Een uitgave van de Heemkundekring m m. V de Gemeente Schijndel 2003

Bruine VELD

Huysinge schop est en de helft vant Bruineveldt onder Wijbosch tegenover de Capel 1802 (RA 182).

Slaat bruin op de kleur van de grond of is het een verwijzing naar de FN de Bruin?

Gemest VELD(JE)

Een campke hooijlandt omtrent de Rietbeemde genaamt het Gemest Veldje groot omtrent vier karren hooijgewasch 1777 (RA 169 fol.131); een parceel hooi – en weiland onder Weibosch genaamt het Gemist Veldje 1821 (NA 7176/1609).

Misten = mesten.
Hard VELD

Den Dreijboom staende aende Harde Velde 1643 (NvdH 11 fol.56); een hont saetlants ondert Wijbosch aent Hartvelt 1662 (RvS); een parseel teullant genaamt het Hartveldt onder Weijbosch aan de gemene weg een lopense 1790 (RA 177); huis bestaande in eene land­mans­woning koestal schuur en dorschvloer eesthuis hof boom­gaard en aangelegen bouw- en weilanden onder Weibosch in het Laag Wei­bosch genaamd het Hartveld N.1827; het Hard Veld 1832 (kad); E 1817 - E 1852; den weg aan de Hardveldschehoef 1866 (NAA 409); bouwland genaamd het Hartveld N.1882, 1887; D 1221 (b: 32.60).

Hoog VELD

Uit land op Hoge Velt bij de kerk en uit lant dat Keijendael aldaer 1493 (BP 1262); een campken hoijlkants onder tWijbosch overt Broeck genoemt tHoochveltken beneffens de Sorten toecomende Jonker Bruno de Herenhoven voorts rontsom de reviere van der Aa 1652 (RA 76 z.f.).

Reliëfnaam.
Korte VELDJES

Op het Oetelaer het Lanckvelt ende Cortveldeken 1642 (RA 72 fol.189); int Liesent genaemt de Korte Veltjens 1718 (RA 150 fol.76v); onder den gehugte de Borne ter plaatse in de Corte Veldjes 1754 (RA 160 fol.59); de Korte Veldjes (vm); C 2419-2422.

Krom VELDJE

Twee percelen akkerland onder Broekstraat genaamd het Krom Veldje en Simonsakker twee lopenzaad N.1814; het Krom Veldje in de Broekstraat 1816 (GA 141).

Vormaanduiding van dit perceel.
Lang VELD

Op het Oetelaer het Lanckvelt ende het Cortveldeken 1642 (RA 72 fol.189); het Lang Veld N.1896; D 1226-1227 (b: 35.84).

Eveneens een vormaanduiding.
Nieuw VELDJE

Perceel akkerland genaemt het Neijveldt gelegen naast de straat ses loopense N.1780; het Nieuw Veldje N.1875; C 2595 (og: 12.50). Bij herleiding blijkt het volgende: C 2595 = C 1725.

Veld in de betekenis van een omheind akkerland (de Vries, 769); de ruimte buiten de hoeve gelegen als bebouwde oppervlakte bij die hoeve behorend (Goosse­naerts, 802); neutraal t.o.v. akker; open vlakte.
VELDAKKER

Land in die Veltecker 1388 (BP 1178); onder Wijbosch opte Veltacker 1646 (RA 74 fol.50v)..

De veldakkers, een middeleeuws percelencomplex.
Grote VELDAKKER

Land die Groote Veldacker 1411 (BP 1187).

VELDENSKOOP

Van der Veldenskoop N.1874; C 1029-1030 (b: 34.50).

Afleiding van een FN nl. de weduwe van Johan Herman van der Velden (1832, kad).
VELDHEKKE

Bij dat Velthecken 1500 (PAS 417); den acker aent Velthecken xxxi st. aen den Convent van Bynderen 1599 (RA 59 fol.157); t’onderhouden het Velthecken aenden selven Varenwech 1635 (RA 70 fol.75); aent Velthecken by de Witacker 1642 (RA 72 fol.209); anderhalf hont saetlants ondert Wijbosch aent Velthecken 1662 (RvS); ter plaetse Elschot aent Velthecken 1690 (RA 142 fol.210v); 't Velthekken 1757 (JW); een huis met een klein huisje bak­huis hof boomgaard en aangelegen teelland acht lopense onder Wij­bosch aan het Veldhekken 1807 (RA 137).

Een hek gelegen vóór het veld teneinde het grazend vee daarop te weren of binnen te houden.
VELDSTRAAT

By die Veltstraete 1427 (FS).

De straat die toegang bood tot de dorpsakker of daar langs liep.
VEN

Bona dicta ten Venne 1312 (LB); 31 Eikebomen staande op de hoeve int Venne bij 't woonhuis, 1410 (BP 1186); op de hoeve 't goet ten Venne 1413 (BP 1188); naor de Venne (vm fam.vd Broek) de percelen op sectiekaart A2 nrs. 526, 2428 en 2495-2497.

In de Middeleeuwen was venne "veen of veenland, water of moe­rassige heide"; in Noord-Brabant en Antwerpse ook betekenis van klein meer in bos of heide waar turf werd gewonnen eventueel ..... tot weiland (Verdam, 1403,1404). Tevens deden ze dienst als drinkplaats voor het vee dat op de heide werd gehoed of als vlasroot (Overpelt, 344). De oude hoeve ten Venne was een hertogelijk leengoed samen met de Schrijvershoef.

VENHOUT

Erf in Venhoelt onder Gemonde jurisdictie van Scyndel 1421 (SS).

Mogelijk Venhout en anders Venheult.

VENMANSKOOP

Venmanskoop N.1874; C 2887 (b: 68.50).

Afleiding van een PN: Johannes Venmans, klompenmaker te Schij­ndel die woonde op D 714 en had grond in het Hermalen en het Elder­broek.
VENSKOOP

Van de Venskoop N.1886; D 1420 (b: 11.70).

Afgeleid van Wilhelmus van de Ven, priester; ook Johannes Lam­bertus van de Ven, landbouwer.
VENUSHOEK(JE)

Onder Venishoeck aenden Vulylendijck 1482 (HC 196); vier lopensaets onder Venushoeck aen den Vuylendijck 1658 (RRG); aen den Heijcant off Venishouck 1713 (RA 195 fol.1v); een braeke teulants inden Venishoek genaamt Rutteveltie 1748 (RA 157 fol.51); Venushoekje onder Lutteleind 1816 (GA 141); Venus­hoekje N.1884, 1889, 1900; D 440, 456, (b, og: 86.16), 479, 480, 481, 602 (b, w: 67.50); Venneshoek (vm); D 539-561, 635-648, 652-661.

Vene of venne is een plaats waar men turf groef; hoekje duidt meestal op een uit­hoek van een dorp (zie hoek). Aan het Venus­hoekje loopt een riviertje hetgeen duidt op laag gelegen grond, waaraan eertijds een ven kan hebben gelegen. Of hier ook het oude goed ten Venne lag is vooralsnog onduidelijk.
VENUSSTRAAT(JE)

Huys esthuys hog boomgaert etc. gelegen in Venisstraet 1654 (RA 77 fol.65); drie stucken teulants neffens malcanderen gelegen ses lopensen onder Lutteleijnde in de Venisstraat 1685 (RA 142); Onder Lutteleijnde inde Venisstraet 1687 (RA 142 fol.108); drie loopense onder Lutteleijnde in de Vennestraat 1700 (RA 132 fol.9v); het huis van Jan Poorters in de Venisstraet 1701 (RA 235.2); ondert Lutteleyndede in de Venisstraet genaemt den Heijacker 1715 (RA 99 fol.71v); Venusstraatje 1757 (JW); Venusstraatie 1803 (HV); bouwland onder Lutteleinde genaamd het Venusstraatje N.1828; Venusstraatje 1832 (kad); sektie D.; in het Venusstraatje N.1859; D 556 (b: 66.20); het Venusstraatje N.1871; D 539-546 (b, w, hu: 2.50.50); belend ten oosten door het Kruis – of Venisstraatje 1900 (HB 1330 fol.42a).

De straat waaraan de waterloop parallel loopt, genoemd de Venus­straatseloop.
VENUSSTRAATSELOOP

De waterleiding no.19 genaamd Venusstraatschenloop aanvangende in Theeuwishoek grens van het kadastraal perceel rechter/linker-oever sectie D no.812/weg loopende door de Venusstraat en in den Rijdloop op de Schoot grens van het kadastraal perceel rechter/linker-oever sectie D no.1922/weg langs den rechter/linker-oever gemeten lang 1389/1389 meter 1881 (NAA inv.nrs.402-403). Bij herleiding blijkt het volgende: D 1922 = D 563-564.

Een gegraven waterloop ter ontwatering van de aangelegen lande­rijen.
VERBREDING

Verbreding (vm) bij E 179 in de Zuid-Willemsvaart.

Bedoeld is hier de zwaaikom in Zuid-Willemsvaart.
VERDIESSENSLAND

Verdiessensland onder Elschot 1816 (GA 141); een perceel bouwland onder Elschot genaamd Verdiessensland N.1824; een perceel bouwland onder Elschot in de Vossenberg genaamd Verdiessesland N.1830; Verdies­senland N.1837; A 673 (b: 35.90).

Afleiding van de FN Verdiessen/Verdriessen..
VERGEERTRUDEN

Land int Vergeertruden 1394 (BP 1180).

Het element 'ver' is in de middeleeuwse aanduidingen altijd een verwijzing naar 'vrouwe' in dit geval Vrouwe Gertruda. Denk aan Vertruyenheide = Truienheide.