I. ÜNİTE: tarih biLİMİ konu: tarih biLİMİne giRİŞ

5. Aşağıdaki cümlelerin (ifadelerin) “YANLIŞ” ya da “DOĞRU” olduğunu belirtiniz?

Cümle---İfade	D	Y
a) Sinop Anadolu Selçuklularına başkentlik etmiştir.
b) İldeniz oğullarının merkezi Azerbaycan’dır.
c) Divan-ı Hikmet’i, Ahmet Yesevi yazmıştır.
d) Malazgirt Savaşından sonra Anadolu tamamen Türklerin eline geçti.
e) Talas Savaşında Bulgarlar, Araplara yardım etmemişlerdir.

6. Aşağıda verilen cümlelerde eksik kalmış kelime ya da kelime gruplarını aşağıda verilen kelimelerle tamamlayınız?
Harzemşahlar – Karahanlılar – Gazneliler – Konargöçerler – Köylüler – İlhanlılar – Emiri Meclis, Serhenk, Muvaffakuddin Abdüllatif, El Cezeri
a) Moğollar, ………………………….. Devletinin yıkılmasına kadar Türkiye Selçuklularını merkezden gönderdikleri valiler aracılığı ile yönettiler.
b) ……………………………………, başında Köy Kethüdası bulunur. İkta sahipleri güvenliği sağlar. Devlete ait toprağın işleticisi konumundadırlar.
c) ………… ………………………. Artuklularda Sibernetik ilminin ilk kurucusudur.
d) ………………………. törenlerde ve sultanın seyahatlerinde yol düzenini sağlar.
e) Alp Tigin ……………………….………………. Devletinin kurucusudur.

7. Aşağıdaki ifadeleri uygun olan açıklamalarla eşleştiriniz? (Parantez içine yazınız)

( ) 1. İnaloğulları A) Cehennem

( ) 2. Kudüs Latin Krallığı B) Maristan
( ) 3. Tamu C) I. Haçlı Seferi
( ) 4. Tolunoğulları D) Tuğrul Bey

( ) 5. Nişabur Medresesi E) Diyarbakır

8. Tolunoğulları Devletinin önemini yazınız?

9. Türklerin İslamiyet’e girişlerini kolaylaştıran sebepleri yazınız?
a)

b)

10. Hürrem Sultan: “ Orta Asya’da kurulan ilk Müslüman Türk Devleti …………………..………” demiştir.

Yukarıda boşluk yere ne yazarsak; Hürrem Sultan doğru söylemiş olacaktır?

…………………………...…………………………..

Bir önsözle sözlük kısmından meydana gelmiştir. Türkçenin Arapçadan daha üstün olduğunu anlatır. Türk Dünyası haritası bulunan eser, Türkçeden Arapçaya sözlüktür.

11.

9 - B sınıfında ders anlatan Garip Hoca, tahtaya

yukarıdaki yazıyı yazmıştır. Tahtada yazan bilgiye göre;
Garip Hoca başlığa ne yazmalıdır? Noktalı kısma yazınız.

12. Türk tarihinde ilk kez “Sultan” unvanını kullanan hükümdarın adını yazınız?

13. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesinin önemini yazınız?

14. Merhaba. Ben Ahmet. Bu yaz tatilinde Anadolu’da kurulan ilk Türk Beyliklerinden kalan tarihi eserleri gezdim. Bu eserler Kale Cami, Tepsi Minare, Ulu Cami, Üç Kümbetler, Mama Hatun Türbesi. Aman Allahım ! Ne güzel yerlerdi öyle… Mutlaka görmelisiniz…
Yukarıda verilen bilgilere göre; Ahmet bu yaz hangi beylikten kalan eserleri gezmiştir? Yazınız.
………………………………………………….……………
………………………………………………….……………


15. Soru: Haçlı Seferlerinin bilim alanındaki sonuçlarını söyleyiniz?

Ayşe	Hayat standartları yükseldi.
Fatma	Pusula, kâğıt, barut yapımı öğrenildi.
Hayriye	Akdeniz limanları önem kazandı.
Hediye	Dokuma, cam ve deri yapımı öğrenildi.
Teslime	Kiliseye duyulan güven azaldı.

Yukarıda verilen soruyu, hangi öğrenciler doğru olarak cevap vermişlerdir?

A) Yalnız Ayşe B) Yalnız Fatma C) Hediye ve Teslime D) Fatma ve Hediye E) Ayşe, Fatma ve Hayriye

16. Bizans ile Büyük Selçuklu Devleti ile yapılan ilk önemli savaşın adını yazınız?


17. İlhanlılar ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında yapılan 1243 Kösedağ Savaşının önemini yazınız?

18. Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurulan ilk Türk Beyliğinin adını yazınız?

19. İlk Türk Beyliklerinin genel özelliklerini yazınız?

a)

b)
20. “Alanya, Alâeddin Keykubat, Kış Mevsimi, Deniz Kıyısı, Konya Şehri ” kelimelerini kullanarak bir paragraflık anlamlı bir metin oluşturunuz?


TÜRKİYE TARİHİ TESTİ
1. Anadolu Selçuklu Devleti, Yassıçemen Savaşı'nda kendileri için tampon bölge görevi yapan Harzemşah Devleti'ni yenmiş, ancak bu zafer daha sonra devlet için olumsuz sonuçlara neden olmuştur.

Sözü edilen bu olumsuz sonuç aşağıdakilerden

hangisidir?
A) Selçukluların Doğu Anadolu'yu ele geçirmesi

B) Anadolu'daki Selçuklu gücünün artması

C) Anadolu'nun Moğol istilasına açık hale gelmesi

D) Anadolu'yu tehdit eden bir gücün mağlup edilmesi

E) Harzemşah Devleti'nin yıkılış sürecine girmesi
2. Anadolu Selçuklu Devleti'nde;
– Sinop, Alanya, Antalya limanları ele geçirilmiş, bu bölgelere tersaneler yapılmıştır.

– Ülkenin çeşitli yerlerine hanlar ve kervansaraylar

inşa edilmiştir.

– Yabancı tüccarlardan düşük gümrük vergisi alınmıştır.

Bu uygulamaların aşağıdaki alanlardan hangisinde gelişmeye neden olduğu savunulamaz?
A) Eğitim B) Ekonomi C) Mimari

D) Ticaret E) Ulaşım

3. Anadolu Selçukluları Moğolların hâkimiyeti altına girdikten sonra Selçuklu paraları Moğolca basılmaya başlanmıştır. Anadolu'da Moğol baskısının azalmasıyla bağımsızlıklarını ilan eden Anadolu Beylikleri de kendi paralarını kullanmaya başlamışlardır.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisinin kanıtı

olduğu savunulabilir?
A) Ticarete çok önem verildiğinin

B) Ekonominin siyasi yapıdan bağımsız olduğunun

C) Komşu ülkelerle ticaretin geliştirildiğinin

D) Paranın egemenlik sembolü olduğunun

E)Anadolu'daki ticaret yollarının önemini artırdığının

4. Anadolu Selçuklu Devleti'nde esnaf ve zanaatkarlar arasında dayanışmayı sağlamak, üretilen malların kalitesini kontrol etmek, fiyatını belirlemek ve mesleki eğitim vermek amacıyla Ahi denilen esnaf teşkilatları kurulmuştur.
Buna göre Ahi teşkilatının ortaya çıkmasının,
I. tüketici haklarını korumak,

II. gayr-i müslimlerin üretim yapmasını sağlamak,

III. uluslararası ticarete katılmak
amaçlarından hangileriyle ilişkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

5. Anadolu Selçuklu Devleti'nde II. Kılıçarslan, babası I. Mesut'un ölümü üzerine devlet tecrübesi kazanması için gönderildiği Elbistan'dan Konya'ya gelmiş, kardeşleri ile yaptığı taht mücadelesini kazanarak hükümdar olmuştur.
Bu bilgiye göre Anadolu Selçukluları'nın yönetim anlayışı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Devlet saltanatla yönetilmektedir.

B) İkili teşkilat anlayışı sürdürülmüştür.

C) Meliklerin eğitimine önem verilmiştir.

D)Ülkede hükümdar olma mücadeleleri yaşanmıştır.

E) Her meliğe tahta geçme hakkı tanınmıştır.

6. 1071 Malazgirt Zaferi'nin ardından Selçuklular Anadolu'ya hakim olmuşlar, Türklerin yanında Hıristiyan ve Musevilerin de bölgeye yerleşmelerine izin vermişler, onlara kültürel ve ticari ayrıcalıklar tanımışlardır.
Bu durum Selçuklular için aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Bizans'a karşı gayr-i müslimlerden yardım aldıklarının

B) Avrupalı devletlerin baskısından çekindiklerinin

C) Hıristiyan ve Musevileri yönetime ortak ettiklerinin

D) Hoşgörüye dayalı bir politika izlediklerinin

E) Gayr-i müslimlerden vergi almadıklarının
7. Anadolu Selçuklu Devleti'nde bir bölgenin yönetimine tayin edilen meliklerin para bastırma ya da diğer devletlerle antlaşma imzalama hakları yoktu.
Bu uygulamayla,
I. ülke bütünlüğünü korumak,

II. melikler arasındaki taht kavgalarını önlemek,

III. merkezi yönetimin otoritesini güçlendirmek
amaçlarından hangilerinin gerçekleştirilmek istendiği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

8. Türkiye Selçukluları Anadolu'ya hanlar ve kervansaraylar inşa etmişler, yolların güvenliğini sağlamışlardır. Bunun yanında köylüye ihtiyacı olan tohum ve toprağı ekip biçmeleri için araçlar devlet tarafından verilmiş, köylüden ürünün onda biri oranında vergi alınmıştır.
Bu bilgiye göre Selçuklular için;
I. Devlet tarım ve ticaretin gelişmesine katkı sağlamıştır.

II. Köylüye yapılan yardımlar, devletin vergi gelirlerinin artmasına neden olmuştur.

III. Devletin sağladığı imkânlardan yalnızca Müslümanlar yararlanmıştır.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

9. – Saltuklular Erzurum'da kervansaray, han ve camiler,

– Artuklular Diyarbakır ve Mardin'de camiler ve köprüler,

– Danişmentliler Amasya ile Kayseri'de cami ve kümbetler,

– Mengücekliler Sivas'ta kale, cami ve darüşşifalar inşa etmişlerdir.

Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinin bu özelliklerine bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kuruldukları bölgelerde dini ve sivil mimariye

önem vermişlerdir.

B) Anadolu'ya Türk-İslam kimliğini kazandırmada etkili olmuşlardır.

C) Kuruldukları bölgelerde imar faaliyetleri yürütmüşlerdir.

D) Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamaya çalışmışlardır.

E) Yerleştikleri bölgelere ulaşım ve ticaret ile ilgili

eserler yapmışlardır.


10. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Anadolu'da Moğol istilası başlamış, Anadolu Selçuklu sultanlarının güçleri iyice azalmıştır. Türkmenler bunun üzerine Moğol baskısının daha az olduğu batıya göç etmeye başlamışlardır.
Bu durumun aşağıdaki gelişmelerden hangisini

hızlandırdığı savunulabilir?
A) Halktan ağır vergilerin alınmasını

B) Anadolu'da Moğol kültürünün yayılmasını

C) Moğolların egemenlik alanını genişletmesini

D) Anadolu'da ticaretin gelişmesini

E) Batı Anadolu'nun Türkleşmesini


11. Selçuklu Sultanları ticaretlerini geliştirmek için,
I. kervansaray yapma,

II. yabancılardan düşük gümrük vergisi alma,

III. Antalya, Sinop ve Alanya liman kentlerini fethetme
çalışmalarından hangilerini yapmışlardır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

12. Anadolu Selçuklu Devleti'nde hemen hemen tüm hükümdarlar döneminde ticari önemi olan bölgeler fethedilmiştir.
Bu durum göz önünde bulundurulduğunda aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A)Ticaretin en önemli geçim kaynağı olduğu

B)Ticaretin geliştirmenin devlet politikası haline geldiği

C) Halkın çoğunluğunun göçebe olarak yaşadığı

D) Yerli üretimin çok fazla olduğu

E) Uluslar arası ticaretin canlandırılmak istendiği

13. I. Alaaddin Keykubad zamanında İpek Yolu'nun Karadeniz'e açılan bir liman şehri olan Suğdak fethedilmiştir. Bu gelişmeye bağlı olarak bu bölgede birçok Rus prensliği ve Kıpçak beyleri de itaat altına alınmıştır.
Bu bilgiler ışığında,
I. devletin ticarete önem verdiği,

II. devletin egemenlik sahasının genişlediği,

III. Karadeniz'in Türk gölü haline geldiği
durumlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

14. Anadolu Selçuklu Devleti'nde,
I. konuklarından ücret alınmaması,

II. mimari çeşitliliğe katkıda bulunması,

III. belirli aralıklarla inşa edilmesi
durumlarından hangileri kervansarayların devlet tarafından ticaretin gelişmesi amacına yönelik olarak yapıldığını kanıtlar?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

15. Anadolu Selçuklu Devleti'nde;
I. zor durumdaki çiftçiye vergi affı getirilmesi,

II. çiftçiye tohumluk ve araç-gereç yardımında bulunulması,

III. zarar eden çiftçinin zararının karşılanması
durumlarından hangileri üreticinin devlet tarafından korunduğunun göstergesidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

ORTAÇAĞDA AVRUPA
1. Orta Çağ'da kilisenin,
– kendine ait topraklarının olması

– Haçlı Seferleri'nin düzenlenmesine öncülük etmesi

– kralları aforoz etme,

– krallara taç giydirme,

gibi yetkileri elinde bulundurması,
I. Siyasî II. Dini

III. Ekonomik IV. Bilimsel
güçlerden hangilerini elinde bulundurduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
A) I ve IV B) II ve III C) I, II ve III

D) I, III ve IV E) II, III ve IV

2. Ortaçağ Avrupa’sında, Batı Hıristiyanlığını temsil eden Katolik Kilisesi dini hakların yanında siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel haklara da sahipti. Düşünce alanında kilisenin koyduğu kurallara karşı çıkanlar şiddetli cezalara çarptırılırdı.
Bu durumun Avrupa'da aşağıdakilerden hangisine neden olduğu savunulamaz?
A) Skolâstik düşüncenin yaygınlaşmasına

B) Özgür düşüncenin engellenmesine

C) Bilimsel gelişmelerin durmasına

D) Derebeylik rejiminin zayıflamasına

E) Din adamlarının ayrıcalıklı bir sınıf haline gelmesine


3. Orta Çağ'ın en önemli siyasi güçlerinden biri olan Bizans'ta imparatorluk babadan oğula geçerken egemenlik ülkedeki güçlü aileler arasında sık sık el değiştirmiştir.
Bu bilgiye göre Bizans ile ilgili;
I. Siyasi istikrar tam olarak sağlanamamıştır.

II. Ülke yönetiminde birden fazla hanedan etkili olmuştur.

III. Ülke taht kavgaları nedeniyle kısa sürede yıkılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

4. Orta Çağ Avrupa’sında en önemli geçim kaynağının tarım olması nedeniyle toprak sahibi derebeyler bulundukları bölgenin mutlak hâkimiydi. Bu topraklarda üretimi gerçekleştiren köylünün ise hakları çok sınırlıydı.
Buna göre Ortaçağ Avrupa’sı için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Toprağa bağlı bir düzen kurulmuştur.

B) Köylü zorunlu olarak derebeyler için çalışmıştır.

C) Halk sosyal sınıflara ayrılmıştır.

D)Ekonomik ve sosyal yapıda adaletsizlik hâkimdir.

E)Derebeyler, köylüleri kilisenin baskısından korumuştur.

5. "Haçlı Seferleri'nin sonuçları Avrupa'da önemli değişikliklere neden olmuş, Avrupalılara uygarlık alanında yepyeni ufuklar açmıştır." diyen Garip Hoca bu görüşüne seferlerden sonra yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisini kanıt olarak göstermez?
A) Skolâstik düşüncenin varlığını sürdürmesi

B) Matbaanın kullanılmasıyla okur-yazar oranının artması

C) Derebeylik rejiminin barutun kullanımı ile zayıflaması

D) Dünyanın değişik bölgelerine pusula sayesinde ulaşılması

E) Kilisenin halk üzerindeki baskısının azalmaya başlaması
6. Orta Çağ'da Bizans İmparatorları Ortodoks Kilisesi'nin iç düzenini sağlayan kuralları değiştirebilir, kilisenin başına istedikleri Patrik'i atayabilirlerdi.
Bu bilgi aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir?
A) Bizans'ın laik bir anlayışla yönetildiğine

B) Ortodoks Kilisesi'nin devlet denetiminde olduğuna

C) Dünya hayatının dini kurallara göre düzenlendiğine

D) Ortodoksların Katoliklerin aksine yenileşmeye açık olduğuna

E) İmparatorların Kilise'yi güçlendirmeye çalıştığına

7. Orta Çağ Avrupa’sında derebeylerin dışa kapalı tarım ekonomisini benimsemeleri ile birlikte alış-veriş ve para günlük yaşamdaki değerini yitirmeye başlamış, toprak sahibi olmak önemli kabul edilmiştir.
Bu durumun aşağıdaki gelişmelerden hangisine

neden olduğu savunulabilir?
A) Köylülerin sahip olduğu hakların genişletilmesine

B) Kralların güçlerini artırmaya başlamasına

C) Toplumda sosyal adaletin sağlanmasına

D) Kilisenin topraklarının halka dağıtılmasına

E) Ticari faaliyetlerin azalmasına

8. Türklerin yaptıkları akınlar yüzünden Katolik Avrupa’dan yardım isteyen Ortodoks Bizans, Haçlı Seferleri'nin düzenlemesine neden olmuştur.
Bizans ile arasındaki bu mezhep farklılığına rağmen Avrupa'nın yardım göndermesi öncelikle aşağıdakilerden hangisini önlemeye yöneliktir?
A) Ortodoksların Türklerle ortak hareket etmesini

B) İslamiyet'in Avrupa'da yayılmasını

C) Selçukluların İslam dünyasının lideri olmasını

D) Türklerin Bizans'ı aşarak Batı'ya ilerlemesini

E) İstanbul'un Türklerin eline geçmesini

9. “ Haçlı Seferleri'ne katılan Hıristiyanların seferlere katılma amacının sadece Doğu'daki din kardeşlerine yardım etmek ve kutsal yerleri Müslümanlardan almak olmadığı kısa zamanda ortaya çıkmıştır.” diyen Garip Hoca bu duruma kanıt olarak aşağıdakilerden hangisini gösterilebilir?
A) Haçlı Seferleri'ne Papa'nın destek vermesi

B) Kudüs'ün Müslümanlardan geri alınması

C) Derebeylerin Haçlı Seferleri'ne katılması

D) IV. Haçlı Seferi'nde İstanbul'un işgal edilmesi

E) Seferlerin sonunda kiliseye olan güvenin azalması