Din Kültürü 10. Sınıf Ünite: İslam'da İbadetler İnanç-İbadet iLİŞKİSİ
Yüklə 45,96 Kb.
|
|
Din Kültürü 10. Sınıf 2. Ünite: İslam'da İbadetler 1. İNANÇ-İBADET İLİŞKİSİ İnanç (iman): Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v.) Allah'tan getirdiği emirlerin, yasakların, öğütlerin hepsinin doğru olduğunu kabul etmek, buna kalbimizle inanmak, inandığımızı dilimizle söylemektir. İbadet: Allah'ın rızasını kazanmak amacıyla yapılan her güzel iş ve davranışa ibadet denir. Başlıca ibadetler; namaz, oruç, hac, zekat ve kurbandır. İnanç ve ibadet birbiriyle ilişki içerisinde olan iki temel unsurdur. Önce inanç, sonra da ibadet gelir. İnsan kalbiyle inanır, davranışlarıyla da (ibadet) inancını gösterir ve pekiştirir. İnanç sadece kalplerde yaşatılacak basit bir duygu değildir. Onun ibadetler vasıtasıyla eyleme dönüşmesi, meyvesini vermesi gerekir. Nasıl ki toprağa ektiğimiz bir fidanı veya tohumu susuz bırakırsak o fidan kurur gider, inancımızı da ibadetlerle beslemez, pekiştirmezsek o inanç gün geçtikçe zayıflar ve bir gün kopma noktasına gelir. "İman eden kullarıma söyle, namazı kılsınlar; alışverişin ve dostluğun olmayacağı günün gelmesinden önce, kendilerine verdiğimiz rızıktan (bizim yolumuzda) gizli açık harcasınlar." (İbrahim suresi, 31. ayet) 2. BAŞLICA İBADETLER İbadetler üçe ayrılır: 1- Beden ile yapılanlar: Namaz, oruç 2- Mal ile yapılanlar: Zekat, kurban 3- Hem beden, hem mal ile yapılanlar: Hac Namaz Namaz nedir: Namaz kelimesinin Kur'an'daki karşılığı "salat" kelimesidir. Namaz; tekbir, kıyam, rüku, secde, oturuş ve selam bölümlerinden oluşan, günde beş vakit yerine getirilmesi Allah tarafından emredilen bir ibadettir. Namaz kılmak farzdır. Namaz niçin kılınır: Allah'ın emri olduğu için, Allah'ın rızasını kazanmak için, sevap kazanmak için, Allah'ın verdiği nimetlere teşekkür etmek için kılınır. Kimler namaz kılmakla sorumludur: - Müslüman - Akıllı
- Namaz, insanın kalbine huzur verir. - Namaz, insanı kötü davranışlardan uzaklaştırır. - Cemaatle kılınan namaz, toplum içinde birlikteliği, yardımlaşmayı, dayanışmayı geliştirir. - Namaz, insanı maddi ve manevi yönden temizler. - Namaz, insanın hayatını düzene koyar. - Namaz, insana zamanı iyi kullanmayı öğretir. - Namaz insanın duygu dünyasını zenginleştirir - Namaz insanın ahlakını güzelleştirir » Namazın farzları » Namazın kılınışı Oruç Tan yerinin ağarmasından (imsak vaktinin başlamasından) başlayarak akşam güneş batıncaya kadar Allah rızası için yeme-içme başta olmak üzere nefsî arzulardan uzak durularak yerine getirilen bir ibadettir. "Ey inananlar! Allah'a karşı gelmekten sakınmanız için oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi sizlere de farz kılındı." (Bakara suresi, 183. ayet) "...Öyleyse içinizden kim bu aya (ramazan) ulaşırsa onda oruç tutsun..." (Bakara suresi, 185. ayet) Ramazan orucu: Ramazan orucu kimlere farzdır: -Müslüman - Akıllı - Ergenlik çağına girmiş - Sağlıklı kişilere farzdır. Kimler Ramazan orucunu tutmayabilir: - Hamile, bebekli veya özel durumu olan kadınlar - Sağlık durumu uygun olmayanlar - Oruç tutamayacak derecede yaşlı olanlar - Yolculuğa çıkmış olanlar Kaza orucu: Hamile veya bebekli kadınlar, yaşlılar, yolculuğa çıkmış kimseler oruç tutmayabilirler. Ancak bu kişiler oruç tutabilecek duruma geldikleri zaman tutamadıkları gün sayısınca oruçlarını tutarlar. Buna kaza orucu denir. Ayrıca tutmakta olduğu farz orucu veya nafile orucu zorunlu nedenlerle bozan bir kişi de bu oruçlarını kaza etmelidir. Fidye: Sürekli devam eden bir sağlık sorunu veya yaşlılık gibi nedenlerle oruçlarını hiç tutamayan kimseler fidye verirler. Fidye; bir insanın bir günlük yiyecek ihtiyacını karşılayacak miktarda paradır. Muharrem orucu: - Muharrem ayı, hicrî takvimin ilk ayıdır. - İslam'dan önce Araplar arasında savaşmanın yasak olduğu dört aydan birisidir. - Peygamberimiz muharrem ayını "Allah'ın ayı" olarak nitelendirmiş, Ramazan orucundan sonraki en faziletli orucun bu ayda tutulan oruç olduğunu belirtmiştir. - Muharremin 10. günü aşure günü olarak adlandırılır. Aşure günü ile öncesi ve sonrasındaki günlerde, yani muharremin 9. 10. 11. günlerinde oruç tutmak sünnettir ve çok faziletlidir. - Peygamberimizin sevgili torunu Hz. Hüseyin efendimiz hicrî 10 muharrem 61 tarihinde Kerbela'da şehit edilmiştir. Bu günlerde bazı müslüman toplumlarında matem törenleri düzenlenir, Hz. Hüseyin ve aile fertleri için dualar edilir. - Alevi-Bektaşi geleneğinde de muharrem ayının önemi büyüktür. Aleviler muharremin ilk on günü oruç tutarlar, Hz. Hüseyin için mersiyeler, nefesler okurlar. Muharremin 13. gününde de Kerbela olayından sağ kurtulan Hz. Hüseyin'in oğlu Zeynü'l-Abidin için şükür kurbanı keser ve aşure kaynatırlar. Orucun bireysel faydaları: - Kişiyi Allah'ın rızasını kazanmaya yöneltir. - Sevap kazandırır. - Sabırlı olmayı öğretir. - İnsandaki Allah sevgisini güçlendirir, imanımızı artırır. - İnsanı kötülüklerden, kötü davranışlardan alıkoyar. - Açların halini anlamamızı ve bu sayede ihtiyaç sahiplerine daha çok yardım etmemizi sağlar. - Allah'ın verdiği nimetlerin değerini anlamamızı sağlar. - İnsanı faydalı, yardımsever, merhametli, paylaşımcı olmaya yöneltir. Orucun toplumsal faydaları: - Toplum içinde fakirlerin, kimsesizlerin, muhtaçların daha çok korunup gözetilmesini sağlar. - Toplum içinde yardımlaşma, paylaşma, dayanışma duygularını güçlendirir. - Ramazan'da verilen zekat, sadaka, fitre gibi ibadetler zengin ile fakir arasında sevgi, saygı ve yakınlık oluşmasını sağlar. - İftar, teravih, mukabele gibi ibadetler sayesinde Müslümanlar birbirleriyle kaynaşır, yakınlaşır, dostluk ve sevgi bağları güçlenir. Zekat Zekatın kelime anlamı: Artma, çoğalma, arınma, bereket. Zekatın terim anlamı: Zengin Müslümanların yılda bir kez malının veya parasının belli bir miktarını Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine vermeleridir. Zekat farz bir ibadettir. Hicretten iki yıl sonra Medine'de farz kılınmıştır. Zekatın farz olması ile ilgili bir ayet: "Namazı kılın, zekatı verin, önceden kendiniz için yaptığınız her iyiliği Allah katında bulacaksınız. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızı görür." (Bakara suresi, 110. ayet) Zekatın amacı: Allah'ın emrini yerine getirmek, toplumsal yardımlaşmayı yaygınlaştırmak ve yoksulları korumak. Zekatın bireysel faydaları: 1- Müslümanın malını bereketlendirir. 2- Allah'ın verdiği nimetlere şükür etme imkanı sağlar. 3- Zekat veren, içinde yaşadığı topluma karşı insanlık görevini yerine getirmiş olur. 4- İnsandaki cimrilik, bencillik gibi kötü duyguları yok eder; bunların yerini iyilik, hayırseverlik gibi güzel duygular alır.
1- Zenginlerle fakirler arasındaki kıskançlık, düşmanlık gibi kötü duyguları giderir. 2- Zenginlerle fakirler arasındaki dostluk, saygı ve sevgi bağlarını güçlendirir. 3- Bir ülkedeki fakir sayısının azalmasına katkı sağlar. 4- Ekonomik dengesizlikleri önler, ekonomik hayatın canlanmasını sağlar.
Bu özelliklere sahip kişiler zekat vermekle yükümlüdürler. Nisab miktarı: Bir kişinin bir yıllık gelirinden yeme, içme, barınma, giyinme, eğitim, sağlık gibi temel ihtiyaçlarını ve varsa borçlarını karşılayacak miktarı çıkardıktan sonra elinde 81 gram altın (bazı kitaplarda 85 veya 80 olarak geçer) veya buna eş değer mal ya da para kalırsa bu miktara nisab miktarı denir. Bu durumdaki kişi elindeki nisab miktarı malın zekatını vermekle yükümlüdür. Zekat nasıl verilir: - Öncelikle niyet edilmelidir. Çünkü zekat bir ibadettir. - Allah rızası için verilmelidir. (itibar kazanmak veya reklam yapmak için değil) - Verirken fakiri incitecek davranışlardan kaçınmalıdır. "Öyleyse yetimi sakın üzme, isteyeni azarlama" (Duha suresi, 9. 10. ayetler) Din Kültürü 10. Sınıf 2. Ünite Test-1 1- Aşağıdakilerden hangisi sadece beden ile yapılan bir ibadettir? a) Hac b) Zekat c) Sadaka d) Kurban e) Oruç 2- İman, ibadetten önce gelir. İnsan öncelikle Allah'a ve diğer inanç esaslarına gönülden iman etmeli, sonra da bu inancını pekiştirmek ve sağlam tutmak için ibadet etmelidir. Yani iman duygusu kalplere sıkıştırılmamalı, ibadetler aracılığıyla davranış haline dönüştürülmelidir. Bu durum bize gösteriyor ki .................................................... Paragrafta yer alan boşluk aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanamaz? a) İman ve ibadet, birbiriyle ilişki içerisindedir b) İman ibadetten sonra gelir c) İbadet imanı destekleyen davranışlardır d) İbadet imanın meyvesidir e) İbadetsiz iman zayıflar ve bir gün kopma noktasına gelir I- Namaz II- Kurban III- Hac IV-Zekat V-Sadaka 3- Yukarıda verilen ibadetlerden hangisi veya hangileri sadece mal ile yapılır? a) I-V b) II-V c) II-IV d) II-IV-V e) Yalnızca II 4- Namaz ibadeti ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? a) Kur'an'da namaz kelimesinin karşılığı olarak "savm" kelimesi kullanılır b) Namaz kılmak farzdır c) Günde beş vakit kılınması gereken farz namaz vardır d) Namazın tekbir, kıyam, rüku, secde gibi bölümleri vardır e) Namaz dinin direğidir 5- Aşağıdakilerden hangisi namazın dışındaki (namaza hazırlık) şartlarından biridir? a) İstikbal-i kıble b) İftitah tekbiri c) Rüku d) Secde e) Kade-i ahire 6- Namaza hazırlık şartlarından "necasetten taharet" ne anlama gelir? a) Abdest veya gusül abdesti almak b) Namazda kıbleye yönelmek c) Namaz kılınacak yerin ve elbiselerin temiz olması d) Kılınacak namazın vaktinin girmiş olması e) Namazda örtülmesi gereken yerleri örtmek 7- Aşağıdakilerden hangisi namazın içindeki (kılınış) şartlarından biridir? a) Niyet b) Secde c) Vakit d) Setr-i avret e) Hadesten taharet 8- Namaz insanlar arasında birlikte yaşama, dayanışma, sevgi, dostluk, kardeşlik bilincini geliştirir. Bu nedenle dinimizde bazı namazların .............................. Cümlede yer alan boşluk aşağıdaki ifadelerden hangisiyle tamamlanmalıdır? a) Tek başına kılınması emredilmiştir b) Abdest alarak kılınması emredilmiştir c) Sabah vakti kılınması emredilmiştir d) On rekat kılınması emredilmiştir e) Cemaatle kılınması emredilmiştir 9- "Namazın sonunda tahiyyat duası okuyacak kadar oturmak"olarak ifade edilen ve namazın kılınış şartlarından (içindeki farzlar) olan kavram aşağıdakilerden hangisidir? a) İftitah tekbiri b) Kıyam c) Rüku d) Kade-i ahire e) Selam 10- Namazın kılınış şartlarından olan "kıraat" kavramının anlamı aşağıdakilerden hangisidir? a) Namaza "Allahü ekber" diyerek başlamak b) Namazda eğilmek ve tesbih okumak c) Namazda ayaktayken Kur'an'dan sure veya ayetler okumak d) Namazda secdeye varmak e) Namazın sonunda selam vermek CEVAPLAR: 1-E, 2-B, 3-D, 4-A, 5-A, 6-C, 7-B, 8-E, 9-D, 10-C Din Kültürü 10. Sınıf 2. Ünite Test-2 1- Namazın rükû bölümünde okunan cümle aşağıdakilerden hangisidir? a) Sübhane rabbiyel azim b) Sübhane rabbiyel a'lâ c) Rabbena lekel hamd d) Allahü ekber e) Semi Allahü limen hamideh 2- Sübhaneke duası namazların başında, başlangıç tekbirinden hemen sonra okunur. Ancak iki namaz vardır ki bunlar müstesnadır. Bu namazların üçüncü rekatının başında da sübhaneke duası okunur. Bu namazlar aşağıdakilerden hangileridir? a) Sabah ve öğle namazlarının 2 rekatlık sünnetleri b) İkindi ve öğle namazlarının 4 rekatlık sünnetleri c) Yatsı namazının son sünnetiyle ikindi namazının sünneti d) Öğle namazının ilk sünnetiyle yatsı namazının ilk sünneti e) İkindi ve yatsı namazlarının 4 rekatlık sünnetleri 3- Farzı dört rekat olan namazlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a) Sabah, öğle ve ikindi namazları b) Öğle, akşam ve yatsı namazları c) Öğle, ikindi ve yatsı namazları d) İkindi, sabah ve akşam namazları e) İkindi ve yatsı namazları 4- Ramazan ayında oruç tutmaya engel özrü bulunan kimseler, özür durumu geçtikten sonra Ramazan'da tutamadıkları bu oruçlarını başka bir zaman tutarlar. Bu oruca ne ad verilir? a) Muharrem orucu b) Adak orucu c) Nafile oruç d) Kaza orucu e) Fidye 5- Oruç tutamayacak derecede hasta ve yaşlı olan kişilerin, tutamadıkları bu oruçlarının yerine fakirlere verdikleri bir günlük yiyecek miktarı paraya ne ad verilir? a) Zekat b) Fidye c) Fitre d) Sadaka e) Kaza 6- Muharrem ayı ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur? a) Ramazandan sonraki en faziletli oruç, bu ayda tutulan oruçtur b) Muharrem ayı, farz olan orucun tutulduğu aydır c) Muharrem ayı, miladi takvimin aylarından biridir d) Adak oruçları Muharrem ayında tutulur e) Hac ibadeti Muharrem ayında yerine getirilir CEVAPLAR: 1-A, 2-E, 3-C, 4-D, 5-B, 6-A, Yüklə 45,96 Kb. Dostları ilə paylaş:
|