Dinar sanayi geliŞİm stratejileri plani projesi araştirma raporu

İşletmelerin Kapasite Kullanım Oranı İstatistikleri

İşletmelerin kapasite kullanımlarına yönelik öncelikli olarak işletmelerin 2012 yılı ortalama kapasite kullanım oranları sorgulanmıştır. Bu sorgulamanın amacı işletmelerin kullanamadıkları kapasite oranlarının ve bunlara yönelik nedenlerin belirlenmesidir.

2012 yılı ortalama kapasite kullanım oranlarının sorulduğu soruya Dinar sanayi işletmelerinin %40’ı “%76-100” cevabını vermiştir. Sırasıyla %36’sı “%51-75”, %14’ü “%26,50” ve %10’u da “%0-25” yanıtını vermiştir. Veriler dikkate alındığında Dinar sanayi işletmelerinin büyük bir çoğunluğu tam kapasite ile üretim gerçekleştirmemektedir. İlk iki seçenek göz önüne alındığında toplamda 24 işletme %51 oranına ulaşamadığını beyan etmiştir. Bu verilere göre Dinar sanayi işletmelerinin kapasite kullanım oranlarını yükseltici stratejiler (satış pazarlama stratejileri vb.) geliştirilmesi işletmelerin gelişimini destekleyici nitelikte olacağı öngörülmektedir.
Tablo İşletmelerin 2012 Yılı Ortalama Kapasite Kullanım Oranı Tablosu

Kapasite Kullanım Oranı (%)
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
0-25	5	10
26-50	7	14
51-75	18	36
76-100	20	40
Toplam	50	100

28. İşletmelerin Tam Kapasite ile Çalışmama Sebepleri

İşletmelere kapasite kullanım oranları sorusunun sorulmasının ardından tam kapasite ile çalışamayan üreticilere tam kapasite çalışmama sebepleri sorulmuştur. Soru birden fazla seçenek işaretlenebilir olarak hazırlandığı için yine her seçenek ayrı olarak incelenmiştir. Sorulara 5 işletme yanıt vermemiştir. Yanıt vermeyen işletmelerin tam kapasite ile üretim yapan işletmeler olduğu öngörülmektedir. Bu bağlamda veriler anlamlı bir bütünlük içerisinde değerlendirilebilmektedir.

İşletmelerin tam kapasite kullanarak üretim yapamamalarına ilişkin olarak yönlendirilen seçeneklerden birisi işletmelerin hammadde temin yetersizliği seçeneğidir. Hammadde temini yetersizliği nedeni ile tam kapasite kullanım oranına ulaşamadığını beyan eden 2 işletme bulunmaktadır. Verilere göre tam kapasite kullanamayan işletmelerin %94,59’u hammadde temini yetersizliği kapasite kullanım oranında sorun olarak görmemektedir.
Tablo İşletmelerin Hammadde Temin Yetersizliği Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

Hammadde Temin Yetersizliği
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	2	5,41
Hayır	35	94,59
Toplam	37	100

Finansal kaynak yetersizliği nedeni ile tam kapasite kullanamadığını beyan edenlerin oranı tam kapasiteyle üretim gerçekleştiremeyen üreticiler içerisinde %13,51 ile 5 işletmedir. Tam kapasite üretim oranına ulaşamamada finansal kaynak yetersizliği de Dinar sanayicileri için çok büyük bir sorun teşkil etmediği veriler ile gösterilmektedir.

Tablo İşletmelerin Hammadde Temin Yetersizliği Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

Finansal Kaynak Yetersizliği
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	5	13,51
Hayır	32	86,49
Toplam	37	100

İşletmelerin işgücü yetersizliği nedeni ile tam kapasiteye ulaşamaması durumunun sorgulandığı seçeneğe 3 katılımcı “Evet” cevabı vermiştir. Tam kapasite ile çalışamayan işletmelerin %91,89’u işgücü yetersizliğinin tam kapasite kullanım oranına ulaşamamalarında engel olmadığını belirtmiştir. İşgücü yetersizliği de işletmelerin tam kapasite kullanım oranına erişmede büyük bir engel olarak ortaya çıkmamaktadır.

Tablo İşletmelerin İşgücü Yetersizliği Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

İşgücü Yetersizliği
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	3	8,11
Hayır	34	91,89
Toplam	37	100

Grafik Tam Kapasite Çalışmama Sebeplerine Göre İşletme Sayısı Grafiği
İşletmelerin talep yetersizliği nedeni ile tam kapasite çalışamamaları sorusuna Tablo 79’da görüleceği gibi 23 işletme “Evet” cevabı vermiştir. %62,16’lık oranla tam kapasite çalışamama sebebi olarak işletmeler “Talep yetersizliği” seçeneğini göstermişlerdir. En çok tercih edilen seçenek olması itibari ile Dinar’da işletmelerin tam kapasite çalışamamasının ana nedeni üreticilerin ürünlerine olan talep yetersizliği olarak görülmektedir. İşletmelerin tam kapasite üretim oranına yükselebilmeleri için talep artırıcı stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir.
Tablo İşletmelerin İşgücü Yetersizliği Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

Talep Yetersizliği
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	23	62,16
Hayır	14	37,84
Toplam	37	100

İşletmelerin enerji yetersizliği nedeni ile tam kapasiteye ulaşamaması durumunun sorgulandığı seçeneğe 3 katılımcı “Evet” cevabı vermiştir. Tam kapasite ile çalışamayan işletmelerin %91,89’u enerji yetersizliğinin tam kapasite kullanım oranına ulaşamamalarında engel olmadığını belirtmiştir. Enerji yetersizliği de işletmelerin tam kapasite kullanım oranına erişmede büyük bir engel olarak ortaya çıkmamaktadır.

Tablo İşletmelerin Enerji Yetersizliği Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

Enerji Yetersizliği
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	3	8,33
Hayır	33	91,67
Toplam	36	100

Tam kapasite çalışamama nedenlerinin sorgulandığı soruya işletmelerin 6’sı “Diğer” nedenlerden dolayı cevabını vermiştir. Tam kapasite ile çalışamayan işletmelerin %83,33’ü diğer nedenleri tam kapasite çalışmada engel olarak görmemektedirler. Veriler ışığında bakıldığında Dinar’da sanayi üreticilerinin tam kapasite üretim oranına ulaşmalarındaki en büyük engel olarak talep yetersizliği görülmektedir.

Tablo İşletmelerin Diğer Yetersizlikler Nedeniyle Tam Kapasite Çalışamama Tablosu

Diğer
Cevaplar	Cevaplayan	Yüzde
Evet	6	16,67
Hayır	30	83,33
Toplam	36	100

29.