Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasına İLETİŞİM denir.
Amaç “ANLATMAK“ ve “ANLAŞILMAK” tır.
KENDİNİ İFADE ETMEK
Kişinin kendini değerlendirmesi ve
kendini karşısındakine doğru anlatmak için
ÇABA
KENDİNİ TANIMA
DUYGU
DÜŞÜNCE
KENDİNİ TANIMA PENCERESİ
KENDİNİ TANIMA PENCERESİ
KENDİNİ TANIMA PENCERESİ
PEKİ AÇIK ALANIMIZIN GENİŞ OLMASI NE DEMEK ?
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİMİZİ
PAYLAŞMAKTIR.
PEKİ KENDİ DUYGU VE
DÜŞÜNCELERİMİZİ DOĞRU ALGILIYOR
MUYUZ?
DUYGU VE DÜŞÜNCE
“Ahmet Ayşe’ yi kızdırdı.”
“Beni çok fena korkuttun.”
“Beni üzmekten çok zevk alıyorsun, değil mi?”
“Bak gene kafamı bozuyorsun.”
“Sinirlendirme beni.”
DUYGUNUN NEDENİ NE?
DUYGU-DÜŞÜNCE-DAVRANIŞ ARASINDAKİ BAĞLANTI
ÖRNEK
DURUM DÜŞÜNCE DUYGU DAVRANIŞ
Sınavdayım Hata yapmamalıyım kaygı Soruları doğru
Eğer düşük not alırsam sıkıntı dürüst okumadan
bu sonum olur. umutsuzluk cevaplamaya çalışmak
Asla düzeltemem
ÖRNEK
DURUM DÜŞÜNCE DUYGU DAVRANIŞ
Sınavdayım Şu anda kaygılıyım, rahatlama Soruları daha dikkatli
bu yüzden böyle düşünüyorum okuyup, cevaplamaya
Kaygı benim doğal bir duygum. çalışmak.
Yaptığım şeyi önemsediğimi
gösterir. Hata yapmam hiçbir şey
yapamayacağım anlamına gelmez
Etkili bir iletişim için:
BEN DİLİ
Özellikle, olumsuz duyguların yaşandığı durumlarda,
Olumsuz duygunun yaşandığı kişiye önce davranış ya da durumu tanımladıktan sonra,
Bu davranış ya da durumdan nasıl etkilenildiğini belirterek,
Ne hissedildiğinin söylenmesine dayalıdır.
BEN DİLİNİN YARARLARI
Kişiler savunmaya geçmezler.
Bu dilin, bireyin kendisinin etkilenişini ifade etmesi nedeni ile karşıdakini suçlu hissettirmez.
Dili kullanan kişinin neden o duyguyu yaşadığı anlaşıldığı için iletişim sağlıklı olur.
Ben mesajı alan kişi başkalarını düşünmeyi de öğrenir.
Yakınlığı arttırıcıdır.
Anlaşmazlıkları azaltır.
Konuşan kişiyi duygularını biriktirmediği, etkili olarak dile getirdiği için rahatlatır.
SEN DİLİ
Kişiyi suçlayıcıdır.
Davranıştan çok kişiliğe yöneliktir.
Yeniden konuşma isteğini engelleyicidir.
Kişi kendini suçlanmış ve anlaşılmamış hisseder.
Neye kızıldığının anlaşılmamasına neden olur.
Kişiyi gücendirir, kırar.
Kişinin direnmesine neden olur.
EMPATİ
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir (Rogers, 1975).
EMPATİ BECERİSİ İÇİN;
Kendini tanıma
Duyguları tanıma
Etkili dinleme
ÖRNEKLER
Bir ev hanımı şunları söylüyor:
“Yemek, çamaşır, temizlik, dikiş, alış veriş, çocuklar… Bütün gün tek başıma koşturuyorum; yine de yetişemiyorum. Kendime ayıracak beş dakikam yok. Kendimi mutfakla banyo arasına hapsolmuş hissediyorum.”
Bir yardımcı tut.”
“Kocan yardım etmiyor mu?”
“Bir günlük plan yap; o planda kendine boş vakit ayır.”
“Bulaşık makinesi al, otomatik çamaşır makinesi al.”
“Ev işleri bir kadının görevidir; bunlardan özellikle çocuklardan sıkılmamak gerekir.”
İLETİŞİMİN 12 ENGELİ (devam)
ÖRNEK 1
Kişi A: “Sorunların ardı arkası kesilmiyor. Her gün yeni bir şey; birini hallediyorsun, bir başka sorun çıkıyor. Bıktım vallahi...”
Kişi B:
1. “Seni hiç böyle görmemiştim. Şaşırttın beni.” (Gelen ileti karşısında, anlamaya geçmeden, aceleci ve de pek yararı olmayan, şaşırma duygusu)
2. “Ama yaşam bu. Sorumluluklarını yerine getirmelisin.” (Ahlak dersi veriliyor)
3. “Nasıl yani? Pek anlamadım.” (Anlaşılmamışlık duygusu)
4. “Sorunlar üst üste geldiğinde, bazen insan çok bunalıyor, canı sıkılıyor, değil mi?” (karşıdaki kişinin o anki duygusu ön plana çıkıyor- sıkılma ve bunalma )
ÖRNEK 2
Kişi A: “Öylesine bir koşuşturma içindeyim ki...senin işini ne zaman bitireceğimi dahi bilmiyorum.”