I raporu hazirlayanlar

7.2. Türkiye-Belçika işbirliğinde “Kadınların ve Kızların Zararlı Uygulamalara Karşı Korunması: En İyi Deneyimlerin Paylaşılması” Konulu Çalışma Kahvaltısı

Mart 2013 tarihinde Türkiye-Belçika işbirliğinde “Kadınların ve Kızların Zararlı Uygulamalara Karşı Korunması: En İyi Deneyimlerin Paylaşılması” konulu bir çalışma kahvaltısı düzenlenmiştir. Söz konusu çalışma kahvaltısına Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı temsilcileri, TBMM Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu temsilcileri, Adalet ve Kalkınma Partisi temsilcileri, Belçika Delegasyonundan temsilciler katılım sağlamıştır. Söz konu çalışma kahvaltısı AB Komisyonu Eşitlik Direktörü Aurel Ciobanu-Dordea moderatörlüğü gerçekleştirmiş olup, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sayın Fatma Şahin, BMGS Çocuklara Karşı Şiddetin Önlenmesi Özel Temsilcisi Marta Santos Pais, Belçika Başbakan Yardımcısı, İçişleri ve Eşit Fırsatlar Bakanı Joëlle Milquet, INTACT isimli Belçikalı STK’nın Koordinatörü Ms Thérèse Legros, AK Parti Kadın Kolları Başkanı Güldal Akşit, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Kadına Karşı Ayrımcılık Çalışma Grubu Üyesi Patricia Olamendi birer konuşma gerçekleştirmiştir.

Söz konusu çalışma kahvaltısında, katılımcılar cinsiyet eşitsizliğinin kadınlar ve kız çocukları üzerinde yarattığı olumsuzluklardan, erken yaşta evliliklerden, kadınların sağlık hakkına erişiminin önündeki engellerden, kadınların cinsel ve üreme sağlığı haklarına ilişkin dünyada var olan engellerden ve mevcut engellerin kaldırılmasına ilişkin gerçekleştirilen önemli çalışmalara ilişkin deneyim paylaşılması hakkında konuşmalar gerçekleştirmişlerdir.

Söz konusu etkinlikte Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sayın Fatma Şahin konuşmasının başlangıcında ülkemizde ana hatlarıyla kadın haklarının gelişiminden bahsetmiştir. Sayın Bakan konuşmasının devamında kadınların ve kız çocuklarının eğitim imkanlarından yararlanması, sağlık haklarına erişimi, ekonomik yaşama ve istihdama katılımı ve siyasete katılımı alanlarında ülkemizde mevcut durum ve gerçekleştirilen çalışmalar hakkında katılımcıları bilgilendirmiştir. Konuşmasının son bölümünde kadına yönelik şiddet kapsamında gerçekleştirilen çalışmalardan bahseden Sayın Bakan, ASPB’nın ilerleyen dönemdeki hedeflerinden bahsederek konuşmasını sonlandırmıştır.

7.3. Kadınların Teknolojiyle Güçlendirilmesi konulu Yan Etkinlik

Panel Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Türkiye Vodafone Vakfı ve Kagider ortaklığında düzenlenmiş ve Newsweek Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tina Brown moderatörlüğünde gerçekleştirilmiştir.

Panelde Vodafone vakfı tarafından iyi uygulama örneği olarak “Teknolojide Kadın Hareketi Projesi tanıtılmıştır. Kadının teknolojiyle güçlenmesini hedefleyen, bu çerçevede eğitimlerin verildiği ve akabinde yapılan yarışma sonucu kadınların teknolojik iş fikirlerini hayata geçirmeleri amacıyla can suyu sermayesinin verildiği ilk sosyal sorumluluk projesi olan Teknolojide Kadın Hareketinin, Türkiye Vodafone Vakfı'nın, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı himayelerinde; Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) ve Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) işbirliğiyle hayata geçirildiği aktarılmıştır.

Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Serpil Timuray, panelde yaptığı konuşmada, şunları kaydetmiştir:

“İyilik İçin Mobil Teknoloji vizyonumuz doğrultusunda, mobil iletişim teknolojilerine ilişkin bilgi birikimi ve inovasyon gücümüzü bireylerin ve toplumun hayatını kolaylaştırmak üzere seferber ediyoruz. Dünyada Hillary Clinton ve Cherie Blair tarafından desteklenen 'mWomen projesi'nin Türkiye ayağı olarak hayata geçirdiğimiz Teknolojide Kadın Hareketi Projesi ile kadınlarımızın gücüne teknolojiyle güç katarak yetkin girişimcilere dönüşmelerini ya da hali hazırdaki girişimlerini geliştirmelerini, hatta bu sayede dünyaya açılmalarını sağlamayı hedefliyoruz.

Eğitim ve teknoloji desteğimizle, iş fikri veya istihdam ihtiyacı olan yüzlerce kadınımız, sosyal ve ekonomik hayatta söz sahibi oluyor. Kadın teknolojiyi kullanarak ekonomik olarak daha da güçlenebilir, böylece zorlukların üstesinden daha kolay gelebilir ve daha iyi mücadele edebilir. Projemizin bugün 'en iyi uygulama' olarak dünyaya tanıtılmasından büyük mutluluk ve onur duyuyorum.”

KAGİDER Başkanı Gülden Türktan ise günümüzde kadının ekonomiye ve istihdama aktif olarak katılmasının önündeki en büyük engelin, eğitime erişimdeki sorunlar olduğunu dile getirerek, “Teknoloji ise eğitim alanındaki kökleşmiş sorunları daha hızlı aşmamız için çok önemli bir araç. Bu proje ile teknolojinin gücünü kadınlara aktarmayı hedefledik. Türkiye çapında 5 farklı ilde eğitimler düzenledik, kadınlarla bir araya geldik. Şimdi bu birikimi Teknolojik İş Fikri Yarışması ile taçlandırıyoruz. Kadın potansiyeline inanıyoruz. Bu potansiyeli teknolojinin gücü ile daha etkili bir şekilde ortaya çıkarmak için çalışıyoruz” dedi.

Vodafone Vakfı Direktörü Andrew Dunnett da, “Mobil teknolojiler, insanların hayatına büyük katkılar sunuyor. Vodafone Vakfı, mobil teknolojileri, hem kadınların hayatını iyileştirmeye yönelik hem de onları korumaya dönük projelerde kullanıyor. Örneğin TecSOS cihazları, 5 ülkede aile içi şiddete maruz kalan 22.000'den fazla kadının yardımına koştu. Bu teknolojiyi, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 3 ülkede daha hayata geçirmeyi hedefliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

7.4. Kadına Yönelik Şiddetin Sona Erdirilmesi ve Kadınların Cinsel Haklarının ve Üreme Sağlığı Haklarının Tesis Edilmesi (Üst Düzey Yuvarlak Masa)

Panel, Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı (ICPD) İçin Yüksek Düzey İşgücü tarafından organize edilmiştir. Panele bakanlar, BM temsilcileri, 57. KSK delegeleri ve sivil toplum kuruluşları katılım sağlamıştır. Panelin ortak ev sahipleri Arjantin, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Türkiye Hükümetleri ve Üreme Sağlığı Küresel Liderler Konseyidir.

Panelin moderasyonunu Gana temsilcisi Samuel Kissi üstlenmiştir. Kissi açılış konuşmasında kadınların ve adolesan kızların dünyanın her yerinde şiddetin çok farklı biçimlerine, fiziksel, duygusal ve cinsel istismara maruz kaldığını; kadın ve kız çocuklarının doğum ve hamilelik dönemindeki komplikasyonlar ve güvenli olmayan kürtaj sebebiyle hayatını kaybettiğini belirtmiştir. Kissi’ye gore kadına yönelik şiddet ve üreme sağlığı ve haklarının ihlali ayrı konular olarak ele alınmamalıdır. Bu hakların reddi ve inkarı da bir şiddet biçimi olup kadınların temel özgürlükleri üzerinde kontrol sağlama amacı gütmektedir.

Filipinler temsilcisi Enrique Tayag Filipinlerde her gün 14 kadının ve 170 yenidoğanın hayatını kaybettiğini, 2012 yılında üreme sağlığıyla ilgili olarak yeni bir yasa yaptıklarını ve bu yasayla doğum kontrolüne, cinsel eğitime ve anne bakımına erişimin güçlendirildiğini belirtmiştir. Ayrıca Tayag Filipinlerde erkeklerin kadına yönelik şiddete karşı birleştiğini ve çözümün bir parçası haline geldiklerini ifade etmiştir. Erkek katılımıyla ilgili olarak Danimarka Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Carsten Staur şiddete başvurmanın bir çözüm sağlamayacağını erkeklere anlatmak için kapsamlı eğitim programlarının gerekli olduğunu vurgulamıştır.

Uruguay temsilcisi Karina Ruiz, ülkesinin uluslararası taahhütlerin uygulamasına yönelik çalışmalar yürüttüğünü ifade etmiş; 2008’de cinsel ve üreme haklarını tanıyan ve koruyan bir yasanın yürürlüğe girdiğini belirtmiştir.

Panelde konuşmacılardan olan Sayın Bakan Fatma ŞAHİN Türkiye’deki yasal gelişmeleri aktarmış; kadına karşı şiddetin sadece fiziksel olmadığını, ekonomik ve psikolojik şiddetin de var olduğunu ve Türkiye’deki yeni yasal düzenlemelerde şiddetin bu türlerinin de kapsama alındığını ifade etmiştir.

Ayrıca Sayın Bakan Türk Ceza Kanununda töre/namus cinayetlerinin adam öldürmenin nitelikli halleri arasında düzenlendiğini ve cezasının 25 ila 30 yıl arasında olduğunu belirtmiştir.

Nobel ödüllü, ICPD Yüksek Düzey Görev Gücü üyesi Liberya’lı Leymah Gbowee konuşmasında “Şiddet mağduru bütün kadın ve kız çocuklarının kritik öneme sahip hizmetlere, güvenlikleri için desteğe, sağlığa, barınmaya, yasal desteğe ve diğer ihtiyaç ve haklara hızlı erişimi olmalıdır. Bu noktada, hamilelikte istismar dahil olmak üzere şiddetin görmezden gelinen biçimlerine maruz kalmış kadınları ve kız çocuklarını desteklemede cinsel sağlık ve üreme sağlığı program ve hizmetlerinin stratejik rolü bulunmaktadır.” ifadelerini kullanmıştır. Gbowee bu hizmetlerin; tüm tecavüz ve ensest mağdurları için; acil doğum kontrolüne, HIV’i önlemek için temas sonrası profilaksiye ve sağlıklı kürtaja erişimi de içeren tecavüz sonrası bakıma erişim sağlaması gerektiğini de vurgulamıştır.

Panelistlerden kadına yönelik şiddet ve sebep ve sonuçları özel raportörü Rashida Manjoo konuşmasında devletin önemli rolüne dikkat çekmiş, cinsel ve üreme sağlığının ve haklarının ihlalinin çoğu zaman; zorunlu nüfus kontrolü, özellikle marjinalleştirilmiş topluluklarda ve engellilerde olmak üzere kadınların ve kız çocuklarının zoraki kısırlaştırılması, kürtaja ve doğum kontrolüne yönelik cezai müeyyideler koymak gibi yöntemlerle doğrudan devlet eylemlerinin sonucu olduğunu ifade etmiştir. Konuşmacı ayrıca, devletin bu hakların ihlali durumunda eylemsiz kalmasının da bu hakların ihlaline katkı sağladığını belirtmiştir.

Panelin son konuşmacısı UN Women yöneticisi Dr. Michelle Bachelet olmuştur. Bachelet konuşmasında devam eden KSK görüşmelerine odaklanmıştır. Kabul edilmiş karar metninde kadınların cinsel ve üreme sağlığı ve haklarına erişimine vurgu yapılması gerektiğini belirten Bachelet, uluslarası toplumun kadınların tam ve eşit hakları ve katılımı olmadan barış, gelişme ve eşitliğin mümkün olmadığını anlaması gerektiğini ifade etmiştir. Ayrıca Bachelet; kadınların güçlendirilmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın kadınların cinsel ve üreme sağlığıyla bağlantısının 20 yıl once Kahire’de tartışılmış olmasına rağmen hala bu konuda mutabakata varılmamış olmasının ilginç olduğunu sözlerine eklemiştir.

Bachelet, kadınların cinsel ve üreme sağlığı haklarının ve kadına yönelik şiddeti sonlandırmanın 2015 sonrası kalkınma gündemi için kalkınma hedeflerinin eksik halkaları olduğunu belirtmiştir.