Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

RUMELİ HANI

Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi üzerinde 89 numaralı kagir bina. Taksim'den Galatasaray yönüne gidişte sağ kolda bulunmaktadır. Hemen yanında Ağa Camii yer alır. Ana giriş, İstiklal Caddesi üzerinde olmak üzere üç girişi bulunmaktadır. Diğer girişler Sakızağacı Caddesi ve Öğüt Sokağı'na çıkmaktadır. İstiklal Caddesi üzerindeki süslü girişe rağmen diğer girişlerde herhangi bir süsleme öğesine rastlanmaz.

Binayı II. Abdülhamid'in (hd 1876-1909) başmabeyincisi Ragıb Paşa yaptırmıştır. Ragıb Paşa İstiklal Caddesi üzerinde yaptırdığı üç hana imparatorluğun yayıldığı üç kıtanın adlarını vermişti: Rumeli, Anadolu, Afrika hanları.

Bina, giriş katı dışında beş kat halinde inşa edilmiştir. Cephe, simetri ekseni üzerinde üç akstan oluşmaktadır. Bu akslar arasındaki bölümlerden giriş kapısının üzerindeki bölüm diğerine oranla geniştir. İkinci ve dördüncü katlarda ise -balkonlar yer alır. Yapının genel karakteristiği ne-oklasik üslup olmasına rağmen, giriş kapısı eklektik tarzda, barok ve ampir süslemelerin yoğun olarak kullanıldığı bir biçimde tasarlanmıştır. Girişin iki yanına pasajın adı yazılmıştır.

İlk üç kat boyunca bina cephesi yatay blokla oluşturulmuş kesme taşlarla meydana getirilmiştir. Pencere etekleri dikdörtgen panolarla hareketlendirilmiştir. Birinci kat pencereleri kemerli, ikinci kat pencereleri üçgen alınlıklıdır. Yapı geniş bir silme ile sonlandırılmıştır.

Hanın iç mekânı dış cepheye oranla oldukça sadedir. Cephe düzeni olarak neok-lasik tarzda bir pencere-kapı düzenlemesi karşımıza çıkmaktadır. İstiklal Cadde-si'ne uzanan koridor, girişin yoğun süslemesi ile bağlantılı çapraz tonozlarla örtülmüştür. Bu koridorda pilastr başlıkları kadın başları ile tamamlanmıştır.

BANU KUTUN

RUMELİ HİSARI

Boğaziçi'nde Rumeli yakasında bulunan bir hisar olup, İstanbul'un fethi hazırlıkları arasında, Boğaz'ın kontrolünü sağlamak maksadı ile, II. Mehmed (Fatih) tarafından yaptırılmıştır. Kaynaklardan, Fatih vakfiyelerinde, Kulle-i Cedide; Neşri Tari-bi'nde "Yenice Hisar"; 1587 tarihli eski bir belgede, "Yeni Hisar"; Kemalpaşazade, Â-şıkpaşazade ve Karamanî Nişancı Mehmed Paşa tarihlerinde "Boğazkesen Hisarı" adı ile geçer. Gülşen-i Maarifte rastlanan "Nîk-hisar" (Güzel Hisar) adı yaygın değildir. Bizanslı yazar Dukas'm verdiği "Baş-kesen Hisarı" adı ise bütünüyle anlamsızdır. Anadolu yakasında I. Bayezid'in (Yıldırım) yaptırdığı Akça Hisar, Güzelce Hisar

Rumeli

Hisan'nın

planı.

G. Good\vin,

A Histoıy of

' Ottoman

Archileclure,

Londra, 1971