Halk sağLIĞi müDÜRLÜĞÜ Aİle hekiMLİĞİ İzleme ve değerlendirme şubesi asm ve ahb değerlendirme rehberi

Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi

Aşı dolaplarında en az bir adet güvenilir termometre olmalıdır. Termometrelerin sürekli ısı kaydeden ve belirlenen aralığın dışına çıktığında uyarı veren modelleri tercih edilmelidir. Bozulan veya kırılan termometre hemen yenisi ile değiştirilmelidir. Buzdolabının ısısı +2 ila +8 ^oC arasında korunmalıdır. Özellikle +4 ^oC'de kalması sağlanmalıdır.

2. 
   Isı takibi günde 2 kez yapılıyor mu?
   

2. 
   Isı izlem çizelgesi var mı?
   

Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi

Buzdolabı her açıldığında ısının kontrol edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Buzdolabının kapısına bir ısı izlem çizelgesi yapıştırılarak dolabın ısısı sabah ve akşam bu çizelgeye kaydedilmelidir. Isı izlem çizelgesinin altında soğuk zincir sorumlusunun ve yedeğinin adı, soyadı bulunmalıdır. Kontrol imzaları bulunmalıdır. Değişiklik:

*******Türkiye Halk Sağılı Kurumunun 11.06.2013 tarih B.10.1.HSK.0.13.00.00 sayılı Fridge-Tag Cihazı hakkındaki yazısı uyarınca ısı takip çizelgesine sabah ve akşam ısı kayıtlarına Fridge-Tag Cihazındaki o gün için ölçülen en düşük ve en yüksek ısı da kaydedilecektir. Ayrıca Fridge-Tag Cihazının "Low Batt" yazısı görüldüğü tarih de çizelgeye işlenecektir. Yani sabah ve akşam 2'şer kayıt , toplamda günlük çizelgede 4 tane işaret olacaktır.

SAĞLIK BAKANLIĞI

AYLIK ISI İZLEM ÇİZELGESİ





Buzdolabı ısısının takibi;

Buzdolabı ısısının takibi için en az 1 termometre ve bir ısı takip çizelgesi gereklidir. Isı takip çizelgesini izlerken şu hususlara dikkat edilmelidir;

• 
  Buzdolabının ısısı günün en soğuk saatlerinde +2°C ile +4°C arasında olacak şekilde ayarlanmalıdır.
  
• 
  Sabah ve akşamları termometre kontrol edildiğinde +2°C ile +8°C arasında ise termostat doğru ayarlanmıştır.
  
• 
  Buzdolabı ısısı sabah ve akşam olmak üzere, hafta sonları da dâhil günde en az 2 kez kontrol ederek kaydedilmelidir.
  
• 
  Kış aylarında yalnızca gündüz ısıtılan sağlık kurumlarında bulunan buzdolapları gece en soğuk zamanda da kontrol edilerek termostat ayarı gerekiyorsa düşürülmelidir. Çünkü dış ortam ısısının 0°C'ye yaklaştığı durumlarda buzdolabı ısısı da kolaylıkla 0°C'nin altına iner.
  
• 
  Sıcak iklimlerin hüküm sürdüğü bölgelerde buzdolabı güneş gören pencere kenarlarına yerleştirilmemeli, odanın daha serin olan bölgelerine yerleştirilmelidir. Böylece termostatı ayarlamak daha kolay olacaktır.
  
• 
  Dış ortam ısısı değişikliklerinin çok fazla olduğu, gece ile gündüz farkının buzdolabı ısısını +2°C ile +8°C arasında kontrol etmede zorluk yarattığı durumlarda buzdolabının içerisindeki tuzlu su dolu su kaplarının sayısı artırılmalıdır. Bu yöntemle gün içerisindeki kısa dalgalanmalar engellenmiş olunur. Not: Buz dolabı günde en fazla 4 kez açılmalıdır. Çok zorunlu olmadıkça buzdolabının raflarına buz aküsü indirilmemeli. İndirilecekse de buz aküleri dışarıda terletilerek ( buz aküsünün sallandığında çalkantı sesi duyuluncaya kadar bekletilmeli ) raflara konmalıdır.
  

6. 
   Buz aküsü var mı?
   

6. 
   Aşılar usulüne uygun yerleştirilmiş mi?
   

Buzdolabı Yerleşim Şeması ektedir.

6. 
   Açılan aşı şişeleri üzerine açıldığı tarih, saat yazılmış mı?
   

Not: Günlük aşı kullanımında askılı aşı nakil kabı kullanılmalı. Her aşı kullanımı için buzdolabının kapağı açılmamalıdır. Aşı nakil kabına bu aküleri konmadan önce çalkantı sesi gelinceye kadar dış ortamda bekletilmelidir.

Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi Açılan Aşı Şişesi Kullanım Süreleri:

Aşı üretim teknolojisinde gelişmeler ve üretilen aşıların dayanıklılıklarının arttırılması dolayısıyla aşı şişesi kullanım sürelerinde değişiklikler olmaktadır. Kural olarak çok dozlu ( Polio ve BCG ) ambalajlarda açılan her aşı şişesinin üzerine açılış tarihi ve saati mutlaka yazılmalıdır. GBP' de yer alan aşıların kullanım süreleri şöyledir: Çok Dozlu Liyofilize Olmayan Aşılar:

OPA aşıları aşağıdaki şartlara da uymak kaydı ile toplam süre 4 haftayı geçmemek üzere açıldıktan sonra birbirini izleyen 3 aşı seansında kullanılabilir.

1. 
   Son kullanma tarihi geçmemiş olmalı,
   
2. 
   Aşılar bu süre boyunca sürekli uygun soğuk zincir şartlarında saklanmış olmalı,
   
3. 
   Aşı flakonları suyla temas gibi kontaminasyona maruz kalmamış olmalı,
   
4. 
   Aşılama için dozlar flakonlardan alınırken steril teknikler kullanılmış olmalı,
   
5. 
   Eğer varsa flakon üzerindeki VVM (Aşı Flakonu İzlemcisi) göstergesi kullanılabilir durumda olmalıdır.
   

Yukarıdaki şartlar yerine getirilemiyorsa o aşı flakonu artık kullanılmamalıdır.

Gezici aşı uygulamalarında sahaya götürülen aşılardan hiç açılmamış flakonlar yukarıdaki şartları sağlamak kaydı ile dönüşte buzdolabına yerleştirilir ve öncelikle kullanılır. Açılmış flakonlar ise yukarıdaki şartları sağlamak kaydı ile aynı gün içerisinde kullanılabilir. Buzdolabında " öncelikli kullanılacak kutusu" bulundurulmalıdır.

Çok Dozlu Liyofilize (sulandırılan) Aşılar:

# BCG aşısı sulandırıldıktan sonra (+2) - (+8)^oC'de ve karanlıkta korunmak şartıyla 6 saat içinde,

# Çok dozlu Kızamık ve Kızamıkçık aşısı sulandırıldıktan sonra (+2) - (+8)^oC'de ve karanlıkta korunmak şartıyla 4 saat içinde kullanılmalıdır.
Tek Dozlu Liyofilize Aşılar:

# Tek dozlu Hib ve KKK aşısı sulandırıldıktan sonra hemen kullanılmalıdır.
Tek Dozlu Kombine Aşılar:

# Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip b içeren beşli karma aşıda, aynı pakette enjektör içerisinde sıvı formda DaBT ve İPA, ayrı flakon içinde liyofilize Hib bulunmaktadır. Liyofilize Hib aşısı sıvı formda olan DaBT-İPA ile sulandırıldıktan sonra hemen uygulanmalıdır.
Tek Dozlu Liyofilize Olmayan Aşılar:

# KPA tek dozluk kullanıma hazır enjektör içerisinde sunulmaktadır. Sıvı formda bulunan aşı kendi

enjektörü ile uygulanmalıdır.

# Tek dozluk hepatit B aşısı tek dozluk flakon veya ampul içerisinde sunulmaktadır. Tek kullanımlık enjektöre çekilmek suretiyle uygulanmalıdır.

6. 
   Aşı nakil kabı var mı?
   

h. Aşı nakil kabı temiz ve bakımlı mı?


Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi

Aşı Nakil Kaplarının Kullanımı:

Aşı nakil kapları sahip oldukları soğuk ömürlerine bakılarak kısa veya uzun ömürlü olarak ikiye ayrılırlar. Soğuk ömürleri 1 gün ve daha az olan aşı nakil kapları kısa ömürlü (askılı aşı nakil kabı), soğuk ömürleri 3-5 gün arasında olanlara ise uzun ömürlü aşı nakil kabı denilir.

Aşıların nakil kaplarına yerleştirilmesi aşağıdaki kurallara göre yapılır;

1. 
   Aşı seansının yapılacağı veya gezici aşılama hizmeti planlandığı günün sabahı, ihtiyaç duyulan tüm buz aküleri buzluktan çıkarılmalıdır.
   
2. 
   Buz aküleri buzdolabı dışında çalkalama sesi duyulana kadar bekletilmelidir. Örneğin -20°C' de donmuş bir buz aküsü için +20°C olan bir odada yaklaşık 1 saat bekletmek gerekir. Buz akülerinin yeterince çözüldüğünü anlamak için sallandığında su sesi (çalkantı sesi) duyulmalıdır.
   
3. 
   Buz aküleri uygun şekilde kurulandıktan sonra aşı nakil kabının içine yerleştirilmelidir.
   
4. 
   Aşı ve sulandırıcılar aşı nakil kabının orta kısmına yerleştirilmelidir. Donmaya karşı hassas olan aşılar ve sulandırıcılar buz aküleri ile doğrudan temas etmeyecek şekilde yerleştirilmelidir. Aşı flakonlarının buz akülerine direk temasını engellemek için köpük, sünger veya kalın karton kullanılmalı ya da flakonlar kendi karton ambalajları ile yerleştirilmelidir.
   
5. 
   En üste de köpük yerleştirerek kapak kapatılmalıdır.
   
6. 
   Aşı seansında açılan aşıların da buz aküleri ile direk teması engellenmelidir.
   

28) Bulundurulması zorunlu, asgari temel acil ilaçlar, aşılar ve anti serumlar mevcut mu? Miat kontrolleri yapılıyor mu?
15/2/2008 tarih ve 26788 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkındaki Yönetmelikte bulundurulması zorunlu tutulan temel acil ilâçlar, aşılar ve antiserumlar.
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (2) Kullanım ömrünü tamamlamış veya ihtiyaç fazlası olan malzemeler aile sağlığı merkezi içinde bulundurulamaz.
Aile sağlığı merkezinin teknik donanımı

MADDE 24 - ii) Kurum tarafından belirlenen bulundurulması zorunlu tutulan temel acil ilâçlar, aşılar ve anti serumlar.

****Yeşil reçeteye tabi ilaçlar, yeşil reçeteye hasta ismi yerine "Aile Sağlığı Merkezinde kullanılacaktır" diye yazılarak ecza depolarından temin edilebilmektedir.
29) Bağışıklama programı veya kampanyalar kapsamında ihtiyaç duyulan aşılar, toplum sağlığı merkezi tarafından aile hekimlerine ulaştırılmış mı?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Bağışıklama hizmetleri

MADDE 7 - (1) Bağışıklama hizmetleri aile hekimi tarafından yürütülür. Genişletilmiş bağışıklama programı kapsamında ve/veya Bakanlık ve Kurum tarafından yürütülen kampanyalar doğrultusunda ihtiyaç duyulan aşılar, bölgesindeki toplum sağlığı merkezi tarafından aile hekimlerine ulaştırılır. Aile hekimleri aile sağlığı merkezinde soğuk zincir şartlarının sürdürülmesi için gerekli tedbirleri alır. Birden çok aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde, aile hekimlerinin müştereken muhafaza ettikleri aşılar için üçer aylık aralıklarla bir aile hekimi ve bir aile sağlığı elemanı soğuk zincir sorumlusu olarak belirlenir. Aile sağlığı merkezinde yalnızca bir aile hekimliği biriminin bulunması halinde sorumluluk bu birimdeki aile hekimi ile aile sağlığı elemanına aittir
30) Kırmızı ve yeşil reçeteye tabi ilaçlar mevzuat hükümlerine uygun kilit altında tutuluyor mu?
31) Tıbbi atıklar için Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine uygun gerekli tedbirler (enfeksiyöz atıklar, kesici ve delici atıklar için ayrı tıbbi atık kapları, konteynır v.b.) alınmış mı?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin teknik donanımı MADDE 24 - (5)

Aile hekimleri, aile sağlığı merkezinde yangına karşı alınması gereken tedbirleri alır, tıbbi atıklar ve çöpler için 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak gerekli tedbirleri alır.

Tıbbi atıklar için Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine

Tıbbi atık üreticilerinin yükümlülükleri
Madde 8- Tıbbi atık üreticileri;

1. 
   Atıkları kaynağında en aza indirecek sistemi kurmakla,(Çöp kovalarını evsel ve tıbbı atık olarak ikiye ayırarak mümkün olur)
   
2. 
   Atıkların ayrı toplanması, taşınması ve geçici depolanması ile bir kaza anında alınacak tedbirleri içeren ünite içi atık yönetim planını hazırlamak ve uygulamakla,
   
3. 
   Tıbbi, tehlikeli ve evsel nitelikli atıklar ile ambalaj atıklarını birbirleri ile karışmadan kaynağında ayrı olarak toplamakla,
   
4. 
   Tıbbi atıklar ile kesici-delici atıkları toplarken teknik özellikleri bu Yönetmelikte belirtilen torbaları ve kapları kullanmakla,
   
5. 
   Ayrı toplanan tıbbi ve evsel nitelikli atıkları sadece bu iş için tahsis edilmiş araçlar ile ayrı ayrı taşımakla,
   
6. 
   Atıkları geçici depolamak amacıyla geçici atık deposu inşa etmek veya konteyner bulundurmakla, yataksız ünite olması durumunda ise atıklarını en yakındaki geçici atık deposuna/konteynerine götürmek veya bu atıkları toplama aracına vermekle,
   
7. 
   Tıbbi atıkların yönetimiyle görevli personelini periyodik olarak eğitmekle/eğitimini sağlamakla,
   
8. 
   Tıbbi atıkların yönetimiyle görevli personelinin özel giysilerini sağlamakla,
   
9. 
   Tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için gereken harcamaları atık bertarafçısına ödemekle,
   
10. 
    Oluşan tıbbi atık miktarı ile ilgili bilgileri düzenli olarak kayıt altına almak, yıl sonu itibari ile valiliğe göndermek, bu bilgileri en az üç yıl süre ile muhafaza etmek ve talep edilmesi halinde Bakanlığın incelemesine açık tutmakla yükümlüdürler.
    

Not: Günlük kullanılan tıbbı atık çöp kovası pedallı, el değmeden açılan türden olmalıdır.
32)Kalibrasyon gerektiren elektronik cihazların kalibrasyonları yapılmış mı?
07/06/2011 tarihli ve 27957 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıbbi Cihaz Yönetmeliğinin Kullanım Güvenliği ile ilgili olarak 23.Maddesinde; "(2) Kurulum, kalite kontrol testleri, kalibrasyon veya bakım-onarım gerektiren tıbbi cihazlarda söz konusu işlemler imalatçının öngördüğü şekilde gerçekleştirilir.
33) Laboratuvar hizmetleri veriliyor mu?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır.

d) Laboratuvar hizmetlerinin aile hekimince merkezde verilmesi planlanıyorsa bu hizmetler için uygun bir oda bulunur.

Not: Manuel olarak yapılan testler de laboratuvar bilgi sistemine ( ALİS ) kaydedilmelidir.

34) Radyolojik görüntüleme hizmetleri veriliyor mu?
35) Hastaların kullandığı, zemin kaplaması temizlenebilir tuvalet ve lavabo var mı?

36) Tuvalette gerekli hijyen şartları sağlanmış mı? (kağıt havlu, sıvı sabun, poşetli çöp sepeti tuvalet kâğıdı, vb..)

37) Tuvaletlerin bakım ve temizlik düzeyi nedir?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır.

f) Hastaların kullanabileceği tercihen kadın-erkek için ayrı olmak üzere birbirinden ayrılmış, müstakil tuvalet ve lavaboların olması gerekir. Her lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu ve poşetli çöp sepeti, her tuvalette tuvalet kâğıdı ve poşetli çöp sepeti bulundurulur. Tuvaletlerde acil çağrı butonu bulundurulur.

38) Tuvaletlerin temizlik çizelgesi tutuluyor mu?
39) Tuvaletlerde acil çağrı butonu bulunuyor mu?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır.

f) Hastaların kullanabileceği tercihen kadın-erkek için ayrı olmak üzere birbirinden ayrılmış, müstakil tuvalet ve lavaboların olması gerekir. Her lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu ve poşetli çöp sepeti, her tuvalette tuvalet kâğıdı ve poşetli çöp sepeti bulundurulur. Tuvaletlerde acil çağrı butonu bulundurulur.

40) Genel olarak ASM'nin bakım ve temizlik düzeyi nedir?
41) Aile hekimlerinin ücretli çalıştırdığı personel var mı? Sayısı, RIA sertifikası durumu nedir?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezi

MADDE 22 -(3) Aile hekimleri, sağlık hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla ebe, hemşire, sağlık memuru, tıbbi sekreter gibi ilave sağlık hizmetleri personeli ile güvenlik, temizlik, kalorifer, sekretarya ve benzeri hizmetler için ferden veya müştereken personel çalıştırabilir ya da hizmet satın alabilirler.
42) Ücretli çalıştırılan personelin sosyal güvenlik kurumu için gerekli evrakları düzenlenip bildirimleri yapılmış mı?

SGK Primlerinin yatırıldığının belgelerinin son 6 ayını göstermelidir.
43) Tıbbi müdahale için kullanılan malzemelerin sterilizasyon ve dezenfeksiyonu yapılıyor mu?
44) Denetim sırasında tespit edilen aile hekimliği mevzuatına aykırı bir diğer durum ve başka bir eksiklik var mı?

EK - 2

AİLE HEKİMLİĞİ BİRİMİ DEĞERLENDİRME FORMU

1. Muayene odasının girişinde bulunan tabela, tabela yönetmeliğine uygun mu?

Aile Sağlığı Merkezi Tabelaları ile Aile Hekimlerinin Kaşelerine İlişkin Usul ve Esaslar

İÇ TABELA 1:

(Aile Hekimi Tabelası): En fazla 25X40 cm. ebadında, tabeladaki yazı karakterleri beyaz zeminde siyah renkte olmalı, aile hekiminin ve aile sağlığı elemanının adı, soyadı, unvanı, aile hekimliği biriminin adı ve telefon numarası eklenmelidir. Aile hekimi isterse cep telefonu numarasını da ekleyebilir. İç tabela yerden 160 cm. yükseklikte ve kullanılan odanın giriş kapısının sağ tarafına asılmalıdır.

2.Aile Hekiminin haftalık çalışma planı(çalışma saati, poliklinik saati, gezici ve yerinde hizmet günleri/saatleri) muayene odasının kapı girişinde asılı mı?

İç Tabela 2 (Aile Hekimliği Birimi Çalışma Planı Tabelası): Birden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde en fazla 25X40 cm. ebadında, tabeladaki yazı karakterleri beyaz zeminde siyah renkte olmalıdır. Söz konusu tabela aile hekimi tabelasının altına veya kapısına asılmalıdır. Bu tabelanın üzerine yazılan yazılar silinebilir mahiyette olmalı aile hekiminin çalışma planını göstermelidir.

ÇALIŞMA PLANI Dr. Misal ÖRNEK
GÜNLER	SAATLER (SABAH)	SAATLER (AKŞAM)
PAZARTESİ	08:00-12:00	13:00-17:00
SALI	08:00-12:00	13:00-17:00 (GEZİCİ HİZMET)
ÇARŞAMBA	09:00-12:00	13:00-1800
PERŞEMBE	03:00-12:00 (YERİNDE HİZMET)	13:00-17.00
CUMA	09:00-13:00	14:00-17:00
CUMARTESİ	08:00-10:00
NOT: ...... TARİHLERİND SENELİK İZİNDE OLACAĞIM İÇİN YERİME DR. EMSAL ÖRNEK HİZMET VERECEKTİR.

3.Aile Hekimi görevinin başında mı?
4. Aile Sağlığı Elemanı görevinin başında mı?
5.Aile Hekimi yaka kartı takıyor mu?
6.Aile Sağlığı Elemanı yaka kartı takıyor mu?
7.Aile Hekimi çalışmaya uygun önlük veya forma giyiyor mu?
8.Aile Sağlığı Elemanı çalışmaya uygun önlük veya forma giyiyor mu?

Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliğin Ek-2 sinde yer verilen Forma giymemek maddesi gereğince 5 ihtar ceza puanı uygulanır.

9.Muayene odası en az 10 metrekare mi ?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır.

19. 
    Muayene odasının, her aile hekimi için en az 10 metrekare olması gerekir. Muayene odasında lavabo bulunur.
    

10.Muayene odasında lavabo var mı?
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları

MADDE 23 - (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır.

c) Muayene odasının, her aile hekimi için en az 10 metrekare olması gerekir. Muayene odasında lavabo bulunur.

Not: Muayene odasındaki lavabonun yapılmasından aile hekimi sorumludur.