İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin 21 Mart Irksal Ayrımcılığın Tasviye Edilmesi İçin Uluslararası Mücadele Günü nedeniyle hazır

3 Mart 2007’de Başkent Priştina’da Ahtisaari planını protesto etmeye çağıran afişler. © İHGD
osova’daki yargı sistemi Kosova Geçici Öz-Yönetim Anayasa Çerçevesi kapsamındaki Öz-Yönetim Geçici Kurumları içinde yer almaktadır. Anayasanın 9.4 Maddesi Yargı Sistemiyle ilgilidir. Kosova Yüksek Mahkemesi, Bölge Mahkemeleri, Belediye Mahkemeleri ve Adi Suçlar Mahkemeleri olmak üzere toplam 4 mahkeme mevcuttur. Mahkemeler yürürlükteki yasalar aksini belirtmediği sürece kamuya açıktır. Anayasaya göre Kosova’da herkes, kendi hak ve yükümlülüklerine ilişkin tüm konuların ve kendisine isnat edilen tüm suçlamaların, uygun bir süre içinde bağımsız ve tarafsız mahkeme tarafından karara bağlanmasını sağlama hakkına sahiptir.^xiv

Anayasa yargıçların bağımsız ve tarafsız olması gerektiğini ve başka bir kamu görevi yapmaması gerektiğini ifade etmektedir. Kosova’daki tüm mahkeme yargıçları, yüksek ahlaki karaktere ve yeterli niteliklere sahip kişiler olmalıdır. Yargı sisteminde görev yapanlar, Kosova halkının çeşitliliğini yansıtır. Uluslararası yargıçlar ve savcılar, BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi tarafından belirlenecek kurallara uygun olarak görev yapar. Anayasada Bölge ve belediye savcılarının yanı sıra, Kosova Kamu Savcısı mevcut olacağı belirtilmektedir^xv. UNMIK verilerine göre ayrıca 25 Uluslar arası Yargıç ve Savcı Kosova’da görev yapmaktadır.^xvi

Kosova Geçici Öz-Yönetim Anayasa Çerçevesi’ne göre Anayasa Çerçeve Konularına ilişkin kararlar Özel Yüksek mahkeme tarafından verilmektedir. Özel Yüksek Mahkemenin yetkileri kapsamında “Kosova Başkanının, Meclis Başkanlığı üyelerinin, Meclis Komitelerinin, en az beş Meclis ya da Hükümet üyesinin talebi üzerine, İnsan Haklarına ilişkin 3’üncü Bölümde belirtilen uluslararası hukuki anlaşmalar da dahil olmak üzere, Meclis tarafından kabul edilen kanunların bu Anayasal Çerçeveye aykırı olup olmadığı” şeklinde bir yargı (9.4.11.a)^xvii da yer almaktadır.