El-MÎZÂn fî tefsîR-İl kur'ÂN cilt: 5 Nisa Suresinin Devamı ve Maide Suresi
El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kur'ân – c.5
Yüklə 7,94 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mâide Sûresi 51-54 .......................................................... 641
- 642 .............................................. El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kurân – c.5
- "Ey inananlar! Sizden kim dininden dönerse..."
- Mâide Sûresi 51-54 ......................................................... 643
- 644 .............................................. El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kurân – c.5
- Mâide Sûresi 51-54 ........................................................ 645
- 646 .......................................... El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kurân – c.5
- Mâide Sûresi 51-54 ..................................................... 647
- 648 .................................... El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kurân – c.5
- "Allah, yakında öyle bir toplum getirecek"
- Mâide Sûresi 51-54 ...................................................... 649
- "O onları sever, onlar da Onu severler."
640 .................................. El-Mîzân Fî Tefsîr-il Kur'ân – c.5
lıdırlar. Onlar açıktan mümin olduklarını söyler, buna karşın içlerinde salt küfrü gizlerler. Bunu yaparken de amaçları dünyevî çıkarlarını korumaktır. Dış görünümleriyle müminlerden, iç dünyalarıyla da kâfirlerden ya-rarlanmaya çalışırlar.
Evet, Kur'ân-ı Kerim'de, kalplerinde hastalık bulunanlar için de "münafıklar" niteliğinin kullanıldığını görüyoruz. Bu, onların iç dünyalarının da tıpkı münafıklar gibi iman letafetinden yoksun olduğunu vurgulamaya dönük bir analizdir. Bu ise, içinde iman bulunmadığı hâlde mümin gibi görünenlere ilişkin olarak kullanılan "kalplerinde hastalık bulunanlar" niteliğinden ayrıdır. Aşağıdaki ayeti buna örnek gösterebiliriz: "Münafıklara, kendileri için acı bir azap oldugunu müjdele! Onlar müminleri bırakıp kâfirleri dost edinirler. Onların yanında mı izzet (güç ve şeref) arıyorlar? Dogrusu izzet bütünüyle Allah'ındır. O, kitapta size şöyle indirmiştir ki: Allah'ın ayetlerinin inkâr edildigini yahut alaya alındıgını işittiginizde, bundan başka bir söze geçinceye kadar kâfirlerle bir arada oturmayın; yoksa siz de onlar gibi olursunuz. Dogrusu Allah, münafıkların ve kâfirlerin tümünü cehennemde toplayacaktır." (Nisâ, 138-140) Bakara suresinde yer alan, "İnsanlardan öyleleri vardır ki,
ayetlere gelince; burada, onların kalplerinin haktan şüphe ederek sonunda hakkı inkâra kadar vardığı anlatılıyor. Bunlar, başlangıçta kalplerinde hastalık bulunan kimselerdi. Çünkü henüz tam olarak inanmadıkları hâlde, yalan söyleyerek iman ettiklerini ileri sürmüşlerdi. Oysa başlangıçta kuşku içindeydiler. Allah da hastalıklarını artırdı. Böylece hakkı inkâr etmelerinden ve alaya almalarından dolayı helâk olup gittiler. Yüce Allah, kalp hastalığının fiziki bir hastalık gibi arttığından ve hatta süreğenleşerek kişiyi helâke sürüklediğinden söz ediyor.
Bunun nedeni de, hastalığı esnasında, hasta olan insanın doğasını bozacak günahlarla hastalığa sürekli katkıda bulunmasıdır. Bu hususta yüce Allah şöyle buyurmuştur: "Onların kalplerinde hastalık vardır. Allah da hastalıklarını artırmıştır." (Bakara, 10) Yüce Allah bir diğer ayette de şöyle buyurmuştur: "Ne zaman bir sure indirilse... Fakat yüreklerinde hastalık olanlara gelince bu, onların pisliklerine pislik katar. Ve onlar kâfir olarak ölürler. Kendilerinin her yıl bir iki defa sınandıklarını görmüyorlar mı? Yine de tövbe etmiyor, ögüt almıyorlar." (Tevbe, 124-126) Bir diğer yerde -genel bir açıklama niteliğinde- şöyle buyuruyor: "Sonra kötülük edenlerin sonu çok kötü oldu. Çünkü Allah'ın ayetlerini yalanladılar. Ve onlarla alay ediyorlardı." (Rûm, 10)
Daha sonra yüce Allah, kendisine yönelik imanın, bu hastalığın tedavisi olduğunu açıklıyor ve -genel bir duyuru olarak- şöyle buyuru- yor: "Imanlarından dolayı Rableri onları hidayete erdirir." (Yûnus, 9) Konuyla ilgili olarak bir başka ayette de şöyle buyuruyor:
kalbinde hastalık bulunan kimse, eğer bu hastalıktan kurtulmak istiyorsa, Allah'a tövbe etsin ki bu, O'na iman etmek demektir. Salih düşüncelerle ve salih amellerle düşünüp öğüt almaya çalışsın. Nitekim yukarıda yer verdiğimiz ayetlerin birinde bu husus vurgulanmıştır: "Yine de tövbe etmiyor, ögüt almıyorlar." (Tevbe, 126) Bu konuyla ilgili en kapsamlı açıklamayı ise, şu ayet içermektedir: "Ey inananlar! Müminleri bırakıp da kâfirleri dost edinmeyin. Alla-h'a aleyhinizde apaçık bir delil mi vermek istiyorsunuz? Şüphe yok ki münafıklar, ateşin en alt tabakasındadırlar. Artık onlara asla bir yardımcı bulamazsın. Ancak tövbe edenler, durumlarını düzeltenler, Allah'a sımsıkı sarılanlar ve dinlerini sırf Allah için yapanlar başka. İşte onlar (gerçek) müminlerle beraberdirler; Allah da yakında müminlere büyük bir mükâfat verecektir." (Nisâ, 144-146) Daha önce, ayetlerde sözü edilen Allah'a dönmekten maksadın, O'na inanmak, bu iman üzere dosdoğru ha-
reket etmek, kitap ve sünnet doğrultusunda hareket etmek ve ihlâs yani tevhit inancına hiçbir şirk şaibesini karıştırmamak olduğunu belirtmiştik.
"Ey inananlar! Sizden kim dininden dönerse..." [Ayetin orijinalinde geçen "yertedde" kelimesinin mazi fiili "irtedde"dir.] "Irted-de an dinihi" ise dininden döndü, anlamına gelir. Dindarların literatüründe "irtidat" kelimesi, imandan küfre dönmeyi ifade eder. Bu imanından önce küfrün olması ile olmaması arasında, bu nitelikle anılma açısından herhangi bir fark yoktur. Bir kâfirin inanması, ardından tekrar küfre dönmesi gibi.
Önceden kâfirken Müslüman olan, ardından tekrar küfre dönen insanın irtidadı, "Millî irtidat"; Müslüman bir aileden dünyaya geldiği için önceden küfre sapması söz konusu olmayan bir kimsenin dinden dönüşü de "Fıtrî irtidat" olarak isimlendirilir. [Bu anlamlar, bu kelimenin asıl anlamları durumuna gelmişlerdir. Mecazî bir kullanım söz konusu değildir. Ancak bu kullanım, ya İslâm'ın getirdiği bir olgudur -ha-kikat-ı şer'iye- veyahut Müslümanlar arasında yaygınlaşan bir kullanımdır -hakikat-ı müteşerria-.]
Ayette geçen "irtidat" kelimesi ile, dindarların literatüründe dinden dönme anlamına gelen irtidadın kastedildiği şeklinde bir düşünce zihinlerde uyanabilir. Bu takdirde, ayetin öncesiyle bir bağlantısı olmaz. Yani, bağımsız bir ayet gibi algılanır. Buna göre, yüce Allah ayette mü-minlerden bir grubun imanına ihtiyacının olmadığını, nasıl olsa bir baş-ka grubun imanın yükümlülüklerini yerine getireceğini anlatmaktadır.
Ancak bu ayet ve bundan önceki diğer ayetler üzerinde düşündüğümüz zaman, bu ihtimalin geçersiz olduğunu görürüz. Çünkü ayet bu anlatımıyla, müminlere yüce Allah'ın, kendi arzında insanları kendisine taptırma gücüne sahip olduğunu vurgulama amacına yöneliktir. De-mek isteniyor ki, ileride Allah, öyle topluluklar ortaya çıkaracaktır ki bunlar, Allah'ın dininden dönmek şöyle dursun, ona sıkı sıkıya sarılırlar. Şu ayetleri de bu açıdan ele alabiliriz: "Şimdi şunlar, bunları in-kâr ederse, bilsinler ki, bunları
(Âl-i Imrân, 97) "Siz ve yeryüzünde bulunanlar hep inkâr etseniz, iyi bilin ki, Allah zengindir, övülmüştür." (Ibrâhim, 8) Bu aşamada, asıl amacın ötesinde fazladan bir açıklama yapma gereği duyulmaz. Ayetin asıl maksadı, Allah'ın dininden dönmeyen mümin bir kavmin getirileceğinin haber verilmesidir. Onların Allah'ı, Allah'ın da onları sevdiği, onların müminlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı onurlu oluşları gibi ayette işaret edilen niteliklerine gelince; bunlar asıl amaca ilişkin ek olgulardır ve söz konusu edilmelerini gerektirecek bir durum ve ortamın gerçekleşmesi zorunludur.
Diğer bir açıdan baktığımızda, ayette işaret edilen niteliklerin, önceki ayette sözü edilen Yahudi ve Hıristiyanları dost edinme durumuyla irtibatlı olduklarını görürüz. Çünkü onların Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmiş olmaları, kalben sevgi ve sempatiyle onlara ilgi duymalarından kaynaklanan bir sonuçtur. Bu nitelikteki bir kalbin Allah sevgisini taşıması mümkün müdür? Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Allah, bir insanın gögüs boşlugunda iki kalp yaratmadı." (Ahzâb, 4)
Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmenin kaçınılmaz bir sonucu da müminlerin kâfirler karşısında ezilmeleri ve müminlere karşı da tepeden bakan ekabir bir konumda olmalarıdır. Nitekim yüce Allah, bu psikolojik sapmaya şu şekilde işaret etmiştir: "Onların
Bu dostluğun bir gereği de, onlara karşı cihat etme yükümlülüğünü ağırdan almadır, onlarla savaşmaktan kaçınmadır, onlarla sosyal ilişkileri kesme hususunda kendilerine yöneltilen her türlü kınamaya göğüs germemektir ve bu husustaki mahrumiyet ve zorluklara katlanmaya yanaşmamaktır. Nitekim yüce Allah bu hususa şöyle işaret etmiştir: "Ey inananlar! Benim de düşmanım, sizin
(Mümtehine, 1) Diğer bir ayette konuyla ilgili olarak şöyle buyurulmaktadır:
Aynı şekilde, sözlük anlamı açısından veya analitik olarak ele alırsak, irtidat kelimesi, kâfirleri dost edinme durumunu da kapsamına alır. Nitekim yüce Allah, önceki ayetlerin birinde şöyle buyurmaktadır: "Sizden kim onları kendine veli yaparsa, o, onlardandır." (Mâide, 51) Diğer bir ayette de şöyle buyurmuştur: "Kim böyle yaparsa, artık onun için Allah'tan hiçbir şey yoktur." (Âl-i Imrân, 28) Başka bir ayette de şöyle buyurulmaktadır: "Siz de onlar gibi olursunuz." (Nisâ, 140)
Bu açıklamaların ışığında anlıyoruz ki, tefsirini sunduğumuz ayetin, önceki ayetlerle bağlantısı vardır ve ayet Allah'ın dininin, topluluklarına yavaş yavaş nifakın sızmasından ve topluluklarında dünyalık çıkar karşılığında dini satmaya aldırış etmeyen, Allah'ın, Elçisinin ve müminlerin yanında olan gerçek onura, dünya ve ahiret hayatını kuşatan mutluluğa karşılık din düşmanlarının yanındaki sahte ve geçici üstünlüğü, düzmece onuru tercih eden kalpleri hasta insanlar bulunduğundan dolayı Allah'a karşı gelme, Yahudi ve Hıristiyanları dost edinme uçurumuna düşeceklerinden endişe duyulan bu adamlardan müstağni olduğunu, onlara ihtiyacının olmadığını vurgulama amacına yöneliktir.
Ayet, aslında bununla Kur'ân'ın gayba ilişkin bir öngörüsünü de haber vermektedir. Buna göre, yüce Allah, dinin şu zayıf imanlılardan görmüş olduğu iki yüzlülük ve çeşitli kılıklara bürünmesi, Allah'tan başkasının sevgisini Allah'ın sevgisine tercih ediş-
leri, onuru Allah'ın düşmanlarının yanında aramaları, Allah yolunda cihat yükümlülüğü karşısında ağırdan alıcı, ayak sürtücü bir tavır takınmaları, bu konuda kınayanların kınamasından korkmaları karşısında, ileride bir kavim getirecektir. Bunlar Allah'ı sevecek, Allah da onları sevecektir. Müminlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı onurlu olacaklardır. Allah yolunda cihat edecek ve kınayan hiç kimsenin kınamasından korkmayacaklardır.
Tefsir bilginlerinin bir çoğusu, ayetin gaybî bir mesaj taşıdığını fark etmelerine ve bu ayette işaret edilen niteliklerin hangi kavmin durumuyla örtüştüğü hususunda uzun değerlendirmeler yapmalarına karşın, ayetin lafızlarını açıklama hususunda alabildiğine müsamahalı davranmışlardır. Dolayısıyla ayetin içerdiği niteliklere gerekli açıklamalar getirememişlerdir. Sonuçta yüce Allah'ın sözünü herhangi bir insanın sözü gibi ele alıp, insanların sözlerinde olduğu gibi, O'nun ayetlerinde de örfte gösterilen müsamahaların ve dikkatsizliklerin olabileceğini kabul eder bir tutum içinde olmuşlardır. Gerçi Kur'ân belâgat açısından, uyduruk ve türedi bir yöntem izlememiştir. Sözcüklerin kullanımında, cümlelerin yapımında ve anlamlarına karşılık sözcükler bırakılması hususunda, yeni ve alışık olunmayan bir metot geliştirmemiştir. Bu hususta, insanların normal ko-nuşmalarında izlenilen yöntemi esas almıştır. Ancak Kur'ân, başka bir açıdan insanların sözlerinden ayrı bir özellik arz eder. Şöyle ki; bizler, belâgatçiler ve normal insanlar olarak konuştuğumuz zaman, sözlerimizi aklımızda yer edinen anlamlara dayalı olarak söyleriz. Bizim tarafımızdan algılanan anlamlar, insanî- sosyal fıtratımız aracılığıyla oluşturduğumuz sosyal hayatımızın bir kazanımı olan anlayışımız aracılığıyla zihnimizde yer edinirler. Bu niteliklere sahip kavrama yeteneğimizin bir özelliği de, algıladığı olgular arasında karşılaştırma yaparak bir yargıya varmasıdır.
Bu aşamadan sonra, tolerans ve müsamaha kapıları açılır zihnimize. Örneğin çoğu, tümün yerine kabul ederiz. Geneli, sürekli
olan konumunda görürüz. Nispi olguları mutlak olgular gibi algılarız. Her az bulunanı (nadir olanı), yok olanlar kategorisine sokarız. Sıklıkla rastlanmayan her olguyu varolmayan şeyler kapsamına alırız. Bizden biri çıkar, "Şu güzeldir veya çirkindir. Şu sevimlidir veya sevimsizdir. Şu övülendir veya yerilendir. Şu yararlıdır veya zararlıdır. Falan iyidir veya kötüdür." der. Bizler bu bağlamda, bir toplulukla ilgili olarak mutlak bir nitelemeye gideriz. Oysa söz konusu topluluk bazı durumlarda, bazı değerlendirmeler bağlamında, bazı insanlara göre ve bazı olgular açısından bu niteliklere sahiptir, yani mutlak olarak böyle bir durumu söz konusu değildir. Ne var ki, niteliği dile getiren kişi, bazı karşı değerlendirmeleri yok saymıştır. Bunu yaparken algılayışın da ve yargısı hususunda gösterdiği müsamahaya dayanmıştır.
Bu, insanın objeler dünyasına ilişkin somut olgulara dayalı algılarının durumudur. Algılama kapasitesinin sınırlı olmasından dolayı, varlık âleminin onun kendisiyle ilintili yönlerinden farkında olmadığı şeyler bir öncekine oranla daha fazladır. Buna göre, insanın haber verdiği bütün şeyler, dış objelerle ilgili bütün konuşmaları ve realiteyi bütünüyle kuşattığını, tüm bilinmezliklerini ortaya çıkardığını düşün- düğü bütün hususlar, sübjektif değerlendirme ve bazı yönlere karşı müsamahalı davranmanın ve bazı yönleri de bilmemenin ürünüdür. Bir insanın bütün realiteyi kuşattığını ve bir kimsenin konuşmasını buna göre kuşatıcı bir şekilde değerlendirdiğini söylemesi ciddiyetle bağdaşmaz. Bu husus, üzerinde iyice düşünmeye değer.
Sahip olduğu bilgiye dayalı olarak insanın söylediği sözlerin durumu bundan ibarettir. Yüce Allah'ın sözlerine gelince, onları bu tür bir kusurdan münezzeh saymamız bir zorunluluktur. Çünkü yüce Allah, her şeyi bilgice kuşatmıştır. Nitekim yüce Allah, sözlerinin özellikleriyle ilgili olarak şöyle buyurmaktadır: "O, elbette hak ile batılı ayırt edici bir sözdür. O, şaka degildir." [Târık, 13-14] İşte bu husus ve ayrıcalık, yüce Allah'ın zahirî itibariyle mutlak olan ve ayrı ya da bitişik herhangi bir kayıtla sınırlandırılmayan
sözlerini mutlak olarak algılamamızın delillerinden birini oluşturur. Yine aynı husus, yüce Allah'ın sözlerinde geçen niteliklerin nedenselliğe işaret ettiğinin delillerinden biridir de. Söz gelimi yüce Allah, "O onları sever..." diyorsa, bu demektir ki, herhangi bir şeyde onlara buğz etmiyor. Aksi takdirde, bu genel ifadeye bir istisna getirirdi. Yüce Allah, bir kavmin müminlere karşı yumuşak ve alçak gönüllü olduklarını söylüyorsa, onların müminlik sıfatlarından, yani Allah'a iman etmelerinden dolayı onlara alçak gönüllü oldukları ve her durumda ve her takdirde alçak gönüllü olmaları gerekir. Aksi takdirde, böyle bir ifade, hak ile batılı birbirinden ayırma özelliğine sahip olamazdı.
Kuşkusuz, bazı anlamlar vardır ki bunlar, nispeti doğru kılacak bir kuşatıcı husus söz konusu olduğunda, bunları hakketmeyen insanlara da nispet edilirler. Aşağıdaki ayetlerde olduğu gibi: "Andolsun biz, Israilogullarına kitap, hüküm ve peygamberlik verdik, onları güzel rızıklarla besledik ve onları âlemlere üstün kıldık." (Câsiye, 16) "O, sizi seçti ve dinde size bir güçlük yüklemedi." (Hac, 78) "Siz, insanlar için çıkarılmış en hayırlı ümmet oldunuz. Iyiligi emreder, kötülükten sakındırırsınız." (Âl-i Imrân, 110) "İnsanlara şahit olasınız, elçi de size şahit olsun." (Bakara, 143) "Elçi de, 'Ya Rabbi, kavmim bu Kur'ân'ı terk edilmiş bıraktılar.'
Bunun gibi toplumsal niteliklerden söz eden birçok ayet vardır, ki bunlarla nitelenme bağlamında bireylerle topluluklar arasında herhangi bir fark yoktur. Bunun da toleransla, bazı yönlerin lehine olmak üzere başka yönleri görmezlikten gelmekle ilgisi yoktur. Tersine, burada hem parçanın, hem de bütünün nitelendirildiği nitelikler söz konusudur. Hem birey, hem de toplum gerektirici bir etkenden dolayı, bu şekilde nitelendirilirler. Tıpkı, değerli bir mücevheri içeren bir toprağın içerdiği mücevherden dolayı avuçlanması gibi. Hem toprak avuçlanmış, hem de mücevher avuçlanmış olur; ama asıl hedef mücevherdir. Şimdi konumuza dönelim.
tığımız açıklamaların ışığında meseleyi ele alacak olursak, dinden dönüp irtidat etmekten maksadın, Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmek olduğunu anlarız. Hitap özellikle müminlere yöneltilmiştir; çünkü bundan önceki hitap da onlara yönelikti ve ayetlerin akışının bu aşamasında verilmek istenen mesaj şudur: Allah'ın dininin, Allah düşmanlarının dostluğuyla kirlenmiş bir imana ihtiyacı yoktur. Nitekim yüce Allah, Allah düşmanlarını dost edinmeyi küfür ve şirk olarak nitelendirmiştir: "Sizden kim onları veli yaparsa, o, onlardandır." Çünkü yüce Allah, dininin velisi ve yardımcısıdır. O'nun dininin yardımcısı olduğunun bir göstergesi, ileride, düşmanlarından her türlü ilişkiyi kesen, O'nun dostlarını dost edinen, sadece O'nun için seven bir topluluğu getirecek olmasıdır.
konusu toplumu getirmeyi doğrudan kendi zatına nispet ediyor. Bununla dininin yardımcısı olduğu mesajını veriyor. Ki ayetin akışından da bu husus algılanıyor. Demek isteniyor ki, bu dinin bir yar-dımcısı var. O varken dine yardım için başkasına ihtiyaç yoktur. Bu yardımcı, yüce Allah'tır.
Ayetin akışı, söz konusu kavim aracılığı ile dine yardım edileceğini vurgulamaktır. Bu da, bazı kimselerin din düşmanlarını ulusal yardımlaşma için dost edinmelerine karşılık olarak dile getiriliyor. Ayrıca kavim sözcüğü kullanılıyor ve söz konusu kavmin nitelikleri ve davranışları çoğul kipiyle ifade ediliyor. Bütün bunlar gösteriyor ki, geleceği vaat edilen kavim bir topluluk olacaktır, bir veya iki kişiden ibaret olmayacaktır. Yüce Allah'ın her dönemde, Allah'ı seven, Allah tarafından sevilen, müminlere karşı alçakgönüllü, buna karşın kâfirlere karşı üstün ve onurlu, Allah yolunda cihat eden ve bu hususta hiçbir kınayıcının kınamasından korkmayan bir insan göndermesi gibi bir durum kastedilmiyor.
Söz konusu kavim, kendisi gelecek olduğu hâlde, getirilişleri yüce Allah'a nispet edilmiş ve O'nun onları getireceği belirtilmiştir. Bu, Allah'ın onları yaratacağı anlamında değildir. Çünkü Allah'tan başka yaratıcı yoktur. Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Allah her şeyin
yardım edecekleri bir konuma getireceği anlamını içermektedir. Onlara kendisini sevmeleri ve kendisinin de onları sevmesi onurunu bahşedecektir. Dostları karşısında alçak gönüllü, düşmanları karşısında üstün ve onurlu olmalarını sağlayacaktır. Yolunda cihat etmelerini ve her türlü kınamadan etkilenmemelerini mümkün kılacaktır. Şu hâlde onların dine yardım etmeleri, aslında yüce Allah'ın onlar aracılığıyla dine yardım etmesidir. Zamanın uzağı ile yakını Allah açısından birdir. Bu, sadece bizim yetersiz görüşümüz açısından bir farklılık arzeder.
nitelikle veya başka bir hususla kayıtlı olmaksızın, özle ilintili olarak mutlak bir şekilde kullanılmıştır. Onların Allah'ı sevmelerinin gereği, Rablerini, O'nun dışındaki her şeye ve mal, mevki, soy gibi insanın bağlı olduğu her değere tercih etmeleridir. Bu demektir ki, adı geçen kavim, Allah'ın düşmanlarından hiç kimseyi dost edinmezler. Eğer dost edinirlerse, Allah'ın dostluğundan dolayı, O'nun dostlarını dost edinirler.
Yüce Allah'ın onları sevmesinin gereği de, onların her türlü zulümden arınmış olmaları, küfür, fısk gibi manevî kirlerden ya masumiyet ya da tövbe sonucu olan mağfiret yoluyla temiz olmalarıdır. Çünkü zulümler ve günahların tümü hiçbir şekilde yüce Allah tarafından sevilmezler. Nitekim ulu Allah şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz Allah, kâfirleri sevmez." (Âl-i Imrân, 32) "Allah, zalim olanları sevmez." (Âl-i Im-rân, 57) "O israf edenleri sevmez." (En'âm, 141) "Allah bozguncuları sev-mez." (Mâide, 64) "Allah haksız yere saldıranları sevmez." (Bakara, 190) "O, büyüklük taslayanları sevmez." (Nahl, 23) "Allah, hainleri sevmez." (Enfâl, 58) Bu hususla ilgili olarak birçok ayet örnek gösterilebilir.
Yukarıda sunduğumuz ayetlerde, insanlarda olabilecek küçük düşürücü, çirkin huyların, rezilliklerin ana unsurları zikredilmiştir. Yüce Allah, bir insanı sevdiğini belirterek ondan bu olumsuz nite-
Yüklə 7,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|