İkg op öncelik 1’e ilişkin Değerlendirme (İstihdam) Ankara, Ekim 2013

Kayıtdışı İstihdam ve Kayıtlı İstihdam

1. 
   Mali Durum
   

İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı Öncelik 1 Ekseni için tahsis edilmiş fonların toplam tutarı, 2007-2013 dönemi için 280,736,473 Euro idi (bu tutarın 177,426,000 Euro’su AB katkısı ve 31,310,473 Euro’su ulusal katkıdır). Tahsis edilen tutar üzerinden kümülatif gider 59,301,182.17 Euro idi (bu tutarın 50,406,903.42 Euro’su AB katkısı, 8,895,512.30 Euro’su ulusal katkıdır).

Kayıtlı istihdamın teşviki (KİTUP) için sözleşme yapılan toplam tutar içersinde hibe programı, hizmet ve satın alma için ayrılan pay sırasıyla 9,167,133.61 Euro, 2,399,500 Euro ve 424,366 Euro idi.
Tablo 121: 31.12.2012 tarihi itibariyle KİT projesi için sözleşme yapılan tutarlar

Operasyonun adı	Anlaşma türü	Anlaşma adı	Anlaşmanın imzalanma tarihi (hibeler için 1. anlaşma)	Anlaşma tutarı (toplam kamu maliyeti)	31.12.2012 itibariyle durum
Kayıtlı istihdamın desteklenmesi	Hizmet	Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) Kapasitesinin Artırılması için Teknik Destek	14.09.2010	2.399.500 €	Tamamlandı
	Hibe	Kayıtlı istihdamın yenilikçi yöntemlerle teşvik edilmesi	12.07.2010	9.167.133,61 €	Tamamlandı
	Mal alımı	Eğitim ve rehberlik faaliyetleri sağlamak ve SGK’nın bilgi tabanı kapasitesini geliştirmek için ofis ekipmanları	Lot 1: 11.05.2011	118.430 €	Tamamlandı
			Lot 2: 27.05.2011	169.446 €	Tamamlandı
			Lot 3: 04.05.2011	136.490 €	Tamamlandı

2007-2012 döneminde KİTUP hibe programının, Öncelik 1 Ekseni için hibe programlarının toplam sözleşme tutarı içindeki payı %16 idi; buna karşın KİTUP’nin hizmet sözleşmelerindeki payı %14 ve mal alımı sözleşmelerindeki payı %73 idi. KİTUP hibe programı en az paya sahipken mal alımı sözleşmesi en büyük paya sahipti.

Tablo 122: Sözleşme türlerine göre Öncelik 1 ekseni için sözleşme tutarları

Operasyon	Hibe program	Hizmet	Mal alımı	Toplam
KİD	23,888,026.94 (%41,7)	2.989.550 (%17)	-	26.877.576,94
GİD	24.133.080,98 (%42)	1.947.680 (%11)	-	26.080.760,98
KİTUP	9.167.133,61 (%16)	2.399.500 (%14)	424.366 (%73)	11.990.999,61
KİP	-	9.978.000 (%58)	156.228 (%27)	10.134.228
TOPLAM	57.188.241,53	17.314.730	580.594	75.083.565,53

Aşağıdaki tablo, bütçelenen, sözleşmeye bağlanan tutarları ve KİTUP operasyonu için gerçekleşen harcamaları göstermektedir. Hibe programı projelerinin sözleşmeye bağlanan tutarları, tahsis edilen tutarın altında gerçekleşmiştir; bu, KİTUP hibe programına yapılan sınırlı başvuruyu ve başvuruların kalitesi ve uygunluğunun düşük olduğunu yansıtmaktadır.

Tablo 123: 31.12.2012 tarihi itibariyle KİTUP bütçesi, sözleşmeler, harcamalar (AB+ ulusal katkılar)

Sözleşme türü	Bütçe	Sözleşme	Harcama
Hibe programı	11.850.000	9.167.133,61	7.788.390,95
Hizmet	2.400.000	2.399.500	-
Mal alımı	750.000	424.366	-

2. 
   Hibe Programı
   

1. 
   Hibe Programının Arka Planı
   

Kayıtlı İstihdamın Teşviki (KİTUP) Hibe Programı, “Sosyal Güvenlik Kurumu’nun kapasitesini arttırarak, farkındalık oluşturarak ve ilgili kamu kurumları ve sosyal ortaklar arasında koordinasyon sağlayarak kayıtlı istihdamın teşvik edilmesini” amaçlayan İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı’nın Öncelik 1 Ekseni’nin Tedbir 1.3’ü kapsamında uygulanmıştır. Programın ana hedefi “kayıtlı istihdamı teşvik etmek için etkili yollar ve yöntemler bulmak ve uygulamak üzere bölgesel/yerel toplumun yenilikçi faaliyetler içinde olmasını sağlayarak kayıtlı istihdamın artırılmasını ve kayıtdışı istihdamın minimize edilmesini teşvik etmektir”.

Potansiyel başvuru sahipleri, kamu kuruluşları, yarı özerk kamu kuruluşları, odalar, sosyal ortaklar, STK’lar, üniversiteler vs. olarak belirtilmiş ve yerel/bölgesel ortaklıklar teşvik edilmiştir. Ancak, ortaklık zorunlu hale getirilmiştir. KİTUP hibe programı, resmi şirketleri, sektörleri, çalışanları, yarı resmi şirketleri, sektörleri ve çalışanları, kayıtdışı şirketleri, sektörleri ve çalışanları hedef almıştır.

Hibe programında, son başvuru tarihi 15 Haziran 2009 olarak belirlenmiş ve program, 12 Şubat 2009 tarihinde başlamıştır. Toplam proje başvuru sayısı 238 idi ve bunlardan 43’ü ile sözleşme yapıldı. 12 aylık bir dönemde tamamlanacak sözleşmeli projelerin nihai sayısı 41’di. Sözleşmeler, 2010 Haziran ayında imzalandı ve projelerin uygulaması, 2011 Temmuz ayında tamamlandı.

KİTUP hibe programı kapsamında kullanıma sunulan genel indikatif hibe tutarı, 11,850,000 Euro olup, bu tutarın %85’i Avrupa Komisyonu ve %15’i ulusal eş finansmandan tahsis edilmiştir. 41 proje için gerçekleşen hibe tahsisi 9,167,133.60 Euro olmuştur. 41 proje için toplam proje harcaması 10,213,578.26 Euro’dur. Projelerin uygulama süreci sonunda toplam uygun hibe harcaması 7,788,390.95 Euro olmak üzere projeler için toplam geçerli harcama 8,672,256.56 Euro’dur. Bu tarihten itibaren, birkaç projenin nihai finansal raporları, toplam uygun harcamanın onayını sonuçlandırmak için hâlen gözden geçirilmektedir.

Tablo 124: Tahsis edilen, sözleşmeye bağlanan KİTUP Hibe programı ve toplam harcama tutarı

KİTUP
Tahsis edilen toplam hibe € (I)	11.850.000
Sözleşmeye bağlanan toplam bütçe € (II)	10.213.578,26
Sözleşmeye bağlanan toplam hibe € (II)	9.167.133,61
Projelerin toplam uygun harcamaları € (IV)	8.672.256,56
Toplam uygun hibe tutarı € (V)	7.788.390,95
Hibe Harcaması % (V/III)	85

2. 
   Faaliyet Analizi (= Tematik yoğunlaşma)
   

KİTUP Hibe Başvuru Rehberi, bu hibe programının önceliklerini “sektörler, firmalar ve çalışanların resmileşme süreçlerini kolaylaştırarak kayıtlı istihdamı teşvik edilecektir. Sosyal güvenlik kanununda kayıtdışı çalışmanın önceliği olacaktır ” olarak ifade edilmektedir. Bu çerçevede, potansiyel proje uygulayıcıları için 15 faaliyetten oluşan örnek liste sağlanmıştı. Liste, kapsamlı değildi.

Rehberde listelenen 15 faaliyet, aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:

Tablo 125: Hibe Başvuru Rehberinde sıklıklarına göre sıralanan KİTUP örnek faaliyetler

Faaliyet Kodu	Faaliyet Adı	Uygulama Sıklığı
a	Kayıtlı istihdamı desteklemek üzere verimliliği arttırmak için işyerlerinde belirli tedbirlerin belirlenmesi ve uygulanması.	12
b	İyi uygulamaları saptamak, kayıtlı istihdamı geliştirmeye yardımcı resmi esnek çalışma modelleri geliştirmek ve uygulamak.	8
c	Kayıtlı istihdam kültürünü geliştirmek ve beslemek üzere ekonomik ve sosyal aktörler arasında bir ağ kurmak ve/veya kullanmak.	30
d	Kayıtdışı çalışma ile ilgili farkındalık oluşturmak için yerel yetkililer, işverenler ve çalışanlar için farkındalık oluşturma faaliyetleri.	39
e	Kümeler ve diğer model biçimleri gibi ana sanayilerdeki kayıtlı işletmelerin artırılmasını desteklemek üzere sektörlerin ve firmaların yeniden organizasyonu ile ilgili modellerin geliştirilmesi ve uygulanması.	8
f	Kayıtdışı istihdama odaklanan sektörel ve sektörler arası analizler yapılması gibi faaliyetler.	11
g	Yerel ve sektörel düzeyde ilgili kuruluşlar ve diğer paydaşlar arasında daha iyi koordinasyon, denetim ve iyi yönetişim sağlayacak modeller ve ağlar geliştirmek.	22
h	Muhasebecilik ve avukatlık gibi bazı meslek grupları arasında önleyici uygulamaları desteklemeyi amaçlayan faaliyetler.	3
i	Sosyal diyalog vasıtasıyla kayıtlı istihdamı desteklemek.	22
j	Kayıtlı istihdamı teşvik etmeye odaklanan mesleki eğitim faaliyetleri.	28
k	Bir sosyal güvenlik kültürü oluşturmak için eğitim kurumlarında bilgi ve tanıtım etkinlikleri düzenlemek.	16
l	Sosyal sorumluluğu teşvik etmek amacıyla işverenler için modeller geliştirmek ve/veya uygulamak ve yaygınlaştırma faaliyetleri gerçekleştirmek.	20
m	Kayıtdışı çalışma kapsamında eşit fırsatlar (özellikle kadınlar ve gençler için) KİTUPnsibine göre iyi uygulamaları teşvik etmek ve deneyimlemek.	15
n	İşbirliği vasıtasıyla kayıtlı istihdamı teşvik etme konusunda sosyal ortakların/diğer paydaşların rolünü arttırmak.	18
o	Yenilikçi bir yaklaşımla kayıtdışı çalışmayı azaltma faaliyetleri.	36