Dr. Recep Albayrak Türklerin İranı
Yüklə 9,25 Mb.
|
2.İran Aşiretleri Şehinşahlık Saray Bakanlığı’na (Vezaret-i Derbâr-ı ŞahenŞahî) bağlı İran Aşiretleri Yüksek Danışma Kurulu (Şura-yı Ali Aşayir-i İran VAbeste be-Vezaret-i Derbâr-ı ŞehinŞahî) gözetimi altında il/ ulus ve aşiretlerin sosyal yapısı, yaylak ve kışlakları, gelenek ve göreneklerinin yer aldığı bir liste hazırlanmıştır. Bu liste, devletin vermek istediği kadar bilgiyi içerse de, İran il/ ulus ve aşiretleri hakkında klâsik metin hâline gelmiştir. Hâlâ ilk aranan dokümanlardan biri olma özelliğini korumaktadır. Sirus NiSari, listeyi 1971 yılında ilk yayınlayanlar arasındadır. Daha sonra yayınlanan uzmanlık kitaplarında aynı liste hep yer almıştır. Dr.Azizullah Bayat da Ş. 1367/ 1988 yılında yayınlanan “Külliyat-ı Coğrafya-yı Tabiî ve TaRihî İran” isimli kitabında aynı listeye yer vermiştir. Muhammed Cevâdîpur tarafından hazırlanan ve 1984 yılında basılan “Mecmua-i Ittılaât der-Bâre-i İran ve İraNiyan” isimli kitapta, İran’da yaşayan aşiretler konusunda bilgiler verilmiştir. İlâveler olmakla beraber, bu kitaptaki bilgiler de aşağıda verilen listenin tekrarı mahiyetindedir. Ansiklopedilerde de aynı liste yayınlanmıştır. Eksikliklerin yanı sıra, ana metinde yapılan hatalar, bu kitaplarda da tekrar edilmiştir. Görüleceği üzere, listeler Şahlık dönemi mülki idari yapısı esasında tanzim edilmiştir. Yerleşim birimlerinden bazıları eski adları ile geçmektedir. Yeni isimleri, ilgili bölümlerde daha önce verildiğinden burada ayrıca zikredilmemiştir. Listede inanç bölümü boş bırakılanlar Sünni, sadece İslam yazanlar Alevi/ Kızılbaş, Sünni yazanlar Şafii, ayrıca KâdiRi ve Nakşibendî tarikatı mensubu olmalıdır. İl/ ulus, aşiret/ tayfa, tire/ oymak, cemaat ve oba adlarının, İran’da kullanılan dil, yarı dil ve ağızlara göre çeşitli yazma-okuma (orfografya) şekilleri vardır. Münferit bazı isimler dışında karışıklık yaratacağı düşünülerek bu konuya girilmemiştir. Aşiret isimlerinde yanlış tespitler veya aktarmalar vardır. Bazı aşiret adlarının değişik telâffuzları bulunmaktadır. Bunların kullanılması da yanlış değildir: Pirayvatlu/ Pirayvazlu, Cinikanlu/ Cinka, Gandkanlu/ Gandka, Sipkanlu/ Sipka/ Sipkî vb... Farsça’nın önemli özelliklerinden biri, kelimelerin doğru telâffuz edilEbilmesi için kulakla işitilerek öğrenilmesi gerekmektedir. Burada olduğu gibi, bir aşiretin adını daha önce duymadıysanız, hangi seviyede Farsça bilirseniz bilin -isterse Tahran’da yetişin doğru okuyabileceksiniz anlamı taşımaz. Özellikle aşiretlerin, coğrafi mekânların ve şahısların adlarının doğru yazılıp okunabilmesi için Farsça bilmek yeterli değildir. Çaresi, “Saha çalışmasıdır”. Bu vurguyu yaptıktan sonra, şimdiye kadar duymadığımız aşiretlerin adının okunup yazılmasında hatalar olabilecektir. Aşiret ve coğrafi adların yazıya geçirilmesinde listeyi hazırlayan uzmanların da hataları bulunmaktadır. İmkânlar dâhilinde bu hatalar giderilmeye çalışılmıştır. Listede verilecek olan okunuş şekilleri ve bazılarının anlamları konuya açıklık getirecektir. Mazenderan Bölge Valiliği Gürgân/ Gorgân ve Günbed/ Gombed Mıntıka: Gorgân/ Gürgân ve Gonbed/ Günbed Tayfa:
1.Yomut: Deşt-i Gürgân Türkmenleri olup, Atabay ve Caferbay olarak iki kısma ayrılır. Atabaylar, Günbed’ten Pehlevidej’e kadar uzanan mıntıkada, Caferbaylar GümiŞan ve Hacenefes nahiyeleri ile Pehlevidej Nahiyesi arasında meskûndur. Küçükbaş hayvancılığı ve ticaretle uğraşırlar. 2.Teke: Çoğunluğu Sovyet Türkmenistanı’nda (Günümüzde Türkmenistan Cumhuriyeti) ikamet etmekte olup, sınırdaki Günbed çevresinde yüz aile meskûndur. Seccadeleriyle ünlü olup, kadınları el tezgâhında nadide kumaşlar dokur. 3.Göklen (Gökleñ/ Gökleng): Göklen aşireti, Gorgân/ Gürgân ovasının doğusundaki dağlık bölgenin yanı sıra, Bocnurd ve Göklen’de otururlar. Yetiştirdikleri Türkmen atlarıyla ünlüdürler.
A.Tayfaların adı: -ÇelEbiyanlu, -Karaçorlu, -Memmedhanlu, -Hacı-Alilu, -Hasanbeglu, -Hasankulu Yaylak: Sebelân/ Savalan dağları çevresi ve Arasbaran Kışlak: Mugan Çayırlığı güneyi, Karasu çevresi ve Aras nehri sâhili Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam-Şîa (Alevi/ Kızılbaş olmalıdır) B.Tayfaların adı: -Halîfelu, -Odlu/ Odulu, -Sarıcanbeglu (Serhanbeyli/ Saruhanbeyli olmalıdır), -Beglu, -İsalu, -Mustalibeglu, -Alibabalu, -Zerger, -Alarlu, -Hamselu, -Halifelu-Merdân, -Yekelu, -Kelleser, -DilâğâzDar, -Sadat, -Zartaçî, -Kutlar, -Gara-Çorlu, -Araplu, -GuZar Şahin-Âcırlu (GuZar Şahin-Ecirlu da olabilir), -Beglu, -DursunHacelu/ Dursunhocalı, -Yurtçu, -Rıza-Begler, -Hüseyingulu Yaylak: Eher tepeleri, Mişginşehr ve çevreleri Kışlak: Aras nehri sahili Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam (İslam, Alevi/ Kızılbaş olmalıdır)
Tayfaların adı: -Kelâş, -Hüseyinhanlu, -CuLuDarlu, -Sarbanlar, -Kocabeglu, -Keyiklu, -Teklebe(Tekele olmalıdır), -Demirçilu, -Muganlu, -Talış-Mikâillu, -Kör-Abbaslu, -Âcırlu/ Ecirlu, -Bekdilu/ Begdili, -Humunlu, -Seyyidler, -Gelîlu, -HâcHacelu, -Pirayvatlu (listede Pireyvenlu, “ت” harfi “ن” olarak yazılmıştır), -Caferlu, -Bİkbatu/ Begbatu, -Muradlu Yaylak: Eher ve Mişginşehr tepeleri ve çevreleri Kışlak: Aras nehri sahili Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam (Alevi/ Kızılbaş olmalıdır) Batı Azerbaycan Bölge Valiliği Ostan-ı Azerbaycan-ı Garbi 1.CeLali İl/ Ulusu: Aile sayısı: 1.135, Türkiye ve Şûrevî/ SSCB sınırı Aşiretlerin adı: -Halikanlu, -Hasohaleflu (Listede Hasohalu şeklinde kaydedilmiştir. Bu yazılış da doğrudur), -Alimaholu, -Mısırkanlu, -Kızılbaş, -Sakan, -Bılhıkanlu, -Cinikanlu (Cinka dense de doğrudur), -Gandkanlu (Gandka da denEbilir) Yaylak: Siyahçeşme, Türkiye Kışlak: Aras nehri sahili Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 2.Mîlân ميلان İl/ Ulusu: Aile sayısı: 2.030, Türkiye ve Şûrevî/ SSCB sınırı Aşiretlerin adı: -Şeyhkanlu, -Dudkanlu, -Delâî, -Burukî (Burukanlu da olabilir), -AMuî, -Mendûlekanlu, -Keçelanlu, -Gerdûî, -Beruî, -Kolukanlu, -Hazûî, -Gelîkî Yaylak: Siyahçeşme Kışlak: Aras nehri sahili Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 3. HayDaranlu İl/ Ulusu: Aile sayısı: 300, Türkiye sınırı Aşiretin adı: -HayDaranlu Yaylak: Siyahçeşme Kışlak: Çuhurkend (Çukurkend) Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 4.Mamakanlu İl/ Ulusu Aile sayısı: 250, Türkiye sınırı Aşiretin adı: -Mamakanlu Yaylak: Elend Kışlak: Gotur (Kotur) Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 5.KüreSünni/ Küresinli İl/ Ulusu: Aile sayısı: 400, Türkiye sınırı Tayfanın adı: -KüreSünni/ Küresinli Yaylak: Kotur ve Sökmenabad Kışlak: Kotur Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: Sünni/ Şafii 6.Şakak/ Şékak شكاك İl/ Ulusu: Aile sayısı: 4.400, Türkiye sınırı Aşiretlerin adı: -Şakak, -Simitko سيتكو / Simko سيمكو (Her iki yazılış da doğrudur), -Pesagaabduy (Pes-Ağa Abduy), -Çerkûî, -Şiprânî, -Halifezade, -Mukri, -GoRik, -ŞikRi, -ÎvRi-Ni’metî, -Atmanî, -HiNarepâçîk (HiNare-Pâçîk), -Botan, -Fenk, -PesagakârDar (Pes-Ağa KârDar), -Mamedî Yaylak: Tergever ve Türkiye sınırındaki Deşt-i Bil Kışlak: RıZaiye/ Urumiye ve Şahpur (Salmas/ Dilman) etrafı Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: Sünni/ Şafii (Hanefî olduklarını söyleyenler de vardır) 7.Herkî هركى İl/ Ulusu: Aile sayısı: 1.350, Türkiye ve Irak sınırı Aşiretlerin adı: -Herkî-Mendân, -Herkî-Seyyidân, -Herkî-Serhâtî Yaylak: Tergever ve Türkiye sınırındaki Deşt-i Bil Kışlak: Tergever, Mergever ve Deşt-i Bil Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 8.Begzade بيگ زاده İl/ Ulusu Aile sayısı: 500, Türkiye ve Irak sınırı Aşiretin adı: -Begzade (Beyzade) Yaylak: Tergever Kışlak: Tergever Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim:- İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 9.Sadat İl/ Ulusu: Aile sayısı: 400, Türkiye ve Irak sınırı Aşiretin adı: -Sadat Yaylak: Dİzec-i Mergever, Dİzec Kışlak: Mergever, Deşt-i Bil, Uşneviye, Gorâne (Gorhane olmalı) Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır)
Aşiretin adı: -ZerZa Yaylak: Revendulân İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 11.Garapapag (Karapapak) İl/ Ulusu: Aile sayısı: 550, Sulduz’da Tayfanın adı: -Garapapag Yaylak: Mameş/Mamaş İli bölgesi Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: Sünni/ Şafii. (Bu bilgi günümüz itibariyle doğru değildir, tamamı Alevi/ Kızılbaş’tır)
Aşiretlerin adı: -Emir-i Aşayiri, -KâdiRi Yaylak: PelâSi Seyyid dağı eteği Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Şal dokumacılığı İnanç: Sünni/ Şafii *Mameş ili, Mahabad ve Negade’nin dağlık kesimlerinde yaşamaktadır. ŞehRiver 1320/ 1941 yılında yerleşik hayata geçmişlerdir. İlin reisliğini 1962 yılına kadar Pasve köyünde oturan Ali Ağa Emir-i Aşayir yapmıştır. Mameş ili, Serdeşt ve Sakız’daki Mangor ve DehbukRi illeri ile hane nahiyesinde yaşayan Piran ili ile komşudur. Bu aşiretlerle olan ilişkileri zahiren de olsa iyidir. Aşiretin nüfusu; Dr.Mesud Keyhan’a göre 1.500 aile (1932), İranşehr kitabına göre 950 aile (1963) ve Merduh KürdisTanî’ye göre 1.500 ailedir (1972). 13.Piran پيران İl/ Ulusu: Aile sayısı: 650, Irak sınırı Aşiretin adı: -Piran Yaylak: Seran Dağı Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Az Sanatlar/ Üretim: Şal dokumacılığı İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 14.Mangor منگور İl/ Ulusu: Aile sayısı: 1.500, Mahabad’ın güneyi Aşiretlerin adı: -Aman, -Şem’, -Zîn, -Zerrin, -Hıdır, -Mürvet Yaylak: Kede, Lâsiyu, Kâkin Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Nispeten iyi Sanatlar/ Üretim: Kumaş dokumacılığı İnanç: Şafii 15.DehbukRi دهبكرى İl/ Ulusu: Aile sayısı: 4.500, Omg’da Aşiretlerin adı: -İlHanizade, -Aliyâr, -KahraManî, -AbbâSi Yaylak: Bulağ’ın aşağı kesimi Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Şal, yolluk, kilim, seccade İnanç: Sünni/ Şafii 16.Gaverk-i Mahabad گورك İl/ Ulusu: Aile sayısı: 3.100, Omg’da Aşiretin adı: -Gaverk-i Mahabad Yaylak: Piran meraları Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Kumaş, kilim, yolluk İnanç: Sünni/ Şafii 17.Beryâcî İl بريا جى İl/ Ulusu: Aile sayısı: 1.350, Serdeşt, Irak sınırı Aşiretin adı: -Beryâcî Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: İslam-Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır)
Aşiretin adı: -Bâsek Kole Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır)
Aşiretin adı: -MalkâRi ملكارى Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır)
Aşiretin adı: -BâPir-Agâî (BâPir-AgâSi şeklinde de geçmektedir) Yaylak: Humul dağları Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 21.PoşdeRihâ پشدريها İl/ Ulusu: Aile sayısı: 500 Aşiretin adı: -PoşdeRihâ Yaylak: Terve, GûMat, Erzene, Eşterel Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 22.KelâSi كلاسى İl/ Ulusu: Aile sayısı: 500, Omg’da Aşiretin adı: -KelâSi Yaylak: Meran altındaki meralar Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, yolluk İnanç: Tesennün/ Sünni (Şafii olmalıdır) 23.Osman Begî عثمان بيگى İl/ Ulusu: Aile sayısı: 450 Aşiretin adı: -Osman-Begî Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Çul, şal, kumaş, kilim, yolluk İnanç: Sünni/ Şafii
-Ahmedi: 750 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim ve cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -Lütfullah-Begî: 270 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim ve cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -Şehidî-Lütfullah Begî: 300 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, İnanç: Sünni/ Şafii -Behram-Begî: 220 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim ve cicim, İnanç: Sünni/ Şafii
-Goruk Sakız Aşiretleri: 750 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Cicim, kilim, çul ve şal, İnanç: Şafii -Feyzullah-Begî Aşiretleri: 2.700 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim, cicim ve Kürt şalı, İnanç: Şafii -Tîle-Kûh Aşiretleri: 600 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim ve cicim, İnanç: Şafii -Caf-Saggız Aşiretleri: 250 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kürt şalı, çul ve kilim, İnanç: Şafii -KeLali Aşiretleri: 175 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim, cicim ve şal, İnanç: Şafii -Kelhor Aşiretleri: 140 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Cicim, kilim ve çul, İnanç: Şafii -Ardelân/ Ardalan Aşiretleri: 165 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Cicim ve kilim, İnanç: Şafii -Vekîlî-Gabağlu Aşiretleri: 591 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Cicim, kilim ve çul, İnanç: Şafii -Deh-BukRi دهبكرى / Saggız Aşiretleri: 700 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Cicim, kilim ve çul, İnanç: Şafii -Serşîyu-Saggız Aşiretleri: 700 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, cicim, çul ve kilim, İnanç: Şafii -Horhore Aşiretleri: 350 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Çul, kilim ve cicim, İnanç: Şafii -Gore Kale-Divanî Aşiretleri: 70 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, İnanç: Şafii
-Köhnepûş: 200 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Şafii -Kânî-SâNanî: 400 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Şafii
-Fethali-Begî: 380 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Şafii -Mîrân-Begî: 150 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Şafii -BehRam-Begî: 1.000 aile, Kışlak: Çeşm-i Şamyân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Sünni/ Şafii -Hasan-SulTanî: 800 aile, Kışlak: ORaman, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Sünni/ Şafii -Mustafa-SulTanî: 1.200 aile, Kışlak: Çemkûh, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim, şal, İnanç: Sünni/Şafii 3.Divandere etrafı Aşiretleri: -GumRi: 500 aile -Cüce-Reşî: 300 aile -Kâmilî: 200 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, İnanç: Şafii -Murad Korânî: 1.200 aile -Mendûmî: 500 aile 4.Senendec etrafı Aşiretleri: -KeMaSi/ KamaSi: 500 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim, cicim, İnanç: Sünni/Şafii -Sadat-ı Nakşîbendî: 300 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim, cicim, İnanç: Sünni/Şafii -Zend: 20 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim, cicim İnanç: Sünni/Şafii -KÂlânterZan: 20 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Şal, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -Keşkî كشكى : 200 aile, Yaylak: Kamyaran etrafı, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -KeManger. 500 aile, Yaylak: Kamyaran etrafı, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii
-Cevânrûdî Aşireti: 1.000 aile, Yaylak: Cevânrûd, Kışlak: Cevânrûd, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -INagî Aşireti: 20 aile, Yaylak: Cevânrûd, Kışlak: Cevânrûd, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -İmami Aşireti: 20 aile, Yaylak: ŞemŞir, Kışlak: EnCirek, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -Rüstem-Begî Aşireti: 20 aile, Yaylak: EnCirek, Kışlak: TayçûRi, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii -BabaCani Aşireti: 2.015 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Sünni/ Şafii 2. AvRaman (OraMan/ HuRaman) Lehûn İl/ Ulusu: Aile sayısı: 18.000 Aşiretin adı: -ORamî Yaylak: Pave Kışlak: Pave Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, şal İnanç: Sünni/ Şafii 3.Sungur Kelyâî (Kolyâî) İl/ Ulusu: Aile sayısı: 3.500 Aşiretlerin adı: -Begvend, -KalegeRi, -Sofîvend, -MuSivend, -AlîgeRi Sanatlar/ Üretim: Kilim İnanç: İslam/ Şia (Alevi olmalıdır) 4.Ahmedvend İl/ Ulusu: Aile sayısı: 500 Aşiretlerin adı: -Emirvend, -Dem-i Safvend, -Durâcî, -Dostmehr, -NEbuî, -CaniHani Yaylak: Miyan-ı Derbend/ Derbend içi, Beluç dağı Kışlak: İmamzade Hasan-geç, Neftşah Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta İnanç: İslam/ Şia (Alevi olmalıdır) 5.Selâs İl/ Ulusu: Aile sayısı: 7.870 -Velidbegî Aşireti: Yaylak: Devletabad, Kışlak: PaveySi (Pâ-VeySi), Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: Sünni (Şafii olmalıdır) -Gubadi Aşireti: Yaylak: Pey-nehr, Kışlak: Ezkele, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: Sünni (Şafii olmalıdır) -BabaHani Aşireti: Yaylak: Mirabad, Kışlak: Han-Âşûr, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: Sünni (Şafii olmalıdır) 6.Gôrân-GulHani İl/ Ulusu, aile sayısı: 500 -ÉspeRi-GulHani Aşireti: Yaylak: Palan-VâLahû, Kışlak: Kale-ZenCir, Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim ve dokuma çuval, İnanç: İslam/ Alî-Allahi ve kısmen Sünni (Şafii olmalıdır) -GulHani-EspeRi Aşireti: Yaylak: Bilehû, Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim ve dokuma çuval, İnanç: İslam/ Alî Allahi ve kısmen Sünni (Şafii olmalıdır) -GulHani-BehRamî Aşireti: Yaylak: Kehvâre/ Gehvâre, Kışlak: Cîgerân, Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim ve dokuma çuval, İnanç: İslam/ Alî-Allahi ve kısmen Sünni (Şafii olmalıdır) -GulHani-Yasemî Aşireti: Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim ve dokuma çuval, İnanç: İslam/ Alî-Allahi ve kısmen Sünni (Şafii olmalıdır) -Sadat-HaydeRi Aşireti: Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim ve dokuma çuval, İnanç: İslam/ Alî-Allahi ve kısmen Sünni (Şafii olmalıdır) 7.Sencabi İl/ Ulusu: Aile sayısı: 2.720 Aşiretler: -Çalabi, -Sofî, -Alî-Velî, -Destce, -Simînvend, -Celîlvend, -Abbasvend, -Dövletvend, -Hüsrevi, -Dar-hor, -Kelkel, -Sorhâvend, -Sorhkî, -Bağî, -AllahyârHani Yaylak: Deşt-i Sencabi, Celîlvend, Herze, Simînvend Kışlak: MinkAb-ı köhne, Neftşah, Kale, VahAb Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Büyük halı, cicim, çorap, kara çadır İnanç: Üç mezhep; Şia/ Oniki İmam/ İsNa-aşeRi, Sünni (Şafii olmalıdır) ve çoğunlukla Alî-Allahi
Aşiretler: -Bâvendpur, -Hâlidî Yaylak: Şahabad-ı Garb ile Kûûz-Kedek’e kadar Kışlak: Naftşah’tan SûMar’a kadar, Kasr-ı Şirin Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) ve Alî-Allahi 9.Helîlân ve Zerdelân İl/ Ulusu: Aile sayısı: 5.000 Aşiretler: -Helîlân, -Zerdelân, -Osmanvend, -Celâlvend, -Bâlâvend, -Kösvend كوسوند , -Dâcîvend Sanatlar/ Üretim: Kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) ve Alî-Allahi 10.Poştkûh İl/ Ulusu: Aile sayısı: 14.200 Aşiretler: -Dinarvend, -Penç-sütûn, -Miş-hâSi, -Rizvend, -Simînvend, -MelikŞahî, -Şohân Yaylak: BeLutsân, ŞeşDar, Îlâçvâr, Mehran, Kelâzrân, Çeşme-BerRin, Karye-i Şah, Nevruzabad Kışlak: Poştkûh, Sahn-ı Pol-i Merz, belale (Merz-i SûMar/ SûMar sınırı), Bedre, Ebher-bedr, Erbendabad Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia ve Alî-Allahi
-Kâkâvend Aşireti: 2.800 aile, Yaylak: Kâkâvend, Kışlak: Ser-Tarhân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -CavâRi Aşireti: 500 aile, Yaylak: Kâkâvend, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Mîr-Bek Aşireti: 1.500 aile, Yaylak: Gelbaği, Kışlak: Kûhdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Îtvend Aşireti: 1.400 aile, Yaylak: Dilfân, Kışlak: Ser-i Tarhân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Nur Ali Aşireti: 1.100 aile, Yaylak: KengâveRi, Kışlak: Kûhdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Çigînî Aşireti: 50 aile, Yaylak: Neşken, Kışlak: Neşken, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia (Bu tayfa Kayşkayılardan ayrılmadır. Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş)) -Gerkâh Aşireti: 900 aile, Yaylak: Gerkâh, Kışlak: Miyankûh, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Alvar-GermSiRi Aşireti: 1.400 aile, Yaylak: GîlAb, Kışlak: GîlAb, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, İnanç: Şia -Mîr Bâlâ GeRive Aşireti: 2.400 aile, Yaylak: Teng-Zefî, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Simre Aşireti: 1.500 aile, Yaylak: Simre, Kışlak: Simre, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Beyranvend (Birânvend) Aşireti: 3.250 aile, Yaylak: Hero, Kışlak: Poştkûh, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Pâpî Aşireti: 2.160 aile, Yaylak: Sepîd-deşt, Kışlak: Kişver, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Hasanvend Aşireti: 1.500 aile, Yaylak: Eleşter, Kışlak: Cayder, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Yusufvend Aşireti: 900 aile, Yaylak: Eleşter, Kışlak: Tarhan, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Kulivend Aşireti: 1.200 aile, Yaylak: Saymere صيمره -Eleşter, Kışlak: Saymere, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Hâve Aşireti: 3.200 aile, Yaylak: Hâve, Kışlak: Saymere, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Tarhan Aşireti: 3.670 aile, Yaylak: KuNanî, Kışlak: Saymere, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Segvend Aşireti: 1.000 aile, Yaylak: AbisTan, Kışlak: Endimeşk kuzeyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Fulâdvend Aşireti: 300 aile, Yaylak: Pâskân, Kışlak: Gülbaharâne, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Zülfî Aşireti: 1.200 aile, Yaylak: Kale Pâçe, Kışlak: Dizful etrafı, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Bishâg Aşireti: 500 aile Yaylak: Çeşme Gülbahâr, Kışlak: Endimeşk kuzeyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Îsvend Aşireti: 700 aile, Yaylak: Hâkvend, Kışlak: Pâsigân, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia -Abdülvend Aşireti: 700 aile, Yaylak: Azizabad, Kışlak: Kenar-ı Rûd-u MeZar (Mezar çayı sahili), Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kara çadır, İnanç: Din; İslam, Mezhep; Şia
DereşûRi/ Dereşörlü Tayfası: 5.265 aile Yaylak: Ovadaki Semirum etrafı, Hüsrev ve Şirin, Sulucan, Semirum Ulyâ (Yukarı Semirum), Gor Tepesi, Siyah ve Külek Semirum, Keremabad Kışlak: Du-günbedân, GeçsAran, Hüseynabad, Ser-i Meşhed Cere, Haşt, Başt ve BABuî, Memeseni, Govâra-sepîd, Heft Deşt-i Mahur, Kûhmerre Turan, Kûh-u Barak, BeŞargân, Kûh-ı Sorh, Kazerun etrafı, Heft Deşt-i Pir Sorh-bâşt, Kûh-u Sayân (Sayân dağı) Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: İslam/ Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş)
Yaylak: Kûh-u Abnov, Harek, Çihl-çeşme, Deşt-i Erjen, Kenduvan-ı MaHur, İzed-hâst, Zengene, Çenar-ı Lahican, Ser-i Çahâr Dânge Ben-rûd, Keher, Kûh-i Mişan, Erdekan Kışlak: Mahur-Mîlânî, Çenar-ı Lahican, Kazerun ve Şeng-i MaHur etrafı, Zengene Bin-rûd, MaHur-u ŞekisTan Baba Kelân Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: İslam/ Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Şeşbeyli (Metinde, Şeş-Bölükî) Tayfası: 4.350 aile Yaylak: Çahâr-Dânge sınırı, Ser-i Çahâr-Dânge (Çahâr-Dânge’nin başı), HenNa etrafı, İzedhastabad Kışlak: Buşkân-deşti (Buşkân düzlüğü), Kûh-u Siyah-deşti, Deşt-i Feraşbend, Deşt-i Hengâm Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: İslam/ Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Küçük Keşköllü (Metinde, Keşkülî Küçük) Tayfası: 650 aile Yaylak: Kâkân Kışlak: Hengâm Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Garâçe Tayfası: 430 aile Yaylak: Padena/ Pâ-DeNa Kışlak: Şahpur, Kazerun ve etrafları Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Safi Hani Tayfası: 335 aile Yaylak: Rûdhane-Sefid, SipahDar-hûn, KâmFiruz, Sede sınırı Kışlak: Ferraşbend sınırı, Buşkân sınırı, HABik-Ferraşbend Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Rahîmî Tayfası: 370 aile Yaylak: Rûdhane-Rahîmî, İzed-Hâst, HenNa Kışlak: Buşkân, Kûh-u Siyah Deşti Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Farsi-Medan Tayfası: 1.505 aile Yaylak: Padena Kışlak: Cere, FâMuRi Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim, kepenek İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) Amele Tayfası: 5.397 aile Yaylak: Semirum, Firuzabad, Dej-Kurt, Hüsrev u Şirin, Sipâh, Ramcerd, BeyZa, Şehrıza, Âs u Pâs Kışlak: Hunc, Cem-Deşti, Efrûz-Gir, Ferraşbend, Deşt-i Karzin, Simkan Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Halı İnanç: Şia (Kadim Türk inanç sistemi çerçevesinde Alevi/ Kızılbaş) (Metinde, inanç maddesinin karşısında “Şia” yazılmış olsa da, Büyük Kaşkay Türk Ulusunu meydana getiren ve yukarıda adları zikredilen tayfaların tamamına yakınının Alevi olduğunu biliyoruz. Bu Şia’dan CefeRi mezhebi kastedilmiyor. Türk il/ ulus ve tayfalarının yaklaşık %90’ı Alevi/ Kızılbaş’tır) 2.Buyer Ahmedi İl/ Ulusu: 2.795 aile NegînTacî Aşireti: 640 aile Yaylak: Hâkdân-fulât, Tel-Hüsrevi ve Bend-i Ser-i Dere-Hüsrevi, Ab-ı Nehr-i Hüsrevi Kışlak: Velâ-yı Bâşt, Lîşter, Deştger Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır)
Yaylak: Yasuc etrafı, Tel-Hüsrevi’nin doğu girişi üzeri Kışlak: Rüstem-Memeseni yanı, Kûh-u Pûhen-bâşt Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) ErdeşiRi Aşireti: 150 aile Yaylak: Abadî-i Veli Tel-Hüsrevi, Firuzabad Tel-Hüsrevi Kışlak: Memeseni Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) Âgâî Aşireti: 305 aile Yaylak: Teng-i Sorh Tel-Hüsrevi, Yekdân Tel-Hüsrevi Kışlak: Behbehan civarı, Rüstem-Memeseni Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) Gâid Géyvî Aşireti: 500 aile Yaylak: Deşt-i Rum Tel-Hüsrevi, Sefidar Tel-Hüsrevi Kışlak: Deh-i Nov-Memeseni, Teng-i Namurâdî-Memeseni Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) Celîl ve Babekan Aşireti: 610 aile Yaylak: Celîl Kışlak: Gence-i Buyer Ahmedi-ulyâ Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, cicim İnanç: Şia (Alevi olmalıdır) Amele-YAb Tayfası: 170 aile Yaylak: Tel Hüsrevi Kışlak: Rüstem Memeseni
Yaylak: Mahmutabad Tel-Hüsrevi, Bâdvân, Bâreng 3.Arap İl/ Ulusu: 4.395 aile -Ğanî Tayfası: 930 aile, Yaylak: Bevanat (Suriyân), Kışlak: Hark, İcrud, Şor-Darab -Farsi Aşireti: 350 aile, Yaylak: Deh-Bid, Kışlak: Fesa -Mezîdî Aşireti: 430 aile, Yaylak: Bevanat, Kışlak: Hacıabad, Darab -Koçî Aşireti: 650 aile, Yaylak: Kûhistan-ı Eglid, Kışlak: Cûyem-Dinarvend -ŞiRi Aşireti: 580 aile, Yaylak: Gangarı-Bevanat, Kışlak: MeRiCan ve İzedhâst, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Abdâ Yusufî Aşireti: 540 aile, Yaylak: Deh-Bid etrafı, Kışlak: Kutbabad-ı Cehrum yanı, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Rahîm-ÇeNanî Aşireti: 100 aile, Yaylak: Mervdeşt, Kışlak: Hekân-ı Cehrum, Sanatlar/ Üretim: Seccade -CAbiRi Aşireti: 120 aile, Yaylak: Pir-i Seran, Kışlak: Darab etrafı, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Amele-Şeybânî Aşireti: 155 aile, Yaylak: TevAbı’-ı Ersencan (Ersencan’a bağlı yerler), Kışlak: Cûyem-Dinarvend, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Nagd-Ali Aşireti: 80 aile, Yaylak: Deh-Bid etrafı, Kışlak: Fesa ve Cehrum arası, Sanatlar/ Üretim: Seccade -LEbu-Muhammedî Aşireti: 250 aile, Yaylak: Ersencan Deh-Bid, Kışlak: Darab etrafı, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Pir-Selamî Aşireti: 60 aile, Yaylak: Deh-Bid etrafı, Kışlak: Harek, Abrûd, Şor-Darab, Sanatlar/ Üretim: Seccade -DıRazî Aşireti: 120 aile, Yaylak: Mervdeşt etrafı, Kışlak: Hekân-ı Cehrum, Sanatlar/ Üretim: Seccade -NEbi-Abdullahî Aşireti: 30 aile, Yaylak: Mervdeşt etrafı, Kışlak: Benarûye, Sanatlar/ Üretim: Seccade
-Abdulî Aşireti: 110 aile, Yaylak: Eglid etrafı, Kışlak: Herm ve Kâvyân, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Âli-Kulu Aşireti: 20 aile, Yaylak: Ahmedabad, Kışlak: Lâğrân, Sanatlar/ Üretim: Seccade -LEbu-Musa Aşireti: 260 aile, Yaylak: Hanhaşt, Kışlak: Ahmedabad, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Âli-KanbeRi Aşireti: 26 aile, Yaylak: Hanhaşt, Kışlak: Ahmedabad, Sanatlar/ Üretim: Seccade -ZöhrABi Aşireti: 40 aile, Yaylak: Rızaabad, Kışlak: Herm ve Kâvyân, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Cekmeî/ Çekmeî Aşireti: 350 aile, Yaylak: Ahmedabad, Kışlak: Herm ve Kâvyân, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Cuçîn Aşireti: 150 aile, Yaylak: Ahmedabad, Kışlak: Deşt-i Gor, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Âli-Şahkulu Aşireti: 50 aile, Yaylak: Ahmedabad, Kışlak: Deşt-i Gor, Sanatlar/ Üretim: Seccade -HaNanî Aşireti: 80 aile, Yaylak: Ahmedabad, Kışlak: Deşt-i Gor, Sanatlar/ Üretim: Seccade -Nefer Tayfası: 40 aile, Yaylak: Séyr-Bânu, Kışlak: Fi’l-i Siyah Cehrum, Sanatlar/ Üretim: Seccade 5.Memeseni İl/ Ulusu: 1.126 aile -Rüstem Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, cicim, İnanç: İslam/Şîa -Bekeş Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, cicim, İnanç: İslam/ Şia -Cavîd Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, cicim, İnanç: İslam/ Şia -Fehliyân Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, cicim, İnanç: İslam/ Şia -Düşmen-ZiyaRi (Metinle Düşmen-Ziyadî) Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, cicim, İnanç: İslam/ Şia
-Kurd-Şolî Tayfası, Yaylak: Kûhmerre-sorhî, Kale-i Nov Cehrum, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: Şia Kirman Bölge Valiliği Ostan-ı Kirman 1.SirCan Mıntıkası: 5.060 aile -Bıçakçî Tayfası: 500 aile, Yaylak: Bulverd-i Çahar-künbed, Kışlak: Aynül Bagar ve Etrâf-ı Kevîr (Çöl etrafı), Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia (Bıçakçı Türk tayfası) -Gerâî Tayfası: 100 aile, Yaylak: hane-sorh, Kışlak: Çâh-çefûk, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia (Gerâîler, Gerâyî/ Geraylı Türk tayfası) -Gerâyî Tayfası: 420 aile, Yaylak: Çahar Künbed’in kuzeyindeki dağlar, Kışlak: Aynül Bagar etrafı, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia (Gerâî/ Gerâyî/ Geraylı aynı tayfadır) -Lori-SöhrABi Aşireti: 300 aile, Yaylak: Penç-Pariz dağı, Kışlak: Kariz, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Lori-MîrZa Hüseyni Aşireti: 140 aile, Yaylak: Pariz, Kışlak: Hayrabad, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Şöl-Aşiret/ Tayfası: 270 aile, Yaylak: Ardistan, Kışlak: Hâcîabad etrafı, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Şöl-Horasanî Tayfası: 300 aile, Yaylak: Pariz, Kışlak: Nerkûh, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Râînî Tayfası: 350 aile, Yaylak: Çahar-Künbed, Kışlak: Kûh-u Şah Ahmedi, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Afşar-AMuî Tayfası: 400 aile, Yaylak: Geygân, Kışlak: Erzûiye, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia (AMu, “Amca” anlamında, Emoğlu) -Afşar Tayfası: 1.200 aile, Yaylak: Govğar, Kışlak: Devletabad, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -HâLu Aşireti: 150 aile, Yaylak: Ber İkTa’, Kışlak: Kelâşkerd, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Lori-İkta’ Aşireti: 400 aile, Yaylak: Şahkûh etrafı, Kışlak: İsfendgâh sınırı, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Cibalbârzî-İkta’ Aşireti: 130 aile, Yaylak: Rehûiye, Kışlak: Kelâşkerd, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Gutulu/ Kutulu Tayfası: 200 aile, Yaylak: Berzah, Kışlak: Çâh-Efğân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia -Lek-İkta’ Aşireti: 200 aile, Yaylak: BuzinCan, Kışlak: Devletabad, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Vasıflı halı, İnanç: İslam Şia 2.Rudbar Mıntıkası: 4.505 aile -Mehenî/ Mehennî مهنى Aşireti: 650 aile, Yaylak: Rudbar, Kışlak: İsfendgâh, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Sârdûiye Aşireti: 650 aile, Yaylak: Sârdûiye dağları, Kışlak: Ciroft, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Cibalibârzî-Rudbar Aşireti: 1.000 aile, Yaylak: Sukûn, Kışlak: Kârkân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Mehînî مهينى Aşireti: 800 aile, Yaylak: Ciroft-Rudbar, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -MenûCani Aşireti: 350 aile, Yaylak: MenûCan, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Lor-Rudbar Aşireti: 300 aile, Yaylak: Kale Genc, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Narûî Rudbar Aşireti: 20 aile, Yaylak: Deh-i Kürd Rudbar, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Kender Aşireti: 60 aile, Yaylak: Kender Kehnuc, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Keyhân Aşireti: 25 aile, Yaylak: Hâcib Rudbar, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Beçgân Aşireti: 150 aile, Yaylak: Beçgân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Nov-dej Aşireti: 200 aile, Yaylak: Novdej, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Gabâhî Aşireti: 250 aile, Yaylak: GaNat Mirza, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -SâLar Aşireti: 300 aile, Yaylak: BeŞager dağları, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -ReîSi Aşireti: 250 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Hût Aşireti: 75 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -ŞeMuî Aşireti: 75 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Tacîk Aşireti: 400 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -SAbkî Aşireti: 250 aile, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia
-Dergâhî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Sovletî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -Fâr’ânî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -NûŞirvanî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -TahirZaî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia -KeHurisTanî Aşireti: Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, İnanç: İslam Şia
-Zerâsvend Aşireti: Yaylak: Çegâhor-Rûdkân Küre Hacîver, Selîkân-Çegâhor, Seyfabad-ı Govker, Kışlak: Mescid-i Süleyman ve Neftşah sınırı, Gellîr-i Morğab, Kale Zerâs Abgâh-ı Şûşter, Endîkâ, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -ŞaŞaluk-Dinarân Aşireti: Yaylak: Aliabad, Dinarân, Dinarân-Azizabad, Kışlak: Movrid-i Ğaffar, Susen, Pol-i ŞaLu ve İze etrafı, Miyancû-yi İze, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -MurMuî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Küre Kışlak: Dehzer yakını, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Sadat-SâLuî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Şahzade Şalver Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Âli-Dâvud Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Kalenderân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Kale-Kurdî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Deh-i Keyan, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Ûdek-Hace Muhammed Aşireti: Yaylak: Kûh-u Küre, Kışlak: Lülek Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Rindî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Küre, Kışlak: Dere Arap Dehdez, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -HudAbahşî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Sünek, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Kel-BAbkî Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Çihl-tenAb, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Şeyh Çihl-TenABi Aşireti: Yaylak: Kûh-u Sefid, Kışlak: Çihl-tenAb, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Çahar-Pençe Aşireti: Yaylak: NeRi Çahar-pençe, Kışlak: Çihl-tenAb, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -MedMuîl Aşireti: Yaylak: Bendegân, Kışlak: Endîkâ, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Kâsım Alî Aşireti: Yaylak: Eberkân, Sefidvend, Kışlak: Îl-i Merre Kâsân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Arapdolu Aşireti: Yaylak: Birkân, Kışlak: Kec-âsân, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -EsBivend Aşireti: Yaylak: Mizdec, Kışlak: Lali, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Babadî Aşireti: Yaylak: Kûhrenk Teng-gezî, Kışlak: SÂlâvâtî, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: Orta, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia 2.Bahtiyari-Çahâr Leng: 11.825 -Kûrûî Aşireti: Yaylak: KehLu dağı, Kışlak: Kenk, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Çaharleng Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden (Feriden köprüsü), Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Helîl Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden, Kışlak: Serdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Keşûl Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden, Kışlak: Serdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Bârûnî Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden, Kışlak: Serdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Kâmilî Muhammed Salih Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden, Kışlak: Serdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia -Bin Cel DaRin Aşireti: Yaylak: Pol-i Feriden, Kışlak: Serdeşt, Sürücülük/ Hayvancılık durumu: İyi, Sanatlar/ Üretim: Halı, kilim, İnanç: Şia (Sirus Nisari, Külliyat-ı Coğrafya-yı İran, s.133-149; Azizullah Bayat, Külliyat-ı Coğrafyaî, TaBiî ve TaRihî İran, s.104-129) *Burada geçen Türk il ve tayfaları konusunda daha önce bilgi verilmiştir. \ Yüklə 9,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|