Filologiya fakulteti

1.Dehqonchilikkka  xos  atamalar 

Dehqonchilikkka    xos    atamalar:    oq    ariq,    shaq    ariq,    paxta,    ko‗rak,  

ko‗sak,  chivma,  loppek;  lavlagi,  oq  qizilcha,  qizilcha,  arpa,  bug‘doy//biyday,  

joxori//jugari//juvari//oq/ox    jugari,    pamildori~  patinjon//patilajon~  baqala,  

qalampr ~garmdori~burch,  qovoq//qovog‘~ashkadi. 

                                                 

18

  Солижонов  Й.  ХХ  асрнинг  80-90  йиллари  ўзбек  насрида  бадиий  нутқ  поэтикаси. 

Филол. фанл. док.диссертацияси автореферати, Тошкент, 2002. 

 

---

51 

 

Badiiy    matnda    shevaga    xos    so‗zlarning    dehqonchilikka    xos    so‗zlar  

guruhiga  kiruvchi  so‗zlar  ko‗p  qo‗llanganini  ko‗rishimiz  mumkin.  Ayniqsa,  

Tog‘ay  Murodning  ―Otamdan  qolgan  dalalar‖   asarida  ko‗p  duch  kelamiz: 



 

―Men ko‗saklarim mo‗l-ko‗l ochilishini qaradim‖.     



 

― Dorilanmish g‗o‗za tag‗in qaytib ko‗sak tugmaydi‖. 



 

―Beshikni g‗o‗zapoya uyumi usti tashladim‖                     



 

―Hasharotlar ana shu g‗o‗zauchlarda bolalaydi!‖ 

Yoki 

Enaxonlarning  butun  oilasi  yoyilgan  qopning    tegrasidajugari  uqalab 

o‗tirardilar. (Cho‗lpon)(adabiy  tilda  jo‗xori)   

Tala-  tuzlarga  chiqib  kelganidan  beri  ko‗ngli  qirlarni,  dalalarni,  ishqilib  

olis-olis  joylarni  yana  ko‗proq  tusay  boshlagan  edi. (Cho‗lpon  ―Kecha  va  

kunduz‖,  6-bet) .   

Ur-re,  talaga  ketarkanmuz! (Murod  Mansur  ―Judolik  diyori‖  2-qism, 21-

bet) 

Yuqorida  keltirilgantala  so‗zi  adabiy  tilda  dala ma‘nosini  ifodalaydi.