Een uitgave van de Heemkundekring m m. V de Gemeente Schijndel 2003

STOKHOEK

Die gemeynt van Schijndel geheten den Stockhoeck 1555 (RA 55 z.f.).

Een hoek is hier bedoeld als hertgang of uithoek van het dorp.

STOKSEWAL

Den loop langs den Stokschenwal te diepen en op eenige plaatsen te verdiepen 1866 (NAA 409).

Een opgeworpen wal in de buurt van de Stok.

STOKSTUK

Dat Stocstuc 1421 (FS).

Het stuk land in de Stok gelegen.

STOPPERKE

Het Stopperke onder Borne 1816 (GA 141).

Het ww. stoppen betekent afsluiten; hier misschien een verwijzing naar een afsluiting van een weg of een beek? Of een verschrijving van Stapperke of Stepperke?
STRAAT

Het erf in de Straet van Scyndel 1500 (PAS 417); de Straat 1757 (JW).

Meestal een geplaveide weg, ook wel een weg parallel aan een rivier. Hier bedoelt men de Hoofdstraat, de noord-zuid-verbinding.
Brede STRAAT

Twee derde gedeelten in een houtbosch onder Schijndel aan de Breestraat, west de Papenkamp, zuyd de Kerkkamp 1802 (RA 136 fol.81v; Breestraat (vm); B 1395 (s;-.21.70).

Een smal perceel, dat vrij recentelijk is verlengd tenein­de dat tot weg te bestemmen. Bree = breed; i.c. wegverbreding.

Grote STRAAT

Aent Lutteleijnde op die Groetstraet 1441 (SS); huis onder de Borne in de Groote Straet 1904 (HB 1392 fol.6) A 2785-2786.

De Hoofdstraat stond vroeger bekend als de Grote Straat.

Kwade STRAAT

Huijsken hof met eenen hont saetlants ondert Wijbosch in de Quaeijstraet 1662 (RvS); huijs esthuijs hoff boomgaert en lande dien aengelegen met houtwasch 4 ½ loopense onder tWijbos in de Quade Straat 1685 (RA 142); Quadestraet 1696 (RA 271); de Quaistraet 1748; de Quaijstraat 1757 (JW); een akker teullandt genaamtt de Quaaijstraat onder Weijbosch 1790 (RA 177); een braak teulland genaamt het erff in de Kwaaijstraat onder Weijbosch 1802 (RA 182); erf in de Kwade Straat in Weibosch 1816 (GA 141); Kwaaistraat sektie E 1832 (kad); de Kwade Straat N.1834, 1865, 1882, 1903; 1843 (GA90); 1954 (CS); E 1586 , 1695, 1696 (b, w: 47.00), 1702 ( : 12.80), 1703 - 1706 (b, w: 1.33.80), 1717 (b: 41.20); de Koi straot (vm); weg langs E 1564-1592.

De zgn. kwade straat. Vergelijk kwadijk = moeilijk begaanbaar en meest onder water staand (Molemans 1976a 925). In Tilburg kent men bv. het Kadent afgeleid van Kwaadeind.In 1954 dienden inwoners uit Wijbosch het verzoek in om deze straatnaam om te dopen in Pastoor van Vroonhoven, de bouwpastoor van de parochie Wijbosch.


Lage STRAAT

Aent Lutteleijndt aen die Leghe Straet 1544 (RA 43 fol.84v); onder Lutteleijnde ter plaetse genaemt de Leegstraat off Heijkant 1778 (CvB); de Laagstraat 1803 (HV); huis bestaande in ene bouwmans­woning koestal schuur turfschop bakhuis en hof onder Luttel­einde genaamd de Leegstraat N. 1814; een huis bestaande in landmanswoning koestal dorsvloer schuur klein huis (2 arbei­derswoningen) kar- en turfschop hof boomgaard en aangelegen bouw- en weiland onder Lutteleind in de Lage Straat N.1828; Laage Straat 1832 (kad) sektie D; de Lage Straat N.1843, 1873; C 1947, 1948, 1969 (b, hu: 87.40), D 124 (huispl: 01.38); de waterleiding no.18 genaamd Laagstraatscheloop aanvangende in den Heikant en Lochtenburg grens van het kadastraal perceel rechter/linker-oever sectie D no.310 weg loopende door den Heikant en in den Rijdloop op de Plein grens van het kadastraal perceel rechter/linker-oever sectie D 333 langs den rechter/linker-oever gemeten lang 963/963 meter 1881 (NAA inv.nrs. 402-403).

Een laag gelegen straat dit in tegenstelling tot de Hoogstraat; in dit geval de straat in het gehucht Heikant.

In zowat ieder Brabants dorp treft men een Hoog – en een Laagstraat aan.

Lange STRAAT

Lange Straat 1832 (kad.); de Langstraat N.1884, 1892, 1897; F 188 (b: 32.90), F 672 (b, w: 37.70), F 905 (b: 53.30); bouwland de Nieuwe Heikampen genaamd de Langstraat 1907 (HB 1438 fol.144); F 644-645.

Nu de bekende Langstraat die eens een grens(weg) was met het heidegebied van de gemeente St.Oedenro­de; een straat met een opvallende lengte.

Nieuwe STRAAT

Onder d’Elschot in de Nieuwe Straet van outs genoemt het Verckenstraetjen 1709 (RA 98 fol.7v).

Een straat door een nieuwer ontginningsgebied.

Oude STRAAT

De Aude Straet 1561 (RA 47 z.f.).

Vermoedelijk een oudere benaming voor de Hoofdstraat.

Rechte STRAAT

In de Regtestraat andere einde het Armehuysken 1765 (RA 164 fol.260); onder Lutteleijnde de Regtestraat 1795 (RA 120 fol.120).

De Hoofdstraat – een kaarsrechte verbinding van het ene eind naar het andere eind van het dorp; een straatdorp met lintbebouwing.(zie ook onder: Richtweg).

Schuin STRAATJE

't Schuin Straatje (vm); (tussen D 690 en 753).

Een afwijkend gedeelte van een weg in de Schootsehoef.
STRANGENAKKER

Den Strangenacker 1427 (FS).

Het mnl. ‘stranc’of ‘strange’ betekent vast, met kracht, net inspanning. Zou het een aanduiding zijn dat de ontginning veel moeite heeft gekost of dat men veel moest doen om een rendabele opbrengst te bereiken met dit perceel bv. door extra intensieve bemesting? Of moeten we denken aan een verwijzing naar een FN Strangen?

.

STREEPAKKER

Twee lopense lants op die Strepeacker 1423 (LB); eenen acker genoemt den Streepacker onder den Borne in de Meijgraeff 1592 (RA 57 fol.114); vier ackerkens genoemt den Beyndelkens ende Streepackers 1695 (RA 143 fol.158); ter plaetse in de Buender genaemt den Streepacker 1738 (RA 102 fol.110); uit den akker in de Stok genaemd de Streepakker 1783 (HH); een akker teulland genaamt den Streepakker onder Elschot in de Houtert 1795 (RA 179); een perceel bouwland onder Lutteleinde genaamd de Stree­pak­ker N.1824; de Streepakker N.1837, 1857, 1860; A 2255 (b: 51.00), 2257 (b: 55.40), C 1041 (b: 39.30).

Streep in veldnamen duidt altijd op stroken of smalle repen land; een lang en smal stuk. In heel Brabant komt dit element voor.
Lange STREEPAKKER

De Lange Streepakkers N.1874; C 1045, 1046 (b: 88.30).

STREPEN

Twee perceelen lants gelegen in de Strepen 1662 (RvS); onder den Born opt Oetelaer in de Strepen genaemt 1685 (RA 92 fol.80); in de Putsteegt genoemt de Streepe 1700 (RA 145 fol.104); op de Schoot genaemt de Strepen 1721 (RA 150 fol.277); uit de hoeve in de Strepen in het Hermalen 1783 (HH); teulland genaamd de Streepen onder Borne in de Weijdonk 1795 (RA 179); teulland genaamt de Streepen onder Lutteleijnde in't Hermalen 1797 (RA 180); een perceel akkerland onder Borne genaamd de Oetelaar genaamd de Strepen N.1812; akkerland onder Elschot in de Houtert genaamd de Strepen N. 1817; de Strepen, Streepen N.1835, 1857, 1865, 1870, 1879, 1881, 1898; A 2255, 2257 (b: 1.6.40); B 1745 (b: 55.40), 2180 (b: 29.00); C 1043 (b: 41.80); de Strepen (vm); C 1740-1751; E 1991, 1994-1998; wei – en bouwland aldaar ter plaatse de Veghelschendijk genaamd de Streepen 1 ha 80 a – 1910 (HB 1528 fol.5) E 1994-1998.