşüncesini toparlamıştır.
Öğrencilere öğrendiklerini gözden geçirme, değerlendirme, karar verme vb. fırsatlar sunar. Önce öğrencilere çeşitli renklerde 3-5 adet küçük kart ya da kağıt parçalarından oluşmuş desteler dağıtılır. Her renge bir anlam verilir. Örneğin, yeşil tümüyle katılıyorum; mavi katılıyorum; beyaz kararsızım; sarı katılmıyorum; kırımız hiç katılmıyorum gibi. Sonra öğretmen işlenen konuyla ilgili bazı tümceler okur, bu tümceleri dinleyen öğrenciler önce hangi kartı seçeceğini düşünür, sonra seçtikleri kartı sıranın üzerine koyar, sonraki aşamada her öğrenci tek tek neden o kartı seçtiğini argümanlarıyla sunar. Teknikte kullanılacak tümcelerin zıt, karşıt ve farklı düşüncelere uygun olması gerekmektedir. Bütün öğrencilerin aynı yönelim gösterecekleri tümceler bu teknik için uygun değildir. Öğrencilerin birbirlerini saygı ve dikkatle dinlemeleri gerekmektedir. Zaman sıkıntısı olan sınıflarda 3 kart kullanımı önerilir;
Görüş geliştirme tekniği gibidir. Sınıf kalabalık olduğunda bu teknik yerine kart gösterme tekniği seçilebilir. Avantajları
Sınırlıkları
Uygulama süreci
Uygulama Örneği
Hazırlık evresi : Kart gösterme tekniğinin prensipleri gereği öğretmen tümüyle katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, hiç katılmıyorum gibi renkli kağıtları öğrencilerin yardımıyla sınıfa dağıtır. Öğretmen daha sonra tekniğin uygulama kurallarını sınıfa açıklar. Ayrıca katılımcılara saygılı tavır ve tutum sergileyeceklerine inandığını belirtir. Daha sonra öğretmen konuyu sınıfa sunar. Öğrenciler bir süre düşünür ve görüşlerini bildirir. Uygulama evresi : Öğrenciler öğretmenin sunduğu konuda görüşlerini ifade eden renkteki kartlarını gösterirler. Kesinlikle katılıyorum; kartını kaldıran öğrencinin görüşü toplumsal değişme ve gelişmede kitle iletişim araçlarının olumsuz katkıları vardır. Kitle iletişim araçları yazılı, görsel ya da işitseldir. Gazete, radyo, internet kitle iletişim araçlarındandır. Ülkemizin geneli göz önüne alındığında en etkili kitle iletişim aracı televizyondur. Kişiler arası yüzyüze etkileşimi ortadan kaldırır. Sosyalleşmeyi engeller. Türk toplumunun en önemli yapısı aile olduğu için aile içi iletişim kopukluklarına sebep olur. Özgürlüğü ve özel hayatın gizliliğini engeller. Katılıyorum; kartını kaldıran öğrencinin görüşü kitle iletişim araçları toplumsal yapıyı olumsuz etkiler. Televizyondur, internettir, radyodur uzun süre takip edildiğinde sağlık sorunları ortaya çıkarır. Ayrıca farklı kültürler kültürümüze empoze olur, kültür yapımız değişir. Kararsızım; kartını kaldıran öğrencinin görüşü aslında kitle iletişim araçları teknolojinin hızla ilerlemesiyle, toplumlar ve insanlar arasındaki iletişimi sağlayan araçlar aracılığıyla olur. Teknolojik gelişme ve gündemi yakalama açısından olumludur, küreselleşme açısından olumsuzdur. Bundandır ki kararsızım. Katılmıyorum; kartını kaldıran öğrencinin görüşü; ben az önce konuşan üç arkadaşıma katılmıyorum. Çünkü zamana ayak uydurmak isteyen insanoğlu beklentilerinin karşısında tarih boyunca pekçok yeni buluş bulmuştur. Televizyon, internet, telsiz gibi…Bu sayede insanlar bilgi alışverişinde bulunur, birbirleriyle irtibatı koparmazlar. Hiç katılmıyorum; kartını kaldıran öğrencinin görüşü; herhangi bir sorunun çözümünde insanların geneline ulaşmak, onlara bu konu hakkında bilgi vermek, yüzyüze değerlendirmek çok zordur. Bu şekilde kamuoyu oluşturmak imkansızdır. Oysa kitle iletişim araçlarını kullanarak çok sayıda insana ulaşmak, bilgilendirmek, görüşlerini ve desteklerini almak çok kolaydır. Sonuç : Öğretmen bütün bu görüşlerin farklı olduğunu belirterek tüm öğrencilerine fikirleri ve aktif katılımları için teşekkür eder. Kitle iletişim araçlarının olumlu ve olumsuz yönlerini anlatır. Yüklə 0,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|