Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə



Yüklə 0,73 Mb.
səhifə120/206
tarix11.06.2023
ölçüsü0,73 Mb.
#128041
növüDərs
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   206
kitab tercume

Seksizm (Cinsiyyətçilik)- bu subyektə fərdi və inistusional mövqedən yanaşılan cinsi ayrıseçkilik halıdır. Ayrı-seçkiliyin əsas elementləri gender sosiallaşması və gender institusional stereotiplərdir. A. Mişel bu barədə belə yazır: "Sözün daha geniş mənasında seksizm (cinsiyyətçilik)- bu bir cinsin digər cinsə xoşagəlməz mövqeyi ilə şərtlənir. Stereotip standartlaşdırmaya tendensiya kimi qəbul edilir, hansı ki, sərt və anonim model kimi fərdi keyfiyyətlərin və fərqlərin aradan qaldırması kimi təqdim etməni (təsəvvürü) və davranışı avtomatik yenidən hasil olur (canlandırır). Bu stereotip, standartlaşdırma meyli olaraq, fərdi xüsusiyyətlərin aradan qaldırılmasında kəskin bir model olaraq fərdin xarakter və davranışın avtomatik olaraq yenidən formalaşdırır."
Seksizm, cinsi ayrıseçkiliyi baxışını kişi və qadınlara münasibət sistemi kimi tətbiq olunmasına baxmayaraq, sosial praktikada cinsi əsaslı ayrı-seçkiliyə qadınlar daha çox məruz qalırlar.
"Seksizm" konsepsiyası elmi ədəbiyyatda 1960-cı illərdə meydana gəlmişdir. 1970-ci illərdən elmi lüğətlərdə, əsas mənası "qadınlara qarşı qərəz" olaraq ortaya çıxan funksional bir tip olaraq müəyyən olunur.
Seksizmin sosial bioloji göstəriciləri.
Cinsi münasibətin sosial-bioloji göstəriciləri insan inkişafında obyektiv amillərlə əlaqələndirilir. Hormonlar, beyin fəaliyyətinin fərqliliyi, davranış dominantlığı və cinsiyyətlə əlaqəli müəyyən dərəcədə fərdi və qrup stereotipləri buna təsir edir. Cinsin bioloji fərqlənməsi psixosomatik reaksiyalar, azalmalar, ontogeniyada pozulmuş davranış stereotipləri ilə bağlı funksiya fərqləriylə də əlaqələndirilir.
Cinsi dimorfizm bioloji bir fenomen olaraq, A. Erhard və H.F.L. Mayer-Balbur konsepsiyasına görə kompleks bir fenomendir, o avtonom–müstəqil ölçülərə malikdir:
1. Cinsi kimlik (süura və özünü təsnif etməyə (katoqoriyaşadırmaya) malikdir);
2. Polidimorfik, cinsiyyətçi davranış;
3.Qavrayış, elmi proseslərdə, öyrənmə qabiliyyətində, xüsusi intellektual qabiliyyətlərdə və s.-də cinsi fərqlər;
4. Cinsi oriyentasiya.
Cinsi kimlik (özünüdərk)-şəxs özünü şüurlu şəkildə tanıyır, şüurun digər xüsusiyyətləri də bununla əlaqədar olaraq, bir-birinə bağlıdır.

Yüklə 0,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   206




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin