İNSANIN MƏS᾽ULİYYƏT VƏ VƏZİFƏ İLƏ OLAN BAĞLILIĞI
Kantın nəzəriyyəsi baxımından, insanlıq me᾽yarı vicdandan doğan vəzifə və mə᾽suliyyət hissi idi. Amma qabaqkı bəhslərdə qeyd edildiyi kimi, vicdan təklikdə insanların bütün mənafelərini, ona qurban verməkləri üçün, bir məslək yaratmağa qadir deyil. Halbuki, iman bu işi görə bilər. Dini imana rəğbət, insanda təbii və fərdi istəklərin yolunda çalışmasından əlavə, yeri gəlsə bu yolda bütün varlığını qurban vermək hissi də yaradır. Bu cür hisslər yalnız ideologiya müqəddəs amal olduqda, insan üzərində mütləq hakim ola biləcəyi təqdirdə yarana bilər!
İnsan ideyasına müqəddəslik bəxş edib, onun hökmlərinin insanlar üzərində kamil surətdə icra edilməsinə yalnız din qadirdir.
Bə᾽zən insanlar, dini əqidələri yolunda deyil, başqa əqidələrin təzyiqi nəticəsində əmələ gəlmiş intiqam hissi, kin-küdurət və başqa təbii reaksiyalarla fədakarlıq göstərir, yeri gəlsə canından, malından və bütün heysiyyətindən belə, keçməyə hazır olurlar. Biz bunun nümunəsini dünyanın müxtəlif regionlarında müşahidə edə bilərik.
Dini və qeyri-dini ideologiyaların fərqi bundadır ki, əqidə dini olduqda ideologiya müqəddəsləşir və onun yolunda edilən fədakarlıqlar, təbii olaraq insanın öz razılığı ilə baş verir. İnsanın imandan doğan öz ixtiyarı ilə etdiyi fədakarlığı və başqa əqidələrin tə᾽siri nəticəsində əmələ gələn daxili partlayışla edilən fədakarlıq arasında böyük fərq vardır.
Dostları ilə paylaş: |
