5. Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası Dış Ticaret Verileri 5.1 Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası Dış Ticareti
Aşağıdaki tablodan da görüldüğü üzere, Global Trade Atlas ve Trademap verilerine göre, Büyük İnci Nehri Deltası’nın tüm limanları yoluyla 2010 yılında Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası arasındaki toplam dış ticaret hacmi (Hong Kong hariç) 3,25 milyar $’dır. Bu rakamın 2,49 milyar $’ı Büyük İnci Nehri Deltası’nın Türkiye’ye ihracatı, 760 milyon $’ı ise Büyük İnci Nehri Deltası’nın Türkiye’den yaptığı ithalattır. 2008 yılında 446 milyon $ ve 2009 yılında 418 milyon $ civarında olan Büyük İnci Nehri Deltası’nın Türkiye’den yaptığı ithalat (Hong Kong hariç), 2010 yılında % 81 artarak 760 milyon $ seviyesine gelmiştir. 2009 yılında 1,62 milyar $ olan Büyük İnci Nehri Deltası’nın Türkiye’ye ihracatı, yine 2010 yılında % 53,7 artarak, 2,49 milyar $ seviyesine gelmiştir. 2009 yılında Hong Kong’un yine hariç olduğu verilere baktığımızda ise dış ticaret hacminin 2,03 milyar $ olduğu görülmektedir. Bu açıdan 2010 yılında Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası dış ticaret hacminin(Hong Kong hariç) % 60 oranında artması, Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası arasındaki dış ticaret ilişkilerinin giderek güçlendiğinin bir göstergesidir. 2009 yılındaki dış ticaret hacminin (Hong Kong hariç) % 46’sı Shenzhen Limanı aracılığıyla yapılmıştır. Bu oran 2010 yılında % 47,7’ye ulaşmıştır. İkinci sırayı ise Türkiye’nin Çin’e olan mermer ihracatının en yoğun olduğu liman olan Xiamen Limanı almaktadır.
Tablo 34:Türkiye-Büyük İnci Nehri Deltası Dış Ticareti (limanlar yoluyla)(2008-2010) (milyon $)
|
TR’DEN İTHALAT
|
TR’YE İHRACAT
|
HACİM
|
Limanlar
|
2008
|
2009
|
2010
|
2008
|
2009
|
2010
|
2008
|
2009
|
2010
|
Fuzhou
|
0
|
1
|
6
|
51
|
50
|
114
|
51
|
51
|
120
|
Xiamen
|
181
|
221
|
400
|
312
|
311
|
448
|
493
|
532
|
848
|
Guangzhou
|
28
|
24
|
43
|
395
|
273
|
423
|
423
|
297
|
466
|
Haikou
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
Jiangmen
|
2
|
2
|
3
|
58
|
44
|
72
|
60
|
46
|
75
|
Shantou
|
1
|
1
|
0
|
32
|
36
|
55
|
33
|
37
|
55
|
Shenzhen
|
106
|
115
|
189
|
946
|
895
|
1.361
|
1.052
|
1.010
|
1.550
|
Zhanjiang
|
64
|
18
|
5
|
42
|
4
|
6
|
106
|
22
|
11
|
Nanning
|
59
|
33
|
107
|
9
|
6
|
9
|
68
|
39
|
116
|
Hong Kong
|
189
|
226
|
248
|
193
|
100
|
118
|
382
|
326
|
366
|
Makao
|
5
|
3
|
7
|
3
|
1
|
0
|
8
|
4
|
7
|
Büyük İnci Nehri Deltası Toplamı
|
635
|
644
|
1.008
|
2.042
|
1.720
|
2.607
|
2.677
|
2.364
|
3.615
|
Kaynak: Global Trade Atlas ve Trademap, 2011, (www.gtis.com/gta), (www.trademap.org)
Fuzhou’nun 2008 yılında Türkiye’den yaptığı 300 bin $’lık ithalat, 2009 yılında 1 milyon dolar seviyesine ulaşmış ve 2010 yılında ise hızlı bir artışla 5,7 milyon $ seviyesine yükselmiştir. Bu ilerlemede Fuzhou’nun Türkiye’den yaptığı izole edilmiş tel (GTİP 8544) ithalatındaki artış etkili olmuştur.
Tablo 35: Fuzhou’nun TÜRKİYE’den İthalatında Başlıca Ürünler (2008-2010) (milyon $)
GTIP
|
Ürün Adı
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Tüm Ürünler Toplam
|
0,3
|
1,0
|
5,70
|
8544
|
Izole Edılmıs Tel, Kablo; Dıger Izole Edılmıs Elektrık Iletkenlerı; Fıber Optık
|
0
|
0,9
|
5,14
|
7318
|
Demır/Celıkten Cıvata, Somun, Tavan Halkası, Vıda, Percın, Pım Vb.
|
0,07
|
0,02
|
0,14
|
Kaynak: Global Trade Atlas, 2011, (www.gtis.com/gta)
Fuzhou’nun 2008 ve 2009 yıllarında Türkiye’ye yaptığı ihracat, 50 milyon $ dolaylarında seyretmektedir. 2010 yılındaki yükselişte Türkiye’nin Fuzhou’dan lazerler ve diğer optik cihazlar (GTİP 9013) ithalatındaki artışın önemli bir payı vardır. Böylece Fuzhou’nun 2010 yılında Türkiye’ye yaptığı ihracat, 113,8 milyon $ olmuştur.
Tablo 36: Fuzhou’nun TÜRKİYE'ye İhracatında Başlıca Ürünler (2008-2010) (milyon $)
GTIP
|
Ürün Adı
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Tüm Ürünler Toplam
|
51,4
|
50,1
|
113,8
|
9013
|
Sıvı Krıstallı Tertıbat, Lazerler, Dıger Optık Cıhaz Ve Aletler
|
0,0
|
3,4
|
50,1
|
8528
|
Televızyon Alıcıları, Vıdeo Monıtorlerı Ve Projektorler
|
6,8
|
11,1
|
9,8
|
8502
|
Elektrojen Grupları, Rotatıf Elektrık Konvertısorlerı
|
8,2
|
4,6
|
7,8
|
8501
|
Elektrık Motorları, Jeneratorler
|
1,7
|
5,0
|
6,6
|
8413
|
Sıvılar Icın Pompalar, Sıvı Elevatorlerı
|
4,1
|
3,3
|
3,8
|
6402
|
Ayakkabı; Dıs Tabanı, Yuzu Kaucuk Ve Plastık Dıger
|
6,1
|
4,8
|
2,9
|
8536
|
Gerılımı 1000 Voltu Gecmeyen Elektrık Devresı Techızatı
|
1,6
|
2,2
|
2,4
|
6406
|
Ayakkabı Aksamı, Ic Taban, Topuk Rampası, Getr, Tozluk, Dolak Vb
|
0,4
|
0,4
|
2,4
|
5402
|
Sentetık Lıf Iplıgı (Dıkıs Iplıgı Harıc) (Toptan)
|
0,1
|
1,1
|
1,9
|
5603
|
Dokunmamıs Mensucat (Emdırılmıs)
|
0,3
|
0,9
|
1,7
|
6210
|
Plastık, Kaucuk Sıvanmıs, Emdırılmıs Elyaftan Hazır Gıyım Esyası
|
0,9
|
0,6
|
1,1
|
9105
|
Dıger Saatler
|
0,7
|
0,5
|
1,1
|
8539
|
Kızma Esaslı-Desarj Esaslı Elektrık Ampullerı; Ark Lambaları
|
0,2
|
0,1
|
1,1
|
5804
|
Tuller Ve Dıger Mensucat-Parca, Serıt, Motıfler Halınde
|
0,0
|
0,2
|
1,0
|
Kaynak: Global Trade Atlas, 2011, (www.gtis.com/gta)
Xiamen’in Türkiye’den yaptığı ithalatın 2008 yılında %88’ini, 2009 yılında % 85‘ini ve 2010 yılında % 95’ini ham/blok mermer (GTİP 2515) oluşturmaktadır. Xiamen’in Türkiye’den yaptığı ithalat, 2008 yılında yaklaşık 181 milyon $ iken, 2009 yılında 221 milyon $ ‘a ve 2010 yılında ise 400 milyon $ civarına yükselmiştir. Türkiye’den Xiamen’e mermer ihracatı 2009-2010 yıllarında % 101 oranında artmıştır. Türkiye’den Xiamen’e ihracatta, mermerden sonra sığır derileri (GTİP 4104) ikinci sırada gelmektedir.
Tablo 37: Xiamen’in TÜRKİYE’den İthalatında Başlıca Ürünler (2008-2010) (milyon $)
GTIP
|
Ürün Adı
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Tüm Ürünler Toplam
|
180,8
|
220,9
|
400,4
|
2515
|
Mermer Ve Traverten, Ekosın Su Mermerı, Kıreclı Taslar
|
160,3
|
189,7
|
382,5
|
4104
|
Sıgır Ve At Cınsı Hayvanların Dabaklanmıs Derılerı
|
5,5
|
6,5
|
7,9
|
3202
|
Debagatte Kullanılan Sentetık Organık, Anorganık Maddeler Mustahzarlar
|
5,8
|
5,6
|
4,2
|
2840
|
Boratlar; Peroksıboratlar (Perboratlar)
|
0,8
|
0,7
|
1,4
|
2810
|
Bor Oksıtlerı; Borık Asıtler
|
0,3
|
0,2
|
0,5
|
3917
|
Plastıkten Tupler, Borular, Hortumlar; Conta, Dırsek, Rakor Vb
|
0,1
|
0,2
|
0,4
|
3901
|
Etılen Polımerlerı (Ilk Sekıllerde)
|
0,0
|
0,0
|
0,4
|
2619
|
Curuf, Moloz Ve Demır/Celıgın Imalınden Elde Edılen Dıger Dokuntuler
|
0,0
|
0,0
|
0,3
|
4707
|
Kagıt Ve Karton Dokuntu Ve Kırpıntıları
|
0,0
|
0,0
|
0,3
|
3809
|
Mensucat, Kagıt, Derı Vb Icın Boya, Fınısaj Mustahzarları
|
0,2
|
0,4
|
0,2
|
6802
|
Yontulmaya, Insaata Elverıslı Islenmıs Taslar (Kayagan Harıc)
|
0,1
|
0,4
|
0,2
|
8544
|
Izole Edılmıs Tel, Kablo; Dıger Izole Edılmıs Elektrık Iletkenlerı; Fıber Optık
|
0,2
|
0,2
|
0,2
|
3915
|
Plastıkten Dokuntu, Kalıntı Ve Hurdalar
|
0,0
|
0,0
|
0,2
|
6109
|
Tısort, Fanıla, Dıger Ic Gıyım Esyası (Orme)
|
0,0
|
0,0
|
0,1
|
4203
|
Derı Ve Koseleden Gıyım Esyası, Aksesuarları
|
0,0
|
0,0
|
0,1
|
4009
|
Vulkanıze Edılmıs Kaucuktan Boru Ve Hortumlar Ve Donanımları
|
0,0
|
0,0
|
0,1
|
1509
|
Zeytınyagı Ve Fraksıyonları (Kımyasal Olarak Degıstırılmemıs)
|
0,0
|
0,1
|
0,1
|
Kaynak: Global Trade Atlas, 2011, (www.gtis.com/gta)
Xiamen’in 2009 yılında Türkiye’ye yaptığı ihracat 312 milyon $ seviyelerindeyken, 2009 yılında 311 milyon $ olmuştur. 2010 yılında 447 milyar $ seviyelerine yükselen Xiamen’in Türkiye’ye yaptığı ihracatta ayakkabı (GTİP 6402) ve taşlar(GTİP 6802) önemli bir paya sahiptir.
Tablo 38: Xiamen’in TÜRKİYE'ye İhracatında Başlıca Ürünler (2008-2010) (milyon $)
GTIP
|
Ürün Adı
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Tüm Ürünler Toplam
|
312,1
|
310,9
|
447,7
|
6402
|
Ayakkabı; Dıs Tabanı, Yuzu Kaucuk Ve Plastık Dıger
|
35,1
|
29,7
|
50,5
|
6802
|
Yontulmaya, Insaata Elverıslı Islenmıs Taslar (Kayagan Harıc)
|
29,5
|
37,0
|
42,5
|
8528
|
Televızyon Alıcıları, Vıdeo Monıtorlerı Ve Projektorler
|
5,8
|
28,3
|
24,3
|
5402
|
Sentetık Lıf Iplıgı (Dıkıs Iplıgı Harıc) (Toptan)
|
17,0
|
18,0
|
23,2
|
6201
|
Erkek/Erkek Cocuk Icın Dıs Gıyım
|
8,3
|
10,3
|
18,7
|
9013
|
Sıvı Krıstallı Tertıbat, Lazerler, Dıger Optık Cıhaz Ve Aletler
|
23,6
|
37,7
|
16,7
|
6210
|
Plastık, Kaucuk Sıvanmıs, Emdırılmıs Elyaftan Hazır Gıyım Esyası
|
3,9
|
8,1
|
15,9
|
9607
|
Kayarak Isleyen Fermuar Vb. Aksam, Parcaları
|
10,7
|
7,9
|
11,5
|
6601
|
Semsıye (Bahce Semsıyelerı Dahıl)
|
4,7
|
3,4
|
10,3
|
6406
|
Ayakkabı Aksamı, Ic Taban, Topuk Rampası, Getr, Tozluk, Dolak Vb
|
7,0
|
6,2
|
9,0
|
5603
|
Dokunmamıs Mensucat (Emdırılmıs)
|
5,1
|
4,8
|
8,1
|
9506
|
Jımnastık, Atletızm, Dıger Spor Ve Acık Hava Oyunları Esyası
|
5,4
|
3,2
|
7,3
|
8471
|
Otomatık Bılgı Islem Makınelerı, Unıtelerı
|
0,2
|
0,8
|
6,6
|
Dostları ilə paylaş: |
