Epidemiyoloji ve Etken

Epidemiyoloji ve Etken

• Epidemiyoloji ve Etken

• Ülkemizde görünüm

• Klinik Tipleri

• Tanı-ayırıcı tanı

• Tedavi -Korunma

Leptospira cinsi spiroketler etken

• Leptospira cinsi spiroketler etken

• L. interrogans cinsi patojen grup

• Leptospiralar 240’ın üzerinde serovar

• Dünyanın en yaygın zoonozlarından biri

• kemiriciler, memeliler, bazı kuşlar ve sürüngenler

L. interrogans zorunlu aerop,

• L. interrogans zorunlu aerop,

• heliksoidal, ince,

• iki periplazmik flagella

• spiralleri sık ve sabit

• bir veya iki uçları çengel gibi kıvrımlı

• hareketli mikroorganizma

• burgu hareketi yaparak veya yana doğru hareket

L. icterohaemorrhagiae farelerle

• L. icterohaemorrhagiae farelerle

• (Rattus norvegicus),

• L. hardjo sığırlarla,

• L. canicola köpeklerle

• L. pomona domuzlarla ilişkili

Dünya Sağlık Örgütü yıllık insidansını

• Dünya Sağlık Örgütü yıllık insidansını

• 0.1–1 /100,000 endemik olmayan alanlarda
• 10–100 /100,000 nemli, tropik, yağışlı alanlarda

• Suda veya toprakta haftalar/ aylarca

• Tropikal iklim özelliğini gösteren yerlerde sık

• Kırsal alanda sık

• Orta ve Güney Amerika ve Karayipler’de tufanlar,

• tropikal fırtına ve kasırga

Hindistan, Salvador ve Brezilya’da şiddetli yağmurlarla ilişkili salgınlar

• Hindistan, Salvador ve Brezilya’da şiddetli yağmurlarla ilişkili salgınlar
• Hollanda’da seyahat eden 237 vakada
• ABD’de triathlona katılan atletlerde leptospira infeksiyonu

• Kontamine sularda yüzme,
• nehirde rafting

• Irmak, dere, küçük çay boyunca yürüyüşler,

• Kirli göl veya su birikintisinde yüzülmesi

• Yemek hazırlanan alanda kemiricilerin bulunması

Sık görüldüğü mevsim yaz ve erken sonbahar

• Sık görüldüğü mevsim yaz ve erken sonbahar

• Sıklıkla genç erkekler infekte olurlar.

• Kontamine sularla mesleki ve meslek dışı aktiviteler nedeni ile uğraş

• Risk grupları

• çiftçiler, veterinerler,
• kanalizasyon işçileri
• Pirinç ve şeker kamışı üreticileri,
• kömür madeni işçileri,
• kasaplar, hayvan toplayıcılar,
• avcılar,
• çöp toplayıcılar
• endemik bölgelerde askerler

Hayvanlarda süt üretiminde azalma, abortus, infertilite, ölüm

• Hayvanlarda süt üretiminde azalma, abortus, infertilite, ölüm
• İnfekte hayvanın idrarı / plasenta / amniotik sıvı gibi materyali ile atılır.
• Hayvanlarda renal tübüllerde hastalık oluşturmaksızın uzun süre kalabilir.
• canlı organizmaların kronik olarak üriner yolla atılması

Sağlıklı görünen köpeklerin %30-40’ında leptospira taşıyıcılığı

• Sağlıklı görünen köpeklerin %30-40’ında leptospira taşıyıcılığı

tahrip olmuş deri

• tahrip olmuş deri

• muköz membranlar

• konjonktiva ve inhalasyon
• ile bulaşma daha nadir

• insan infeksiyonundan en sık sorumlu fareler

• köpekler, çiftlik hayvanları, diğer kemiriciler, vahşi memeliler, kediler

• insandan insana geçiş nadir (tranplasental)

İnfekte hayvan ile direkt temasla

• İnfekte hayvan ile direkt temasla

• infekte hayvanların idrar gibi çıkartıları, kontamine toprak veya su ile indirekt temasla bulaş

• L. grippotyphosa’nın neden olduğu hastalığa “Bataklık humması”,

• L. hebdomatis ve L. autumnalis’in neden olduğu hastalığa “Yedi gün humması”,

• L. pomona’nın “Domuz çobanı hastalığı”

Forth Bragg Ateşi

• Forth Bragg Ateşi

• L. autumnalis etken
• Peritibiyal 2-5 cm. eritematöz lezyonlar
• WILLIAM S. GOCHENOUR, et al. Leptospiral Etiology of Fort Bragg Fever . Health Reports 1952; Vol. 67, (8): 811.

İnsanlarda sero-epidemiyolojik çalışmalarda %2-12

• İnsanlarda sero-epidemiyolojik çalışmalarda %2-12

• hayvanlarda %3.5-63

• Pirinç ekimi yapılan Çukurova bölgesi,
• Karadeniz bölgesinde
• Bursa’da Karacabey harası

• 1972 yılında Tuncel ve ark Erzurum ve çevresinde hayvan teması olan kişilerde leptospira antikorları

• 1973 yılında Ulaş ve ark. Trakya ve Batı Anadolu’da hayvanlarda L. grippotyphosa, L sejroe ve L icterohaemorrhagiae

• L icterohaemorrhagiae,

• L grippotyphosa, L. bovis, L. hebdomatis, L. automnalis, L. sejroe, L. pomona, L. butembo

Türkiye’de ilk yazı 1915 yılında Reşat Rıza bey

• Türkiye’de ilk yazı 1915 yılında Reşat Rıza bey

• Hayvan deneyleri 1922 yılında Hüsameddin Şerif bey

• 1960’lı yıllarda Unat ve ark. leptospira şüpheli hastaların kanlarında %9 oranında L icterohaemorrhagiae, L grippotyphosa ve L bovis

• Fazlı, insanların serumlarında leptospira antikor pozitifliğini %3 bildirdi.

• yarısında L butembo, L icterohaemorrhagiae ve L grippotyphosa

• Olgu sunumları çok sayıda

• Saltoğlu N. Leptospiroz ve yurdumuzdaki önemi. İnfeksiyon Derg 1998; 12 (2): 261- 65.

5-10 günde spesifik IgM yanıtı

• 5-10 günde spesifik IgM yanıtı

• Fagositozla yok edilme

• Defans yeterli ise iyileşme

Leptospiraların hücre duvarında endotoksine benzer madde

• Leptospiraların hücre duvarında endotoksine benzer madde

• Plazma TNF düzeyleri ile ciddi tutulum arasında ilişki

• Endotel hasarı, hemoraji, iskemi

• Endotel hasarı

• İntravasküler volüm kaybı
• Hipovolemi, hipotansiyon

• Kardiyovasküler sistem

• Myokardit, perikardit, aritmiler

Organlarda sekonder dejeneratif değişiklikler

• Organlarda sekonder dejeneratif değişiklikler

• 1. Subsellüler hepatik fonksiyon bozukluğu
• 2. Renal hasardan dolaşımdaki immun kompleksler, kompleman komponentlerinin birikmesi sorumlu tutulmuş
• Renal yetmezlik non-oligürik
• İskemi, hipoksi, renal tübül hasarı

• 3. ARDS fizyolojisi?

• Leptospiral toksinin permeabilite artışına neden olması
• Pulmoner kapiller hasar

KLİNİK FORMLAR

• KLİNİK FORMLAR

• Spesifik olmayan ateşli hastalık

• Anikterik
• Baş ağrısı, titreme, karın ağrısı, konjonktival suffüzyon, myalji
• Kendiliğinden sınırlanabilir ya da diğer formlara geçebilir.

• Menenjit

• BOS pleositoz, benign kendiliğinden sınırlanmış aseptik menenjit

• Weil hastalığı

• Sarılık , şiddetli renal yetmezlikve genellikle minör hemorajik bulgular

• Şiddetli pulmoner form

• Hemorajik pnömonit
• Sarılık olmaksızın görülebilir
• ARDS ve ani masif pulmoner hemoraji

inkübasyon periyodu 7-12 gün Hafif şiddetli veya subklinik seyir Endemik alanlarda sık L. hardjo, L pomona, L canicola sorumlu Ateş 3- 4 günlük bir remisyondan sonra tekrar ortaya çıkar, bifazik seyir

• inkübasyon periyodu 7-12 gün Hafif şiddetli veya subklinik seyir Endemik alanlarda sık L. hardjo, L pomona, L canicola sorumlu Ateş 3- 4 günlük bir remisyondan sonra tekrar ortaya çıkar, bifazik seyir

Akut septisemik faz 4- 7 gün sürer

• Akut septisemik faz 4- 7 gün sürer
• Ani başlayan ateş, titreme,
• güçsüzlük,
• baş ağrısı, şiddetli kas ağrısı,
• konjonktival suffüzyon,
• karın ağrısı (pankreatik tutulum!),
• anoreksi, bulantı, kusma,
• Az sıklıkla maküler, makülopapüler, ürtikeryal ya da purpurik deri döküntüsü
• Bu dönemde mikroorganizma kanda, BOS’ta, humör aközde bulunur

İmmun faz (4- 30 gün)

• İmmun faz (4- 30 gün)

• leptospiraların idrarda atılımı

• Ateş düşer, ya da normal

• Baş ağrısı karakteristiktir.

• Leptospirozlu olguların ¼’ünde aseptik menenjit

• BOS basıncı, proteini artmış, glukoz normal, lenfositik pleositoz vardır

• Şiddetli hastalıkta kardiyak tutulum

influenza,

• influenza,

• HIV,

• dang,

• tifo,

• riketsiyoz,

• Q ateşi

• bruselloz,

• infeksiyoz mononükleoz,

• sıtma,

• sitomegalovirus,

• Viruslar

• ( Ross River virus,Barmah Forest virus, Murray Valley encephalitis virus, Japanese encephalitis virus)

Tüm hastaların %10’u Weil hastalığı

• Tüm hastaların %10’u Weil hastalığı
• ateş,
• sarılık,
• konjonktival suffüzyon,
• hemorajik diyatez,
• aseptik menenjit
• akut renal yetmezlik,
• hepatik yetmezlik

• Şiddetli hastalıktan

• L. icterohaemorrhagiae,
• L. canicola, L. Australis
• serovarları sorumlu

• %20-70’inde akciğer tutulumu
• Öksürük, nefes darlığı, hemoptizi
• Hemorajik pnömonit
• -ARDS’ye kadar

Fatalite hastalığın seyrine bağlı

• Fatalite hastalığın seyrine bağlı

• %10-50 oranında

• renal yetmezlik,
• ARDS,
• kollaps,
• aritmiler

Laboratuvar bulguları

• Laboratuvar bulguları
• Lökositoz, trombositopeni,
• üre, kreatinin yüksekliği, (kreatinin 8 mg/dl, üre 100mg/dL )
• orta şiddette transaminaz yüksekliği, hafif ALP yüksekliği
• ALT, AST (100-200mg arası)
• bilirubin yüksekliği, (20-40mg/dL)
• kreatinin fosfokinaz artışı
• steril pyüri, hematüri, silendirüri , proteinüri

Weil sendromu yaşamı tehdit eden hastalık

• Weil sendromu yaşamı tehdit eden hastalık

• Özellikle subtropikal bölgelerde yaşayan, sulu tarımla uğraşan veya mesleki bulaşı olabilecek kişiler risk altında

• Hastalığın fatalitesi yüksek

• ateş, sarılık, kas ağrıları, konjonktival kızarıklık, baş ağrıları olan hastalarda ayırıcı tanıda leptospirozun prognostik değeri vardır.

Tanıda

• Tanıda

• Kültür altın standart

• Karanlık alan mikroskopisinin genellikle duyarlılığı düşüktür,

• Makroaglütinasyon testinde >1/400(+) anlamlı

• geçirilmiş infeksiyonların tanısı için daha uygundur,
• erken tanı için çok duyarlı değildir

• Mikroskopik aglutinasyon testi önemli

• ELİSA, dot-ELİSA yöntemleri

Weil hastalığında erken tanı önemli

• Weil hastalığında erken tanı önemli

• Destek tedavi ve yakın izlem
• Antimikrobiyal tedavi hastalığın şiddetini ve süresini azaltmakta

• Ateş, ağrı, kusma, mental değişiklikler izlenmeli,

• sıvı-elektrolit dengesi düzenlenmeli,

• renal yetmezlik, hemoraji, hiperbilurubinemi, hipotansiyonla mücadele

• Kan ve trombosit transfüzyonu

• Başlangıçta kardiyak monitorizasyon

• yoğun bakım desteği

• rehidrasyon

• diyaliz

Leptospiroz olgu tanı kriterleri

• Leptospiroz olgu tanı kriterleri

• Kesin kriterler

• Patojen Leptospira türlerinin izolasyonu

• Leptospira MAT testinde 4 kat artış

• Veya Patojen türleri gösteren tek yüksek MAT titresi (400 üzerinde)

• Olası kriterler

• Nükleik asit testleri ile patojen Leptospira türlrinin belirlenmesi

• Pozitif Leptospira (EIA) IgM sonucu

Tedavide

• Tedavide

• Ciddi olgularda parenteral penisilin tedavisi
• Hafif şiddetli olguda doksisiklin / tetrasiklinler, oral ve amoksisilin,/ampisilin
• Oral doksisiklin hastalığın süresini kısaltabilir, leptospirüriyi önleyebilir

• Tedavi süresi 5- 7 gün olarak önerilmektedir.

• Baş ağrısı, kas ağrısı için analjezikler, ateşi için antipiretikler verilebilir.

• Konvülsiyon varsa i.v diazepam önerilir.

Doksisiklin 2X 100 mg/gün oral

• Doksisiklin 2X 100 mg/gün oral

• Seftriakson 1g /gün IV

• Sefotaksim 4X1 g/gün IV

• Benzilpenisilin 4x1.2 g IV

• Georgios Pappas,Antonio Cascio.
• Optimal treatment of leptospirosis: queries and projections. International Journal of Antimicrobial Agents 28 (2006) 491–496

Doksisiklin önerilir.

• Doksisiklin önerilir.

• Genel koruyucu önlemler evcil hayvanların aşılanması, kemiricilerin kontrolü

• Köpek, sığır ve domuzlar için aşılar mevcuttur.

• İnsanlarda profilaksi için aşı kullanılması sadece Rusya, Çin, Japonya, Vietnam gibi ülkelerde

• aşının etkisi iyi bilinmiyor.
• çok sayıda serovarın varlığı immunizasyon olanaksız

çevre koşullarının düzeltilmesi, kontamine sularla temasın önlenmesi

• çevre koşullarının düzeltilmesi, kontamine sularla temasın önlenmesi

• Su sporları sırasında koruyucu elbiselerin kullanımı

• askerlerde endemik alanlar için haftada bir 200mg doksisiklin kullanımı

• şüpheli bir cilt yaralanmasında tedavi başlanması

• Tarımsal alanda bulaşı engellemede makine ile tarım

• uygun herbisidlerin uygulanması

Ashford DA, Kaiser RM, Spiegel RA, et al. Asymptomatic infection and risk factors for leptospirosis in Nicaragua. Am J Trop Med Hyg 2000; 63 (5): 249-54.

• Ashford DA, Kaiser RM, Spiegel RA, et al. Asymptomatic infection and risk factors for leptospirosis in Nicaragua. Am J Trop Med Hyg 2000; 63 (5): 249-54.

• Babür C, Kılıç S, Özdemir V, Erol E, Esen B. Ankara ili mezbahaları çalışanlarında anti-leptospira antikorlarının araştırılması. X. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi, 15-19 Ekim 2001, Adana, Kongre Kitabı, s: 247.

• Çaylan R, Aydın K, Köksal İ. Leptospirosis tanısıyla izlediğimiz olgular. ANKEM Derg 2001; 15 (2): 211.

• Farr WR. Leptospirosis. Clin Infect Dis1995; 21: 1-8.

• Fazlı ŞA. Leptospirolojide son gelişmeler ve şimdiye kadar Türkiye’de tespit edilen Leptospira serotipleri. Mikrobiyoloji Bült 1970; 4: 216-22.

• Fazlı ŞA. Türkiye’de insan, evcil hayvan,ve yabani kemirici serumlarında leptospira yönünden serolojik incelemeler. Türk Hij Tec Biyol Derg 1970; 30: 155-84.

• Haake DA; Dundoo M, Cader R, et al. Leptospirosis, water sports, and chemoprophylaxis. Clin Infect Dis 2002; 34(9): e40-3.

• Hasman H, Gündüz A, ÇetinB, Çalıca A, Seber E. Yedi leptospiroz olgusunun değerlendirilmesi. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi, 15-19 Ekim 2001, Adana, Kongre Kitabı, s: 247.

• Kocabalkan F. Türkiyede leptospiroz ve leptospiroz tanısına ilişkin sorunlar. 3. Ulusal İnfeksiyon hastalıkları Kongresi, 22-26 Nisan 1991, Antalya, Kongre Kitabı. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Yayınları No: 15, 154-62.

• Kupek E, de Sousa Santos Faversani MC, Souza Philippi JM. The relationship between rainfall and human leptospirosis in Florianopolis, Brazil, 1991-96. Braz J Infect Dis 2000; 4 (3): 131-4.

• Leblebicioğlu H, Şencan İ, Sünbül M et al. Weil disesae: report of 12 cases. Scand Infect Dis 1996; 28: 637-39.

• Marotto PC, Marotto MS, Santos DL, Souza TNL, Seguro AC. Outcome of leptospirosis in children. Am J Trop Med Hyg 1997; 56 (3): 307-10.

• Outbreak of leptospirosis among white-water rafters-Costa Rica, 1996 . (From CDC) JAMA 1997; 278 (10): 808.

• Plank R, Dean D. Overwiew of the epidemiology, microbiology, and pathogenesis of Leptospira spp. in humans. Microbes and Infect 2000; 2 (10): 1265-76.

• Saltoğlu N, Aksu HS, Taşova Y, Arslan A, Düdar İH, Köksal F. Leptospirosis: Twelve Turkish patients with Weil Syndrome. Acta Med Okayama 1997; 61: 301-4.

• Saltoğlu N. Leptospiroz ve yurdumuzdaki önemi. İnfeksiyon Derg 1998; 12 (2): 261- 65.

• Saltoğlu N. Leptospira infeksiyonları: Türkiye ve dünyada durum. Klimik Derg 2003: Özel sayı Cilt 16: 108-110.