Fənn: Sənayedə investisiya və innovasiya Müəllim: dos. Fazil Cəmil oğlu Kərimov İxtisas: Sənayenin iqtisadiyyatı

429. İş günü nədir?

A)) sutka ərzində zəruri və izafi məhsulun yaradılmasına sərf olunan vaxta deyilir

B) zəruri məhsul yaratmaqdır

C) izafi məhsulun yaratmaqdır

D) faydalılığı yaratmaqdır

E) istehlak dəyərini yaratmaqdır

430. İnsan fəaliyyətinin mühüm sahəsi nədir?

A)) iqtisadiyyatdır

B) təsərrüfatdır

C) ehtiyacdır

D) tələbatdır

E) təklifdir

431. İstehsal münasibətləri məhsuldar qüvvələrin xarakterinə və səviyyəsinə uyğun gəlməsə nə baş verər?

A)) ictimai quruluş dağılar

B) quruluş zəifləyər

C) dahada möhkəmlənər

D) istehsal dayanar

E) cəmiyyət inkişaf etməz

432. Tələbatın növləri

A)) şəxsi və dövlət

B) fiziki və mənəvi

C) kollektiv tələbatı

D) ailə tələbatı

E) inhisar tələbatı

433. Ehtiyac nədir?

A)) ödənilməyən tələbatdır

B) ödənilən tələbdir

C) şəxsi tələbdir

D) təklifdir

E) istehlakdır

434. Təbiət qanunlar ilə iqtisadi qanunların fərqləri

A)) təbiət qanunları uzun ömürlü olur

B) qısa müddətli olur

C) heç bir xarakterdə olmur

D) dövrü xarakterdə olur

E) xüsusi xarakter daşıyır

435. İqtisadi sistem nə deməkdir?

A)) hakim münasibətlər və təşkilat formaları əsasında təşəkkül tapan prosesdir

B) təşkilat formaları

C) təsərrüfat formaları

D) hakim münasibətlər

E) ictimai münasibətlər

436. Dövlət mülkiyyəti nədir?

A)) mülkiyyət mənimsəmə deməkdir

B) münasibat formasıdır

C) istifadə formasıdır

D) sahibolma

E) sərəncam vermə

437. Səhmdar cəmiyyətin mülkiyyəti necə yaranır?

A)) ayrı-ayrı sahibkarların səhmləri hesabına

B) şəxsin vəsaiti hesabına

C) ailənin vəsaiti hesabına

D) sahibkarın vəsaiti hesabına

E) firmanın hesabına

438. Qarışıq mülkiyyət forması necə yaranır?

A)) onların əmlaklarının könüllülük əsasında yaranır

B) məcburi

C) səhmdar əsasında

D) direktiv əsasında

E) əmrverici əsasında

439. İqtisadiyyat elminin tənqidi funksiyası nəyi ifadə edir?

A)) fərqli baxışlara obyektiv və pozitiv tənqidi yanaşma

B) proqnozlaşdırmanı

C) elmi – dərketməni

D) praktiki

E) iqtisadi-tarixi

440. İctimai zəruri iş vaxtı nəyi ifadə edir?

A)) əmtəənin dəyərinin kəmiyyətini

B) əmtəənin keyfiyyətini

C) əmtəənin əsas kütləsini

D) orta bacarığın

E) normal şəraiti

441. Proqmatik funksiya nədir?

A)) hər bir sahibkar iqtisadi qanunları və prinsipləri əldə rəhbər tutulmalıdır

B) elmi-dərk etməni

C) metodoloji

D) tənqidi

E) proqnostik funksiyanı

442. Tarixi iqtisadi elmlərə nələr daxildir?

A)) xalq təsərrüfatının tarixi, iqtisadiyyatın tarixi, iqtisadi təlimlər tarixi

B) ailənin tarixi

C) kollektivin tarixi

D) dövlətin tarixi

E) cəmiyyətin tarixi

443. Ümumi iqtisadi eımlərin tərkibi

A)) menecment, mikro-makro iqtisadiyyat, dünya iqtisadiyyatı

B) informasiya

C) statistika

D) maliyyə

E) tikinti

444. Xüsusi iqtisadi elmlərə hansı elmlər aiddir?

A)) maliyyə, kredit, bank işi, audit, mühasibat, sığorta, əməyin iqtisadiyyatı

B) informasiya

C) menecment

D) iqtisadi nəzəriyyə

E) iqtisadiyyatın tarixi

445. Konkret iqtisadi elmlərin komponenti?

A)) sahələrin iqtisadiyyatı, nəqliyyatın, tikintinin, turizmin iqtisadiyyatı

B) dövlətin iqtisadiyyatı

C) tənzimləmə

D) əhali sakinliyi

E) tikintinin iqtisadiyyatı

446. İqtisadiyyat elminin məqsədi?

A)) xalqın daim artmaqda olan tələbatını ödəmək

B) azalmaqda olan tələbatını ödəmək

C) kənarlaşmaqda olan tələbatını ödəmək

D) durğunluqda olan tələbatını ödəmək

E) hec birini ödəmək

447. İqtisadi qanunlarla təbiət qanunlarının ümumi cəhəti

A)) hər ikisi obyektiv xarakter daşıyır

B) subyektiv xarakter daşıyır

C) aralıq xarakter daşıyır

D) dövrü xarakter daşıyır

E) mərhələli xarakter daşıyır

448. İstehsal münasibətləri ilə məhsuldar qüvvələr nəyi ifadə edir?

A)) İstehsal üsulunu

B) sintez üsulunu

C) induksiya üsulunu

D) tarixilik-elmilik üsulunu

E) analiz üsulunu

449. Təhlil və sintez metodu nədir?

A)) iqtisadiyyatı öyrənmə metodudur

B) qanunları öyrənmə metodudur

C) kateqoriyaları öyrənmə metodudur

D) təsərrüfatı öyrənmə metodudur

E) istehlakı öyrənmə metodudur

450. Tələbin istehsala təsiri?

A)) inkişaf etdirir

B) əks təsir göstərir

C) qiyməti artırır

D) durqunluq yaradır

E) tələbi zəruri edir

451. Əmək haqqı xərcləri ünsürünün tərkib hissəsi hesab edilmir:

A)) işçilərin aldığı borc vəsaiti

B) gecə növbəsində işlkəməyə görə əlavə ödənişlər

C) əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə əlavə ödənişlər

D) yaradıcılıq məzuniyyətlərinin ödənilməsinə xərclər

E) növbəti və əlavə məzuniyyətlərin ödənilməsi

452. İqtisadi məzmununa və təyinatına görə qiymətlərin növlərindən hesab edilmir:

A)) texnikadan istifadə qiymətləri;

B) sənaye məhsuluna topdansatış qiyməti;

C) yük və sərnişin nəqliyyatının tarifləri;

D) tədarük qiymətləri;

E) əhaliyə pullu xidmətlərin tarifləri.

453.İnfilyasiya, işsizlik, iqtisadi artım daxil olmaqla iqtisadiyyatı tam məzmunda, ümumilikdə öyrənən elm necə adlanır?

A)) Mezoiqtisadiyyat

B) Mikroiqtisadiyyat

C) Sənayenin iqtisadiyyatı

D) Meqoiqtisadiyyat

E)) Makroiqtisadiyyat

454.İqtisadi artımın məqsədi nədir?

A) Dövlətin yığım fonduna ayırmalarını artırmaqdır

B) Müəssisələr arasında əlaqələri daha genişləndirməkdir

C) Sahibkarların gəlirlərini müntəzəm artırmaqdır

D)) Əhalinin artan tələbatı ilə onun ödənilməsi ziddiyyətini həll etməkdir

E) İstehlakçılara daha yüksək xidmət etməkdir

455. İqtisadi artıma bilavasitə təsir göstərən amillər hansılardır

A) Fiziki və mənəvi aşınma, həyat səviyyəsi

B) Sosial ədalət,əmək cisimləri, satışda olan məhsul

C) Şəxsi gəlirlər, siyasi vəziyyət, mədəni amillər

D) Beynəlxalq bankın vəsaiti, xarici ölkələrin sərvətləri

E)) Təbii və əmək resursları, kapital, texnologiya

456. İqtisadi artımın tipləri hansılardır

A)) Ekstensiv, intensiv

B) Artan, azalan

C) Məhsul, qeyri məhsuldar

D) Daimi, dəyişən

E) Surətli artım, zəif azalma

457. İqtisadi əhəmiyyətinə görə faydalı qazıntıların növləri belədir

A)) balans, balansarxası

B) aktiv, passiv

C) fiziki, kimyəvi

D) maddi, qeyri maddi

E) görünən, görünməyən

458. Çirkləndirici maddələri üzrə normativlər hansılardır ?

A)) maksimal-birdəfəlik, orta gündəlik

B) sabit-orta, dəyişən- orta

C) sabit-birdəfəlik, orta-birdəfəlik

D) alternativ-ümumi

E) daxili-xarici

459. İqtisadi mahiyyətinə görə ekoloji lizinq nədir ?

A)) uzunmüddətli kreditləşdirmə

B) iki tərəfin sövdələşməsi

C) lizinq alan üçün ekoloji avadanlığın baha başa gəlməsi

D) riskli sövdələşmə

E) cəsarət tələb edən sövdələşmə

460. Tullantıların ekoloji sertifikasiya proseduru onların hansı növünə aiddir

A)) bütün növlərinə

B) utilizasiyaya

C) basdırılmaya

D) kənarlaşdırılmaya

E) anbarlaşdırılmaya

461. Sənaye istehsalının ümumi həcmində sahələrin və komplekslərin xüsusi çəkisi nəyi əks etdirir:

A)) sənayenin sahə quruluşunu;

B) sənaye sahələrinin inkişaf həcmini;

C) sənaye sahələrində istehsalın həcmini;

D) sənaye sahələrində istehsalın keyfiyyətini;

E) sənaye sahələrində istehsalın mənfəətini.

462. Xammal və materialların istehsal prosesinin ilk əməliyyatına daxil olduğu andan hazır məhsulun alınmasına qədər sərf olunan təqvim vaxtı nəyi əks etdirir:

A)) istehsal tsiklini;

B) istehsal üsulunu;

C) istehsal formasını;

D) əməliyyat vaxtını;

E) tədarük vaxtını.

463.Bazar iqtisadiyyatı şəraitində əmək haqqının hansı sistemi geniş yayılmışdır :

A)) tarifsiz;

B) işəmuzd;

C) vaxtamuzd;

D) sadə işəmuzd;

E) sadə vaxtamuzd.

464. Dövriyyə fondlarının tərkib ünsürləri hansılardır:

A)) istehsal ehtiyyatları, bitməmiş istehsal və gələcək dövrün xərcləri;

B) yanacaq, təmir ehtiyyatları və hazır məhsul;

C) tədavül fondları, gələcək dövrün xərcləri və pul vəsaiti;

D) pul vəsaitləri, azqiymətli tezköhnələn əşyalar, debitor borcları;

E) gələcək dövrün xərcləri, tədavül fondları, pul vəsaitləri.

465. İqtisadiyyatın müxtəlif sahələri və ya müəssisələrdə mütləq ölçüdə alınan iqtisadi nəticə nədir:

A)) səmərədir;

B) sistemdir;

C) sosial gücdür;

D) iqtisadi siyasətdir;

E) iqtisadi təcrübədir.

466. Səmərəlilik meyarı – istehsal fəaliyyətinin hansı hissəsidir:

A)) son nəticədir;

B) son məhsuludur;

C) son məsrəfidir;

D) son qalığıdır;

E) son itkisidir.

467. İqtisadi təyinatına görə xərclərə aid deyil:

A)) sex xərcləri;

B) material xərcləri;

C) əmək haqqı xərcləri;

D) sosial sığortaya ayırmalar;

E) amortizasiya xərclər.

468. Məhsul istehsalının zərərsizlik nöqtəsinin müəyyən edilməsinin məqsədi:

A)) məhsul istehsalının həcmi ilə maliyyə nəticələri arasında əlaqə və asılılığın müəyyən edilməsidir;

B) məhsul istehsalının xərclər smetası ilə kalkulyasiyanın xərc maddələri arasında əlaqə və asılılığın müəyyən edilməsidir;

C) məhsulun ziyansızlığının mənfəətlə əlaqə və asılılığın müəyyən edilməsidir

D) satışdan alınan gəlirlə maya dəyəri arasında əlaqə və asılılığın müəyyən edilməsidir;

E) heç biri.

468. İstehsal ehtiyatlarının təyinatı və yaranması şəraitində normalaşdırılmasının tərkib hissəsi hesab edilmir:

A)) daimi ehtiyat ;

B) cari ehtiyat;

C) hazırlıq ehtiyat;

D) sığorta ehtiyatı;

E) mövsümi ehtiyat

469. Müxtəlif iqtisadi sistemlərin, bazar modellərindən milli mənafemizə ən uyğun gələnin seçilməsi nəzərdə tutan prinsip belə adlanır.

A)) Optimallıq, B) reallıq C) müasirlik, D) çeviklik , E) potensiallıq

470. İqtisadiyyatın mənfi xarici iqtisadi və siyasi xarakterli təsirlərdən qorunması belə adlanır.

A)) İqtisadi təhlükəsizlik.

B) Əməyin təhlükəsizliyi .

C) Məhsulun təhlükəsizliyi.

D) Texniki təhlükəsizlik .

E) Texnoloji təhlükəsizlik.

471. İqtisadiyyatın müstəqil milli əsaslarının yaradılmasının neçə şərti vardır?

A)) 4; B) 3; C) 5; D) 6; E) 8.

472. İqtisadiyyatın müstəqil milli əsasının şərtlərindən biri belə adlanır.

A)) Ərazi birliyi; B) Ərzaq birliyi; C) texniki birlik; D) Texnoloji birlik; E) Siyasi birlik.

473. Azad əmək, sərbəst istehsal- təsərrüfat fəaliyyəti nəyi ifadə edir:

A)) Azad iqtisadi fəaliyyəti

B) Azad siyasi fəaliyyəti

C) Azad sosial fəaliyyəti

D) Azad sahibkarlıq fəaliyyəti

E) Azad kollektiv fəaliyyəti

474. İqtisadiyyatın problemlərinin həllinin təşkili və idarə olunması, mövcut resurslardan istifadə olunması və cəmiyyət üzvlərinin tələbatının ödənilməsinin fərqli şərtləri və amillərinin məcmuu belə adlanır:

A)) İqtisadi sistem

B) Siyasi sistem

C) Sosial sistem

D) Kompleks sistem

E) Sosial - iqtisadi sistem

475. İqtisadi sistemin məzmununa daxil olan tərkib ünsürlərinə aitdir

A)) Təsərrüfat mexanizmi

B) Təsərrüfat sistemi

C) Təsərrüfat vahidi

D) Təsərrüfat forması

E) Təsərrüfat fəaliyyəti

476. İqtisadi sistemin bütölüyünü nə təşkil edir?

A)) Əmək, əmək münasibətləri

B) Əmək məhsuldarlığı, əmək növü

C) Əmək, əmək haqqı

D) Əmək haqqı, əmək məhsuldarlığı

E) Əmək sistemi, əmək haqqı

477. Tənzim olunan bazar sistemi məhdud resursların bölgüsü və istifadəsinin hansı prinsipinə əsaslanır?

A)) Könüllü mübadilə

B) Könüllü istehlakı

C) Könüllü istehsal

D) Könüllü bölgü

E) Bəndlərin hamısı düzdür

478. Öz təyinatına görə material ehtiyyatları iqtisadiyyatda hansı funksiyanı oynayır

A)) sabitləşdirmə

B) əvəz etmə

C) dəyişmə

D) saxlama

E) nəql etmə

479. Ekstensiv, intensiv və qarışıq tiplər nəyi ifadə edir?

A)) təkrar istehsalın meyarlarını

B) təkrar istehsalın inkişafını

C) təkrar istehsalın göstəricilərini

D) təkrar istehsalın fünksiyalarını

E) təkrar istehsalın növlərini

480. Ekstensiv təkrar istehsal nəyi ifadə edir?

A)) istehsala əlavə resursların cəlb olunmasını

B) istehsalın iqtisadi səmərəsini

C) istehsaldan maddi resursların çıxarılmasını

D) maddi resursların keyfiyyətinin yüksəldilməsini

E) qarışıqlı texniki əlaqələrin olmasını

481. İnntensiv inkişafın mahiyyəti belə ifadə olunur

A)) istehsala keyfiyyətcə yeni resurslar çıxarılmasıdır

B) istehsalın genişlənmə prinsipi əsaında istifadəsidir

C) istehsala əlavə resursların cəlb olunmasıdır

D) istehsala maddi resursların cəlb edilməsidir

E) istehsalın genişlənmə faizidir.

482. Əmtəələrin, işlərin, xidmətlərin istehsalı prosesində yaranan və onlar satıldıqca dəyər artımının bir hissəsinin büdcəyə alınması forması belə adlanır.

A)) əlavə dəyər vergisi

B) artırılmış dəyər vergisi

C) Aksiz vergi

D) əhalidən vergilər

E) Mənfəətdən vergilər

483. İqtisadi idarəetmədə tətbiq olunan növləri bunlardır.

A)) Operativ mühasibat,statistik uçotlar

B) Sadə, mürəkkəb,qarışıq uçotlar

C) Texniki, iqtisadi,siyasi uçotlar

D) Sabit, dəyişən, mövsümü uçotlar

E) Daxili, xarici,regional uçotlar

484. İqtisadiyyatda geniş təkrar istehsalın əsasını nə təşkil edir?

A)) Milli sənaye

B) Milli elm

C) Milli nəqliyyat

D) Milli tikinti

E) Milli müstyəqillik

485. Ayrı-ayrı sashələr arasındakı qarşılıqlı istehsal əlaqələrini əks etdirən miqdar nisbəti belə adlanır.

A)) Sənayenin sahə strukturu

B) Sənayenin sahə bölgüsü

C) Sənayenin sahə bütövlüyü

D) Sənayenin sahə miqdarı

E) Sənayenin sahə tutumu

486. Sənayenin sahə strukturundakı irəliləməni təhlül etmək üçün istifadə edilən əmsal belə adlanır.

A) Qabaqlama əmsalı

B) İnkişaf əmsalı

C) Təhlil etmə əmsalı

D) Sənayenin artma əmsalı

E) Sənayenin yüklənmə əmsalı

487. İqtisadi sistemləri bir-birindən fərqləndirən münasibətlərdən biri belə adlanır.

A) Sosial-iqtisadi

B) Sosial-siyasi

C) Siyasi-iqtisadi

D) Texniki-texnoloji

E) Texnoloji-iqtisadi

488. Mal tədavülü prosesi olaraq istehsalla ticarət və s. təsərrüfat müəssisələri arasında iqtisadi əlaqə forması:

A)) topdansatış ticarətdir

B) pərakəndə satış ticarətdir

C) bazar ticarətidir

D) müəssisələr arası ticarətdir

E) dövlətlərarası ticarətdir

489. Mal ehtiyatları nə ilə ölçülür?

A)) dəyər və natural ifadədə

B) vaxt vahidi və ölçü vahidi

C) artma və azalma tempi

D) istehsal və vaxt norması

E) kəmiyyət və keyfiyyət ölçüləri

490. Satlıq məhsul nədir?

A)) istehlakçılara satılmaq üçünayrılan məhsulların həcmidir

B) istehlakçılara satılmış məhsulların həcmidir

C) istehlakçılardan alınmış məhsulların həcmidir

D) istehsal olunmuş məhsulların həcmidir

E) texnoloji prosesdə olan məhsulların həcmidir

491.Mal təklifin əsasını nə təşkil edir?

A)) mal resursları

B) mal istehsalı

C) mal çeşidi

D) malın keyfiyyəti

E) malın qiyməti

492. Bazar konyukturu nədir?

A))tələb və təklif arasında nisbi dəyişkənlikdir

B) istehlakçıların alıcılıq qabiliyyətidir

C) məhsulun keyfiyyəti və kəmiyyəti arasında asılılıqdır

D) bazar seqmentinin meyarlarıdır

E) bazarın idarə olunma şərtləridir

493. Qiymət nədir?

A)) dəyərin pul ilə ifadəsidir

B) dəyərin bir-biri ilə əvəz edilməsidir

C) sərf olunmuş əməyin dəyəridir

D) məhsulun mübadiləsidir

E) məhsulun alqısının iqtisadi kateqoriyasıdır

494. Bunlardan hansı bazar qiymətinə aid deyil

A)) dövlət qiyməti

B) təklif qiyməti

C) dəyişən qiymət

D) tələb qiyməti

E) mövsümi qiymət

495. Sənayeyə xas olan fəaliyyət növünə aid edilir:

A)) xammalı mexaniki, termika, kimyəvi üsulla məhsula çevirmək;

B) məhsulları vüxtəlif nəqliyyat növləri ilə istehlakçılara çatdırmaq;

C) məhsulu mexaniki, termiki, kimyəvi üsullarla satmaq;

D) xammalı məhsulun tərkibindən mexaniki, kimyəv üsulla ayırmaq;

E) xammalı sifarişçilərin tələbləri əsasında onlara çatdırmaq.

496. İstehsal sahələrinin maddi-texniki fərqi nə ilə əlaqədardır:

A)) maşınlar sistemindəki müxtəlifliklə;

B) maşınlar sistemindəki hissələrlə;

C) maşınlar sisteminin iqisadi səmərəliliyi ilə;

D) maşınlar sistemindəki oxşarlıqla;

E) maşınlar sistemindəki ümumiliklə.

497. Sənaye sahəsini xarakterizə edən meyarlara aid deyil:

A)) İstehsak edilən məhsulun müxtəlifliyi;

B) İstehlak edilən məhsulun iqtisadi təyinatı;

C) İstehlak edilən əmək cisimlərinin ümumiliyi;

D) İstehlak edilən əmək vasitələrinin ümumiliyi;

E) Texnoloji istehsal üsulunun oxşarlığı.

498. Müəssisəni xarakterizə edən meyara aid deyil:

A)) fiziki şəxs olması;

B) məhsul istehsal etmək;

C) iş yerinə yetirmək;

D) mənfəət alması;

E) hüquqi şəxs olması.

499. Sənayenin iqtisadiyyatı kursunun predmeti təşkil edir:

A)) qanunların fəaliyyəti və təzahür formaları;

B) sənayedə iqtisadi sistemlərin dəyişməsi və onların ləğv edilməsi;

C) sənayedə texniki vasitələrin fəaliyyəti və onların təmiri;

D) sənayedə texnoloji proseslərin hazırlanması və istifadəsi;

E) sənayedə iqtisadi göstəricilərdən uzaqlaşma.

500. Sənayenin iqtisadiyyatı fənnini elmi metodu belə adlanır:

A)) dialektik metod;

B) demokratik metod;

C) determinant metod;

D) dərketmə metodu;

E) dedektiv metod.

501. Sənaye tələb və təklif tarazlığının tələb tərəfdən necə çıxış edir:

A)) istehlakçı kimi;

B) tədarükçü kimi;

C) istehsalçı kimi;

D) satıçı kimi;

E) vasitəçi kimi.

502. Sənaye təklif tərəfdən necə çıxış edir?

A)) istehsalçı kimi;

B) vasitəçi kimi;

C) satıcı kimi;

D) tədarükü kimi;

E) istehsalçı kimi.

503. Sənayenin ölkə iqtisadiyyatında rolunun xarakterik cəhəti belədir:

A)) başqa sahələri istehsal vasitələri ilə təmin etmək;

B) başqa sahələrin məhsullarını realizə etmək;

C) başqa sahələri işçi qüvvəsi ilə təmin etmək;

D) Müxtəlif sahələr arasında əlaqələr yaratmaq;

E) Müəssisələrin idarə olunmasını təmin etmək.

504. Sənaye sahəsinin səmərəlilik meyarı nədir:

A)) istehsal fəaliyyətinin son nəticəsidir;

B) İstehsal fəaliyyətində xammaldan istifadədir;

C) Fasiləsiz məhsul istehsal etməkdir;

D) sahələr arasında əlaqə yaratmaqdır;

E) istehsal sahələrini genişləndirməkdir.

505. İctimai istehsalın iqtisadi səmərəliliyinin məqsədi belədir:

A)) çəkilən xərclərin mütəmadi aşağı salınması ilə məhsul artımına nail olmaq;

B) məhsul artımına xərcləri artırmaqla nail olmaq;

C) məhsulun dəyərini ödəmək üçün qiyməti mütəmadi artırmaq;

D) məhsulun mübadilə prosesində tarazlıq yaratmaq;

E) maddi texniki təchizat işini vaxtında həyata keçirmək.

506. İctimai istehsalın məqsədi nədir?

A)) insanların məhsullara tələbatını ödəmək;

B) istehsal vasitələri istehsal etmək;

C) istehlak şeyləri istehsal etmək;

D) maddi-texniki vasitələr istehsal etmək;

E) dövlətin tələbatını ödəmək.

507. İctimai istehsalın iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsinin təsərrüfat

tədbirlərinə aid deyil:

A)) istehsalın ərazi üzrə səpələnməsi;

B) əsaslı vəsait qoyuluşundan səmərəli istifadə;

C) məhsuldar qüvvələrin düzgün yerləşdirilməsi;

D) əmək və material ehtiyyatlarından maksimum istifadə;

E) elmi-texniki tərəqqinin sürətləndirilməsi.

508. Ümumi milli məhsul hansı metodlara hesablanır?

A)) çəkilən xərclərə və gəlirlərin həcminə görə;

B) sərf olunmuş əməyin kəmiyyətinə görə;

C) məhsulun tərkibində keyfiyyətli məhsulun xüsusi çəkisinə görə;

D) sərf olunmuş əməyə və vergi tutumuna görə;

E) məhsulun saxlanma müddətinə görə.

509. İllik istehsalın bazar dəyuərinin hesablanmasında istifadə olunan xərc

kateqoriyalarına aid deyil:

A)) ictimai istehlak xərcləri;

B) şəxsi istehlak xərcləri;

C) məcmu xüsusi daxili investisiyalar;

D) dövlətin aldığı əmtəə və xidmətlər;

E) xalis ixracat.

510. Sənaye sahəsində son nəticənin mahiyyəti belədir:

A)) istehsala çəkilmiş xərclərin gətirdiyi səmərədir;

B) məhsulun bölüşdürülməsidir;

C) istehsalla istehlak arasında nisbətdir;

D) istehsala çəkilmiş xərclərin artımıdır;

E) istehsala çəkilmiş xərclərin xüsusi çəkisidir.

511. Sənayedə əsaslı vəsait qoyuluşunun səmərəsi özünü nədə biruzə verir?

A)) milli gəlirin artımında;

B) məhsulun ümumi həcmində;

C) qiymətin artımında;

D) xammaldan istifadədə;

E) istehsal xərcinin azalmasında.

512. Əsaslı vəsait qoyuluşunun hesablanma istiqamətləri belə adlanır:

A)) mütləq və müqayisəli;

B) sabit və dəyişən;

C) müqayisəli və sabit;

D) dolayı və müqayisəli;

E) dolayı və mütləq.

513. Əsaslı vəsait qoyuluşunun ümumi iqtisadi səmərəliliyinin

hesablanmasında istifadə olunan göstərici hesab edilir:

A)) milli gəlirin illik artımının əsaslı vəsait qoyuluşuna nisbəti ilə;

B) əsaslı vəsait qoyuluşunun milli gəlirin illik artımına nisbəti ilə;

C) məhsulun qiymətinin əsaslı vəsaitin dəyərinə nisbəti ilə;

D) əsaslı vəsait qoyuluşunun məhsulun qiymətinə nisbəti ilə;

E) heç biri düzgün deyil.

514. Əsaslı vəsait qoyuluşunun məqsədi hesab olunur:

A)) istehsal əsas fondlarını yaratmaq, əmək və materialları istehsala cəlb etmək;

B) məhsul istehsalına çəkilən xərcləri maksimum səviyyədə azaltmaq;

C) məhsulun istehlakçılara vaxtında və keyfiyyətlə çatdırılmasını təmin etmək;

D) xammal və materialları anbarlarda saxlamaq və istehsala cəlb etmək;

E) müəssisənin xarici əlaqələrini hər tərəfli inkişaf etdirmək.

515. İctimai istehsalın səmərəlilik meyarı hesab olunur:

A)) il ərzində istehsal edilmiş milli gəlir;

B) il ərzində istehlak edilmiş məhsulun miqdarı;

C) illik istehsal xərclərinin məcmuu;

D) illik əmək haqqının ümumi miqdarı;

E) il ərzində anbarlaşdırımış məhsulun miqdarı.