I. ÜNİTE: 1881’den 1919’a mustafa kemal’İn hayati
a) Osmanlıda 1854’e kadar mülkiyet anlayışının olmaması b)
Yüklə 1 Mb.
|
a) Osmanlıda 1854’e kadar mülkiyet anlayışının olmaması b) Kapitülasyonlar nedeni ile yabancı sanayi ürünlerinin Osmanlı iç pazarını doldurması ve küçük atölyelerin kapanması c) Ticaretin gayrimüslimlerin eline geçmesi ve buna bağlı olarak sermaye birikiminin oluşamaması * Devletçilikle İlgili Yapılan İnkılâplar
* Devletçilikle İlgili Anahtar Kelimeler
Örnek Soru: Sömürge durumundan yeni kurtulmuş ülkeler ekonomik kalkınmayı sağlamak için planlı ekonomiye güvenmelerine ve ekonominin merkezde denetlenmesine yandaş olmalarına rağmen özel girişime de yer bırakmaktadırlar. Yeni Türk Devletinde de benimsenen bu ekonomik model aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle yaşama geçirilmiştir? A) Milliyetçilik B) Halkçılık C) Laiklik D) Cumhuriyetçilik E) Devletçilik Çözüm: Paragrafta anahtar kelimeleri arıyoruz. Paragrafta anahtar kelimeler;..............................ve ...................... ........................................’dir. Doğru cevap ...............şıkkıdır. Soru: Atatürk, “Cumhuriyetimiz henüz çok gençtir. Siyasi ve fikrî hayatta olduğu gibi ekonomik işlerde de bireylerin girişimlerinin sonucunu beklemek doğru olmaz. Önemli ve büyük işleri ancak ulusun toplam servetine ve devletin bütün teşkilat ve kuvvetine dayanarak, millî egemenliğin uygulanmasını ve yürütülmesini düzenlemekle görevli olan hükümetin mümkün olduğu kadar üzerine alıp başarması tercih olunmalıdır.” demiştir. Atatürk’ün, bu sözüyle aşağıdaki ilkelerden hangisinin gerekçesini vurguladığı savunulabilir? A) Laiklik B) Cumhuriyetçilik C) Devletçilik D) Halkçılık E) Milliyetçilik ( 27.03.2011 – YGS ) 5. İNKILÂPÇILIK - DEVRİMCİLİK ( ÇAĞDAŞLAŞMA ) * Çağın değişen şartlarına göre değişimi ve modernleşmeyi esas alır. * TBMM’nin açılması ile başlayan Türk İnkılâbının devam ettiğini gösterir. * Durağan değildir. Atatürkçülüğü, ilke ve devrimlerini birer dogma olmaktan çıkararak yeni oluşumlar karşısında çağdaş olmayı sağlayan ilkedir.
Örnek Soru: Çağdaşlık en basit tanımı ile çağın gerisinde kalmamak, çağın bilincini, tekniğini, düşünce ve felsefesini özümlemek demektir. Bu tanımlamaya göre sürekli çağdaşlık için zorunlu olan ilke aşağıdakilerden hangisidir? A) Milliyetçilik B) Halkçılık C) Laiklik D) İnkılâpçılık E) Devletçilik
* Mustafa Kemal’in parti tartışmalarının dışında tuttuğu ve taviz vermediği bir ilkedir. * Devlet vatandaşların inanma ve inanmama hakkını anayasa ile güvence altına almıştır. * Din egemenliği değil; millet egemenliği esastır. Ümmet anlayışını reddeder. * Hukuk birliği ve hukukun dinden bağımsız olması esastır. Dış devletlerin azınlıkların haklarını bahane ederek Türk Devletinin iç işlerine karışmasını önlemiştir. * Milli birlik ve beraberlik için önemlidir. * Laiklikle İlgili Yapılan İnkılâplar
* Laiklikle İlgili Anahtar Kelimeler
Notlar: * 1928’de anayasadan “devletin dini İslam’dır” maddesi atıldı. * 1928’de milletvekillerinin yemin şekli bu günkü haline getirildi. * 1937’de 6 ilke anayasaya alındı. * Türk Milleti için dini dış politikada kullanma dönemi I. Dünya Savaşı ile bitti. * Kurtuluş Savaşı ümmet ideolojisi yerine millet ideolojisini getirdi. Örnek Soru: “Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler ve müritler ülkesi olamaz. En doğru, en gerçek tarikat uygarlık tarikatıdır. Biz uygarlıktan, bilim ve fenden güç alıyoruz ve ona göre yürüyoruz.” Atatürk’ün bu sözleri aşağıdaki ilkelerden hangileriyle ilgilidir? A) Cumhuriyetçilik – Bilimsellik D) Laiklik – Çağdaşlık B) Milliyetçilik – İnsan Sevgisi C) Halkçılık – Gerçekçilik E) İnkılâpçılık - Barışseverlik
D) Milliyetçilik E) Halkçılık ( 11.04.2010 – YGS )
D) Milliyetçilik E) İnkılâpçılık ( 24.03.2013 – YGS )
Milli hedeflere ulaşabilmek için kullanılan siyasi kuvvetlerdir.
Bir ülkenin sahip olduğu bütün ekonomik kaynakları ile bu kaynakları işletilmesi, her türlü mal ve hizmetin üretebilme kapasitesi ve uluslararası ticaretteki yeridir.
Bir devletin ulusal politikalarını uygulamasında ve milli hedeflere ulaşmasında kullandığı fiziki güce verilen addır.
Nüfus potansiyel bir güçtür. Planlı ve programlı şekilde olursa güç öğesine dönüşür.
Toplumun sahip olduğu maddi ve manevi değerlerin topluma sağladığı güçtür.
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler devletlerin çağdaşlık düzeyini belirler. Soru: Atatürk 1924 yılında Çaltepe konuşmasında: "Muharebe veya meydan muharebesi demek, yalnız iki ordunun değil, iki milletin bütün varlıklarıyla, bütün maddi ve manevi güçleriyle karşı karşıya gelmesi ve birbiriyle vuruşması demektir." demiştir. Atatürk'ün bu ifadesiyle, I. savaş tehlikesinin her an her millet için var olduğu, II. ordunun teknik donanımının yeterli olduğu, III. ulusal gücün yalnız silahlı güç olmadığı durumlarından hangilerini vurguladığı savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III ( 11.04.2010 – YGS ) Soru: Atatürk, “Türkiye Cumhuriyeti sadece iki şeye güvenir. Biri millet kararı, diğeri en elim ve güç şartlar içinde dünyanın takdirlerine hakkıyla layık olan ordumuzun kahramanlığı; bu iki şeye güvenir.” demiştir. Atatürk’ün, bu sözüyle millî gücün, I. siyasi, II. askerî, III. ekonomik unsurlarından hangilerini vurguladığı savunulabilir? A) Yalnız III B) Yalnız I C) II ve III D) I ve II E) Yalnız II ( 27.03.2011 – YGS ) ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK İLKELERİ TESTİ 1 1. "Halkçılık" aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangilerinin doğal bir sonucudur? A) Devletçilik - Lâiklik B) Devletçilik - İnkılâpçılık C) İnkılâpçılık - Lâiklik D) Lâiklik - Milliyetçilik E) Cumhuriyetçilik – Milliyetçilik
B) Laiklik ve devletçiliğe C) Cumhuriyetçilik ve inkılâpçılığa D) Bağımsızlık ve milli egemenliğe E) Bilimsellik ve milliyetçiliğe
B) Türklerin, dünyanın eski bir ulusu olduğunu ortaya koymak C) Anadolu'da ilk yaşayan kavimlerin Türk olduğunu belgelemek D) Türklerin çoğu kez tarihin akışına yön verdiklerini göstermek E) Asya uygarlığını yaratanlar arasında Türklerin de bulunduğunu kanıtlamak
D) Milliyetçilik E) Lâiklik 6. Atatürkçülüğün durağan bir düşünce olmaması aşağıdaki ilkelerden hangisine dayanmaktadır? A) Milliyetçilik B) Devletçilik C) Halkçılık D) İnkılâpçılık E) Cumhuriyetçilik 7. Laik devlet anlayışı aşağıdakilerden hangisini desteklemez? A) Din ve mezhep seçme özgürlüğünü B) Yasaların ve kuralların toplum hayatının gereksinimlerine göre düzenlenmesini C) Kişinin özel hayatında dindar yaşama zorunluluğunun olmasını D) Farklı din ve mezhepten olan insanların birlikte yaşamasını E) Yeni düşünce akımlarının oluşmasını
B) Yönetimi ulus egemenliğine bağlı tutma C) Ekonomik kalkınmayı yabancı sermayeye dayandırma D) Ülkenin bağımsızlığını koruma E) Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşma
D) I, III ve IV E) II, III ve IV 10. Atatürk, Medeni Bilgiler kitabında, "Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir." şeklinde bir tanım yapmıştır. Bu tanıma göre, Atatürk millet olmayı hangi temel özelliğe göre belirlemiştir? A) Siyasi varlıkta birlik B)Dil birliği C) İnanç özgürlüğü D) Törede yakınlık E) Kültür birliği 11. Aşağıdakilerden hangisi, bir toplumda laiklik ilkesine uyulmasının etkilerinden biri değildir? A) Halkın, dinini seçme ve vicdan özgürlüğünün olması B) Kişinin özel hayatında serbestçe ibadet edebilmesi C) Bireye verilen değerin artması D) Din adına birtakım batıl inançların yayılması karşısında devletin tarafsız kalması E) Eşitlik anlayışının yaygınlaşması
B) Halkın kendi geleceğine karar vermesi C) Halkın, çalışma özgürlüğünün olması D) Halkın, yasalar karşısında eşit olması E) Devletin halka hizmet götürmesi
Buna göre, aşağıda verilen temel ilkelerden hangisi bu uygulama için ön şarttır? A) Halkçılık B) Lâiklik C) Milliyetçilik
A) İnkılapçılık Cumhuriyetçilik Devletçilik B) İnkılapçılık Devletçilik Cumhuriyetçilik C) Cumhuriyetçilik İnkılapçılık Devletçilik D) Devletçilik Cumhuriyetçilik İnkılapçılık E) Devletçilik İnkılapçılık Cumhuriyetçilik 15. Cumhuriyet döneminde görülen gelişmelerden bazıları şunlardır: l. Millet mekteplerinin açılması II. Medeni Kanun'un kabul edilmesi III. Öğretimin birleştirilmesi IV. Soyadı Kanunu'nun kabul edilmesi V. Din işleri ve Evkaf Bakanlığı'nın kaldırılması Bu gelişmelerden hangileri doğrudan laik devlet düzenine geçiş amacını gütmektedir? A) l, II ve IV B) l, III ve IV C) II, IV ve V D) II, III ve V E) l, II, IV ve V ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK İLKELERİ TESTİ 2 1. "Ulusal egemenliğin dayanağı halkçılık'tır." yargısı, I. Cumhuriyetçilik II. Devletçilik III. İnkılâpçılık ilkelerinden hangilerini doğrudan destekler? A) Yalnız l B) Yalnız II C) Yalnız III D) l ve II E) II ve III 2. Yeni Türk Devleti; gelirleri; çok sınırlı olduğu halde, bütçe gelirinin yüzde kırkını karşılayan Aşar Vergisi'ni Cumhuriyetin ilk yıllarında kaldırmıştır. Bu uygulama Yeni Türk Devleti'nin öncelikle hangi özelliğini gösterir? A) Ulusal olma B) Devletçi olma C) Halkçı olma D) Cumhuriyetçi olma E) Laik olma 3. Kurtuluş Savaşı döneminde, Mustafa Kemal ısrarla “Manda ve himaye kabul edilemez.” sözlerini kullanmaktadır. Buna göre, Kurtuluş Savaşı’nda ön plana çıkan ilke hangisidir? A) Halkçılık B) Çağdaşlaşma C) Devletçilik D) Ulusal bağımsızlık E) Ulusal egemenlik 4. Yeni Türk Devleti'nde, I. Saltanatın kaldırılması II. Türk parasını koruma ile ilgili kanun çıkarılması III. Mahkemelerde tanıklıkta kadın - erkek eşitliğinin sağlanması gelişmeleri laiklik, cumhuriyetçilik ve milliyetçilik ilkeleriyle ilişki bakımından aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak gruplanmıştır? Laiklik Cumhuriyetçilik Milliyetçilik A) I II III B) III I II C) II III I D) III II I E) I III II 5. I. İnsan ve insanlık sevgisi II. Akılcılık ve bilimsellik III. Ulusal egemenlik IV. Barışçılık V. Çağdaşlaşma Yukarıda verilenlerden hangisi, Cumhuriyetçilik ilkesinin bütünleyicisi ilkedir? A) I B) II C) III D) IV E) V 6. Atatürk’e göre; “Dünya da saygın ve sözü geçen bir millet olmak istiyorsak, önce kendi kimliğimizi korumalıyız.”
Atatürk’ün bu sözleri O’nun aşağıdaki ilkelerinden hangisi ile ilgilidir? A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik C) Devletçilik D) Halkçılık E) İnkılapçılık
A) Milliyetçilik-Halkçılık B) Devletçilik-Cumhuriyetçilik C) Laiklik-Milliyetçilik D) Laiklik-Çağdaşlaşma E) Bilimsellik-Cumhuriyetçilik 8. I. Yeni Türk Tarih Tezi’nin okullarda öğretilmeye başlanması II. İlim ve Fenin dışında yol gösterici aramanın cahillik olduğunun kabul edilmesi III. Hukuk önünde tüm vatandaşların eşit kabul edilmesinin benimsenmesi Bu gelişmeler milliyetçilik, akılcılık ve bilimsellik, halkçılık ilkeleriyle ilişkileri bakımından aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Milliyetçilik Akılcılık ve Bilimsellik Halkçılık A) I III II B) II I III C) II III I D) III II I E) I II III 9. Cumhuriyetin ilk yıllarında özel girişimcilerde yeterli sermayenin olmaması, bilgi birikiminin yetersiz olması, kamunun ve toplumun ihtiyaçlarının ucuz ve kısa sürede elde edilebilme durumu aşağıdaki ilkelerden hangisinin uygulanmasını zorunlu hale getirmiştir? A) Devletçilik B) Çağdaşlaşma C) Halkçılık D) Ulusal bağımsızlık E) Milliyetçilik 10. Birinci Beş Yıllık Kalkınma Plânı’nın hazırlanması ve yaşama geçirilmesi, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Liberal bir ekonomik model uygulandığının B) Milli bankaların kurulduğunun C) Ekonomide devletçiliğe yönelindiğinin D) II. Dünya Savaşı tehlikesinin yaklaştığının E) Toprak reformunun sonuçsuz kaldığının 11. “Din bir vicdan meselesidir. Herkes vicdanının emrine uymakta serbesttir. Biz dine karşı değiliz. Biz din adına kasıtlı hareketlere karşıyız.” Atatürk bu sözleriyle, aşağıdaki ilkelerden hangisinin gerekli olduğunu vurgulamıştır? A) Halkçılık B) Lâiklik C) İnkılâpçılık D) Milliyetçilik E) Cumhuriyetçilik 12. 1934 tarihli düzenleme ile Ağa, Hacı, Hafız, Hoca, Molla gibi eski toplum zümrelerini belirten unvanlar kaldırılmıştır. Bu durumun, Atatürk ilkelerinden hangisinin doğrudan bir gereği olduğu savunabilir? A) Devletçilik B) Milliyetçilik C) Halkçılık D) İnkılâpçılık E) Lâiklik 13. I. Yasalar önünde herkesin eşit olması ve hiçbir sosyal sınıfın diğerlerine karşı üstün tutulmaması II. Egemenliğin millete ait sayılması III. Dinin devlet işlerine ve politikaya alet edilmemesi Bu yargılar, aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisi ile ilgilidir? I II III A) Laiklik Cumhuriyetçilik Halkçılık B )Halkçılık Lâiklik Cumhuriyetçilik C) Cumhuriyetçilik Lâiklik Halkçılık D) Lâiklik Halkçılık Cumhuriyetçilik E) Halkçılık Cumhuriyetçilik Lâiklik 14. Türk kadınlarına seçme ve seçilme hakkının verilmesi, aşağıdaki ilkelerden hangilerinin doğrultusunda gerçekleşen bir uygulamadır? A) Milliyetçilik-Devletçilik B) Halkçılık-Devletçilik C) Cumhuriyetçilik-Halkçılık D) İnkılâpçılık-Devletçilik E) Cumhuriyetçilik- İnkılâpçılık 15. Atatürk’ün “Hayatta en hakiki mürşid ilimdir.” sözü, bütünleyici ilkelerden hangisi ile ilgilidir? A) Bilimsellik-Akılcılık B) Milli bağımsızlık C) Milli egemenlik D) İnsan ve insanlık sevgisi E) Çağdaşlaşma 16. Aşağıdakilerden hangisi Batılılaşmaktan çok millileşme amacı taşır? A) Kılık-Kıyafette değişiklik B) Yeni harflerin kabulü C) Ölçü ve saat sistemlerinin değişmesi D) Türk Dil Kurumu’nun kurulması E) Tekke ve zaviyelerin kapatılması VI. ÜNİTE: ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI * İç ve dış politika ilkesi olarak “Yurtta barış, ........................... .....................................” ilkesi benimsendi. * Savaş korunma amacı olarak görüldü. Başka bir devletin topraklarını almak için politika izlenmedi. * Milli egemenlik ve milli menfaatler ön planda tutuldu. * İlk yıllarda misak-ı milli gerçekleştirilmeye çalışıldı. * 1920 - 1936 yılları arasında batıya karşı SSCB’- nin dostluğu devam ettirildi. * 1936 - 1945 yılları arasında İtalya’nın saldırgan tutumuna karşı ve batı ile ilişkileri yumuşatmak için İngiltere ile dost geçinildi. * 1945’den sonra SSCB tehdidine karşı ABD ile dost geçinildi. * 1935 - 1938 arasında Avrupa’nın bloklaşma durumundan dolayı Avrupalı devletlere karşı çok yönlü bir politika izlendi ki bu da Montrö Antlaşmasının imzalanmasında etkili oldu. * 1919-1920 arası Türkiye’nin dost arayışı dönemidir. * 1920 sonrasında bir yandan SSCB ile iyi geçinilirken; bir yandan da işgalciler arasındaki ayrılıklardan faydalanmanın yolu arandı. * Milli çıkarların korunmasına, devletlerin eşitliği ilkesine uyulmasına ve ittifaklar kurulmasına önem verildi. Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasının Esasları
Not: Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasını iki bölümde inceleyeceğiz. Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası  
1923 – 1932 ARASI 1932 – 1939 ARASI DIŞ POLİTİKA DIŞ POLİTİKA *Nüfus Mübadelesi *Milletler Cem. Giriş *Yabancı Okullar Sorunu * Balkan Antantı *Dış Borçlar Sorunu *Sadabat Paktı *Musul Sorunu *Montrö Boğ. Sözleş. *SSCB ile İlişkiler * Hatay’ın Anavatana Katılışı
* Türkiye 1924 yılında okullarda dini ayin yapılması için bulundurulan salonların kapatılmasına; 1925 ve 1926 yıllarında ise yabancı okullarda Türkçe, Tarih ve Coğrafya gibi derslerin Türk öğretmenler tarafından okutulmasına; derslerde Türklük aleyhine bilgiler olmamasına ve okulların Türk müfettişler tarafından denetlenmesine dair kanunlar çıkardı. * Fransa ve Papalık başta olmak üzere, Avrupalı devletler Türkiye’nin yabancı okullar konusundaki uygulamalarına karşı çıktı. Fakat okullar meselesini iç meselesi sayan Türkiye yabancı devletleri iç işlerine karıştırmadı.
* Osmanlı ilk borcu ......................... Harbi sırasında (1854) ......................................’den almıştır. Daha sonra almaya devam etmiştir. Ödeyemeyince 1881 yılında Muharrem Kararnamesi ile Duyun-u Umumiye İdaresi ( ....................... ........................... ............................... ) kurulmuş ve Osmanlının tüm gelirlerine el konulmuştur. Borçları aldıktan tam 100 yıl sonra yani 1954 yılında ödedik. Not: Ayrıca Türkiye’nin Adana – Mersin demir yolunu satın almak istemesi; Türk bayrağı taşıyan “Bozkurt” adlı gemi ile Fransız bayrağı taşıyan “Lotus” adlı gemilerin Midilli açıklarında Ağustos 1926’da çarpışması ile Fransa ile aramızda sorunlara yol açmıştır. İki sorunda lehimize sonuçlanırken Fransa ile aramızda yeni bir sorun yavaş yavaş ortaya çıkacaktır. O sorunda Hatay’dır. 4. Musul Sorunu ( ............................................................... ) * Musul şüphesiz ki Türk toprağıdır. * “ Musul’da gözü olmayan bir Türk genci varsa gözü çıksın.” derdi hocamız. Sebebine gelince; 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Musul Osmanlının elinde idi. Ateşkesten sonra 3 – 4 Ekim günü petrol sebebi ile Musul İngilizlerce işgal edilmiştir. * Musul Meselesi Lozan’ın bıraktığı problemlerden biriydi. İngiltere zengin petrol yataklarına sahip olmasından dolayı Musul’u Türkiye’ye bırakmak istemiyor ve sömürgeci düşünce ve ahlakı doğrultusunda bu konuyu kendi lehine çözümleyebilmek için her problemi çıkarıyordu. * Musul Meselesinin çözümü için Türkiye ile İngiltere arasında görüşmeler 19 Mayıs 1924’de başladı. Fakat İngiltere Hakkâri’yi de tartışmalı bölgeden görmek isteyince görüşmeler kesildi. Bundan sonra mesele önce Milletler Cemiyetine, sonra Lahey Adalet Divanına gitti. Meselenin kendi konusu olmadığını ileri söyleyen Adalet Divanı meseleyi tekrar Milletler Cemiyetine havale etti. Meselenin bu şekilde uzatılması; İngiltere’nin zaman kazanarak Musul ve civarında olaylar çıkarıp meseleyi lehine çözümleyebilmek isteyişinin bir sonucudur.
* Türk - İngiliz ilişkileri düzelmeye başladı. ( 1929’dan sonra ) * Misak-ı Milliden taviz verildi. ( Bu ikinci tavizdir. İlk taviz ...............................................................................’dur. ) 5. SSCB İle İlişkiler * Türkiye ile SSCB arasındaki ilişkiler 1936 yılına kadar bozulmadan devam edecektir. Soru: Locarno Antlaşması nedir? I. Dünya Savaşı sonrasında Fransa’nın Almanya’ya güvensizliği sonucu, Fransa, Belçika, Polonya ve Çekoslavakya arasında 1 Aralık 1925’te imzalanmıştır. Almanya batı sınırı için Fransa’ya güvence vermiştir. Soru: Briand – Kellog Paktı nedir? Ülkelerin topraklarına saldırı olursa yapacakları savunma savaşı dışında kalan savaşlar kanun dışı sayıldı. Almanya, İngiltere, İtalya, Japonya, Belçika, Polonya, Fransa, Çekoslavakya, SSCB ve Türkiye antlaşmayı imzalamışlardır. 
1932 – 1939 ARASI DIŞ POLİTİKA 1. Milletler Cemiyetine Girişimiz - 1932 * Milletler Cemiyeti 10 Ocak 1920’de Cenevre’de kurulmuştur. * Musul Meselesinde İngiltere’nin çıkarlarına hizmet etmiş olduğundan dolayı; Türkiye Milletler Cemiyetine uzun bir süre güven duymadı. * Türkiye’nin Avrupa’ya çok yakınlaşmak istemeyişinde SSCB’yi küstürmeme düşüncesi de vardır. * Türkiye’nin Milletler Cemiyetine girmek gibi bir amacı yoktu. Lozan’dan sonra Türkiye’nin barış yolunda gösterdiği çabalar ve Musul’u Irak’a bırakmasından dolayı Türkiye’ye karşı sıcak davranmaya başlayan İngiltere Türkiye’yi Milletler Cemiyeti üyeliğine davet edince; uluslararası barışa katkıda bulunmak istediğini göstermek ve hakkımızda dünya kamuoyunda oluşan olumsuz izlenimleri silmek istediğimiz için Milletler Cemiyetine 18 Temmuz 1932’de üye olduk. Not: 1934’de SSCB’de cemiyete üye oldu. 2. Balkan Antantı ( 9 Şubat 1934 ) Sebebi: *1933’den sonra İtalya’nın hızlı bir şekilde silahlanarak Balkanlar’a yönelik politikalar üretmesi Balkan devletlerini ve Türkiye’yi endişelendirmiştir. Antantı Oluşturan Devletler:
Not: Bu antant devletlerin toprak bütünlüğüne saygı gösterme ve iç işlerine karışmama esasına dayanıyordu. Not: ......................... yayılmacı siyaset izlediğinden antanta katılmamıştır. Önemi: * Batı sınırımız Bulgaristan sınırı hariç güvence altına alınmıştır. * Türkiye Yunan sınırını güvence altına aldı. * Türkiye bölgede lider konumunda olduğunu gösterdi. * Türkiye uluslararası barışa katkıda bulunmak istediğini gösterdi. * Montrö Antlaşması için Türkiye taraftar buldu. Not: Balkan Antantı II. Dünya Savaşının başlaması ile dağıldı. 3. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ( 20 Temmuz 1936 ) * Türkiye Lozan’da Boğazlar ile ilgili hükümleri, güvenlik konusunda Milletler Cemiyetinin etkili olacağı ve Avrupa’da silahsızlanmanın gerçekleşeceği ümidi ile kabul etmiştir. * 1933 yılından itibaren Almanya ve İtalya’nın hızlı bir şekilde silahlanması ve Milletler Cemiyetinin bu duruma bir çare bulamaması, Türkiye’yi Boğazların güvenliği konusunda endişelendirdi. * Lozan Antlaşmasının Türkiye’yi Boğazlar konusunda kısıtlayan hükümlerinin kaldırılması için Türkiye 10 Nisan 1936’da Lozan’ı imzalayan devletlere birer nota gönderdi. Antlaşmaların hiçe sayıldığı ve devletlerin dost arayışı içinde olduğu bir dönemde Türkiye’nin istekleri olumlu karşılandı ve boğazların statüsü İsviçre’nin Montrö kentinde tekrar görüşüldü.
* Ticaret gemilerinin Boğazlardan serbest geçişi kabul edildi. * Savaş gemilerinin Boğazlardan geçişine sınırlama getirildi. * Savaş zamanında Türkiye’ye Boğazları kapatma hakkı tanındı. Önemi: * Misak-ı Milli yönünde önemli bir adım atıldı. * Türkiye’nin uluslararası güç dengesinde önemi arttı. * SSCB kendisini Karadeniz’de güvende hissetti. * Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki durumu güçlendi. !!!!! Dikkat !!!!! * İtalya sözleşmeyi daha sonra imzaladı. ( İtalya Habeşistan’a saldırdığı zaman cemiyette olan Türkiye de İtalya’nın bu davranışını kınamak zorunda kalmıştı. ) * İngiltere Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de güçlü olmasını istiyordu. * SSCB Lozan’ın oluşturduğu Boğazlar rejimini beğenmiyordu. Soru: Lozan Antlaşmasından sonra, 1936'da Türkiye'nin Boğazlarda asker bulundurma isteğini kabul ettirmesinde, I. Almanya'nın Ren Bölgesi'ne girmesi, II. İtalya'nın Habeşistan'ı işgal etmesi, III. Rusya'da rejim değişikliği olması durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III ( 11.04.2010 – YGS )
İtalya’nın Akdeniz Havzası ve Ortadoğu’ya yönelik saldırgan tutumu. Katılan Devletler:
Not: ........................................ Hatay sorunu yüzünden pakta katılmamıştır. Not: Sadabat İran’da bir sarayın adıdır. Önemi: * Doğu sınırımız Suriye sınırı hariç güvence altına alınmıştır. * Türkiye İran ve Irak sınırını güvence altına aldı. * İtalya’ya karşı Balkanlar’da önemli bir caydırıcılık rolü üstlenmiş olan Türkiye Sadabat Paktı ile de tavrını devam ettirerek dünya barışına katkıda bulunma istediğini göstermiştir. * Türkiye bölgede öncü durumda olduğunu göstermiştir. Not: II. Dünya Savaşı başlayınca pakt dağılmıştır. 5. Hatay’ın Anavatana Katılışı ( 30 Haziran 1939) * Fransa, 1936 yılında Hatay’dan çekilerek, bölgeyi Suriye’ye bırakmak isteyince; bu durumun Ankara Antlaşmasına uymadığını ileri süren Türkiye Milletler Cemiyetine başvurdu. * II. Dünya Savaşı’nın belirtileri oluştuğundan dolayı Fransa Hatay meselesinde Türkiye’yi pek uğraştırmadı. * 3 Temmuz 1938’de Hatay meselesi çözümlendi. Bu çözüm doğrultusunda; 5 Temmuz 1938’de Türk askeri Hatay’a girdi. * 2 Eylül 1938’de Bağımsız Hatay Türk Cumhuriyeti kuruldu. ...................................... ................................. devlet başkanı, ............................. ..................................... başbakan oldu. * Hatay Meclisi’nin verdiği kararla Hatay 30 Haziran 1939’da Türkiye’ye katıldı.
* Misak-ı Milli yönünde son adım atıldı. Misak-ı Milliden verilen üçüncü taviz geri alındı. * Güney sınırı son halini aldı. * Mustafa Kemal II. Dünya Savaşı öncesi gelişmelerini Türkiye’nin lehine kullanarak dâhiyane bir siyaset izlediğini gösterdi. Not: Hatay Türkiye’ye katılan son toprak parçasıdır. Soru: Atatürk Dönemi’nde Türkiye, izlediği barışçı dış politika sayesinde bölgede bir istikrar unsuru olmuştur. O dönemde, Türkiye’nin bu konuma ulaşmasında aşağıdaki gelişmelerden hangisinin etkisi olmamıştır? A) Milletler Cemiyetine üye olunması B) Balkan Antantı’nın imzalanması C) Batılı ülkeler ile Sovyetler Birliği arasında hassas bir denge kurulması D) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütüne (NATO) üye olunması E) Sadabat Paktı’nın imzalanması ( 24.03.2013 – YGS ) 
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI TESTİ 1. Özellikle ikinci Dünya Savası'ndan sonra, sömürge durumunda olan bazı Asya ve Afrika ülkelerinin Türkiye'yi örnek aldıkları görülmüştür. Türkiye'nin, bu ülkeleri etkileyen yönü aşağıdakilerden hangisi olmuştur? A) Yurtta ve dünyada barışı korumaya çalışması B) Başka ulusların haklarına saygılı olması C) Orta Doğu'da güç dengesini koruması D) Batı demokrasi ilkelerini benimsemesi E) Bağımsızlığını kazanma ve sürdürmedeki başarısı 2. Türkiye, Lozan Antlaşması'nı imzalamış olan devletlere 1936 yılında bir nota vererek, Avrupa'da gelişen buhranların, Boğazların güvenliği için verilmiş olan kollektif garantiyi artık işlemez hâle getirdiğini belirtmiş, Boğazların güvenliği ve egemenlik haklarının korunması için bu sözleşmenin değiştirilmesini istemiştir. Yukarıda sözü edilen dönemin koşulları göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin bu isteğinde haklı olduğuna bir kanıt olarak gösterilebilir? A) Dünya uluslarının giderek belli bloklarda toplanmaya başlaması B) Milletler Cemiyeti'nin uluslararası sorunların çözümünde etkisiz olması C) Almanya ve İtalya’nın saldırgan bir tutum içine girmeleri D) Dünyanın önemli bir ekonomik bunalıma girmesi E) Yabancı ülkelerin, Boğazlar statüsünün değiştirilmesi için çaba göstermeleri 3. "Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın ön koşulu içte de güçlü olmaktır.“ Aşağıdakilerden hangisi, Atatürk döneminde Türkiye'nin içte de güçlü olduğunu gösteren bir dış olaydır? A) Türkiye’de yaşayan Rumlarla, Yunanistan'daki Türklerin karşılıklı değiştirilmesi B) Hükümetin çıkardığı yönetmeliğe uymayan bazı yabancı okulların kapatılması C) Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne üye olması D) Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'yle Boğazlar üzerinde kesin egemenlik sağlaması E) Musul sorununu Ankara'da İngiltere ile anlaşarak sonuçlandırması 4. Atatürk, 1935 yılındaki bir konuşmasında, "Savaşın ağırlığını göz önüne alamayan bazı samimiyetten yoksun önderler, saldırının araçları olmuşlardır. Denetimleri altındaki uluslara ulusçuluğu ve geleneği yanlış bir biçimde göstererek ve kötüye kullanarak onları aldatmışlardır." demiştir. Atatürk, bu sözleriyle hangi ülkelerin politikalarını eleştirmektedir? A) Fransa ve İngiltere B) ABD ve SSCB C) Almanya ve İtalya D) Yunanistan ve İspanya E) Japonya ve Çin
A) Sınırların güvenliğini sağlamak B) Yurtta barış, dünyada barış ilkesine uymak C) Komşu devletlerin dostluğunu kazanmak D) Devletlerarası güç birliği kurmak E) Komşu devletlerarasındaki anlaşmazlıklara çözüm bulmak 6. Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın ön koşulu içte de güçlü olmaktır. Türkiye'de aşağıdakilerden hangisi buna bir örnektir? A) Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonra Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması B) Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kurtuluş Savaşı'nın başlaması C) Saltanatın kaldırılmasından sonra cumhuriyetin kurulması D) Cumhuriyetin ilanından sonra Halifeliğin kaldırılması E) Milletler Cemiyeti'ne girdikten sonra Balkan Antantı’nın imzalanması 7. Yeni Türk Devleti, Türk topraklarını ele geçirmek isteyenlerle sonuna kadar savaşmayı, bağımsızlığına saygı gösteren devletlerle siyasal ilişkiler kurarak anlaşmalar yapmayı kendine temel ilke edinmiştir. Buna göre, yeni Türk Devleti'nin dış politikada izlediği yol aşağıdakilerden hangisidir? A) Barış içinde yaşama B) Topraklarını genişletme C) Bloklaşmaya son verme D) Demokrasiyi yayma E) Rejim değişikliklerini destekleme 8. Lozan Antlaşması'nda Boğazların yönetimi, ayrı bir bütçesi olan ve Türkiye temsilcisinin başkanlık ettiği Boğazlar Komisyonu'na verilmiş; ancak daha sonra Montrö Boğazlar Sözleşmesi'yle Boğazlar Komisyonu, görevini Türkiye Cumhuriyeti'ne bırakmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Boğazlardan az sayıda devletin yararlandığının B) Boğazlarla ilgili rejimin taraflı olarak saptandığının C) Boğazlar sorununun Avrupalı devletler tarafından çıkarıldığının D) Boğazların zamanla uluslararası önemini yitirdiğinin E) Boğazlar üzerindeki Türk egemenliğinin daha çok güçlendiğinin VII. ÜNİTE: ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ * Mustafa Kemal 1881’de ..................................................’te doğmuştur. Babası ......................... ............................ Efendi, annesi .................................................. Hanım’dır. Soyu baba tarafı Kocacık yörüklerine dayanır, anne tarafı ise Konyar yörüklerine dayanır. * Mustafa Kemal ilk önce ....................................................... Mektebine sonra .................................. .................... Okuluna geçmiştir. Daha sonra ise Selanik Mülkiye Rüştiyesi gitti. Kısa süre sonra ayrılarak ............................................. Askeri Rüştiyesine gitti. Burada Matematik Öğretmeni “ Kemal ” ismini eklemiştir. Buradan .......................................... Askeri İdadisine gitmiştir. Daha sonra İstanbul Harp Okuluna, daha sonra ise Harp Akademisine gitmiştir. 11 Ocak 1905’te Harp Akademisini .............................. ............................ rütbesiyle bitirdi. *1937 yılında sağlığı iyice bozulmuştur. Atatürk’ün rahatsızlığına ilk teşhisi Yalova gezisinde Dr. .................................... ................................ ........................... koymuştur. Kesin tanıyı özel doktoru Prof. Dr. .................................... ........................... ................................ koyacaktır. Hastalığı ..............................’dur. Ciddi perhiz ve istirahat gerekli olmasına rağmen Atatürk yurt gezilerine devam edecektir. *Hastalığının artması üzerine Fransa’dan doktor Fiessinger ( Fisinger) çağrılır. Teşhis aynıdır. *26 Mayısta İstanbul’a gelir, ....................................... yatına yerleşir. Rahatsızlanınca Dolmabahçe Sarayına nakledilir. *16 Ekim akşamı komaya girer. Dört gün komada kalır. *8 Kasımda rahatsızlanan Atatürk, 10 Kasım Perşembe günü saat 09.05’te hayata veda etti. 
Gazetenin Tarihi: ..................................................... 
*Türk bayrağına sarılı tabutu Dolmabahçe Sarayında Türk halkının ziyaretine açıldı. Naaşı 20 Kasımda TBMM’ye getirildi. 21 Kasımda .............................................. Müzesine katafalka konuldu. 10 Kasım 1953 günü ise ............................................................................’e nakledildi. *11 Kasım 1938 Cuma günü TBMM, Meclis başkanı ....................................... .................................. başkanlığında toplandı. Gizli oyla yapılan seçimde 348 oyla Malatya milletvekili .............................. ................................, Türkiye Cumhuriyetinin ikinci Cumhurbaşkanı oldu. Not: Geçmişten Bu Güne Cumhurbaşkanlarımız1. Mustafa Kemal Atatürk ( 29 Ekim 1923 - 10 Kasım 1938 ) 2. İsmet İnönü ( 11 Kasım 1938 - 22 Mayıs 1950 ) 3. Celal Bayar ( 22 Mayıs 1950 - 27 Mayıs 1960 ) 4. Cemal Gürsel ( 27 Mayıs 1960 - 28 Mart 1966 ) 5. Cevdet Sunay ( 28 Mart 1966 - 28 Mart 1973 ) 6. Fahri Korutürk ( 6 Nisan 1973 - 6 Nisan 1980 ) 7. Kenan Evren ( 12 Eylül 1980 - 8 Kasım 1982 (Devlet Başkanı), 9 Kasım 1982 - 9 Kasım 1989 ) 8. Turgut Özal ( 9 Kasım 1989 - 17 Nisan 1993 ) 9. Süleyman Demirel ( 16 Mayıs 1993 - 16 Mayıs 2000 ) 10. Ahmet Necdet Sezer ( 16 Mayıs 2000 - 28 Ağustos 2007 ) 11. Abdullah Gül ( 28 Ağustos 2007 – 28 Ağustos 2014 ) 12. Recep Tayyip Erdoğan ( 28 Ağustos 2014 – görevde ) ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ TESTİ 1. “Atatürk İstiklal hissini taşıyan bütün milletler için ölmez bir semboldür.” Alman Basını Atatürk’ün ölümü üzerine Alman basınında çıkan haber Atatürk’ün aşağıdaki hangi yönünü daha çok vurgulamaktadır?
2. “Atatürk, yalnız Türk Milletinin değil özgürlük uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.” Atatürk’ün ölümü üzerine Hint Parlamento Heyeti Başkanı Baya Sucheta Kriplan’ın söylediği sözler Atatürk inkılaplarının hangi yönünü ortaya koymaktadır? A) Barışçılığını B) Evrenselliğini C) Çağdaşlığını D) Milliyetçiliğini E) İnkılapçığını
A) III ve IV B) I ve III C) II ve IV D) I – III ve IV E) I – II – III ve IV
A) Dolmabahçe Sarayı B) Topkapı Sarayı C) TBMM’ye D) Etnoğrafya Müzesine E) Anıtkabir’e 5. “Cumhuriyetimizin kurucusu M. Kemal Atatürk’ün hastalığı ......................................, ......................................... organı ile ilgilidir.” Garip Öğretmenin tahtaya yazdığı cümlede boş yerlere aşağıda verilen hangi kelimeler gelmelidir ki, ifade doğru olsun? A) Çiçek – Tüm vücudu B) Siroz – Karaciğer C) Verem – Akciğer D) Kanser – Akciğer E) Tifo – Kalp 6. 11 Kasım 1938 günü olağanüstü toplanan TBMM ikinci cumhurbaşkanı olarak kimi seçmiştir? A) İsmet İnönü B) Celal Bayar C) Fethi Okyar D) Fevzi Çakmak E) Fahri Korutürk
-Melike: Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanımdır. -Ayşe: Eğitim hayatına Selanik Askeri Rüştiyesi ile başlamıştır. -Tuba: İlk görev yeri Şam’dır. -Hande: İlk savaştığı cephe Trablusgarp’tır.
A) Büşra B) Melike C) Ayşe D) Tuba E) Hande 8. Aşağıda verilen gazeteyi inceleyerek, hangi tarihte basıldığını yazınız? 
………….. / ………………….. / ………………… Yüklə 1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
