İÇİndekiler dış ticaretin tanımı ve amaçları

4. Özel Fatura: KDV Kanunu’nun 2. mad.; Türkiye’de ikamet etmeyen Türk ve yabancı uyruklu yolcuların Türkiye’de satın alarak, Türkiye dışına beraberinde götürdükleri mallar için ödedikleri KDV’nin malın gümrükten çıkışı sırasında iade edilmesini sağlamak amacıyla şekli Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ve yetki belgesi verilen satıcılar tarafından düzenlenen faturadır.

• c. Konsolosluk Faturası: Ticari faturaların, satılan malın gönderileceği ülke konsolosluğuna onaylatılması söz konusu olduğunda, bu onaylanan faturaya konsolosluk faturası denir. Konsolosluk faturaları, ithalatçı ülke mevzuatına göre fiyat kontrolü ve gümrük formalitelerinin yerine getirilmesi için ihracatçıdan talep edilen belgelerdedir. Bu faturalar, uygulamada daha çok Güney Amerika ülkelerine yapılan ihracatlarda istenen bir belge olarak karşımıza çıkmaktadır.

d. Çeki Listesi: Ticari faturada belirtilen malın ağırlığının satıcı ya da tarafsız bir başka şahıs tarafından ayrı bir belge olarak beyan edilmesidir. Hangi taşıta ne kadar mal yüklendiğini, her birim, paket, çuval, vb. ağırlığı bilgilerini içermektedir.

e. Koli Listesi: Koli listesi faturayı tamamlayıcı nitelikte bir belgedir. Aynen faturada olduğu gibi koli listesi de mümkün olduğunca kapsamlı olmalıdır. Koli listesi; - İhraç konusu ürünlerin ambalajı, her bir kutu, balya ve çuvalın içinde neler olduğu ve yüklemeye konu her bir kolinin boyutları ve ağırlığı gibi hususlarda detaylı bilgiler içerir. - Taşıyıcı acısından yüklemenin nasıl yapılacağına karar verileceği aşamada önemli bilgiler sağlar. - Hasar durumunda, Sigorta şirketlerince aranan önemli bir belgedir. - Koli listesi, malın sayımı, teslimi ve koliyi açmadan içindeki malın bilinmesine olanak sağladığından gümrük kontrolünde önemli faydalar sağlar.

• e. Koli Listesi: Koli listesi faturayı tamamlayıcı nitelikte bir belgedir. Aynen faturada olduğu gibi koli listesi de mümkün olduğunca kapsamlı olmalıdır. Koli listesi; - İhraç konusu ürünlerin ambalajı, her bir kutu, balya ve çuvalın içinde neler olduğu ve yüklemeye konu her bir kolinin boyutları ve ağırlığı gibi hususlarda detaylı bilgiler içerir. - Taşıyıcı acısından yüklemenin nasıl yapılacağına karar verileceği aşamada önemli bilgiler sağlar. - Hasar durumunda, Sigorta şirketlerince aranan önemli bir belgedir. - Koli listesi, malın sayımı, teslimi ve koliyi açmadan içindeki malın bilinmesine olanak sağladığından gümrük kontrolünde önemli faydalar sağlar.

• f. Eksperetiz veya Analiz Raporu: Bazı şartlarda gerek ihracatçı ülke gümrüğü, gerekse ithalatçı veya ülkesindeki ilgili merciler tarafından ihracata konu olan malların özelliklerinin uzman bir kişi veya heyet tarafından tespit edilmesi talep edilebilir. Bu tür işlem neticesinde düzenlenen belgeye eksperetiz veya analiz raporu denir.

g. Gözetim Belgesi: İhracatçı firma, bazı durumlarda malın ihracatçıya yaptığı satış sözleşmesi şartlarına uygun olup olmadığının tespit edilmesini ihracatçıdan talep edebilir. Gözetim şirketi; dış ticaret faaliyetleri sırasında anlaşmada belirtilen hususlara tarafların uyup uymadığını yükleme öncesi ya da malların kabulü sırasında yapacağı denetimler ve tutacağı raporlarla belirleyen kuruluştur.

• h. Navlun Faturası: Akreditifli mal teslimlerinde, akreditif mal bedeli ile birlikte navlun bedelini de içeriyor ise konşimento ve diğer sevk belgesi üzerinde “navlunu ödenmiştir” ibaresinin yer alması gerekir. i. Spesifikasyon Listesi: Koli listesindeki bilgilere ek olarak, malların birim fiyatlarının ve toplam fiyatlarının da bulunduğu belgedir.

• j. Gemi Ölçü Raporu: Sıvı olarak gemiye yüklenen akaryakıt, kimyevi madde vb.nin gemi tankına ne miktarda yüklendiğini, yükleme sırasında ne miktar fire olduğunu gösteren ve boşaltma limanında ne miktar fire verilebileceğinin saptandığı bir belgedir.

k.Gümrük Müşavirlik Faturası: İhracat ve ithalat işlemlerinin takibi firmanın kendi bünyesinde yer alan dış ticaret departman yetkilisi tarafından yapılabileceği gibi bu işlemler “Gümrük Müşavirliği Şirketleri”ne de bedel ödemek suretiyle yaptırılabilir.

• k.Gümrük Müşavirlik Faturası: İhracat ve ithalat işlemlerinin takibi firmanın kendi bünyesinde yer alan dış ticaret departman yetkilisi tarafından yapılabileceği gibi bu işlemler “Gümrük Müşavirliği Şirketleri”ne de bedel ödemek suretiyle yaptırılabilir.

2.RESMİ BELGELER

a. Gümrük Beyannamesi: İhracatta gümrük mevzuatı uyarınca doldurularak ilgili ihracatçı birliği tarafından onaylanmasından sonra gümrük idaresine sunulan belgedir. Gümrük birliğine girildikten sonra mevzuatın ve belgelerin uyumlaştırılması çerçevesinde “Tek Tip Gümrük Beyannamesi” kullanımı getirilmiştir. - Gümrük beyannamesi doğrudan doğruya mal sahipleri ile kanuni mümessilleri veya vekilleri tarafından düzenlenmektedir. - Gümrük beyannameleri üzerinde kazıntı ve silinti yapılamaz. - Gümrük beyannamelerinin tescili için ibrazından sonra beyan edilen eşyanın cins, nev’i, nitelik ve birim fiyatı bakımından herhangi bir düzeltme yapılamaz. - Gümrük beyannamelerinin tescili gümrüklerde tutulan deftere usulü idaresinde kayıt olunmak, üzerine kayıt sıra numarası, tarih ve resmi mühür konulması ile tamamlanmaktadır.