Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

Enerji sisteminden çıkan ürünler

Bu bölümün başında bahsedildiği gibi bir rafinerinin enerji sisteminin amacı, proses için gerekli ısı ve gücü sağlamaktır. Bir rafinerinin enerji sistemi (buhar ve güç) tarafından üretilen ürünlerin tipleri aşağıda kısaca açıklanmıştır.

Buhar

Rafineri kazanlarında üretilen farklı buhar kaliteleri aşağıda açıklanan genel özelliklere sahiptir (ısı içeriği aralığı düşük basınçlı buhar için yaklaşık 2700 MJ/t kızdırılmış yüksek basınçlı buhar için 50 bar basınçta 3200 MJ/t seviyesindedir):

8. 
   Atık ısı kazanlarında (katalitik prosesler ve hidrokrakerlarda sıcak çıkış gazlarının ve/veya sıcak ürünlerin soğutulması) ve yanmalı kazanlarda üretilen yüksek basınçlı (YB) buhar şebekesi (>30 bar, 350 – 500 °C). YB buhar daha çok türbinlerde elektrik gücü (ve orta basınçta buhar) üretmek için kullanılır;
   
9. 
   YB buharın basıncı azaltılarak üretilen orta basınçlı (OB) buhar şebekesi (7 – 20 bar, 200 – 350 °C) rafineride sıyırma, atomize etme, vakum üretimi ve ısıtma için kullanılır (örneğin, ısı değiştiricide ve tanklarda);
   
10. 
    dDşük basınçlı (DB) buhar şebekesi (3.5 – 5 bar, 150 – 200 °C) ısı eşanjörlerinde sıcak ürünlerin soğutulmasıyla ve OB buharın basıncının azaltılmasıyla üretilir. DB buhar, ısıtma, sıyırma ve izlemeiçin kullanılır.
    

Buhar, minerali giderilmiş suyun, ‘kazan besleme suyu’ (KBS), bir buhar kazanında basınç altında ısıtılmasıyla üretilir. Buhar veren tesislerde normalde yakıt olarak rafineri yakıt gazı veya sıvısı kullanılır. Rafineri, neredeyse tüm proses ünitelerinde bir YB, OB ve DB buhar dağıtım şebekesi içeren tahsis edilmiş buhar kazanlarıyla ve KBS hazırlama ünitesi ve kondensat depolama tankıyla bağlantılı olan YB, OB ve DB kondensat toplama şebekeleriyle donatılmıştır (bkz. Şekil xx ve LCP MET Referans Dokümanı).

Şekil xx: bir kazan besleme suyu hazırlama ünitesinin ve bir buhar kazanının tipik yerleşimi

Türbinlerde ve ısıtıcılarda kullanılan buhar soğutmadan sonra genellikle kondensat olarak geri kazanılır. Bu yüzden KBS, minerali giderilmiş ilave taze su (niteliği buhar basıncına bağlıdır) ve geri kazanılan kondensatın bir karışımıdır. KBS ilavesi dışarıdan getirilebilir ama aynı zamanda içme suyu, filtrelenmiş yeraltı suyu, deniz suyu damıtma, yüzey suyu ve hatta kum filtrelemesi veya mikrofiltreleme (asılı haldeki katıları gidermek için) ve mineral giderme (ki bu daha sonraki katyon ve anyon değişimiyle yapılır) gibi arıtma işlemlerinin bir kombinasyonu kullanarak işlemden geçirilmiş akım (bkz. Şekil xx'te kesikli çizgilerle gösterilen alan) kullanarak rafineride de hazırlanabilir. Genellikle yeni tesislerde ters osmoz (iyonları, kolloidleri ve büyük organik molekülleri gidermek için) ve bazı durumlarda karma yataklı iyon değişimi ve aktif karbon filtreleme uygulanır. Kondensat tankı genel olarak bir yağ tespit sistemi ve yağ sıyırma cihazıyla donatılmıştır. Buhar ve kondensat sistemlerinde korozyondan sakınmak için oksijen ve karbondioksit hava gidericiyle uzaklaştırılır ve oksijen tutucular ve korozyon inhibitörleri eklenir. Şartlandırmadan sonra KBS kazanlara pompalanır. Kazanlarda sıcak baca gazları ve KBS akışı birbirine ters yönde ilerler; KBS ekonomizörde önısıtılır ve ardından birince ve ikinci kızdırıcıda daha da ısıtılır. Buhar dramındaki çözünmüş bileşiklerin ve asılı haldeki katıların derişimini sabit tutmak için normalde %1 – 2'lik bir kondensat blöfü (blowdown) gerekir.

Elektrik gücü

Güç, daha çok türbinlerde yüksek basınçlı buharla üretilir; ama aynı zamanda tesis içi gaz türbinlerinde de üretilebilir ve/veya şebekeden (örneğin, hidrojeneratörle üretilen güç olarak) satın alınabilir. Pompaları, kompresörler, kontrol sistemlerini, vanaları, vb. çalıştırmak için elektrik gereklidir. Bu yüzden, rafineri elektrik sistemleri kapsamlıdır.