Hukuka Giriş


Örnek: "Evlendirme töreni biter bitmez evlendirme memuru eşlere bir aile cüzdanı verir



Yüklə 393,38 Kb.
səhifə3/13
tarix02.11.2017
ölçüsü393,38 Kb.
#27439
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13

Örnek:

  • "Evlendirme töreni biter bitmez evlendirme memuru eşlere bir aile cüzdanı verir.

  • Evlenmenin geçerli olması dini törenin yapılmasına bağlı değildir”(MK.143).

Örnek

  • “Çocuğun dini eğitimini belirleme hakkı ana ve babaya aittir.

  • Ana ve babanın bu konudaki haklarını sınırlayacak her türlü sözleşme geçersizdir.

  • Ergin dinin seçmekte özgürdür” (MK. 341)


2) Din Kuralları ile Hukuk Kuralları Arasındaki Farklar:

  • (1)–Din kuralları Tanrı'nın emri olduğu için statik kurallardır. Zaman içinde değiştirilmesi düşünülemez. Hukuk kurallarıysa insan aklının eseri olduğu için dinamik kurallardır; İhtiyaçlarına uygun olarak değiştirilebilir.

  • (2)–Din kurallarının yaptırımı uhrevîdir. Allah korkusudur; cehennem azabıdır. Halbuki hukuk kurallarının yaptırımı devlet gücüdür.

  • (3)–Din kuralları bir taraftan uhrevî ilişkileri, diğer taraftan dünyevî ilişkileri düzenler. Halbuki hukuk kuralları sadece kişiler arasında ki ilişkilerin bir kısmını düzenler.

C. Görgü Kuralları İle Hukuk Kuralları Arasındaki İlişki


  • Görgü kuralları da toplum hayatında kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen, uyulması gereken kurallardır. Görgü kuralları kişilerin nasıl davranması gerektiğini düzenler.

  • Örnek: Misafir ağırlamayla, resmi davetlerdeki kıyafetlerle, tanıkların birbiriyle karşılaştıklarında selâm vermeleriyle ilgili kurallar

  • Görgü kuralları toplumun tümünü veya bir bölümünü ilgilendirir.

  • Görgü kuralları zaman içinde değişebilir. Görgü kurallarının temelinde süresiz olarak geçerli bir değer sistemine dayanması zorunluluğu yoktur. İyi ve kötü görgü kuralları vardır; fakat görgü kuralı doğrudan doğruya davranışın iyi veya kötü olduğunu ifade etmez.

  • Örnek: Önceleri yemeği büyük bir şapırtı ile yemek görgü kuralı sayılmakta; hatta ev sahibine bir iltifat olarak görülmekte idi. Böylece yemeğin lezzetli olduğu vurgulanırdı.

Görgü kurallarına aykırı bir davranış, sosyal bir baskı ile karşılaşır

  • Örnek: Bugün yemeği şapırdatarak yemek, sofra âdabına uygun düşmemektedir. Bu şekilde yemek yemesi halinde, kişinin sosyal baskıyla karşılaş ması tabiidir. Meselâ, kendisine ayıplayıcı, horlayıcı şekilde bakılması, masada kendisi ile konuşulmaması gibi. Böyle bir sosyal baskı haklı kabul edilmektedir. Kişinin davranışı da "görgüsüz", "çirkin" gibi sıfatlarla nitelendirilir.

Zaman içinde bazı görgü kurallarının hukuk kuralı haline dönüşmesi çok sınırlı olsa da mümkündür

  • Örnek: Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve dışişleri protokolünü düzenleme ve yürütme görevi, bir kanun ile Dışişleri Bakanlığına verilmiştir. Çoğu zaman devlet protokolü yönetmelikle düzenlenir

  • Örnek: Askerlerin birbirlerine selâm vermek mecburiyeti kanunla düzenlenmiştir. Hosteslerin de belli bir kıyafet giyme mecburiyetleri vardır.

  • 2) Görgü Kurallarıyla Hukuk Kuralları Arasındaki Farklar :

  • (1)–Görgü kuralları, kişilerin karşılaştıklarında uymaları gerekli belirli davranış biçimlerini düzenler.

  • Özellikle aynı çevreye mensup kişilerin karşılaştıkları zamanki davranış biçimlerini öngörür. Bu kurallara uyulması daha dar çevrelerde sözkonusu olur. Hukuk kuralları ise ülkenin tümünde geçerli olan davranış kurallarıdır.

(2)–. Görgü kuralları yazılı olmayan kurallardır

  • Hukuk kurallarının büyük bir çoğunluğuysa yazılı kurallardır. Hukuk kurallarının yazılı olanları da, yazılı olmayanları da (örf ve âdet hukuku) belli, tespit edilmiş kurallardır.

(3)–Görgü kuralları insanlara sadece yükümlülük yükleyen kurallardır.

  • Halbuki hukuk kuralları kişilere aynı zamanda yetki veren kurallardır.

(4)–Görgü kurallarının yaptırımı toplumdaki bir takım değer hükümleridir.

  • Kişinin "görgüsüz", "kaba", "nezaketsiz" olarak nitelendirilmesi gibi.

  • Halbuki hukuk kurallarının yaptırımı devlet gücüdür.


HUKUK KURALLARI

  • İnsanların oluşturduğu toplum, mutlaka bir düzene dayanmalıdır. Bu düzenin temelini de hukuk kuralları oluşturur. Hukuk düzeni bulunmayan bir toplum düşünmek imkansızdır.

  • Toplumun olduğu (insan topluluğunun olduğu) her yerde hukuk vardır. (Ubi sociates ibi ius)

  • Hukuk, ancak bir toplum içersinde ve bir toplum için düşünülebilir. Hukukun varlığı için, hukuk kurallarına aykırı bir davranış olanağının bulunması gerekir.

  • Tek bir kişinin ihlâl edebileceği bir hak olmadığı için, bu kişinin aykırı davranabileceği bir hukuk kuralı da olamaz.

Hukukun Tanımı

  • 1- Hukuk hak kavramının çoğuludur

  • 2-Hukuk halk arasında iyi ilişkileri ifade eder (onunla hukukumuz eskidir)

  • 3-Hukuk bir davanın türünü belirtmek için kullanılır (hukuk davaları, hukuk mahkemeleri)

  • 4- Teknik anlamda hukuk

Hukukun tanımı
(Amaç ve kaynak)

  • Hukuk, toplumun genel yararını ve bireylerin ve toplumun ortak iyiliğini sağlamak amacıyla yetkili makam tarafından konulmuş ve Devlet yaptırımıyla donatılmış sosyal kurallar bütünüdür”

Hukuk
(Biçimsel Tanımlama)

  • Toplum hayatında kişilerin birbirleriyle ve toplumla olan ilişkilerini düzenleyen ve uyulması kamu gücü ile desteklenmiş bulunan sosyal kurallar bütünüdür

Teknik Anlamda Hukukun Tanımı

  • Örgütlenmiş bir toplum içinde yaşayan insanların birbirleriyle veya kişilerin yine kendilerinin meydana getirdikleri topluluklarla ve bu toplulukların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen,


Yüklə 393,38 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin