İkt-baza bilikləri

Faizli m
əhlul 
M
əhlulda həll olan maddənin həllediciyə nisbətən miqdarı faizlə göstərilərsə belə məhlul faizli 
m
əhlul adlanır. Faizli məhlulun bir neçə xüsusi halı vardır: 

Ç
əki faizi - Bu halda qatılıq həll olan maddənin məhlulun 100 çəki hissəsindəki çəki 
hiss
ələrinin sayı ilə ifadə edilir. Məsələn, xörək duzunun 10 faizli məhlulu o deməkdir ki, 
m
əhlulun hər 100q-nın 10q-ı NaCl və 90q-ı H
2
O-dan ibar
ətdir. 

Molekulyar faiz - 
Qatılıq həll olan maddənin məhlulun 100 mol hissəsindəki qram-molekul 
sayı ilə ifadə edilir. 

Atom faizi - Komponentl
əri elementlərdən ibarət olan bərk məhlullarda qatılığın atom faizləri 
il
ə ifadə edilməsi daha münasibdir. Belə halda qatılıq komponentin sistemin 100q- 
atomundakı qram-atomlarının sayı ilə müəyyən edilir. 
Molyar v
ə molyar məhlul 
Bu halda m
əhlulun qatılığı, onda həll olan maddənin qram-molekul (molların) sayı ilə ifadə edilir. 
H
əll olan maddə miqdarının qram molekullarla ifadəsində onun ya məhlulun bir litrinə və ya 
h
əlledicinin 1kq-na olan nisbəti müəyyən edilir. Buna əsasən belə məhlulun molyar və ya molyal 
olmaqla iki xüsusi halı meydana çıxır. Molyar məhlulda qatılıq həll olan maddənin məhlulun 1l-də 
olan qram-
molekullar sayı ilə müəyyən edilir.Məsələn, 1 molyar məhlul elə məhlula deyilir ki, onun 
1 kitrind
ə həll olmuş maddə 1 qram molekul təşkil etsin. Molyal məhlulda isə qatılıq, həll olan 
madd
ənin həlledicinin 1kq-dakı qram-molekul maddə həll olursa, həmin məhlul 1 molyal məhlul 
adlanır. Qatılığın ifadəsində bəzən "solvat ədədindən" istifadə edilir. Məsələn, kristalhidratlarda 
qatılıq həll olan maddənin 1 molekulunun payına düşən həlledici molekullarının sayı ilə müəyyən 
olunur. Sulu m
əhlullar üçün bu ədəd hidrat ədədi adlanır. 

---