Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

Yüklə 2,67 Mb. səhifə 92/178 tarix 05.01.2022 ölçüsü 2,67 Mb. #73288

Bu səhifədəki naviqasiya:

• HAVA EMİSYONLARI
• KOKU EMİSYONLARI
• GÜRÜLTÜ EMİSYONU
• TEKSTİL SEKTÖRÜNDE KATI VE SIVI ATIKLAR
• Genel atık: ambalajlama, atık yağlar, atık çözücüler, vb.

İSPANYOL FİRMALAR	TÜRK FİRMALAR
AB’deki ipik aralıklar (MET Referans Dokümanı)
ATIK SU EMİSYONLARI mg/l (PARAMETRE)	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 2 Tekstil terbiye	Firma 3 boyama bobin ve leventleri	Firma 4 Tekstil terbiye	Firma 1 Tekstil terbiye	mg/l
N	50	16,4	9,1	19,4	146,4	15-18
P	4,2	3,7	0	2,7	2,4	1.9-2.3
As	0	0	0	0		---
Cd	<0,01	0	0	0	0,38	---
Cr	0,1	0	0	0	0,34	0.03-0.15
Cu	0,018	0,1	0	0	1,98	0.03-0.1
Hg	<0,0004	0,0001	0	0
Ni	<0,02	<0,01	0	0		< 0.02
Pb	<0,01	<0,01	0	0
Zn	0,0079	<0,01	0	0	0,08	0.03-0.08
Toplam C veya DOC/3'teki toplam organik karbon (TOK)	0	0	125	0
Cl	0	156,9	112,5	0
CN	0	0	0	0	0,12
F	0	0	0	0	0,6

Tablo 3.1 İspanya ve Türkiye’deki bazı şirketlerin suya emisyonları ve AB düzeyinde tipik emisyon değeri aralıkları

Nitrojen ve fosfor da bu listede yer almaktadır, çünkü bu maddeler boyalarda ve bitim proseslerinde kullanılan kimyasallarda bulunmaktadır. Su ortamında yüksek derecede zehirli olması ve metal içeren asit boyalarında yüksek miktarda yer alması nedeniyle metaller de listeye eklenmiştir. Boyama işlemlerinde (azoik boyalarla) ve beyazlatmada kullanılan organik ve organoklor bileşikler, atık sulardan zor uzaklaştırıldığı için, yapılan deşarjların arıtılmasında maliyeti önemli derecede yükseltmektedirler.

“Renk” parametresi Türkiye’deki bazı tesisler için önemli bir konu olabilir; yürürlükteki ulusal mevzuata uygunluk amacıyla gerekn önlemler alınmalıdır. AB düzeyinde, bu parametre için ortak bir standart buunmamaktadır.

Amerikan Çevre Koruma Ajansı tekstil sanayiinde atık sudaki renklenmeyi azaltmak amacıyla, ilk arıtma aşamasında bir biyolojik süreç uygulanmasını, bunun kimyasal bir koagülasyonla veya büyük ölçüde sudaki renklenmeyi azaltacak bir absorpsiyon prosesi ile tamamlanabileceğini tasvsiye etmektedir.

2. HAVA EMİSYONLARI

Tekstil endüstrisi, üretim prosesi esnasında makinelerden salınan egzoz gazları nedeniyle atmosfere yönelik emisyonlar üretir. Aşağıdaki tabloda listelenen kirleticilerden herhangi birinin salınımı söz konusuysa, mevzuata uygunluk açısından bu emisyonların bacalara verilmesi edilmesi gerekmektedir .

		İSPANYOL FİRMALAR			TÜRK FİRMALAR
ATMOSFERİK EMİSYONLAR KAZAN (PARAMETRE)	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 2 Tekstil terbiye	Firma 3 boyama bobin ve leventleri	Firma 4 Tekstil terbiye	Firma 1 Tekstil terbiye
SOx (mg/Nm3)	0	2	5	0
NOx (ppm)	18	12	6	40	3,1
Metan içermeyen organik uçucu bileşenler	0	0	0	0
CO (ppm)	0	11	5	12	0
Toz					0,02
SO2 (mg/Nm3)					0,61

Tablo 3.2 Egzos gazlarının emisyonu

Hem üretim prosesinin belirli aşamalarında (ağırlıklı olarak da aşağıdaki tabloda da gösterildiği üzere kurutma prosesleri) hem de yardımcı prosesler aşamalarında (yakma tesisleri) belirli emisyonlar meydana gelebilir.

		İSPANYOL FİRMALAR
ATMOSFERİK EMİSYONLAR KURUTMA PROSESİ (PARAMETRE)	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 2 Tekstil terbiye	Firma 3 boyama bobin ve leventleri	Firma 4 Tekstil terbiye
SOx (mg/Nm3)	0	2	--	0
NOx (ppm)	0	2	--	2
Metan içermeyen organik uçucu bileşenler	0	0	--	0
CO (ppm)	15	7	--	8
Toz
SO2 (mg/Nm3)

Tablo 3.3. Bazı İspanyol tesisleri için kurutma proselerindeki atmosferik emisyonlar

3. KOKU EMİSYONLARI

Dikkate alınması gereken bir diğer sorun da, belirli işlemler sırasında oldukça rahatsız edici olabilen koku emisyonlarıdır.

Proses sırasında ortaya çıkan kötü kokuların azaltılmasına yönelik önlemlerden biri, madeni yağlar yerine, biyobozunurluğu daha yüksek olup uçuculuğu daha az olan başka maddeler kullanmaktır.

4. GÜRÜLTÜ EMİSYONU

Tekstil prosesinde ortaya çıkan gürültü emisyonunun odağında eğirme ve dokuma aşamalarında kullanılan makineler yer alır. Eğirmeye ayrılan (iç mekan) çalışma alanlarında eğirme ses seviyesi 70 ila 100 dB(A)’ya kadar çıkabilmektedir. Dokumada ise ses düzeyi 85 ve 108 dB(A) arasındadır. Kullanılan makinelere göre, gürültü seviyeleri bundan daha yüksek veya daha düşük olabilmektedir.

5. TEKSTİL SEKTÖRÜNDE KATI VE SIVI ATIKLAR

   1. Sektördeki tipik atıklar

Tekstil sektöründeki en yaygın atıklar, herhangi bir sanayi sektöründe olduğu gibi, tehlikeli atıklar ve tehlikesiz atıklar olarak ikiye ayrılır. Aşağıdaki tabloda, farklı türde atıkların oluşturulduğu yerler gösterilmektedir:

Atık	Yer	Avrupa Atık Kataloğu (A.A.K.)
Kirlnmiş tekstiller	Tüm prosesler	15.02.02
Kirlenmiş ambalajlar	Tüm prosesler	15.01.10
Florasan tüpleri	Tüm prosesler	20.01.21
Yağlar	Tüm prosesler	13.02.06
Yağ filtreleri	Makine	16.01.07

Tablo 3.4. Tipik atıklar ve üretildikleri yerler

Tekstil endüstrisine özgü diğer atık türleri aşağıdaki gibidir:

Atık	Avrupa Atık Kataloğu (A.A.K.)
Kontrolü gerekli olmayan atıklar: Atık iplik Atık kumaş (bozuk işler, deneme ürünleri ve kenar kesimleri) Makaslama ve şardonlama atıkları Tekstil tozu	04 02 21/22 04 02 22 04 02 21/22 04 02 99
Kontrolü gereken atıklar: Boyalar ve pigmentler Fularlama boya flotteleri artıkları Baskı patları artıkları Fularlama bitim flotteleri artıkları Gaz arıtımından kaynaklanan yağ içeren sulu sıvı atıklar (ramözler) Atık su arıtma prosesinden ortaya çıkan çamur atıklar	04 02 16*/17 04 02 99 08 03 99 04 02 99 19 01 06* 04 02 19*/20

Tablo 3.5. Tekstil sektörüne özgü atıklar

2. Genel atık: ambalajlama, atık yağlar, atık çözücüler, vb.

Bu kategoride genelde her biri zehirli maddeler içeren kağıt, plastik ve mukavva kaplar, metal ambalaj, elektrikli ekipmanlar ve makine yağları bulunmaktadır.

Atık	Avrupa Atık Kataloğu (A.A.K.)
Kontrolü gerekli olmayan atıklar: Atık ambalaj camı, yıkım ve inşaat işlerinden kaynaklanan diğer camlar Kağıt ve karton Ahşap ambalaj ve diğer ahşaplar Demir hurda (borular, eskimiş makineler) Elektrik kabloları Metal tamburlar (temiz) Plastik tamburlar (temiz) Kirletilmemiş plastikten ambalaj kağıdı	15 01 07, 17 02 02 15 01 01 15 01 03, 17 02 01 17 04 05 17 04 11 15 01 04 15 01 02 15 01 02
Kontrolü gerekli atıklar: Atık yağ Yağ ike kirlenmiş bezler Halojenlenmemiş organik çözücüler Tehlikeli madde içeren boya maddeleri ve pigmentleri Kirletilmiş ambalaj materyali Elektronik hurda	13* 15 02 02* 14 06 03* 04 02 16 15 01 10* 16 02*
Sağlığa ve çevreye karşı yüksek risk taşıdğı için sıkı kontrolü gereken atıklar: Yağ/su ayrıştırıcılarının atıkları Halojenlenmiş organik çözücüler PCB-içeren yoğuşturucular	13 02* 16 02 09*

Tablo 3.6. Genel Atıklar (Tekstil sektörüne özgü olmayan)

Aşağıdaki tablolarda, bazı Türk ve İspanyol tekstil şirketleri tarafından üretilen atık miktarları (yıl/ton olarak) gösterilmiştir (ilk tablo: tehlikeli, ikinci tablo: tehlikesiz):

	İSPANYOL FİRMALAR				TÜRK FİRMALAR
ATIK (A.A.K) Tehlikeli	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 2 Tekstil terbiye	Firma 3 boyama bobin ve leventleri	Firma 4 Tekstil terbiye	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 3 Tekstil terbiye
13.01.10 / 13.02.05 / 13.02.06 / 13.03.07	0,12		0,1	20 Litre/yıl
15.01.11				0,33
08.01.11				0,2
15.02.02	0,003	0,225	0,021	0,2	0,04	8
15.01.10	2,8	1,69	3,5		48	22
20.01.21	0,62		0,005			0,159
16.01.07	0,004					0,019
13.01.13					7

Tablo 3.7. Bazı İspanyol ve Türk firmalarında üretilen tehlikeli atıklar

	İSPANYOL FİRMALAR				TÜRK FİRMALAR
ATIK (A.A.K) Tehlikesiz	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 2 Tekstil terbiye	Firma 3 boyama bobin ve leventleri	Firma 4 Tekstil terbiye	Firma 1 Tekstil terbiye	Firma 3 Tekstil terbiye
15.01.01		33,22	2,85	3,83		140
19.09.06			0,005
15.01.04			1,3
15.01.02			1,6			20
04.02.22			19			5
04.02.99	73
04.02.21				3

Tablo 3.8. Bazı İspanyol ve Türk firmalarında üretilen tehlikesiz atıklar

6. 
   
   Yüklə 2,67 Mb.
   
   Dostları ilə paylaş: